1. 10 keer een pleidooi voor meer usability Karl Gilis, de 'G' in AGConsult Web usability & Informatiearchitectuur Twitter: @AGConsult E-mail: karl.gilis@agconsult.be
2. Deze slides zijn een deel van mijn lezing op het FeWeb2010 congres, de bijeenkomst van de Belgische (Vlaamse?) webontwikkelaars. Op het einde van die lezing heb ik een pleidooi gehouden voor meer usability. Deze tekstballonnen duiken op om mensen die er niet bij waren op de lezing, duidelijk te maken wat het verhaal bij de slides is. Hopelijk wordt het verhaal zo iets duidelijker.
3. 1. Staar je niet blind op sites van usabilityguru's Veel webbouwers, designers en marketeers verslikken zich bij het zien van de websites van usabilityguru's als JakobNielsen (links) en GerryMcGovern (rechts).
4. Staar je niet blind op sites van usabilityguru's pipo's Ook wij krijgen vaak het verwijt dat onze website oubollig is…
5. Als je de site van Nielsen bekijkt, kan je de criticasters geen ongelijk geven. De website dateert uit 1995. Ze is niet echt mooi. Maar dat zijn Google en eBay ook niet. Maar ze is wel duidelijk. En Nielsens artikels zijn er boenk op. Daarom verdient de man geld met hopen en zijn al zijn conferenties in een mum van tijd uitverkocht
6. Dit is hoe de website van webbouwer Netlash eruit zag in 2003. Met een icoontjesnavigatie zonder tekst. Niet echt gebruiksvriendelijk. Gelukkig is de website sindsdien al enkele keren bijgewerkt.
7. Dit is onze website. Ze is van eind 2001. Ze is niet hip. Qua look is ze inderdaad gedateerd. Maar qua bruikbaarheid is ze redelijk in orde. (Al kan alles altijd beter.)
8. Maar ik begrijp dat al die websites een oubollige indruk kunnen geven van ons vakgebied. Sorry daarvoor. Ik hoop in 2011 tijd te vinden om onze site te vernieuwen. Dat hoop ik al een jaar of 6… Anderzijds: onze agenda zit ook propvol. Misschien overschatten webbouwers het belang van de looks van een site?
9. Voor de mensen die afkomen met het argument 'practicewhatyoupreach' heb ik nog een boodschap.
10.
11. Waarom? Omdat het geen argument is. Het is een domme redenering. Want dat zou bijvoorbeeld betekenen dat voetbaltrainers niet alleen uitstekende voetballers moeten geweest zijn, maar dat ze het ook nu nog moeten zijn. Het is natuurlijk wel een makkelijke boutade om je achter te verschuilen. Om je vooral niets aan te trekken van wat al die usabilitymensen onderzoeken. De feiten en bewijzen die ze verzamelen. En zo kan je dan lekker dezelfde shitty websites maken die je al vele jaren maakt.
12. 2. Heeft usability nog toekomst? En nog geen klein beetje. Wie onze blog leest, onze presentaties bekijkt of onze lezingen bijwoont, weet dat er nog gigantisch veel ruimte voor verbetering is.
13. Usability is veel meer dan de Flash-intro's van weleer. Flash-intro's waar we 10 jaar geleden hebben voor moeten vechten om ze uit te roeien. Zowat elke webbouwer uit die tijd heeft er zich schuldig aan gemaakt. Nu lacht iedereen ermee. Maar toen waren we ook de zeurpieten. "Want da's toch plezant, iets dat beweegt."
14. De doorbladerbare catalogi die vandaag her en der opduiken zijn trouwens van hetzelfde kaliber als die verdomde Flash-intro's.
16. Stop toch met die onzin. De folder online doorbladeren? Wakker worden!
17. Usability gaat om veel meer dan 'grote' fouten. Dankzij gebruikerstesten weten we dat op een gemiddelde website 40% tot 60% van de bezoekers hun doel niet kan bereiken. Ze kunnen op die website niet vinden of doen wat ze wilden. Er is dus ruimte voor verbetering. Ongeveer 30% van de problemen heeft een technisch-vormelijke oorzaak. 70% van de problemen vindt hun oorsprong in de inhoud, structuur en terminologie van de website.
18. 3. Wat is het doel van usability? Meer geld verdienen. Meer omzet. Meer leads. Meer conversie. Minder face-to-face support. Minder kosten. Usability omwille van de usability is onzin.
19. Usability = Conversie Het hoofddoel is dat zoveel mogelijk bezoekers hun doel kunnen bereiken.Lees het artikel bij deze illustraties.
20. Ik heb wel 1 belangrijke aanvulling: we willen de conversie verhogen zonder mensen in de val te lokken. Wat marketing- en psychologische trucjes gebruiken om mensen sneller en meer te laten kopen mag. Ze in de val lokken door bijvoorbeeld dubbele negaties of al aangekruiste velden, hoort daar niet bij. Dat is boerenbedrog. Dat kan op korte tijd wel tot meer inkomsten leiden, maar het geeft een slecht gevoel bij de surfer. Dat is anti-usability.
21. Usability heeft niets te maken met webbouwertje pesten. Het gaat erom om samen een betere site maken. Zodat de gebruiker zich niet gepest voelt.
23. Maar zorg wel dat je het meent! 168 FeWeb-leden bieden usabilitydiensten aan. Dat is niet omarmen. Dat is verkrachten. Usability is meer dan een verkoopsargument.
24. Het is goed dat je om usability geeft. Maar doe soms eens een beroep op een specialist. Je kan niet alles weten.
25. 5. Usability en design gaan hand in hand Wat een melige prentjes, zeg…
26. "Webdesign moet in de eerste plaats functioneel zijn." "For every element on a web page there should be a clear justification for doing so."
27. "Stop adding stuff just because you can. It’s time to start dieting." "It's your job to convince clients that limiting the functionality and visual overload of their site will make their message clearer." Jason Gross Fat Free Web Design
30. Tijdens mijn lezing toonde ik 2 filmpjes van gebruikerstesten. Beide testpersonen vonden deze website 'indrukwekkender' en 'beter' dan die op de volgende slide.
31. Mooier, maar hier snappen de surfers niet wat ze moeten doen. Design moet functioneel zijn. Je doelgroep moet je sites kunnen gebruiken.
32. "Customers are much more likely to get impatient with your website than they are to be bored with it.” “The only people I ever hear complaining about design are designers.” GerryMcGovern Gerry heeft gelijk. Doe gebruikerstesten, luister naar de surfer en je zal het keer op keer vaststellen.
33. 6. Laat je ego thuis Veel websites zijn niet zo goed als ze zouden kunnen zijn door ego-kwesties. Projectmanagers, designers, programmeurs en soms zelfs usabilitymensen die denken dat ze het weten en hun eigen visie willen opdringen. Zonder ooit gebruikers gezien te hebben. Maar ook het ego van de organisatie waardoor de eigen visie primeert op wat de klant/burger verwacht en komt doen.
35. Of je nu designer, programmeur, slicer, usabilitypipo, new media manager, marketing manager, CEO of bestuurder van vennootschappen bent: je mening over de website waaraan je werkt, is onbelangrijk. Net als mijn mening trouwens. Uiteraard mag iedereen een mening hebben. Maar je website mag daar niet op gebaseerd zijn. De website is er voor de bezoekers en klanten. Ze moet gebaseerd zijn op feiten en onderzoek. Niet op meningen. Meningen zijn goed voor op café. Maar je moet ze onderzoeken om te zien welke meningen en ideeën positieve gevolgen zullen hebben voor de conversie en welke niet.
36. 7. Weet voor wie je echt werkt Als webbouwer word je betaald door je klant. Als communicatie- of marketingmedewerker sta je op de loonlijst van het bedrijf waarvan de website is. Op zich lijkt het dan logisch om in te spelen op wat je broodheer vraagt. Op zijn wensen. Maar de website die jij maakt, waarvoor jij verantwoordelijk bent, dient niet om het ego van de opdrachtgever te strelen. Die website is er om zijn klanten tevreden te stellen. Om ervoor te zorgen dat ze bij de opdrachtgever kopen. Dat hij meer geld verdient. Dat hij meer geld bespaart.
37. Je werkt uiteindelijk voor de mensen die de website zullen gebruiken. En als die de site moeilijk vinden om te begrijpen of zaken niet vinden, heb jij gefaald. Lees ons artikel: welke klant is koning?
39. Veel problemen op websites zijn het gevolg van een slechte voorbereiding. De opdrachtgever vraagt vaak via 1 lastenboek of aanbesteding aan een externe partij om zowel de structuur van de nieuwe website uit te denken als om die website te maken. Dat is hetzelfde als naar een aannemer stappen met de vraag eens te zeggen wat voor een huis jij nodig hebt, dit uit te tekenen en hem dat huis te laten bouwen. Waanzin. Een garantie op mislukking.
40. 8. Splits architectuur- en bouwfase Net zoals bij het bouwen van een huis, zijn er 2 afgescheiden fases. De architectuurfase waarin op basis van de noden van de gebruikers een grondplan wordt gemaakt. Daarna de bouwfase waarbij de plannen worden verwezenlijkt. En daarna moet je je huis inrichten en goed onderhouden. Zodat het na 4 jaar geen krot is en je opnieuw moet plannen en bouwen.
41. 18. Bezint eer ge begint Ik ben ervan overtuigd dat die 2 fases door 2 verschillende bedrijven moeten gebeuren. Volgens mij kan niemand én een briljante architect zijn én een fantastische aannemer met topvakmannen. Maar zelfs als je dat niet vindt, hoop ik dat je op zijn minst inziet dat het 2 fases zijn. Het is de taak van iedereen actief in de webwereld om dit basisprincipe duidelijk te maken aan klanten. Het zal ons beroep een grotere sérieux geven. Iedereen weet dat zonder deftig lastenboek offertes maken puur gokwerk is. Je kan geen goede offerte maken voor het bouwen van een website als je niet weet wat er gebouwd moet worden. Als je nog niet weet hoeveel verdiepingen (navigatieniveaus), kamers (templates) en nutsvoorzieningen (datababank-koppelingen) er nodig zijn. En je klanten zullen ook meer tevreden zijn van het eindresultaat! FeWeb, maak hiervan een actiepunt a.u.b.
42. 9. Stop met de hoer uit te hangen! Oké, niet de meest subtiele boodschap van de dag. Maar je moet niet gewoon doen wat de klant (degene die je betaalt) vraagt. Het is niet omdat de klant het wil, dat jij het ook moet doen. Misschien leuk voor je portefeuille, maar slecht voor je portfolio. Hetzelfde geldt als je werkt op een communicatie- of marketingdienst en je baas je iets vraagt.
43. Je moet neen leren zeggen. Als webbouwer, designer en programmeur moet je neen zeggen als ze je iets vragen waarvan je weet dat het niet goed is. Ook als communicatie- of marketingmedewerker moet je soms neen zeggen. Als je dan af en toe een opdracht of klant verlies, dan is dat maar zo. Je hebt je zelfrespect behouden. En je zal zien dat je van de meeste klanten meer respect krijgt. Juist door neen te zeggen.
45. Jij wordt ingehuurd voor je vakmanschap. Als een klant vraag om een rubriek 'FAQ', moet je neen zeggen. Je verdient misschien 1.500 euro minder. Maar je vermijdt dat je klant eindigt met domme pagina's zoals deze. En als je slim bent, kan je die 1.500 euro wel verdienen door hem iets anders en beter aan te bieden.
46. 18. Bezint eer ge begint Op de volgende slides nog een fenomeen waar ik het heen en weer van krijg. Het redesignen van websites. Letterlijk: de website in een nieuw kleedje steken. Terwijl het grootste probleem van de meeste websites echt niet het kleedje is, maar de inhoud en werking. Ik illustreer dit aan de hand van 10 jaar Brantano online.
47. Brantano in 2001. Geen deftige schoen te zien. En een hoofdnavigatie met zaken als ‘Concept’ (Uiteraard, mensen surfen naar je website om het concept achter je merk te kennen…), ‘Dokter Brantano’ (Gaan hun schoenen zo snel kapot?), …
48. Brantano enkele jaren later. Frisser qua lay-out, maar even dwaas qua inhoud en navigatie. Ja, er is nu ook een speelhoek. Tuurlijk, kindjes surfen liever naar Brantano dan naar KidCity, Ketnet of Studio100.
49. En nog maar eens een redesign enkele jaren later. Maar het kernprobleem blijft: een domme navigatie en geen schoenen. Maar dat zal het concept zijn, zeker?
50. En kijk eens aan: nog maar eens een nieuwe look & feel. Met een lachende dame. Hoera! En na 10 jaar toch ook al 1 paar schoenen. Applaus!
51. "Eenslechtewebsite in eennieuwkleedjesteken, iseveneffectiefalsbijeen kop zuremelk de kop veranderen. Je moet de melkvervangen. Niet de kop." GerryMcGovern Design is belangrijk. Maar structuur, inhoud en logische werking zijn belangrijker. Als dat niet goed zit, is de verpakking veranderen geen echte oplossing.
52. 10. Word luxe callgirl! Uiteraard besef ik dat je soms wel moet toegeven aan je broodheer. Maar asjeblieft: zorg dat je fier kan zijn op wat je doet. Dat je niet gewoon alles doet wat je gevraagd wordt.
53. Schakel een specialist in Doe soms een beroep op een externe specialist. Iemand die op basis van onderzoek of zijn ervaring kan zeggen wat goed is en wat net iets beter kan. AGConsult 03 293 39 96 karl.gilis@agconsult.be www.agconsult.be Twitter.com/agconsult
54. Lees de usability blog http://usability-blog.be Surf naar http://usability-blog.be en schrijf je in op de nieuwsbrief. Elke week praktische artikels over hoe je website beter kan.