Het is bekend dat studenten beter leren wanneer ze actief leren dan wanneer ze passief luisteren. Daarom worden onderwijsruimtes steeds vaker zo ingericht dat ze actief leren stimuleren. Toch is er weinig onderzoek gedaan naar wat er precies gebeurt in een dergelijke onderwijsruimte. We vertellen je over het onderzoek dat is uitgevoerd in de de technologierijke onderwijsruimte van het AMC. Deze is expliciet ingericht om actief leren te stimuleren. De sessie geeft inzicht in hoe studenten en docenten zich in de ruimte gedragen, welke rol de onderwijsruimte heeft in actief leren en hoe de technologie zich daartoe verhoudt.

1. Jet Bierman en Marij Veugelers, 5 november 2019
Een onderwijskundig onderzoek
Active Learning Space
in de praktijk

2. Even voorstellen
Jet Bierman
Consultant Future Learning
Onderwijskundige bij de
afdeling
Huisvestingsontwikkeling
van de UvA
h.r.bierman@uva.nl
Marij Veugelers
Consultant Future Learning
Expert onderwijsruimtes bij
Huisvestingsontwikkeling
van de UvA.
Voorzitter SIG Learning Spaces bij
SURF
veugelers@uva.nl

3. Active Learning Spaces bij de UvA
2012
2015
2016
2017

4. Aanleiding onderzoek
Meerdere active learning spaces op de
UvA ingericht sinds 2012.
Maar..
Hoe wordt het gebruikt?
Onderwijskundig onderzoek is nog
spaarzaam (meest is internationaal)
Scriptie onderwerp voor student
Out the slide from Tom Duff and Nick Lyons, University of the West of Scotland
(Conference Innovative Learning Spaces, Prague 22 Sept 2016)

5. • Tegenover passief leren
• Participatie, betrokkenheid en reflectie
• Studenten presteren beter
Active Learning Classroom (ALC)*
• Geen duidelijke voor- en achterkant
• Kleine groepjes met beeldscherm
• Verrijdbaar meubilair
* Bron: Baepler, P. M., Walker, J.D., Brooks, D., Saichaie, K., & Petersen, C.L. (2016). A
guide to teaching in the active learning classroom: history, research, and practice.
Virginia: Stylus Publishing.
Actief leren

6. Op welke manier speelt een technologierijke
onderwijsruimte een rol bij actief leren in het hoger
onderwijs?
1. Hoe maken studenten en docenten gebruikt van een
technologierijke onderwijsruimte?
2. In hoeverre vindt in een technologierijke
onderwijsruimte actief leren plaats?
3. Op welke manier kan een technologierijke
onderwijsruimte actief leren faciliteren?
Vraagstelling

7. Active Learning Classroom in Academisch Medisch Centrum

8. Studenten
• Discussiëren n.a.v. meerkeuzevragen
• Gedrag verschilt per tafelgroep
Docenten
• Verschillen in manier van feedback
geven
• Zijn beperkt in aanbod opdrachten
Technologie
• Kan falen
• Wordt beperkt gebruik van gemaakt
Wat gebeurde daar nou?

9. Waarom wordt er niet optimaal
gebruik gemaakt van de
mogelijkheden?
Technologierijke
onderwijsruimte maakt het
mogelijk om actief leren te
stimuleren, maar risico dat het
actief leren ook kan belemmeren

10. Aanbevelingen aan het AMC
1) Training in technologische mogelijkheden
2) Kennis nodig over groepsprocessen
3) Variëren in aanbod activiteiten
4) Aandacht voor reflectie

11. Opdracht, 2 varianten
Duur 10 minuten
Per tafel:
Bij jullie instelling zijn ook
innovatieve onderwijsruimtes
ingericht. Kies een instelling en
maak de opdracht op basis van wat
je gehoord hebt.

12. Antwoorden opdracht
Welke partijen in de organisatie zouden moeten
meewerken om zorg te dragen zodat de ruimtes
optimaler gebruikt worden?
- Studenten
- ICT
- Onderwijskundigen
- Docenten
- Facilitair
- Werkveld
- HR
- Leveranciers
- Roostering

13. Antwoorden opdracht
Welke aanbevelingen zouden jullie geven om zorg te
dragen zodat de ruimtes optimaler gebruikt worden?
- In de ruimtes moeten snel ICT medewerkers aanwezig zijn. In de
opstartfase altijd
- De ruimtes uit de roostering halen, zodat ze los te boeken zijn
- Communiceren dat de ruimtes bestaan
- 1 op 1 trainingen voor docenten op basis van intake
- Eenvoudig te bedienen technologie of bring your own device
- Een training bieden aan docenten, zodat ze weten wat er allemaal mogelijk
is in de ruimtes
- Bezoek de ruimtes met nieuwe aanwas docenten en medewerkers

14. Antwoorden opdracht
Welke aanbevelingen zouden jullie geven om zorg te
dragen zodat de ruimtes optimaler gebruikt worden?
- Varieer in het aanbod van opdrachten. Sluit aan bij: onderzoek wat er
allemaal mogelijk is in de onderwijsruimtes
- De techniek moet altijd op orde zijn
- Maak kenbaar waarvoor de ruimtes geschikt voor zijn en gebruik ze niet
voor andere doeleinden
- Denk om de akoestiek in de ruimtes
- Deel kennis op het gebied van de ruimtes
-Laat docenten samen een cursus en activiteiten ontwerpen, zodat ze
ervaring opdoen.

15. Antwoorden opdracht
Welke aanbevelingen zouden jullie geven om zorg te
dragen zodat de ruimtes optimaler gebruikt worden?
-Geef concrete tips aan docenten die de ruimte gebruiken
-Geef de ruimtes een naam zodat iedereen weet wat de bedoeling is in die
ruimte
-Zorg dat de ruimtes goed vindbaar en zichtbaar zijn
-Vastleggen van ervaringen van de gebruikers van de ruimtes, zodat
daardoor geleerd kan worden van elkaar
-Zorg voor voldoende ruimte dat een flexibele opstelling mogelijk is
-Doe onderzoek in dergelijke ruimtes