SlideShare a Scribd company logo
1 of 79
ORGANİK TARIM BÖLÜMÜ
TARLA BİTKİLERİ
MISIR BİTKİSİ
MISIR BİTKİSİNİN TANIMI
Mısır, genellikle çok nemli iklim bölgelerinde
yetiştirilebilen, tek yıllık özellikle yağı doymamış
yağ grubunda olan bir tarım bitkisi.
Mısırda lisin ve triptofan proteinin biyolojik
değeri de aminoasitlerin limite edici etkisi
altındadır.
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
• Mısır bitkisi yetişeceği toprak tipi yönünden
çok seçici olmamasına rağmen organik
maddece zengin, derin, ve su tutma kapasitesi
iyi topraklarda yüksek verim potansiyeline
sahiptir.
• Kumsal topraklardan ağır yapıdaki killi
topraklara kadar her türlü iyi drenaj sağlanmış
topraklarda tarımı yapılabilmektedir.
• Özellikle mısır toprak havasızlığından çok zarar
görmektedir.
• Mısır bitkisi asitlik açısından pH'sı 5-8 arasında
değişen yerlerde verimli olarak yetiştirilebilir.
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
• Mısırın bitkisinin vejetasyon süresi çeşidin
erkenciliğine bağlı olarak 90 ile 13 gün
arasındadır.
• Mısırın minimum çimlenme sıcaklığı 8-10 oC,
uygun büyüme sıcaklığı ise 20-30oC'dir.
• Mısır bitkisi, büyüme süresince toprakta bol su
ister, özellikle sapa kalkma ile çiçeklenme
devreleri arasında çok su tüketir.
• Bu dönemde mısır bitkisinin su isteği doğal
yağışlarla karşılanamıyorsa sulama suyu ile
karşılanmalıdır
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
TOPRAK İŞLEME
• Mısır tarımında toprağı işlemenin amacı, iyi bir
tohum yatağı hazırlamak, ön bitkiden kalan
sap artıklarını gömmek, toprağı
havalandırmak, yabancı otları yok ederek
toprakta depolanan suyu artırmaktır.
TOPRAK İŞLEME
• Mısır ekimi düşünülen tarla eğer tav uygunsa
sokulu pulluk ile 8-10 santim derinlikte
sürülmelidir.
• İlk sürümden sonra, düşen yağışlar nedeniyle
tarlada önemli bir otlanma görülürse, bu otlar
kültivatör (kazayağı) ile toprağı 10-15 santim
derinlikte işleyerek yok edilmelidir.
TOPRAK İŞLEME
• Mısır bitkisi düzgün bir çıkış için nemli bir
tohum yatağı ister.
• Bunu sağlamak için İlkbaharda toprak tava
geldiğinde tarla önce kültivatör (kazayağı) ve
sonra tırmık veya yaylı tırmık ile 10-15 santim
derinlikte işleyerek ekime hazır hale getirilir.
• İlkbahar' da toprak nem ve tavının kaybına yol
açabilecek soklu pulluk ile derin sürümden
kesinlikle kaçınılmalıdır.
TOPRAK İŞLEME
• Haziran ayı içerisinde yapılacak hububat hasadından
sonra saplar hemen tarladan uzaklaştırılıp, tarla sulanır,
toprak tava gelince sürülür, diskaro ve yaylı tırmık
çekilir.
• Bunun yanında yabancı ot problemi olmayan bazı
tarlalarda ise diğer bir toprak hazırlığı yöntemi olarakta
birbirine dik istikamette çekilen goble disk ile yapılır.
• Her iki yöntemde de iyi bir tohum yatağı hazırlamada
kolaylık olması açsından hububat hasadının
olabildiğince aşağıdan(10 cm) yapılmasında fayda
vardır.
GÜBRELEME
• Öncelikle en doğru bir gübreleme için
toprakların analiz yaptırılması şarttır.
• Genel bir bilgi vermek amacıyla mısır
üretiminde yeterli ve dengeli bir gübreleme
için kuru ve koşullarda uygulanabilecek gübre
form ve dozları belirlenmelidir.
GÜBRELEME
• Azotlu, Fosforlu ve Potaslı gübrelerin tamamı
İlkbaharda ilk toprak işlemesinden önce
tarlaya santrifüjlü gübre dağıtma makinası ile
saçarak verilip arkasından kaz ayağı ile ekim
derinliğine karıştırılabileceği gibi ekimde
tarlaya kombine ekim makinası ile de banda
tohumun 5 cm sağına (veya soluna) ve altına
gelecek şekilde verilebilir.
GÜBRELEME
• Azotlu gübrelerin yarısı ekimle birlikte, diğer
yarısı da ileriki gelişme dönemlerinde sıra
arasına, bitkilerin yaprak ve büyüme
noktalarında kalmayacak şekilde uygulanabilir.
• Ayrıca bitki yapraklarını gübrenin yakmaması
için sulama yaparken veya yağmur çiselerken
yapraklar yaş olacağından kesinlikle azotlu
gübre uygulanmamalıdır.
AZOTLU GÜBRELER
• Üreticilerin en fazla kullandığı azotlu gübreler,
Amonyum sülfat (%21 N), Üre (%46 N) ve
Amonyum nitrat (% 26 N)' tır. Bu gübrelerin tümü
bitkinin ihtiyacı olan azotu sağlamalarına karşın
özellikleri gereği toprak asitliğini nötrleştirmek
için tuzlu veya alkali topraklarda Amonyum sülfat
ekim öncesi veya ekimde tercih edilmeli, diğer
nötr veya asit3 / 10 karakterli topraklarda ise üre
veya Amonyum nitrat kullanılmalıdır.
• Azotlu gübreler topraktan değişik yollarla kayba
uğradığından her yıl mutlaka toprağa verilmesi
gerekir.
AZOT NOKSANLIĞI
• Mısır bitkisinde azot eksikliği yavaş gelişme ve
zayıf büyüme ile kendisini tarlada belli eder.
• Boğum araları daha kısa olur, bitki sapı incelir.
• Bitki yeteri kadar büyümez.
• Azot eksikliği alt ve dip yapraklarda görülür.
• Yaprağın uç kısmında renk
açılması(sarımsıyeşil) şeklinde görülür ve orta
damar uçtan itibaren sararmaya başlar. Yaprak
kıyıları(kenarları) önceleri yeşil renktedir
AZOT NOKSANLIĞI
FOSFOR GÜBRELERİ
• Sadece fosfor içermesi yönünden mısır tarımında
en çok kullanılan gübre Triple süperfosfat (% 43-
46)' tır.
• Eğer toprak analizi sonucu bu gübreye ihtiyaç
duyulursa tamamı ekim öncesi toprağa verilip
karıştırılmalıdır.
• Yapılan araştırmalarda saf olarak 7-8 kg/da
fosforun yani 15-18 kg/da Triple fosfotun
dekardan en yüksek verimi almada yeterli olduğu
görülmüştür.
• Toprağa verilen fosforun bitkiler tarafından
alınmayan kısmı toprakta birikmektedir.
FOSFOR GÜBRELERİ
• Diğer bir deyişle yağmur suları ile fosforun
topraktan yıkanması çok az olmaktadır.
• Bu nedenle toprak analizi yaptırmadan her yıl
gereksiz fosforlu gübre kullanımından ve
gereksiz masraftan kaçınılmalıdır.
FOSFOR NOKSANLIĞI
• Azotta olduğu gibi noksanlık belirtileri ilk önce
yaşlı yapraklarda başlar.
• Yaprak önce koyu yeşil renkli görülür, sonraları
morumsu erguvan renge döner.
• Bu durum çıkıştan sonra fide döneminde genç
gövdede de görülür.
• Tarlaya bakıldığında mısır bitkilerinde yavaş
gelişmenin olduğu gözlenir.
• Morumsu erguvan renk = protein = şeker
• Toprağın soğuk olması bu renk değişiminin
şiddetini arttırır çünkü P alımı yavaşlar.
FOSFOR NOKSANLIĞI
POTASYUM GÜBRELER
• Genelde Türkiye toprakları potasyum besin
maddesi açısından zengindir.
• Bu nedenle toprak analizleri sonucu tavsiye
edilmedikçe potasyumlu gübre kullanmaya
gerek yoktur.
• Eğer toprakta potasyuma gerek duyulursa
Potasyum sülfat (%50) gübresinden toprak
analizi sonucuna göre ekim öncesi veya ekimle
birlikte gübreleme yapılabilir.
POTASYUM NOKSANLIĞI
• Potasyum eksikliği yaşlı yaprakların uç ve
kenarlarından renk açılmasıyla başlar.
• Renk açılması aşağılara ve orta damara doğru
ilerler.
• Boğum aralarında kısalmalar görülür,
• Başak döneminde başağın uç kısmında dane
tutumu olmaz. Danelerin sırt kısmı tam
dolmaz ve çukur görünümlü olur.
• Bu durumda verim çok azalır.
POTASYUM NOKSANLIĞI
KOMPOZE GÜBRELER
• Kompoze gübreler azot, fosfor ve potasyumun
belli oranlarda karıştırılmasından yapılmıştır.
• Türkiye' de en çok kullanılan kompoze gübreler;
20:20:0, 18:46:0, 26:13:0 ve 15:15:15' tir.
• Burada kompoze gübre içerisinde birinci rakam
azot, ikinci rakam fosfor ve üçüncü rakam ise
potasyum miktarını % olarak ifade etmektedir.
• Özellikle mısır tarımında toprağımızın fosfora
ihtiyacı varsa 20:20:0 veya 18:46:0 gübresi ekim
öncesi veya ekimle birlikte dekara 30-35 kg olmak
üzere kullanılabilir.
KOMPOZE GÜBRELER
• Yalnız kompoze gübrelerin her yıl kullanılması
sonucu bazı üretici tarlalarında fosfor fazlalığı
oluşmaktadır.
• Bu nedenle toprak analizi sonucunda fosforlu
gübreye ihtiyaç yok ise kompoze gübreler
yerine diğer azotlu gübrelerin kullanılması
gerek üretici ve gerekse ülkemiz açısından
daha ekonomik ve verimli olur.
KÜKÜRT NOKSANLIĞI
• Kükürt eksikliği GENÇ
yaprakların açık yeşil ve
sararması şeklinde
görülür.
• Azot eksikliğine benzer
ancak Azot eksikliği
YAŞLI yapraklardan
başlar.
• Bitki bodurlaşır.
• Hasat gecikir.
MAGNEZYUM NOKSANLIĞI
• Özellikle hafif bünyeli su
tutma özelliği az olan milli
ve kumlu topraklarda
görülür.
• Alt yapraklarda damar
aralarında küçük nokta
şeklinde sarımsı renk
açılmaları şeklinde olur.
• Magnezyum, bitkiye yeşil
rengi veren klorofilin
yapısında bulunması
nedeniyle eksikliğinde
yaprak rengi damar
aralarında sarımsı yeşil
renkli noktalı hale gelir.
ÇİNKO NOKSANLIĞI
• Mısır bitkisinin ilk gelişme
dönemlerinde noksanlık
belirtisi ortaya çıkar.
• Tepe yaprakların damar
aralarında küçük benekler
halinde renk açılması görülür
ve ileri safhada bu renk
açılmaları kırmızımsı bronz
renk haline dönüşür.
• Uç kısımdaki boğum araları
kısalır.
• Koçanda şekil bozukluğu
(bükülme) görülür.
ÇİNKO NOKSANLIĞI
• Özellikle fazla kireçli
yüksek pH’lı topraklarda
ve aşırı fosforlu
gübrelemede çinko
eksikliği daha belirgin
olarak ortaya
çıkmaktadır.
• Mısır bitkisinin ilk
gelişme dönemlerinde
çinko ihtiyacı fazla
olduğu için taban
gübrelemeyle birlikte
çinkolu gübre kullanmak
gerekir.
BAKIR NOKSANLIĞI
• Noksanlığında
yaprak uçları açık
yeşil olur ve
kıvrılır.
• Büyüme durur
MAGNANEZ NOKSANLIĞI
• Manganez eksikliği
toprak pH’ın 6.3
üstünde olduğu
yerlerde görülür.
• Yaşlı yapraklarda gri-
yeşil benekler
halinde görülür
DEMİR NOKSANLIĞI
• Noksanlıkta üst
yapraklar sararır ve
beyaza döner.
• Noksanlık daha çok
alkali topraklarda
(pH 7 den yüksek)
görülür.
EKİM ZAMANI
• Ekim zamanı toprak ısısı ile yakından ilgilidir.
• Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak ısısının 12oC
olması gereklidir.. İkinci üründe sıcaklık ekimi
engelleyici değildir.
• Yüksek toprak sıcaklıklarında (18-20oC) tohumların
çimlenme ve çıkışı daha hızlı olur.
• Bölgelerimizin iklim durumu dikkate alındığında
mısır ana ürün ekim zamanları Ege, Akdeniz,
Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde Nisan ayı
başında, Marmara, Orta Anadolu ve Karadeniz
Bölgelerinde Nisan sonu, Doğu Anadolu Bölgesinde
Mayıs ayıdır.
EKİM ZAMANI
• O yılın iklim durumu da ekim zamanını
belirlemede kuşkusuz önemlidir.
• Mısır ekimi, gerek ana üründe ve gerekse ikinci
üründe olabildiğince erken yapılmalıdır.
• Erken ekimler, mısır bitkisinin Kış ve İlkbahar
yağışlarından daha iyi yararlanmasını sağlar.
• İkinci ürün ekimi 15 Temmuz' a kadar
tamamlanmalıdır.
TOHUMLUK MISIR
TOHUMLUK MİKTARI VE
AYARLANMASI
• Mısır tarımında tohumluğun önemi büyüktür.
Ülkemizde genelde en çok yetiştirilen sert
mısır (Zea mays indurata) ve at dişi mısır (Zea
mays indentata) çeşitleridir.
• 1980'li yıllarda daha önce üretilmekte olan
yerli mısır çeşitlerinin yerlerini hızla hibrit
(melez) mısır çeşitleri almıştır.
• Üreticiler bölgelerine uyan, yüksek verimli
mısır tohumluklarını gerek kamu ve gerekse
özel sektör tohumculuk kuruluşlarından temin
edebilirler.
TOHUMLUK MİKTARI VE
AYARLANMASI
• Her yıl hibrit mısır üreticileri mutlaka sertifikalı
yeni tohumluk ekmelidirler.
• Ekilecek tohumlukların temiz, çimlenme oranı
ve çıkış gücü yüksek olmalıdır.
• Hastalık görülen tarlalarda, söz konusu
hastalığa dayanıklı veya toleranslı hibrit
çeşitler ekilmelidir.
• Ekilecek çeşitlerin tohumlukları hasatlık ve
zararlılara karşı tohum ilaçlaması yapılmalıdır.
TOHUM MİKTARI
• Dekara atılacak tohum miktarı ise çeşitlerin
bin dane ağırlığına göre değişmekle beraber 2-
2,5 kg /da tohum yeterli bitki sıklığını
sağlamaktadır.
• Ana ürün için 70*25 cm. , II ürün için ise 70*20
cm. sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinde
olmalı; yani erkenci ve kısa boylu çeşitler için
7000 bitki/da, geççi ve uzun boylu çeşitler
içinde 6000 bitki /da olmalıdır.
EKİM ŞEKLİ
• Mısır genellikle iki tip ekim makinası (mibzerle) ile
ekilmektedir.
• Birinci tip klasik ekim makinaları ile yapılan
ekimde yalnız sıra arası ayarlanabilmekte ve sıra
üzeri ekim istenilen aralıkta yapılamamaktadır.
• Dekara kullanılan tohum miktarı da 4-5 kg
civarında olmaktadır.
• Bu tip ekim makinaları ile yapılan ekimde daha
sonra bitkiler çıkınca tekleme (seyreltme) ile sıra
üzeri bitkiler istenilen sıklığa getirilmektedir.
EKİM ŞEKLİ
EKİM ŞEKLİ
• Mısır ekimi, mümkün olduğunca tavlı toprağa
yapılmalıdır.
• Dekara 7 0 00-9000 adet tohum gelecek şekilde,
sıra arası 65-70 cm. ve sıra üzeri 16- 22 cm.
mesafeleri optimum ekim normu değerleridir.
• Ekim derinliği toprak yüzeyinden 5-9 cm. aşağıda
(tavın içinde 2-3 cm) olmalıdır.
• Mevcut ise havalı, eğer bu yoksa mekanik
mibzerlerle ekim yapılmalı ve kullanılan plaka
veya delik büyüklükleri mutlaka tohum
büyüklüğüne uygun olmalıdır.
• Ekim normu çeşitlere ve üretim amaçlarına göre
(silajlık, taze tüketim) değişim gösterebilir.
• Toprakta nem seviyesi tohum ağırlığının %30’dan
fazla olduğunda ekim için uygundur.
NEM
• Ekimi izleyen günlerde soğuk ve fazla nemli hava
çıkış ve ilk gelişmeyi geciktirir.
• Mısır bitkisinin nem isteği fazladır.
• Hava neminin %20-25'ın altına düşmemesi
gerekir.
• Mısır püskülleri aşırı düşük nemden etkilenerek
döllenme sorunu ile karşı karşıya kalır (özellikle
Güney Doğu Anadolu Bölgesinde).
• Aşırı kurak ve aşırı sıcak karşısında stomalar görev
yapamaz.
• Yapraklar solar, döllenmeyi engeller.
EKİM DERİNLİĞİ
• Ekim derinliği genel olarak 5-6 cm olmalıdır.
• Ağır topraklarda biraz daha yüzlek, hafif
topraklarda biraz daha derin olabilir.
• Ekim mutlaka tavlı toprağa yapılmalıdır.
• Tohumun toprakla temasını arttırmak için
merdane çekmek faydalı olmaktadır.
• Bilhassa azaltılmış toprak işleme veya
sürümsüz ekimlerde bu işlemin etkisi daha da
önemli olmaktadır.
EKİM DERİNLİĞİ
MISIRDA BAKIM
• Bitkiler 10-15 cm yüksekliğe ulaştığında
yabancı ot mücadelesi için I. çapa ve sıra üzeri
mesafesine göre seyretme yapılır.
• Bitki boyu 25-35 cm olunca sıra arasına ister
çekilerek boğaz doldurması ve sulama karıkları
oluşturulur.
• Otlanma ve karıkların durumuna göre 3.çapa
yapılarak karıklar derinleştirilir.
TEKLEME(SEYRELTME)
• Tekleme, eğer ekimde klasik eski tip ekim
makinası kullanılmışsa, bitki boyu 8-10 cm.
olduğunda öncelikle zayıf, hastalıklı ve zarar
görmüş bitkiler temizlenerek yapılmalıdır.
• Ekimde, hassas (pnomatik) ekim makinaları
kullanıldığında teklemeye gerek duyulmaz.
ÇAPALAMA
• Mısır tarımı yapılan tarladaki yabancı ot miktarına
göre, çıkıştan itibaren tarlaya traktör giremeyecek
boya mısır bitkileri gelinceye kadar iki-üç defa ara
çapası yapılabilir.
• İlk çapa, bitkiler 10-15 cm boylanınca, ikinci çapa
bitkilerin boyu 40-50 cm olunca, boğaz doldurma
ve azotlu gübre verilmesi işlemi ile birlikte yapılır.
• Ara çapası, toprağı kabartarak topraktan
buharlaşma ile su kaybının azalmasını ve yabancı
otların mekanik olarak yok edilmesini sağlar.
YABANCI OTLAR
• Echinochloa spp. (Darıcan)
• Amaranthus spp (Horoz ibiği)
• Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş)
• Setaria spp. (Kirpi darı)
• Xanthium strumarium L. (Domuz pıtrağı)
• Portulaca oleracea L. (Semiz otu)
YABANCI OT MÜCADELESİ
• Yabancı ot mücadelesi mısır yetişme devresinin ilk
ayında çok önem taşır ve yapılması % 20-30
oranında daha fazla verim alınmasını sağlayabilir.
• Hızlı gelişme yeteneğine sahip yabancı otlar
özellikle ilk gelişme devresinde faydalı tarla
alanını kaplayarak mısır bitkisinin gelişmesini
engelleyerek ve bitki besin maddelerine ortak
olarak önemli oranda zarar yaparlar.
• Mısır bitkisi 30-40 cm boyunda olduğunda gölge
yaparak diğer yabancı otların gelişmesi büyük
ölçüde engellemektedir.
• Yabancı ot mücadelesi kültürel tedbirlerle,
mekanik yollarla ve kimyasal yöntemlerle
yapılmaktadır.
KÜLTÜREL YABANCI OT MÜCADELESİ
• Ekimde yabancı ot tohumu bulundurmayan
temiz tohumluk kullanılmalıdır.
• Mümkün olduğunca ekim nöbeti yapılmalıdır.
• Rizomlarla vejetatif olarak büyüyüp gelişen
ayrık gibi otların toprak işlemesi sırasında
kullanılan aletlerle bir tarladan başka bir
tarlaya taşınması engellenmelidir.
• Tarla sınırlarındaki yabancı otlar ile de
mücadele edilmelidir.
MEKANİK YOLLA YABANCI OT
MÜCADELESİ
• Sıra aralarının, mısır bitkileri 50 cm oluncaya
kadar kaz ayağı gibi ara çapa makinaları ile 2-3
kez işlenmesi, hem yabancı ot mücadelesi
yapılması açısından hem de toprakta bulunan
kapilerite denilen buharlaşma borucuklarının
kırılması açısından çok önemlidir.
• Eğer iş gücü uygun ise makinalı ara çapasından
sonra sıra üzerinde kalan otların el çapası ile
temizlenmesi gerekmektedir.
KİMYASAL YOLLA YABANCI OT
MÜCADELESİ
• Mısır tarımında en ekonomik yabancı ot
mücadelesi yabancı ot ilaçları ile yapılır.
• Kimyasal mücadelede tarlada görülen yabancı ot
türlerine göre seçilen ilaçlar kullanım özelliklerine
göre ekim öncesi, ekim sonrası veya çıkış sonrası
uygulanabilir.
• Mısır tarımında ekim öncesi kullanılan ilaçlar
toprağa diskaro veya kaz ayağı ile 10- 12 cm
derinliğinde iyice karıştırılmalıdır.
• Örneğin dar yapraklı kanyaş, ayrık ve darıcan gibi
otlara karşı Eradicane 550 - 800 cc/da
kullanılabilir.
HASTALIKLAR
• Kök, sap ve dane çürüklükleri
• Mısır rastığı (Ustilago maydis)
• Helminthosporium yaprak yanıklığı (H.
turcicum, H.maydis)
HASTALIKLAR
ZARARLILAR
• Mısır koçan kurdu (Sesamia sp)
• Mısır sap kurdu ( Ostrinia sp)
• Yeşil kurt (Heliothis armigara Hb)
• Çizgili yaprak kurdu (Spodoptera Hbn)
• Mısır yaprak biti (Aphidis maidis Fitch.)
• Kırmızı örümcek (Tetranychus spp.)
ZARARLILAR
MISIRDA SULAMA
• Toprak ve iklim özelliklerine bağlı olarak; mısır
bazı dönemleri itibarıyla su ihtiyacının mutlaka
karşılanması gereken bir bitkidir.
• Bu dönemler şunlardır;
1- Üst gübrenin sonrasında
2- Çiçeklenmeden 1 hafta önce
3- Çiçeklenme döneminde
4-Çiçeklenmeden 1 hafta sonra, sari olum
döneminin başlangıcında.
MISIRDA SULAMA
MISIRDA SULAMA
• Sulamanın en önemli olduğu dönem çiçeklenme
dönemidir.
• Bitki bu dönemde mutlaka sulanmış olmalıdır.
• Çiçeklenme dönemine ilaveten bilhassa
çiçeklenme öncesi verilen suların fazla veya eksik
olmasının bitki gelişimini olumsuz etkilediği
dikkatten kaçmamalıdır.
• Sulama sayısı ve su miktarı bölgelere, ana ürün
veya ikinci ürün olma durumuna göre, toprak
yapısına, yetişme süresindeki sıcaklığa, hava
nemine gibi koşullara bağlıdır.
EKİM NÖBETİ
• Mısır, tahıllar ve baklagillerden sonra ikinci
ürün olarak ekim nöbetine girmektedir.
• Kıyı Bölgelerde (Akdeniz, Ege) ve Güneydoğu
Anadolu Bölgesinde II. Ürün olarak çok farklı
ekim nöbeti sistemine uygundur. Örneğin
buğday - mısır - pamuk, buğday - mısır -
mercimek, mercimek - mısır - buğday
önerilebilir.
• Ayrıca Türkiye’nin diğer bölgelerinde II. Ürün
olarak silajlık şeklinde yetiştirilir.
EKİM NÖBETİ
EKİM NÖBETİ
• Tarım yapılan alanlarda aynı bitkinin aynı tarlaya üst
üste ekilmesi toprağın fakirleşmesine ve o bitkinin
hastalıklarının artmasına neden olur.
• Bu nedenle mısır tarımında da yüksek verim
alabilmek için mutlaka münavebe yapılmalıdır.
• Mısır bitkisinin gireceği bazı münavebe modelleri şu
şekilde olabilir:
EKİM NÖBETİ
1. Model: Ayçiçeği + Buğday + Baklagil + Mısır
2. Model: Şeker Pancarı + Mısır + Buğday + Baklagil
3. Model: Buğday + Ayçiçeği + Kavun-karpuz + Mısır
4. Model Mısır + Buğday + Ayçiçeği + Baklagil
• Bu modellerin dışında çok sayıda ekim nöbeti
sıralaması yapılır.
• Özellikle II. Ürün mısır tarımı ülkemiz için çok
önemlidir.
HASAT BELİRTİLEERİ
• Mısırın hasat olgunluğuna gelip gelmediğine tanelerdeki nem
oranını ölçerek karar vermek en doğru yoldur.
• Ancak nem ölçme olanağı yoksa tanenin değişimine bakarak
karar vermek mümkündür.
• Hasat zamanı gelmiş bir mısır bitkisinde tanenin koçanla birleştiği
yerde (dibinde) siyah tabaka oluşur. Siyah tabaka önce tanenin
koçanla birleştiği ve koçan kısmında başlar ve sonra tanenin dip
tarafında oluşur.
• Bıçağınızla taneyi yardığınız zaman siyah tabaka kolayca
görülebilir.
• Bir koçanın olgunlaştığı; koçan ortasındaki tanelerin en az %75’
inin siyah tabakaya sahip olunca kabul edilir.
• Fizyolojik olgunluğa eren mısır taneleri yaklaşık %35 oranda nem
içerir. Bu dönemde tane normal gelişimini tamamlamıştır, elle
hasat edilebilir.
• Fakat böyle yüksek nemde makinalı hasat danelerin yumuşaklığı
dolayısıyla hasat kaybını arttırır.
• Makine ile mısır hasadı için en uygun nem oranı %21-28 arasıdır.
TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ
TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ
TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ
TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ
• Türkiye’nin mısır üretimi 2000 yılında 2.3 milyon ton iken, 2011
yılına gelindiğinde 4.2 milyon tonluk bir üretim miktarına
ulaşılmıştır.
• Bu artışın en önemli nedeni verimdeki artış olarak gösterilebilir.
• Türkiye mısır üretiminin büyük bir kısmı yem sanayi tarafından, geri
kalan kısmı nişasta sanayisinde kullanılmaktadır.
• Yüksek protein ve A vitamini içermesinden dolayı özellikle sığır ve
kümes hayvanlarının beslenmesinde oldukça önemlidir.
• Mısırın danesi kümes hayvanlarının beslenmesinde iyi bir yem
olmakla birlikte silaj tekniklerinin gelişmesiyle hayvanlar için
dünyada en önemli silaj bitkilerinden biri haline gelmiştir.
TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ
• Silajlık mısırın geniş bir alanda adaptasyon
göstermesi, yüksek enerji içeriği, makineli
tarıma uygun olması, hasatının kolay olması,
sindirim oranının yüksek olması, silajının
lezzetli olması, birim alandan yüksek verim
elde edilmesi, silaj amaçlı mısır üretimini
artırmıştır.
• Ülkemizde silajlık mısır yaygın olarak Ege ve
Marmara Bölgelerinde üretilmekle birlikte son
yıllarda tüm bölgelerimizde yaygınlaşmaya
başlamıştır.
TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ
• Mısır danesinin %80’ini oluşturan endosperm
%90 nişastadan oluşmaktadır.
• Mısır rafinesindeki son yıllardaki gelişmeler
sayesinde saf ve çok kaliteli mısır nişastası bol
miktarda üretilebilmektedir.
• Ayrıca ham ve işlenmiş nişastadan elde edilen
dekstrinler giydiğimiz elbiseden yediğimiz
yemeğe kadar on binlerce işlenmiş üründe
kullanılmaktadır.
DÜNYADA EN FAZLA MISIR ÜRETEN 10
ÜLKE
1. ABD: 328,033.00
2. ÇİN: 178,000.00
3. EU-: 27 60,093.00
4. BREZİLYA: 57,000.00
5. ARJANTİN: 26,000.00
6. MEKSİKA: 24,000.00
7. HİNDİSTAN: 21,000.00
8. UKRANYA : 16,500.00
9. GÜNEY AFRİKA : 12,500.00
10. KANADA : 11,000.00
DÜNYADA MISIR
MISIR DEKARA VERİMİ
• Türkiye'de mısırın dekara verimi Dünyadaki
mısırın dekara veriminde daha düşüktür.
• Türkiye’de mısırın dekara verimi ortalama
olarak 600-700 kilo arasında verim alınıyor.
MISIR DEKARA VERİMİ
• Ama genellikle Dünyada mısırın dekara verimi
ortalama olarak 5-6 kg ortalama 1000 kilo
verim elde ediliyor.
• Dünyada mısırın dekara verim bazı ülkelerde
ortalamanın da üzerindedir.
• Dünyada bazı ülkeler de mısırın dekara verimi
ortalamanın çok altında kalıyor
HAZIRLAYAN
AHMET BİÇİCİ

More Related Content

What's hot

Materi Pembelajaran Bahasa Arab Kelas X
Materi Pembelajaran Bahasa Arab Kelas XMateri Pembelajaran Bahasa Arab Kelas X
Materi Pembelajaran Bahasa Arab Kelas XSilviNurChayati1
 
D92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genap
D92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genapD92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genap
D92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genapRiRia1
 
Plano de aula reelaborado
Plano de aula reelaboradoPlano de aula reelaborado
Plano de aula reelaboradomarcely
 
Basquete.
Basquete.Basquete.
Basquete.maadalk
 
48030468 resumo-das-regras-do-basquete
48030468 resumo-das-regras-do-basquete48030468 resumo-das-regras-do-basquete
48030468 resumo-das-regras-do-basquetenadia26
 
Aeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.sol
Aeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.solAeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.sol
Aeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.solTurmaCf
 
3. program tahunan bahasa arab
3. program tahunan bahasa arab3. program tahunan bahasa arab
3. program tahunan bahasa arabUjhe Aswan
 

What's hot (13)

Materi Pembelajaran Bahasa Arab Kelas X
Materi Pembelajaran Bahasa Arab Kelas XMateri Pembelajaran Bahasa Arab Kelas X
Materi Pembelajaran Bahasa Arab Kelas X
 
Empresa de pao de queijo
Empresa de pao de queijoEmpresa de pao de queijo
Empresa de pao de queijo
 
D92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genap
D92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genapD92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genap
D92218057 Choiriyatin Hidayatul Jannah modul kelas III semester genap
 
Velocidade Coletiva no Futebol
Velocidade Coletiva no FutebolVelocidade Coletiva no Futebol
Velocidade Coletiva no Futebol
 
Aula de ginastica
Aula de ginasticaAula de ginastica
Aula de ginastica
 
Plano de aula reelaborado
Plano de aula reelaboradoPlano de aula reelaborado
Plano de aula reelaborado
 
Basquete.
Basquete.Basquete.
Basquete.
 
Apostila de-ingles-tecnico-informatica-2012
Apostila de-ingles-tecnico-informatica-2012Apostila de-ingles-tecnico-informatica-2012
Apostila de-ingles-tecnico-informatica-2012
 
48030468 resumo-das-regras-do-basquete
48030468 resumo-das-regras-do-basquete48030468 resumo-das-regras-do-basquete
48030468 resumo-das-regras-do-basquete
 
Aeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.sol
Aeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.solAeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.sol
Aeekem217 ava prova_tipo_afericao_fm.sol
 
3. program tahunan bahasa arab
3. program tahunan bahasa arab3. program tahunan bahasa arab
3. program tahunan bahasa arab
 
Sebenta.ginastica.solo.profissional
Sebenta.ginastica.solo.profissionalSebenta.ginastica.solo.profissional
Sebenta.ginastica.solo.profissional
 
Voleibol.docx
Voleibol.docxVoleibol.docx
Voleibol.docx
 

Similar to Misir bi̇tki̇si̇ (15)

Sebzeci̇li̇k
Sebzeci̇li̇kSebzeci̇li̇k
Sebzeci̇li̇k
 
Kökü Yenen Sebzeler
Kökü Yenen SebzelerKökü Yenen Sebzeler
Kökü Yenen Sebzeler
 
Sebzeci̇li̇k
Sebzeci̇li̇kSebzeci̇li̇k
Sebzeci̇li̇k
 
Sebze Yetiştiriciliği
Sebze YetiştiriciliğiSebze Yetiştiriciliği
Sebze Yetiştiriciliği
 
sdfgg
sdfggsdfgg
sdfgg
 
Sebze Yetiştirme Tekniği
Sebze Yetiştirme TekniğiSebze Yetiştirme Tekniği
Sebze Yetiştirme Tekniği
 
Korunga
KorungaKorunga
Korunga
 
Marul, Maydanoz, Tere, Dereotu
Marul, Maydanoz, Tere, DereotuMarul, Maydanoz, Tere, Dereotu
Marul, Maydanoz, Tere, Dereotu
 
Gubre ve gubreleme
Gubre ve gubrelemeGubre ve gubreleme
Gubre ve gubreleme
 
Kabakgi̇l Sebzeleri̇
Kabakgi̇l Sebzeleri̇Kabakgi̇l Sebzeleri̇
Kabakgi̇l Sebzeleri̇
 
Toprak Analizi
Toprak AnaliziToprak Analizi
Toprak Analizi
 
Kabakgil Sebzeleri
Kabakgil SebzeleriKabakgil Sebzeleri
Kabakgil Sebzeleri
 
Yaprağı Yenenler
Yaprağı YenenlerYaprağı Yenenler
Yaprağı Yenenler
 
Sudan Otu Tarımı
Sudan Otu TarımıSudan Otu Tarımı
Sudan Otu Tarımı
 
Yaprağı Yenen Sebzeler
Yaprağı Yenen SebzelerYaprağı Yenen Sebzeler
Yaprağı Yenen Sebzeler
 

Misir bi̇tki̇si̇

  • 3. MISIR BİTKİSİNİN TANIMI Mısır, genellikle çok nemli iklim bölgelerinde yetiştirilebilen, tek yıllık özellikle yağı doymamış yağ grubunda olan bir tarım bitkisi. Mısırda lisin ve triptofan proteinin biyolojik değeri de aminoasitlerin limite edici etkisi altındadır.
  • 4. İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ • Mısır bitkisi yetişeceği toprak tipi yönünden çok seçici olmamasına rağmen organik maddece zengin, derin, ve su tutma kapasitesi iyi topraklarda yüksek verim potansiyeline sahiptir. • Kumsal topraklardan ağır yapıdaki killi topraklara kadar her türlü iyi drenaj sağlanmış topraklarda tarımı yapılabilmektedir. • Özellikle mısır toprak havasızlığından çok zarar görmektedir. • Mısır bitkisi asitlik açısından pH'sı 5-8 arasında değişen yerlerde verimli olarak yetiştirilebilir.
  • 5. İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
  • 6. İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ • Mısırın bitkisinin vejetasyon süresi çeşidin erkenciliğine bağlı olarak 90 ile 13 gün arasındadır. • Mısırın minimum çimlenme sıcaklığı 8-10 oC, uygun büyüme sıcaklığı ise 20-30oC'dir. • Mısır bitkisi, büyüme süresince toprakta bol su ister, özellikle sapa kalkma ile çiçeklenme devreleri arasında çok su tüketir. • Bu dönemde mısır bitkisinin su isteği doğal yağışlarla karşılanamıyorsa sulama suyu ile karşılanmalıdır
  • 7. İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
  • 8. TOPRAK İŞLEME • Mısır tarımında toprağı işlemenin amacı, iyi bir tohum yatağı hazırlamak, ön bitkiden kalan sap artıklarını gömmek, toprağı havalandırmak, yabancı otları yok ederek toprakta depolanan suyu artırmaktır.
  • 9. TOPRAK İŞLEME • Mısır ekimi düşünülen tarla eğer tav uygunsa sokulu pulluk ile 8-10 santim derinlikte sürülmelidir. • İlk sürümden sonra, düşen yağışlar nedeniyle tarlada önemli bir otlanma görülürse, bu otlar kültivatör (kazayağı) ile toprağı 10-15 santim derinlikte işleyerek yok edilmelidir.
  • 10. TOPRAK İŞLEME • Mısır bitkisi düzgün bir çıkış için nemli bir tohum yatağı ister. • Bunu sağlamak için İlkbaharda toprak tava geldiğinde tarla önce kültivatör (kazayağı) ve sonra tırmık veya yaylı tırmık ile 10-15 santim derinlikte işleyerek ekime hazır hale getirilir. • İlkbahar' da toprak nem ve tavının kaybına yol açabilecek soklu pulluk ile derin sürümden kesinlikle kaçınılmalıdır.
  • 11. TOPRAK İŞLEME • Haziran ayı içerisinde yapılacak hububat hasadından sonra saplar hemen tarladan uzaklaştırılıp, tarla sulanır, toprak tava gelince sürülür, diskaro ve yaylı tırmık çekilir. • Bunun yanında yabancı ot problemi olmayan bazı tarlalarda ise diğer bir toprak hazırlığı yöntemi olarakta birbirine dik istikamette çekilen goble disk ile yapılır. • Her iki yöntemde de iyi bir tohum yatağı hazırlamada kolaylık olması açsından hububat hasadının olabildiğince aşağıdan(10 cm) yapılmasında fayda vardır.
  • 12. GÜBRELEME • Öncelikle en doğru bir gübreleme için toprakların analiz yaptırılması şarttır. • Genel bir bilgi vermek amacıyla mısır üretiminde yeterli ve dengeli bir gübreleme için kuru ve koşullarda uygulanabilecek gübre form ve dozları belirlenmelidir.
  • 13. GÜBRELEME • Azotlu, Fosforlu ve Potaslı gübrelerin tamamı İlkbaharda ilk toprak işlemesinden önce tarlaya santrifüjlü gübre dağıtma makinası ile saçarak verilip arkasından kaz ayağı ile ekim derinliğine karıştırılabileceği gibi ekimde tarlaya kombine ekim makinası ile de banda tohumun 5 cm sağına (veya soluna) ve altına gelecek şekilde verilebilir.
  • 14. GÜBRELEME • Azotlu gübrelerin yarısı ekimle birlikte, diğer yarısı da ileriki gelişme dönemlerinde sıra arasına, bitkilerin yaprak ve büyüme noktalarında kalmayacak şekilde uygulanabilir. • Ayrıca bitki yapraklarını gübrenin yakmaması için sulama yaparken veya yağmur çiselerken yapraklar yaş olacağından kesinlikle azotlu gübre uygulanmamalıdır.
  • 15. AZOTLU GÜBRELER • Üreticilerin en fazla kullandığı azotlu gübreler, Amonyum sülfat (%21 N), Üre (%46 N) ve Amonyum nitrat (% 26 N)' tır. Bu gübrelerin tümü bitkinin ihtiyacı olan azotu sağlamalarına karşın özellikleri gereği toprak asitliğini nötrleştirmek için tuzlu veya alkali topraklarda Amonyum sülfat ekim öncesi veya ekimde tercih edilmeli, diğer nötr veya asit3 / 10 karakterli topraklarda ise üre veya Amonyum nitrat kullanılmalıdır. • Azotlu gübreler topraktan değişik yollarla kayba uğradığından her yıl mutlaka toprağa verilmesi gerekir.
  • 16. AZOT NOKSANLIĞI • Mısır bitkisinde azot eksikliği yavaş gelişme ve zayıf büyüme ile kendisini tarlada belli eder. • Boğum araları daha kısa olur, bitki sapı incelir. • Bitki yeteri kadar büyümez. • Azot eksikliği alt ve dip yapraklarda görülür. • Yaprağın uç kısmında renk açılması(sarımsıyeşil) şeklinde görülür ve orta damar uçtan itibaren sararmaya başlar. Yaprak kıyıları(kenarları) önceleri yeşil renktedir
  • 18. FOSFOR GÜBRELERİ • Sadece fosfor içermesi yönünden mısır tarımında en çok kullanılan gübre Triple süperfosfat (% 43- 46)' tır. • Eğer toprak analizi sonucu bu gübreye ihtiyaç duyulursa tamamı ekim öncesi toprağa verilip karıştırılmalıdır. • Yapılan araştırmalarda saf olarak 7-8 kg/da fosforun yani 15-18 kg/da Triple fosfotun dekardan en yüksek verimi almada yeterli olduğu görülmüştür. • Toprağa verilen fosforun bitkiler tarafından alınmayan kısmı toprakta birikmektedir.
  • 19. FOSFOR GÜBRELERİ • Diğer bir deyişle yağmur suları ile fosforun topraktan yıkanması çok az olmaktadır. • Bu nedenle toprak analizi yaptırmadan her yıl gereksiz fosforlu gübre kullanımından ve gereksiz masraftan kaçınılmalıdır.
  • 20. FOSFOR NOKSANLIĞI • Azotta olduğu gibi noksanlık belirtileri ilk önce yaşlı yapraklarda başlar. • Yaprak önce koyu yeşil renkli görülür, sonraları morumsu erguvan renge döner. • Bu durum çıkıştan sonra fide döneminde genç gövdede de görülür. • Tarlaya bakıldığında mısır bitkilerinde yavaş gelişmenin olduğu gözlenir. • Morumsu erguvan renk = protein = şeker • Toprağın soğuk olması bu renk değişiminin şiddetini arttırır çünkü P alımı yavaşlar.
  • 22. POTASYUM GÜBRELER • Genelde Türkiye toprakları potasyum besin maddesi açısından zengindir. • Bu nedenle toprak analizleri sonucu tavsiye edilmedikçe potasyumlu gübre kullanmaya gerek yoktur. • Eğer toprakta potasyuma gerek duyulursa Potasyum sülfat (%50) gübresinden toprak analizi sonucuna göre ekim öncesi veya ekimle birlikte gübreleme yapılabilir.
  • 23. POTASYUM NOKSANLIĞI • Potasyum eksikliği yaşlı yaprakların uç ve kenarlarından renk açılmasıyla başlar. • Renk açılması aşağılara ve orta damara doğru ilerler. • Boğum aralarında kısalmalar görülür, • Başak döneminde başağın uç kısmında dane tutumu olmaz. Danelerin sırt kısmı tam dolmaz ve çukur görünümlü olur. • Bu durumda verim çok azalır.
  • 25. KOMPOZE GÜBRELER • Kompoze gübreler azot, fosfor ve potasyumun belli oranlarda karıştırılmasından yapılmıştır. • Türkiye' de en çok kullanılan kompoze gübreler; 20:20:0, 18:46:0, 26:13:0 ve 15:15:15' tir. • Burada kompoze gübre içerisinde birinci rakam azot, ikinci rakam fosfor ve üçüncü rakam ise potasyum miktarını % olarak ifade etmektedir. • Özellikle mısır tarımında toprağımızın fosfora ihtiyacı varsa 20:20:0 veya 18:46:0 gübresi ekim öncesi veya ekimle birlikte dekara 30-35 kg olmak üzere kullanılabilir.
  • 26. KOMPOZE GÜBRELER • Yalnız kompoze gübrelerin her yıl kullanılması sonucu bazı üretici tarlalarında fosfor fazlalığı oluşmaktadır. • Bu nedenle toprak analizi sonucunda fosforlu gübreye ihtiyaç yok ise kompoze gübreler yerine diğer azotlu gübrelerin kullanılması gerek üretici ve gerekse ülkemiz açısından daha ekonomik ve verimli olur.
  • 27.
  • 28. KÜKÜRT NOKSANLIĞI • Kükürt eksikliği GENÇ yaprakların açık yeşil ve sararması şeklinde görülür. • Azot eksikliğine benzer ancak Azot eksikliği YAŞLI yapraklardan başlar. • Bitki bodurlaşır. • Hasat gecikir.
  • 29. MAGNEZYUM NOKSANLIĞI • Özellikle hafif bünyeli su tutma özelliği az olan milli ve kumlu topraklarda görülür. • Alt yapraklarda damar aralarında küçük nokta şeklinde sarımsı renk açılmaları şeklinde olur. • Magnezyum, bitkiye yeşil rengi veren klorofilin yapısında bulunması nedeniyle eksikliğinde yaprak rengi damar aralarında sarımsı yeşil renkli noktalı hale gelir.
  • 30. ÇİNKO NOKSANLIĞI • Mısır bitkisinin ilk gelişme dönemlerinde noksanlık belirtisi ortaya çıkar. • Tepe yaprakların damar aralarında küçük benekler halinde renk açılması görülür ve ileri safhada bu renk açılmaları kırmızımsı bronz renk haline dönüşür. • Uç kısımdaki boğum araları kısalır. • Koçanda şekil bozukluğu (bükülme) görülür.
  • 31. ÇİNKO NOKSANLIĞI • Özellikle fazla kireçli yüksek pH’lı topraklarda ve aşırı fosforlu gübrelemede çinko eksikliği daha belirgin olarak ortaya çıkmaktadır. • Mısır bitkisinin ilk gelişme dönemlerinde çinko ihtiyacı fazla olduğu için taban gübrelemeyle birlikte çinkolu gübre kullanmak gerekir.
  • 32. BAKIR NOKSANLIĞI • Noksanlığında yaprak uçları açık yeşil olur ve kıvrılır. • Büyüme durur
  • 33. MAGNANEZ NOKSANLIĞI • Manganez eksikliği toprak pH’ın 6.3 üstünde olduğu yerlerde görülür. • Yaşlı yapraklarda gri- yeşil benekler halinde görülür
  • 34. DEMİR NOKSANLIĞI • Noksanlıkta üst yapraklar sararır ve beyaza döner. • Noksanlık daha çok alkali topraklarda (pH 7 den yüksek) görülür.
  • 35. EKİM ZAMANI • Ekim zamanı toprak ısısı ile yakından ilgilidir. • Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak ısısının 12oC olması gereklidir.. İkinci üründe sıcaklık ekimi engelleyici değildir. • Yüksek toprak sıcaklıklarında (18-20oC) tohumların çimlenme ve çıkışı daha hızlı olur. • Bölgelerimizin iklim durumu dikkate alındığında mısır ana ürün ekim zamanları Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde Nisan ayı başında, Marmara, Orta Anadolu ve Karadeniz Bölgelerinde Nisan sonu, Doğu Anadolu Bölgesinde Mayıs ayıdır.
  • 36. EKİM ZAMANI • O yılın iklim durumu da ekim zamanını belirlemede kuşkusuz önemlidir. • Mısır ekimi, gerek ana üründe ve gerekse ikinci üründe olabildiğince erken yapılmalıdır. • Erken ekimler, mısır bitkisinin Kış ve İlkbahar yağışlarından daha iyi yararlanmasını sağlar. • İkinci ürün ekimi 15 Temmuz' a kadar tamamlanmalıdır.
  • 38. TOHUMLUK MİKTARI VE AYARLANMASI • Mısır tarımında tohumluğun önemi büyüktür. Ülkemizde genelde en çok yetiştirilen sert mısır (Zea mays indurata) ve at dişi mısır (Zea mays indentata) çeşitleridir. • 1980'li yıllarda daha önce üretilmekte olan yerli mısır çeşitlerinin yerlerini hızla hibrit (melez) mısır çeşitleri almıştır. • Üreticiler bölgelerine uyan, yüksek verimli mısır tohumluklarını gerek kamu ve gerekse özel sektör tohumculuk kuruluşlarından temin edebilirler.
  • 39. TOHUMLUK MİKTARI VE AYARLANMASI • Her yıl hibrit mısır üreticileri mutlaka sertifikalı yeni tohumluk ekmelidirler. • Ekilecek tohumlukların temiz, çimlenme oranı ve çıkış gücü yüksek olmalıdır. • Hastalık görülen tarlalarda, söz konusu hastalığa dayanıklı veya toleranslı hibrit çeşitler ekilmelidir. • Ekilecek çeşitlerin tohumlukları hasatlık ve zararlılara karşı tohum ilaçlaması yapılmalıdır.
  • 40. TOHUM MİKTARI • Dekara atılacak tohum miktarı ise çeşitlerin bin dane ağırlığına göre değişmekle beraber 2- 2,5 kg /da tohum yeterli bitki sıklığını sağlamaktadır. • Ana ürün için 70*25 cm. , II ürün için ise 70*20 cm. sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinde olmalı; yani erkenci ve kısa boylu çeşitler için 7000 bitki/da, geççi ve uzun boylu çeşitler içinde 6000 bitki /da olmalıdır.
  • 41. EKİM ŞEKLİ • Mısır genellikle iki tip ekim makinası (mibzerle) ile ekilmektedir. • Birinci tip klasik ekim makinaları ile yapılan ekimde yalnız sıra arası ayarlanabilmekte ve sıra üzeri ekim istenilen aralıkta yapılamamaktadır. • Dekara kullanılan tohum miktarı da 4-5 kg civarında olmaktadır. • Bu tip ekim makinaları ile yapılan ekimde daha sonra bitkiler çıkınca tekleme (seyreltme) ile sıra üzeri bitkiler istenilen sıklığa getirilmektedir.
  • 43. EKİM ŞEKLİ • Mısır ekimi, mümkün olduğunca tavlı toprağa yapılmalıdır. • Dekara 7 0 00-9000 adet tohum gelecek şekilde, sıra arası 65-70 cm. ve sıra üzeri 16- 22 cm. mesafeleri optimum ekim normu değerleridir. • Ekim derinliği toprak yüzeyinden 5-9 cm. aşağıda (tavın içinde 2-3 cm) olmalıdır. • Mevcut ise havalı, eğer bu yoksa mekanik mibzerlerle ekim yapılmalı ve kullanılan plaka veya delik büyüklükleri mutlaka tohum büyüklüğüne uygun olmalıdır. • Ekim normu çeşitlere ve üretim amaçlarına göre (silajlık, taze tüketim) değişim gösterebilir. • Toprakta nem seviyesi tohum ağırlığının %30’dan fazla olduğunda ekim için uygundur.
  • 44.
  • 45. NEM • Ekimi izleyen günlerde soğuk ve fazla nemli hava çıkış ve ilk gelişmeyi geciktirir. • Mısır bitkisinin nem isteği fazladır. • Hava neminin %20-25'ın altına düşmemesi gerekir. • Mısır püskülleri aşırı düşük nemden etkilenerek döllenme sorunu ile karşı karşıya kalır (özellikle Güney Doğu Anadolu Bölgesinde). • Aşırı kurak ve aşırı sıcak karşısında stomalar görev yapamaz. • Yapraklar solar, döllenmeyi engeller.
  • 46. EKİM DERİNLİĞİ • Ekim derinliği genel olarak 5-6 cm olmalıdır. • Ağır topraklarda biraz daha yüzlek, hafif topraklarda biraz daha derin olabilir. • Ekim mutlaka tavlı toprağa yapılmalıdır. • Tohumun toprakla temasını arttırmak için merdane çekmek faydalı olmaktadır. • Bilhassa azaltılmış toprak işleme veya sürümsüz ekimlerde bu işlemin etkisi daha da önemli olmaktadır.
  • 48. MISIRDA BAKIM • Bitkiler 10-15 cm yüksekliğe ulaştığında yabancı ot mücadelesi için I. çapa ve sıra üzeri mesafesine göre seyretme yapılır. • Bitki boyu 25-35 cm olunca sıra arasına ister çekilerek boğaz doldurması ve sulama karıkları oluşturulur. • Otlanma ve karıkların durumuna göre 3.çapa yapılarak karıklar derinleştirilir.
  • 49. TEKLEME(SEYRELTME) • Tekleme, eğer ekimde klasik eski tip ekim makinası kullanılmışsa, bitki boyu 8-10 cm. olduğunda öncelikle zayıf, hastalıklı ve zarar görmüş bitkiler temizlenerek yapılmalıdır. • Ekimde, hassas (pnomatik) ekim makinaları kullanıldığında teklemeye gerek duyulmaz.
  • 50. ÇAPALAMA • Mısır tarımı yapılan tarladaki yabancı ot miktarına göre, çıkıştan itibaren tarlaya traktör giremeyecek boya mısır bitkileri gelinceye kadar iki-üç defa ara çapası yapılabilir. • İlk çapa, bitkiler 10-15 cm boylanınca, ikinci çapa bitkilerin boyu 40-50 cm olunca, boğaz doldurma ve azotlu gübre verilmesi işlemi ile birlikte yapılır. • Ara çapası, toprağı kabartarak topraktan buharlaşma ile su kaybının azalmasını ve yabancı otların mekanik olarak yok edilmesini sağlar.
  • 51. YABANCI OTLAR • Echinochloa spp. (Darıcan) • Amaranthus spp (Horoz ibiği) • Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş) • Setaria spp. (Kirpi darı) • Xanthium strumarium L. (Domuz pıtrağı) • Portulaca oleracea L. (Semiz otu)
  • 52. YABANCI OT MÜCADELESİ • Yabancı ot mücadelesi mısır yetişme devresinin ilk ayında çok önem taşır ve yapılması % 20-30 oranında daha fazla verim alınmasını sağlayabilir. • Hızlı gelişme yeteneğine sahip yabancı otlar özellikle ilk gelişme devresinde faydalı tarla alanını kaplayarak mısır bitkisinin gelişmesini engelleyerek ve bitki besin maddelerine ortak olarak önemli oranda zarar yaparlar. • Mısır bitkisi 30-40 cm boyunda olduğunda gölge yaparak diğer yabancı otların gelişmesi büyük ölçüde engellemektedir. • Yabancı ot mücadelesi kültürel tedbirlerle, mekanik yollarla ve kimyasal yöntemlerle yapılmaktadır.
  • 53. KÜLTÜREL YABANCI OT MÜCADELESİ • Ekimde yabancı ot tohumu bulundurmayan temiz tohumluk kullanılmalıdır. • Mümkün olduğunca ekim nöbeti yapılmalıdır. • Rizomlarla vejetatif olarak büyüyüp gelişen ayrık gibi otların toprak işlemesi sırasında kullanılan aletlerle bir tarladan başka bir tarlaya taşınması engellenmelidir. • Tarla sınırlarındaki yabancı otlar ile de mücadele edilmelidir.
  • 54. MEKANİK YOLLA YABANCI OT MÜCADELESİ • Sıra aralarının, mısır bitkileri 50 cm oluncaya kadar kaz ayağı gibi ara çapa makinaları ile 2-3 kez işlenmesi, hem yabancı ot mücadelesi yapılması açısından hem de toprakta bulunan kapilerite denilen buharlaşma borucuklarının kırılması açısından çok önemlidir. • Eğer iş gücü uygun ise makinalı ara çapasından sonra sıra üzerinde kalan otların el çapası ile temizlenmesi gerekmektedir.
  • 55. KİMYASAL YOLLA YABANCI OT MÜCADELESİ • Mısır tarımında en ekonomik yabancı ot mücadelesi yabancı ot ilaçları ile yapılır. • Kimyasal mücadelede tarlada görülen yabancı ot türlerine göre seçilen ilaçlar kullanım özelliklerine göre ekim öncesi, ekim sonrası veya çıkış sonrası uygulanabilir. • Mısır tarımında ekim öncesi kullanılan ilaçlar toprağa diskaro veya kaz ayağı ile 10- 12 cm derinliğinde iyice karıştırılmalıdır. • Örneğin dar yapraklı kanyaş, ayrık ve darıcan gibi otlara karşı Eradicane 550 - 800 cc/da kullanılabilir.
  • 56. HASTALIKLAR • Kök, sap ve dane çürüklükleri • Mısır rastığı (Ustilago maydis) • Helminthosporium yaprak yanıklığı (H. turcicum, H.maydis)
  • 58. ZARARLILAR • Mısır koçan kurdu (Sesamia sp) • Mısır sap kurdu ( Ostrinia sp) • Yeşil kurt (Heliothis armigara Hb) • Çizgili yaprak kurdu (Spodoptera Hbn) • Mısır yaprak biti (Aphidis maidis Fitch.) • Kırmızı örümcek (Tetranychus spp.)
  • 60. MISIRDA SULAMA • Toprak ve iklim özelliklerine bağlı olarak; mısır bazı dönemleri itibarıyla su ihtiyacının mutlaka karşılanması gereken bir bitkidir. • Bu dönemler şunlardır; 1- Üst gübrenin sonrasında 2- Çiçeklenmeden 1 hafta önce 3- Çiçeklenme döneminde 4-Çiçeklenmeden 1 hafta sonra, sari olum döneminin başlangıcında.
  • 62. MISIRDA SULAMA • Sulamanın en önemli olduğu dönem çiçeklenme dönemidir. • Bitki bu dönemde mutlaka sulanmış olmalıdır. • Çiçeklenme dönemine ilaveten bilhassa çiçeklenme öncesi verilen suların fazla veya eksik olmasının bitki gelişimini olumsuz etkilediği dikkatten kaçmamalıdır. • Sulama sayısı ve su miktarı bölgelere, ana ürün veya ikinci ürün olma durumuna göre, toprak yapısına, yetişme süresindeki sıcaklığa, hava nemine gibi koşullara bağlıdır.
  • 63.
  • 64. EKİM NÖBETİ • Mısır, tahıllar ve baklagillerden sonra ikinci ürün olarak ekim nöbetine girmektedir. • Kıyı Bölgelerde (Akdeniz, Ege) ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde II. Ürün olarak çok farklı ekim nöbeti sistemine uygundur. Örneğin buğday - mısır - pamuk, buğday - mısır - mercimek, mercimek - mısır - buğday önerilebilir. • Ayrıca Türkiye’nin diğer bölgelerinde II. Ürün olarak silajlık şeklinde yetiştirilir.
  • 66. EKİM NÖBETİ • Tarım yapılan alanlarda aynı bitkinin aynı tarlaya üst üste ekilmesi toprağın fakirleşmesine ve o bitkinin hastalıklarının artmasına neden olur. • Bu nedenle mısır tarımında da yüksek verim alabilmek için mutlaka münavebe yapılmalıdır. • Mısır bitkisinin gireceği bazı münavebe modelleri şu şekilde olabilir:
  • 67. EKİM NÖBETİ 1. Model: Ayçiçeği + Buğday + Baklagil + Mısır 2. Model: Şeker Pancarı + Mısır + Buğday + Baklagil 3. Model: Buğday + Ayçiçeği + Kavun-karpuz + Mısır 4. Model Mısır + Buğday + Ayçiçeği + Baklagil • Bu modellerin dışında çok sayıda ekim nöbeti sıralaması yapılır. • Özellikle II. Ürün mısır tarımı ülkemiz için çok önemlidir.
  • 68. HASAT BELİRTİLEERİ • Mısırın hasat olgunluğuna gelip gelmediğine tanelerdeki nem oranını ölçerek karar vermek en doğru yoldur. • Ancak nem ölçme olanağı yoksa tanenin değişimine bakarak karar vermek mümkündür. • Hasat zamanı gelmiş bir mısır bitkisinde tanenin koçanla birleştiği yerde (dibinde) siyah tabaka oluşur. Siyah tabaka önce tanenin koçanla birleştiği ve koçan kısmında başlar ve sonra tanenin dip tarafında oluşur. • Bıçağınızla taneyi yardığınız zaman siyah tabaka kolayca görülebilir. • Bir koçanın olgunlaştığı; koçan ortasındaki tanelerin en az %75’ inin siyah tabakaya sahip olunca kabul edilir. • Fizyolojik olgunluğa eren mısır taneleri yaklaşık %35 oranda nem içerir. Bu dönemde tane normal gelişimini tamamlamıştır, elle hasat edilebilir. • Fakat böyle yüksek nemde makinalı hasat danelerin yumuşaklığı dolayısıyla hasat kaybını arttırır. • Makine ile mısır hasadı için en uygun nem oranı %21-28 arasıdır.
  • 72. TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ • Türkiye’nin mısır üretimi 2000 yılında 2.3 milyon ton iken, 2011 yılına gelindiğinde 4.2 milyon tonluk bir üretim miktarına ulaşılmıştır. • Bu artışın en önemli nedeni verimdeki artış olarak gösterilebilir. • Türkiye mısır üretiminin büyük bir kısmı yem sanayi tarafından, geri kalan kısmı nişasta sanayisinde kullanılmaktadır. • Yüksek protein ve A vitamini içermesinden dolayı özellikle sığır ve kümes hayvanlarının beslenmesinde oldukça önemlidir. • Mısırın danesi kümes hayvanlarının beslenmesinde iyi bir yem olmakla birlikte silaj tekniklerinin gelişmesiyle hayvanlar için dünyada en önemli silaj bitkilerinden biri haline gelmiştir.
  • 73. TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ • Silajlık mısırın geniş bir alanda adaptasyon göstermesi, yüksek enerji içeriği, makineli tarıma uygun olması, hasatının kolay olması, sindirim oranının yüksek olması, silajının lezzetli olması, birim alandan yüksek verim elde edilmesi, silaj amaçlı mısır üretimini artırmıştır. • Ülkemizde silajlık mısır yaygın olarak Ege ve Marmara Bölgelerinde üretilmekle birlikte son yıllarda tüm bölgelerimizde yaygınlaşmaya başlamıştır.
  • 74. TÜRKİYEDE MISIR ÜRETİMİ • Mısır danesinin %80’ini oluşturan endosperm %90 nişastadan oluşmaktadır. • Mısır rafinesindeki son yıllardaki gelişmeler sayesinde saf ve çok kaliteli mısır nişastası bol miktarda üretilebilmektedir. • Ayrıca ham ve işlenmiş nişastadan elde edilen dekstrinler giydiğimiz elbiseden yediğimiz yemeğe kadar on binlerce işlenmiş üründe kullanılmaktadır.
  • 75. DÜNYADA EN FAZLA MISIR ÜRETEN 10 ÜLKE 1. ABD: 328,033.00 2. ÇİN: 178,000.00 3. EU-: 27 60,093.00 4. BREZİLYA: 57,000.00 5. ARJANTİN: 26,000.00 6. MEKSİKA: 24,000.00 7. HİNDİSTAN: 21,000.00 8. UKRANYA : 16,500.00 9. GÜNEY AFRİKA : 12,500.00 10. KANADA : 11,000.00
  • 77. MISIR DEKARA VERİMİ • Türkiye'de mısırın dekara verimi Dünyadaki mısırın dekara veriminde daha düşüktür. • Türkiye’de mısırın dekara verimi ortalama olarak 600-700 kilo arasında verim alınıyor.
  • 78. MISIR DEKARA VERİMİ • Ama genellikle Dünyada mısırın dekara verimi ortalama olarak 5-6 kg ortalama 1000 kilo verim elde ediliyor. • Dünyada mısırın dekara verim bazı ülkelerde ortalamanın da üzerindedir. • Dünyada bazı ülkeler de mısırın dekara verimi ortalamanın çok altında kalıyor