Duhanpirja është bërë një praktikë aq jetike për disa, saqë ka nga ata që besojnë se zjarri u shpik pikërisht prej një personi që donte të ndizte një cigare !!!
SELLING TOBBACO TO THIRD WOLD COUNTRY Rast Studimor
1. Case Study: Making socially responsible
and ethical marketing decision
SELLING TOBBACO TO THIRD WOLD COUNTRY
PUNOI: Jonida RRUMBULLAKU
Marinela Ndreca
2.
3. Duhanpirja është bërë një
praktikë aq jetike për disa,
saqë ka nga ata që
besojnë se zjarri u shpik
pikërisht prej një personi
që donte të ndizte një
cigare !!!
4. Zhvillimi i cigareve
• E ka zanafillen rreth 5000 vjet p.k ne ritet e lashta fetare
(babilonasit, indianet, kinezet digjnin temjan ne rite
fetare)
• Ka qene karakteristike e Lindjes se Mesme dhe shoqerive
myslimane
• Cigarja e mirfillte u shfaq nga shek. IX ne Ameriken
Qendrore ne formen e pipave dhe tubave te tymosjes, u
perdoren bime te ndryshme
• Arriti ne Spanje, u pajis me mbeshtjelles me permbajtje
misri dhe u quajt papelate
5. • Kaperceu ne France ne 1830, u quajt cigarette. Pas 15
vitesh filloi prodhimi i cigareve ne France
• Doktoret gjermane zbuluan qe cigarja shkakton kancer, u
perhapen levizjet kunder duhanpirjes
• Gjate L.II.B cigaret ishin me racion dhe perfshiheshin ne
vakte. Kjo praktike amerikane ndaloi ne 1975.
• Cigarja moderne u prodhua pas viteve '50 dhe perbehej
nga gjethja e copetuar e duhanit dhe produkte te tjera
6.
7. 80% e duhanpiresve
jetojne ne vende me te
ardhura te uleta dhe te
mesme
Cigaret e
konsumuara
ne 2011
mendohet te
kene kushtuar
8,37 miliard $
Cdo dite rreth 4000 persona
nen 18 vjec provojne cigaren
e tyre te pare, 1000 prej tyre
behen duhanpires te rregullt
19% e te rriturve
konsumojne duhan,
21,6% e meshkujve
dhe 16,5% e femrave
konsumojne cigare
69% e
konsumatore
ve duan te
heqin dore
perfundimish
t nga duhani
8. Konsumi i cigareve amerikane
• Ne SHBA, numerohen rreth 600 bilion cigare te
shitura ne vit. Ky nr ne ditet e sotme eshte ulur
me te pakten 5%
• Prirja e kompanive te duhanit per te depertuar ne
tregjet ne zhvillim
• Kompanite e duhanit pohojne se Kina ka me
shume duhanpires se SHBA-ja ka njerez
• Mikpritje e ngrohte e kompanive amerikane
duhanit ne Rusi, ku te pakten 50% e popullsise
jane duhanpires
9. Reklamimi dhe promovimi
• Ne vende te ndryshme jane aplikuar metoda te
ndryshme promovimi, ne baze te kulurave perkatese:
- Ne Gambi, duhanpirja promovohet permes konkurseve
ku pjesmarresit mund te fitojne nje makine
- Ne Argjentine, promovimi realizohet permes
reklamave te cilat zene 20% te hapsirave publicitare
- Ne Afrike, cigaret promovohen permes billboarde-ve
*** SLOGANI: “If I can smoke a Marlboro, than I’m a well-to-
do man”
10. Ceshtje kritike
Kompanite globale te duhanit shprehen se nuk po perpiqen te
fitojne konsumatore te rinj. Ato thone se po perpiqen te
bindin duhanpiresit te ndryshojne drejt markave te huaja
• * Sasia e nikotines qe permbajne cigaret
• - SHBA 17 mg katran
• - Kenia 22,3 mg katran
• - Malajzia 29,7 mb katran
• - Afrika Jugore 31,1 mg katran
... kompanite e mohojne kete fakt!
11. Perfshirja e qeverise
• Qeverite e vendeve te botes
se trete perfitojne nga shitjet
e kompanive te duhanit:
- Brazili mbledh rreth 75% te
cmimit te cigareve te taksa
- Ne Bullgari, kontributi nga
shitjet e cigareve konsiston
ne nje shume prej $ 30
milion te ardhura nga taksat
e vendosura nga qeveria
12.
13. Më shumë se 30,000 vriten në vit prej armëve.
Ndërkaq më shumë se 440,000 vriten nga
Cigaret.
14. Përafërsisht
Meshkuj malajzianë pinë cigare
1 nga 2
Kjo përkthehet në
Meshkuj malajzianë që pinë cigare
7 MILION
Popullsia Malajzisë : 28.86 MILION
Cdo ditë rreth
Më pak se
50 adoleshentë
18 vjec fillojnë cigaren
18. Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,
Kanë promovuar anti-reklamimin e duhanit
për të rinjtë
19. Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,
Kanë promovuar anti-reklamimin e duhanit
për të rinjtë
POR studimet tregojnë
që pëlqyeshmëria ka tendencë të rritet
20. Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,
Kanë promovuar anti-reklamimin e duhanit
për të rinjtë
POR studimet tregojnë
që pëlqyeshmëria ka tendencë të rritet
BRAZILI ka legjislacionet më strikte në botë
kundër duhanpirjes
21. POR për 9 vjet
numri I duhanpirësve u shtua
me 6 milion!!!
42. Etika në marrjen e
vendimeve strategjike
Ska vendimarrje etike të saktë
apo të gabuar
Rregulla komplekse, të vështira
për tu artikuluar
prioritizuar, zbatuar.
43. 3 këndvështrime
1.A i optimizon strategjia korporatës
përfitimet për të gjitha grupimet?
2.A I respekton kjo strategji të
drejtat e individëve të përfshirë?
3.A është e drejtë kjo strategji për
të gjitha palët?
47. E dini se? 25% e konsumatorëve e zbatojnë
ligjin
ndërkaq 75 % e tyre jo
48. E dini se? 25% e konsumatorëve e zbatojnë
ligjin
ndërkaq 75 % e tyre jo
60% e konsumatorëve mendojnë
se këto masa janë të drejta
80% e konsumatorëve shprehen se
ligji nuk ka ndikuar në konsumimin
e duhanit
52. Konkluzione
• Ne vendet e zhvilluara ndergjegjesimi I konsumatoreve ka
ulur shitjet e duhanit
• Ne vendet ne zhvillim jane rritur ndjeshem shitjet
• Cdo dite po gjenden metoda te reja promovimi nga ana e
kompanive si dhenia e cigareve falas, syze cakmake me
logo etj.
• Qeveria perfiton te ardhura te konsiderueshme nepermje
taksave qe vendos
53. …
• Anti reklamimi si pjese e pergjegjesive sociale nuk sjell
ndonje impakt.
• Kompanite mundohen te futen ne tregje sa me pak barriera
dhe te sjellin gjithmone inovacione per tregje te ndryshme.
• Nuk ka nje percaktim ekzakt mbi ate qe quhet vendimarrja
etike, por duhet te merren parasysh te drejtat e paleve dhe
perfitimet e tyre.
54. PYETJET E RASTIT STUDIMOR
1. A optimizon vendimi ne menyre
eficente te miren e perbashket
te:
- Firmes se biznesit?
- Shoqerise?
- Ekonomise?
- Individit?
3. A respekton strategjia e
korporates kanonet e
drejtesise te te gjitha
vendeve te perfshira?
2. A respekton strategjia e
korporates te drejtat e
individit te perfshire?