4. Pagina 4 van 15
1. INLEIDING
1.1. Algemeen
SGS Intron heeft in samenwerking met TPA Nederland een quickscan c.q. trendanalyse uitgevoerd voor
COLDMIX BV te Roermond om te zien hoe het product ROADMESH, een stalen asfaltwapening afkomstig
van leverancier Maccaferri (Italie), presteert in vergelijking met een in Nederland gangbaar toegepaste
stalen wapening met getordeerde hoofdwapening.
In dit onderzoek is, samen met TPA Nederland en de opdrachtgever COLDMIX, gezocht naar een proef
waarin asfaltwapening op eenzelfde wijze in een proefopstelling, met op dezelfde wijze vervaardigde
proefstukken, tot relevante en vergelijkbare meetwaarden is te komen. Op verzoek van COLDMIX is
derhalve een eerste proefopzet ontwikkelt voor de beproeving van asfaltwapening in asfaltproefplaten.
Naast het vergelijken van de twee types stalen wapening zal in deze test ook ongewapend asfalt als
monster worden meegenomen om te zien in hoeverre wapeningen in asfalt werken.
Het doel van dit onderzoek is niet om te bepalen welk product expliciet beter presteert in een buigproef.
Doel is veel meer door een betrouwbare en eenvoudige proef aan te tonen dat de wapening ROADMESH
van COLDMIX in een meer doordachte proefopstelling vergelijkbare prestaties levert.
Figuur 1: Schematische voorstelling opbouw wapeningsnet ROADMESH
2. ONDERZOEKSMETHODIEK
2.1. Inleiding
Asfaltwapening moet scheurgroei tegen gaan of op zijn minst vertragen, er vanuit gaande dat de
scheurvorming van onderuit komt. De gedachte bij de buigproef is het vaststellen van het effect van
asfaltwapening in een onder gelijke condities vervaardigde asfaltplaat. Bij asfaltwapening is sprake van
interlocking. Dit interlock-effect ontstaat doordat binnen de mazen van een asfaltwapening de stenen uit
het asfaltmengsel bijdragen aan het positioneren van het wapeningsnet en zo bijdragen in de
krachtsverdeling dan wel -opname door het wapeningsnet in de constructie.
Proeven met een plaatgeometrie met lijnbelasting maken meer duidelijk dan beproeven van
asfaltwapening in een balk waarbij het effect van interlocking nauwelijks of niet kan optreden. Feitelijk
5. Pagina 5 van 15
wordt zo de wapening beter verankerd in de verharding en kan zo bijdragen leveren aan de versterking
van de asfaltbeton. In een plaat waarin een representatief aandeel wapening zit kan de mogelijke interactie
tussen het wapeningsnet en asfaltmatrix (interlocking) worden aangetoond.
2.2. Buigproeven
Bij de buigproeven is in dit onderzoek in eerste instantie sprake van een opstelling met driepunts (lijns)
buigbelasting, met de lijnbelasting loodrecht op de hoofddraden van de wapening, dus in de rijrichting als
het ware. Met deze opstelling wordt in principe bepaald hoe wapeningssystemen mogelijk bijdragen in het
functioneren van de asfaltconstructie. Bij platen met wapening wordt het mogelijk dat de mineralen in het
asfalt zich in de mazen van de wapening vastzetten en bijdragen aan een verhoging van de weerstand
tegen doorbuiging van het gewapende asfaltbeton. De verankering van het wapeningsnet moet, naar
verwachting, wel een belangrijke factor spelen in relatie tot de werking van de wapening in het systeem.
Er is gekozen voor een zo groot mogelijk proefstuk – binnen de mogelijkheden van de drukbanken bij SGS
INTRON - om het effect van variatie in maatvoering van de wapening te beperken. Er passen tenminste 2
hoofddraden in de breedte van het proefstuk.
Omdat de platen door hun afmetingen een hoog eigengewicht hebben vervormen ze bij afwezigheid van
fundering onder hun eigen gewicht. Om dit effect te beperken is gekozen om een statische buigproef uit te
voeren met een relatief hoge belastingssnelheid.
2.3. Opzet onderzoek buigproef asfaltwapening
Er zijn van een wapeningsvariant steeds drie asfaltplaten gemaakt die onder gelijke condities zijn
geproduceerd en opgeslagen en onder gelijke omstandigheden in een plaatbuigproef zijn belast. Als
referentie is er een serie ongewapende asfaltplaten gemaakt. Relevante informatie over de platen bij het
onderzoek:
• de AC 11 surf asfaltplaten hebben elk afmetingen van 400 * 600 * 70 mm;
• de wapening is in de “neutrale zone” gelegd, op 35 mm diepte;
• de hoofdstrengen van de asfaltwapening liggen loodrecht op de rijrichting c.q. verdichtingsrichting.
Verdere informatie over de toegepaste wapeningen:
• ROADMESH, leverancier Maccaferrie, Italie;
• Een in Nederland gangbaar en geaccepteerde stalen asfaltwapening (met getordeerd
wapeningsdraad). De specificaties hiervan worden niet opgenomen in dit rapport.
6. Pagina 6 van 15
Figuur 2: foto voorbereiding maken van platen met wapening ROADMESH
2.4. Uitleg proef/test buigproef (spanningsrek-diagram)
De testen in dit onderzoek zijn uitgevoerd op een drukbank van het merk Zwick, model 130948 met een
loadcell van 50 kN. De proeven zijn uitgevoerd met een druksnelheid van 10 mm/min. De proefstukken en
ruimte zijn geconditioneerd op 20±3°C.De meetdata zijn gecorrigeerd voor spreiding in de breedte en dikte
van het proefstuk zoals ze door SGS-INTRON zijn ontvangen.
Er zijn in dit onderzoek 3-punts en 4-punts buigproeven op de asfaltplaten uitgevoerd. Het resultaat van
deze buigproef wordt weergegeven in spanningsrekdiagrammen. Schematische weergave van de
proefopzet in figuur 4 en 5.
Figuur 3: schema 3-puntsbuigproef
7. Pagina 7 van 15
Figuur 4: schema 4-puntsbuigproef
Figuur 5: foto proefopstelling bij SGS-INTRON
In de spanningsrekdiagrammen (σ-ε diagrammen) is de opgebouwde kracht uitgezet als functie van de
verplaatsing. Hoe steiler de lijn (E-modulus, raaklijn aan de kromme) omhoog gaat in de grafiek, des te
stijver is het proefstuk als totaalsysteem asfalt - wapening.
De stijfheid neemt geleidelijk steeds sneller af tot het moment van bezwijken. Dit punt wordt bereikt bij het
hoogste punt van de curve (F-max). Daarna neemt de kracht af die nodig is om het proefstuk te
vervormen. Bij sommige type wapeningen herpakt de stijfheid zich weer iets, maar dit effect treedt pas op
als het asfalt bezweken is. Voor de praktijk is dit effect dus niet relevant aangezien in de praktijk asfalt
nooit zo ver zal bezwijken.
8. Pagina 8 van 15
Figuur 6: theorie spanningsrek diagram ter bepaling van Fmax en E-mod
3. RESULTATEN 3-PUNTSBUIGPROEF VS 4-PUNTSBUIGPROEF
Er zijn in dit onderzoek drie maal drie platen beproefd, te weten
- ongewapende asfaltplaten;
- platen met de wapening ROADMESH:
- platen met de referentiewapening, een in Nederland gangbare stalen wapening.
3.1. Resultaat 3-puntsbuig
Het product ROADMESH laat in vergelijking met de referentiewapening het volgende zien. Beide
wapeningen vertonen binnen bandbreedte eenzelfde sterkte dan wel stijfheidsontwikkeling. De testen laten
per plaat natuurlijk een spreiding zien, maar wel binnen een redelijke range.
Duidelijk is dat bij de stalen wapening de hoofdwapeningsdraden bij het doorbuigen niet dezelfde rek
vertonen als het asfalt en dus in het asfalt worden getrokken. Bij de buigproef vervormt in alle gevallen de
hoofdwapening veel minder dan het asfalt waardoor de wapening bij buiging “naar binnen” wordt
getrokken. Dit is bij ROADMESH en bij de referentiewapening met de getordeerde draad duidelijk
zichtbaar; in beide gevallen is een nagenoeg zelfde beeld waarneembaar.
Uit deze proef blijkt dat alle platen met wapening significant beter scoren in de 3-puntsbuig dan
ongewapend asfalt. De prestaties van ROADMESH en die van de referentiewapening scoren alle binnen
een acceptabele bandbreedte. De refrentie wapening lijkt iets beter te presteren voorbij de maximale
spanning, maar dan is de asfaltplaat al bezweken. De praktische waarde hiervan is dus beperkt.
9. Pagina 9 van 15
Figuur 7: Driepuntsbuigproef ROADMESH (rood), referentiewapening (groen) en ongewapend asfalt
(blauw)
Tabel 1: Resultaten 3-puntsbuigproef
Als op grond van deze proeven de Fmax en E-mod worden bepaald van de monsters dan is er sprake van
toename van de E-mod ten opzichte van de ongewapende asfaltplaat, Voor Roadmesh is de toename 60
% (van 0,30 naar 0,48) en voor de referentiewapening is deze toename ruim 30 %. Opgemerkt zij dat dit
0
0,5
1
1,5
2
2,5
0 5 10 15 20 25 30
Stress(MPa)
Strain (mm)
Meting Nr
Code
Supplier
Specimen no
Specimen
thickness a0
Specimen width
b0
Fmax. Buigtreksterkte E-Modulus {epsilon}-F max
mm mm N MPa GPa mm
5 1B Roadmesh 71,7 405 5529,5 1,99 0,552 6,779
8 2C Roadmesh 72,0 402 4299,9 1,55 0,380 8,113
2 3A Roadmesh 71,8 404 4833,5 1,74 0,509 8,542
avg 71,8 403,7 4887,6 1,76 0,480 7,811
stdev 0,15 1,5 616,6 0,22 0,090 0,919
stdev 0,2% 0,4% 12,6% 12,5% 18,6% 11,8%
11 1A Referentiewapening 72,1 405 5611,4 2,00 0,425 7,943
3 2B Referentiewapening 72,7 409 5714,3 1,98 0,426 6,876
6 3C Referentiewapening 71,7 402 4449,5 1,61 0,335 8,922
avg 72,2 405,3 5258,4 1,86 0,395 7,914
stdev 0,50 3,5 702,4 0,22 0,052 1,023
stdev 0,7% 0,9% 13,4% 11,8% 13,2% 12,9%
1 1D Standaard ongewapend 71,6 403 4036,6 1,47 0,351 8,355
9 3D Standaard ongewapend 71,3 400 4245,5 1,57 0,272 7,921
avg 71,5 401,5 4141,1 1,5 0,3 8,1
stdev 0,21 2,12 147,71 0,07 0,06 0,31
stdev 0,3% 0,5% 3,6% 4,7% 17,9% 3,8%
Customer : TPA Test speed : 10 mm/min
Date : 17-09-2014 Opleg afstand (onder) : 500 mm
Specimen no : 12 Begin E-Modulus determination: 5 %Fmax
Tester : Frank Meijers End E-Modulus determination : 33 %Fmax
Test standard: 3PBT met Emod
Material : Asfalt
Load cell : 50 KN
10. Pagina 10 van 15
gemiddelde zijn over drie meetwaarden en dat het vooralsnog gaat om een indicatieve proef.
De resultaten van driepuntsbuig laten zien dat het asfalt met de wapening en het benoemde fenomeen
interlocking zorgen dat het totaal beter presteert. Er worden meer sterkte en stijfheid ontwikkeld.
3.2. Resultaat 4-puntsbuig
In een aanvullende serie proeven, nu echter met de vierpuntsbuig opstelling, is in de zone tussen 1/3 en
2/3 van de plaat een meer realistische verdeling van de buigbelasting te krijgen. Tevens is de gedachte dat
wapening meer doet in de “trekzone” ook meegenomen in de 4-puntsbuigproef. De wapening is dieper, op
5 cm diepte, in de asfaltplaat gelegd. Op deze wijze komt het effect van wapening eerder tot uiting. De
wapening wordt dan al vrij snel op trekkrachten aangesproken.
Figuur 8: diagram van de vierpuntsbuigproef versus driepuntsbuig
Opmerking: wapening ligt in trekzone asfaltplaat
De wapening wordt, op grond van eerste resultaten, eerder aangesproken om mee te doen in de
krachtsopname en krachtsverdeling in de constructie. De platen ontwikkelen meer sterkte alvorens te
bezwijken. Het is de vraag of dit alleen komt door de andere proefopzet of dat ook de lager gelegen
wapening er aan bij draagt. Dit laatste is zeer waarschijnlijk.
De 4-puntsbuigproef in dit onderzoek, waarbij de wapening veel meer in de trekzone van de 70 mm dikke
asfaltplaat is gelegd laat het volgende zien. De te behalen buigsterkte voor de platen neemt ten opzichte
van de 3-puntsbuigproef (paragraaf 2.5) significant toe. De stijfheid van de Roadmesh-systemen is bij de
4-puntsbuigproef significant hoger dan de referentie, maar kent een lagere bezwijkkracht.
0
0,5
1
1,5
2
2,5
0 5 10 15 20 25 30
Stress(MPa)
Strain (mm)
3PBT3A roadmesh 3PBT1B roadmesh 3PBT2C roadmesh 4PBTRoadmesh 19-11 4PBTRoadmesh 27-11
11. Pagina 11 van 15
Tabel 2: Resultaten 4-puntsbuigproef vs 3-puntsbuigproef
4. BESCHOUWINGEN EN ADVIEZEN
Dit onderzoek is bedoeld om verschillende typen stalen asfaltwapeningen met elkaar te vergelijken. En om
te bezien in hoeverre ze daadwerkelijk bijdragen aan beter gedrag van asfaltconstructies. Daarbij is meer
van uit het totaalsysteem asfalt-wapeningsnet geredeneerd.
4.1. Conclusies
Een eerste conclusie is dat de onderzochte stalen asfaltwapeningen positief bijdragen aan de initiële
stijfheid en bezwijkkracht bij buigbelastingen en dus een meerwaarde hebben als versterking van de plaat.
Daarmee kan worden verondersteld dat beide stalen wapeningen als systeem ook in de wegconstructie
een positief effect zullen hebben.
De resultaten van de buigproef op asfaltplaten met en zonder asfaltwapening laten zien dat gewapend
asfaltbeton een significant hogere stijfheid heeft dan ongewapend asfalt en een hogere kracht bij
bezwijken.
Significant betekent hier dat alle platen met wapening tot aan breuk een beter σ-ε verloop laten zien. De
gemiddelde waarde voor de kracht bij bezwijken ligt 15% hoger dan bij een ongewapende asfaltplaat.
De toename van de E-modulus ligt ook ruim 30% hoger ten opzichte van een ongewapende plaat. Op
grond van de proeven presteert de Roadmesh gemiddeld ook beter dan de referentiewapening
De meetresultaten tonen aan dat met een relatief simpele opzet van de proef, asfaltwapeningen onderling
te vergelijken in een asfaltconstructie. Het is daarbij van belang om te kijken naar het effect van de
wapening in asfalt als totaal.
Opvallend is dat bij alle geteste wapeningen de resultaten voor de E-modulus bij de 4-puntsbuigproef lager
zijn, dan bij de 3-puntsbuigproef. Dit terwijl de buigtreksterkte en vervorming bij maximale kracht wel
toenemen bij de 4-puntsbuigproef.
Duidelijk is dat binnen een relatief krappe range wapeningen vergelijkbaar presteren en in elk geval leiden
tot een hogere E-modulus van het monster asfalt-wapening. Er zit natuurlijk spreiding in de verschillende
Meting Nr Experiment
Specimen
thickness a0
Specimen width b0 Fmax. Buigtreksterkte E-Modulus {epsilon}-F max
mm mm N MPa GPa mm
1 4PBT 71,0 406 9278,6 2,27 0,336 9,109
6 4PBT 71,7 407 9878,1 2,37 0,324 10,979
avg 71,4 406,5 9578,4 2,3 0,3 10,0
stdev 0,49 0,71 423,91 0,07 0,01 1,32
stdev 0,7% 0,2% 4,4% 3,0% 2,6% 13,2%
5 3PBT 71,7 405 5529,5 1,99 0,552 6,779
8 3PBT 72,0 402 4299,9 1,55 0,380 8,113
2 3PBT 71,8 404 4833,5 1,74 0,509 8,542
avg 71,8 403,7 4887,6 1,76 0,480 7,811
stdev 0,15 1,5 616,6 0,22 0,090 0,919
stdev 0,2% 0,4% 12,6% 12,5% 18,6% 11,8%
12. Pagina 12 van 15
platen met verschillende wapeningen en ook binnen platen met één soort wapening. Dit komt vooral door
het gegeven dat de positionering van de wapening in de plaat niet exact is vast te leggen en de
inhomogeniteit van de asfaltmatrix.
De conclusie is gerechtvaardigd dat asfaltwapeningen – mits goed ingebouwd – binnen een bandbreedte
eenzelfde meerwaarde zullen hebben in een asfaltverharding.
Het gegeven dat de proeven statisch belast zijn uitgevoerd doet daar niets aan af. De weg is veelal
dynamisch belast met daarbij ook nog het gegeven dat de asfaltverharding ondersteund is door een
fundering. Maar juist omdat een asfaltpakket met stalen en carbonwapening vóór breukfase een buigstijver
totaal blijkt te zijn moet tot meerwaarde leiden bij dynamische belasting omdat de doorbuiging wordt
gereduceerd en het asfalt na elke belasting weer kan herstellen.
Voordeel van deze proefopzet lijkt zich ook te bewijzen aangezien vergelijkbare wapeningen in dezelfde
uniforme plaatvorm en onder gelijke condities kunnen worden beproeft. Deze proef is relatief simpel en
snel te herhalen waarbij snel een goed beeld te verkrijgen is of wapeningen meerwaarde hebben in
asfaltplaten.
De meetresultaten zijn vrij logisch te bepalen en te verklaren en laten de werking van wapening ook echt
zien zoals het in de proefplaten werkt.
4.2. Aanbevelingen
Het resultaat van dit onderzoek maakt duidelijk dat asfaltwapening toegevoegde waarde in een
asfaltconstructie kan hebben. Zinvol om vooraf goed na te denken waarom wapening wordt
voorgeschreven en wat met de wapening beoogd wordt in de constructie.
Het beoordelen van de wapening op materiaalparameters van de wapening zegt feitelijk niets over het
gedrag ervan in de wegconstructie. Het is mogelijk beter om dan naar de E moduli van het totaalsysteem
te kijken en / of naar de Fmax.
4.3. Randvoorwaarden, opmerkingen
Deze buigtest op asfaltplaten is een benadering van de werkelijkheid. Er moeten enkele kanttekeningen
worden gemaakt bij deze trendanalyse.
• de belastingsnelheid bij de proef is zeer zeker lager dan die van verkeersbelasting en ook hoger dan
die van kruip/zetting/bodemdeformatie;
• de belastingsnelheid is zo ingesteld dat deformatie onder het eigengewicht van de asfaltplaat zo veel
mogelijk wordt beperkt;
• er is gekozen voor een statische belasting, terwijl in de weg de belasting in principe dynamisch is;
• het is een indicatief onderzoek met als doel de werking van wapening aan te tonen.
13. Pagina 13 van 15
BIJLAGE A. ACHTERGROND ASFALTWAPENING
Proeven met asfaltwapening: een zoektocht
Het probleem en ook de uitdaging binnen de wegenbouwbranche is het vinden van een proef die de
werking van asfaltwapening in een asfaltconstructie enigszins benaderd. Er is vooralsnog geen protocol of
richtlijn voor deze materie. Daar komt nog bij dat van de verschillende producten wapening (staal,
kunststof, glas, polyester, nylon, carbon, etc.) er steeds verschillende parameters zoals doorsnede,
wapeningshoeveelheid per doorsnede, stijfheidsmoduli, etc. worden gegeven die alleen iets zeggen over
het product wapening, maar niets te zeggen over het effect ervan in asfaltbeton.
Het fenomeen asfaltwapening leidt bij veel aannemers en ook bij opdrachtgevers tot vragen. Vragen in de
zin of het toepassen van wapening in een asfaltweg toegevoegde waarde heeft in de
verhardingsconstructie en op welke wijze gelijkwaardigheid moet en/of kan worden aangetoond.
In dit onderzoek wordt een “nieuwe” proef, een buigproefopstelling voorgesteld, uit te voeren op
proefplaten (afmeting 400*600 mm
2
), dit met het doel inzicht te krijgen van het totaalsysteem asfalt -
wapeningsnet. Uitgangspunt is dat de wapening, als onderdeel van de asfaltplaat, meewerkt in de plaat en
extra weerstand tegen buiging laat zien. Dit onderzoek laat zien over een trend waarneembaar in het dan
te bepalen spanningsrekdiagram?
Een opmerking hier is nu al wel gepast: de stijfheid van niet-gewapend asfalt wordt bepaald (CE-
markering) met type-testing, een dynamische buigtest op asfaltbalken. De hier voorgestelde proef is een
statische buigproef op een asfaltplaat, om zo de werking van het totale wapeningsnet beter te kunnen
monitoren.
Beschouwing uitgangspunten asfaltwapening
Uitgangspunt is bij de toepassing van een asfaltwapening dat de asfaltconstructie sterker wordt gemaakt,
meer weerstand zal krijgen bij trek- en/of buigbelastingen door het verkeer en/of de ondergrond.
Asfaltwapening wordt daarnaast ook ingezet om scheurgroei te voorkomen of te vertragen, om
verbredingen van wegen te realiseren zonder afschuiven van de verbreding van de oorspronkelijke weg. In
het onderhavig onderzoek is alleen gekeken naar de vraag of asfaltwapening een bijdrage levert in een
asfaltconstructie die aan buigbelastingen onderhevig is. En daarbij wordt dan nadrukkelijk gekeken of
verschillende stalen wapeningen (waaronder ROADMESH) een vergelijkbare prestatie leveren.
Figuur 9: belasting van verharding en de feitelijke “doorbuiging” als gevolg van verkeer
Dit onderzoek kan uiteindelijk ook een aanzet zijn om te komen tot een meer uniform uit te voeren proef
om het effect van wapening in asfalt te bepalen, niet om de karakteristieken van de wapening zelf te
14. Pagina 14 van 15
bepalen. In dit onderzoek worden als referentieplaten ongewapende proefstukken genomen en
proefstukken met twee stalen wapeningen, waaronder ROADMESH.
Zo kan er gesproken worden van een indicatief vergelijkend warenonderzoek. Het is met een dergelijke
proef wellicht mogelijk een gefundeerde uitspraak te doen van effecten van wapening in asfalt of over
gelijkwaardigheid van asfaltwapening in relatie tot de toepassing ervan in een asfaltconstructie.
Belasting wegen
Een weg buigt als het ware steeds even door als gevolg van dynamische verkeersbelasting.
Asfaltconstructies hebben daardoor uiteindelijk structurele schade (scheurvorming) in de sporen van de
rijstrook. Scheuren in asfalt worden onder meer veroorzaakt door:
• herhaalde doorbuiging onder verkeerslast (vermoeiing constructie door te slappe fundering in
verhouding tot de verkeersbelasting);
• ongelijkmatige ondersteuning asfaltpakket, waardoor plaatselijk overmatige rek van het asfalt optreedt
(zetting ondergrond, naverdichting fundering, overgang verschillende soorten fundering);
• concentratie van rek of slappe plekken in asfalt (naden in asfalt, scheuren in een starre fundering).
15. Pagina 15 van 15
WWW.SGS.COM/INTRON
ABOUT SGS
SGS is the world’s leading inspection, verification, testing and certification company and
is recognized as the global benchmark for quality and integrity. With more than 70.000 employees,
SGS operates a network of over 1.000 offices and laboratories around the world.
SGS INTRON B.V. SGS INTRON B.V. SGS NETHERLANDS SGS BELGIUM
Dr. Nolenslaan 126 Venusstraat 2 Malledijk 18 SGS House
P.O. Box 5187 P.O.Box 267 P.O. Box 200 Noorderlaan 87
NL-6130 PD Sittard NL-4100 AG Culemborg NL-3200 AE Spijkenisse B-2030 Antwerpen
t +31 (0)46 420 42 04 t +31 (0)345 585 170 t +31 (0)181 693 333 t +32 (0)3 545 44 00
f +31 (0)46 452 90 60 f +31 (0)345 585 171 f +31 (0)181 623 566 f +32 (0)3 545 44 99
WHEN YOU NEED TO BE SURE