1. LOGO
PROF. DR. ELSA KONE
GJAKU

2. Gjaku
Perberja
 Plazma
 Elementet e
Figuruar
• Eritrocitet
• Leukocitet
• Trombocitet
Formula
Leukocitare

3. Gjaku
Plazma Elementet e
Albumin figuruar
Fibrinogjen Eritrocite
Imunoglobulina Leukocite
Lipoproteina Trombocite
Hormone, kripera, Vit

4. Gjaku, sikurse indi lidhor, formohet nga të
njëjtët elementë që janë qelizat dhe lënda
ndërqelizore (në të cilën gjatë mpiksjes së
gjakut formohen edhe elementë fijorë).
Origjina e qelizave të gjakut është e njëjtë me
tërë format e tjera të indit lidhor: mezenkima.

5. I vendosur në një provëz, gjaku shumë shpejt mpikset
(koagulohet).
Nëse një proces i tillë parandalohet me lëndë antikoagulante, qelizat e
gjakut fundërrojnë, ndërsa plazma qëndron mbi to. Në kushte të tilla të
fundërrimit apo të centrifugimit përbërësit e gjakut formojnë tri shtresa:
1. Shtresa e poshtme është me ngjyrë të kuqe dhe ze rreth 45
% të vëllimit të gjakut. Këtë shtresë e formojnë eritrocitet.
2. Mbi to vendoset një shtresë me ngjyrë gri në të bardhë që
zë rreth 1% të vëllimit të gjakut. Kjo shtresë përbëhet nga
leukocitet dhe trombocitet.
3. Mbi këto shtresa vendoset plazma, që zë rreth 55% të
vëllimit të gjakut.

6. 1.Plazma
2. Leukocitet
3. Trombocitet
4. Eritrocitet
Hematokriti: 35-40% (F) dhe 45-50% (M)

7. Plazma
 Perben komponentin fluid te
gjakut
 Permban 90% uje dhe 10%
lende organike:
(aminoacide, lipide, proteina,
vitamina, hormone)
 Plazma pa fibrinogjen
perben SERUMIN
Tubi i hematokritit

8. Permbajtja e plazmes
v Ujë: 92 %,
v Proteina: 7% (albuminë, globulinë, fibrinogjen etj)
v Komponentë organikë me natyrë tjetër: 0,1%,
(glukoproteina, lipoproteina, ure, aminoacide, glukozë, yndyrna
etj.),
v Komponentë inorganikë: 0,9%, (natrium,kalium, kalcium,
klor, bikarbonate, fosfate, hekur, jod, etj.)
v Hormone, enzima, vitamina, antikorpe: gjurmë.

9. Hematokriti
 Tregon perqindjen qe
zene elementet e figuruar
ne gjakun total.
(kryesisht Eritrocitet)
 Norma eshte:
35-45% per femrat
40-50% per meshkujt

10. Proteinat plazmatike
1. Albumina
1. Albumina Proteina kryesore dhe
2. Globulinat me e bollshme ne
plazem.
3. Lipoproteinat Roli kryesor eshte
krijimi dhe ruajtja e
4. Protrombina presionit onkotik
(osmotik) ne plazem si
5. Fibriogjeni dhe transporti i shume
lendeve qe kalojne
nepermjet gjakut.

11. 2. Globulinat 3. Lipoptoteinat
 Alfa – funksione tranporti  VLDL; HDL; LDL
 Beta – lidhin Fe, Cu etj. Transportojne ne plazem
 Gama – Funksione te yndyrnat (Acide
rendesishme ne mbrojtjen yndyrore, trigliceridet
imune. Quhen antitrupa dhe kolesterolin)
(antikorpe)
5. Protrombina
4. Fibrinogjeni Merr pjese ne
Merr pjese ne koagulimin koagulimin e gjakut
e gjakut

12. Karbohidratet
 Karbohidratet në plazmë gjenden në formën
e glukozës.
 Rritja e përqëndrimit normal të glukozës në
gjak (70-110 mg%) quhet hiperglicemi
(sëmundjen e diabetit të sheqerit).
 Ulja e perqendrimit te glukozes ne gjak quhet
hipoglicemi.

13. Yndyrnat
Yndyrat e plazmës:
(kolesteroli, fosfolipidet, trigliceridet dhe acidet yndyrore),
zakonisht ndodhen të lidhura me proteinat në formë
kompleksesh lipoproteinike. Sipas dendësisë dhe sasisë
së yndyrave që përmbajnë, lipoproteinat ndahen në disa
klasa:
kilomikrone, lipoproteina me dendësi shumë të ulët
VLDL, me dendësi të ulët LDL, me dendësi të lartë
HLD dhe lipoproteina speciale

14.  Përcaktimi i vlerave sasiore të yndyrave
plazmatike, quhet lipidogramë:
 Kolesterol < 200 mg/dl,
 Trigliceride < 160 mg/dl.
 HDL > 35 mg/dl
 LDL > 160 mg/dl).

15.  Gjaku periferik
pergatitet per
mikroskopi ne lama qe
quhen strisho.
 Ngjyrimet e ketyre
strishove behen me
ngjyrues te vecante si
psh: Gimsa
Romanovski

17. Eritrocitet
Forma, permasat, ngjyrimi, alteracionet e tyre.

18. ERITROCITET
 Morfologjia
 Funksioni
 Alteracionet e
Formes
 Alteracionet e
Permasave
 Alteracionet e
Numrit

19. Morfologjia • Ka formë disku
 Eritrociti është qelizë pa bikonkav.
bërthamë.
• Diametër 6-8 (6.8)
μm,
• Trashësi, 2,5 μm
• Vëllim 80-100 μ3.
 Eritrociti normal ka 27-32 pg
hemoglobinë në solucion.
 Sipërfaqja e çdo eritrociti është
rreth 140 μm2 dhe vëllimi 87 μm3.


20.  Forma bikonkave u siguron
eritrociteve një sipërfaqe
rreth 20-30% më të madhe
se çdo formë tjetër përfshirë
formën sferike, duke
përbërë kështu një
përshtatje të rëndësishme
për funksionin transportues
të gazeve (O2 dhe CO2).

21. Eritrocite ne MO

22.  Funksioni i tyre eshte te transportojne oksigjenin
dhe dioksidin e karbonit.
 Sinteza e Hemoglobines dhe enzimave ndodh
gjate kohes se pjekjes ne palcen e kuqe te
kockave (gjaku central).
 Para se te dali ne gjak Eritrociti nxjerr jashte
berthamen, mitokondret dhe organele te tjera.
(shih hemopoezen)

23.  1% e eritrociteve qe dalin ne gjak periferik
kane mbetje te REP/K e cila formon nje
pamje ne forme rrjete kur ngjyroset me
ngjyrim supravital me Cresyl Violet
 Keto eritrocite quhen Retikulocite dhe kane
rendesi ne kontrollin e funksionit te palces
pas anemive

24.  Retikulocite

25. Metabolizmi
 Eritrociti ka metabolizem anaerob pasi nuk ka
mitokondri dhe enzimat e fosforilimit oksidues
 Burim energjie ka glukozen
 Ka enzima te glikolizes anaerobe dhe te shuntit te
hekzoze-monofosfatit (Cikli pentozik)
 Eritrocitet formohen ne palcen e kuqe te kockave,
jetojne rreth 120 dite dhe shkaterrohen kryesisht
nga makrofaget e shpretkes, heparit dhe palces se
kuqe.

26.  Hekuri dhe aminoacidet riciklohet ndersa
bilirubina, nje metabolit i hemoglobines
ekskretohet.
 Kryejne funksionin vetem brenda vazes dhe
nuk dalin ne inde pervec rasteve te
hemoragjise
 Nuk e kalojne filtrin e veshkes dhe
normalisht nuk dalin ne urine. Dalja e tyre ne
urine quhet hematuri

27.  Citoskeleti
perbehet kryesisht Citoskeleti dhe
nga proteina
Membrana
SPEKTRIN
 Nderveprimi i saj me
cipen qelizore, i jep
eritrocitit nje veti shume
te rendesishme kur kalon
neper enet e vogla te
gjakut :
Plasticitetin
(aftesia per tu perkulur)
Membrana e Eritrocitit permban 40% fosfolipide, 50%
proteina dhe 10% karbohidrate

28. Proteinat e membranes
se Eritrocitit
Te renditura sipas mases
molekulare ne
elektroforeze jane:
3. Alfa Spektrin
4. Beta Spektrin
5. Ankirin
6. Band 3
7. Glikoforin
8. Band4.1
9. Aktin

29. Spektrina
Dy vargje : alfa dhe beta
 Crregullimet gjenetike te sintezes se spektrines
shoqerohen me crregullime te formes se Eritrocitit:
– Sferocitoza Hereditare
– Eliptocitoza
 Sferocitet humbasin palsticitetin dhe cahen lehte gjate
kalimit ne shpretke (anemi hemolitike). Kurohet me
splenektomi.

30. Eliptocitoza

31.  Proteinat integrale te membranes
jane Glikoforina dhe Band 3.
 Band 3 eshte proteina integrale
me e rendesishme e membranes
dhe qe ze perqeindjen me te
madhe
 Lidhja e spektrines me to
ndermjetesohet nga proteina
ndihmese.

32. Modeli i lidhjes se spektrines me glikoforinen dhe Band
3 nepermjet ankirines.

33. Ne pikat e lidhjes se Spektrines me Glikoforinen marrin pjese
proteinat ndihmese:
•Aktin
•Tropomiozin
•Band 4.1
•Adducin
Lidhja e Spektrines
me Band 3
ndermjetesohet nga:
Ankirina
Band 4.2

34. Membrana eritrocitare

36. Crregullimi te formes se eritrociteve
 Drepanocite
 Sferocite
 Shizocite
 Akantocite
 Ghost
 Poikilocite

37. Parametrat e serise se kuqe:
 Numri i eritrociteve :
 4.2 – 5.4 milione/mm³ per meshkujt
 4 – 5 milione/mm³ per femrat
 Permasat: 6-8 μm
 Forma: Disku bikonkav
 Niveli i hemoglobinës
 Femrat: 12 – 16 g/dl
 Meshkujt: 14 – 17.4 g/dl
 Hematokriti – 36 – 48 % te femrat dhe 42 – 53% te
meshkujt

38. Grupet e gjakut
 Percaktohen nga lloji i proteinave membranore te
eritrociteve.
Sistemi ABO
Ne individe te ndryshem Glikoforinat jane te
llojeve te ndryshme.
1. Nese membrana eritrocitare permban Glikoforinen A, personi
konsiderohet Grup A
2. Nese membrana eritrocitare permban Glikoforinen B, personi
konsiderohet Grup B
3. Nese membrana eritrocitare permban Glikoforinen A dhe B, personi
konsiderohet Grup AB
4. Nese membrana eritrocitare nuk permban asnjeren prej tyre, personi
konsidrohet grup 0.

39. Sistemi Rhesus
 Eritrocitet qe kane ne siperfaqe nje nga
antigjenet e grupit Rhezus (D, C ose E) quhen
Rh+ kurse ato qe nuk e kane Rh-.
Papajtueshmeria e grupeve Rh behet shkak i
Eritroblastozes fetale.
 Situata ndodh ne shtatzanin e dyte dhe vetem kur
nena eshte Rh- dhe femija Rh+. Ne shtatzanin e
pare ndosh sensibilizimi por antitrupat anti-Rh nuk
e kalojne placenten sepse jane IgM.
 Ne rastin e shtatzanise se dyte krijohen IgG te cilat
e kalojne placenten dhe shkaterrojne Eritrocitet e
fetale.

41. Hemoglobina
Struktura
biokimike e Hb
perfshin dy
vargje alfa dhe
dy beta te
lidhura me 4
grupe Hem

42.  Proteina me me shumice
ne citoplazmen e
Eritrocitit
 Ze 33% te mases se tij.
 Eshte acidofile dhe i jep
ngjyrimin karakteristik
Eritrociteve
 Ne qender eshte me e
zbehte, ne periferi me e
theksuar (per shkak te
perqendrimit)
 Formohet gjate pjekjes se
Eritrociteve ne palcen e
kuqe te kockave

43.  Vendosja e hemoglobines ne eritrocit eshte
shume e rendesishme si per kapacitetin
lidhes per O2 por edhe per formen i jep
qelizes.
 Ne vartesi te vargjeve polipeptidike
hemoglobina klasifikohet ne:
4. HbA1(96%),
5. HbA2 (3%)
6. HbF (1%).
Tek fetusi kemi rreth 90% HbF

44. Perqendrimi i Hb ne Eritrocite
eshte parameter shume i
rendesishem i gjakut periferik.
Norma: 13-16%

45.  Per shkak te ndryshimeve ne sasin e
hemoglobines eritrocitet mund te jene:
2. Normokrome (Hb ne norme)
3. Hipokrome (pak Hb)
4. Hiperkrome (shume Hb)
5. Qeliza Target (Hb e koncentruar ne qender
6. Qeliza Ghost (Qeliza eshte care dhe Hb ka
dale)

46. Struktura e hemoglobines
Crregullimet e sintezes se
hemoglobines njihen me emrin
Hemoglobinopati
Per shkak te defekteve gjenetike ne
sintezen e hemoglobines Eritrocitet
mund te ndryshojne formen:
Drepanocitoza, Talasemia

47.  Defekt gjenetik ne sintezen e
vargjeve beta te Hb
Drepanocitoza
 Mutacion pikezor ku glutamati
zevendesohet me valin.
 Hemoglobina e formuar quhet
HbS dhe eshte defektoze,
polimerizohet dhe i jep Eritrocit ne
eritrocitit pamjen karakteristike forme
te draperit. draperi
 Erotrocite te tilla mund te
bllokojne enet e vogla ose te
shkaterrohen ne shpretke nga
makrofaget (hemolize)

49. Alteracionet e numrit te Eritrociteve
 Norma: 3.9-5.5 milione/ml per femrat
4.1-6 milione/ml per meshkujt
 Rritja e numrit:
 Policitemia ose Eritrocitoza – mund te jete
edhe gjendje fiziologjike ne rastete lartesive
ose shtatzanive.
 Ulja e numrit
 Eritropeni (termi i sakte , por qe nuk perdoret)
Ne praktike perdoret termi i gabuar ANEMI

50. Anemia
 Eshte ulja e sasise se Hemoglobines totale me
pasoje mos oksigjenimin e mire te indeve.
Perqendrimi i Hb ne Eritrocite
eshte parameter shume i
rendesishem i gjakut periferik.
Norma: 13-16%

51. Mund te ndodhi:
 Si pasoje e uljes se numrit te Eritrociteve
 Pakesohet prodhimi (ne demtime te palces ose veshkave te cilat
prodhojne eritropoetine)
 Rritet shkaterrimi (hemoliza e shtuar si pasoje e sferocitozes,
drepanocitozes etj)
 Hemorragji ku kemi dalje te eritrociteve nga shtrati vaskular
 Si pasoje e uljes se perqendrimit te Hb ne Eritrocit.
 Mungon lenda e pare qe i duhet per sinteze
• Hekuri (anemia quhet feriprive. Zakonisht hemorragji)
• Acidi Folik (duhet per sintezen e ADN ne formimin e qelizave te reja)
ose VitB12
• Faktori Antianemik ose intrinsek qe ndikon ne thithjen e acidit folik ne
stomak dhe zorre. Ky prodhohet ne stomak nga qeliza parietale.
Gastriti atrofik mund te coje ne anemi ne kete meyre.

52. Shkaterrimi i Eritrociteve
 Eritrocitet jetojne rreth 120 dite.
 Edhe pse pa berthame dhe organele, gjate kohes se pjekjes
ne palce ai ka sintetizuar gjithe hemoglobinen e nevojshme
se bashku me enzimat dhe citoskeletin.
 Pas 120 ditesh metabolizmi i qelizes ulet, prishet forma, fillon
degradimi i proteinave dhe ne siperfaqe shfaqen proteina
atipike te cilat behen receptore per Makrofaget e shpretkes,
palces se kuqe te kockave ose qelizat e Kupferit (makrofage)
ne hepar.
 Ne kete menyre gjate 24 oreve shkaterrohen rreth 0.5-1.5 e
mases se Eritrociteve qarkulluese.
 Pasi fagocitohen nga Makrofaget, Hekuri dhe aminoacide te
vecanta riciklohen per tu perdorur perseri ne eritropoeze, ndersa
biliverdina si metabolit i hemoglobines ekskretohet.

53. Metabolizmi i Hekurit
 95% e hekurit qe perdoret per
formimin e hemoglobines merret nga
shkaterrimi i eritrociteve te vjeteruara
qe behet ne shpretke, palcen e kuqe
te kockave ose hepar
 Vetem 5% e hekurit merret me diete
nga jashte.

54.  Riciklimi i hekurit eshte shume i rendesishem ne
procesin e formimit te hemoglobines ne eritrocitet e
reja.
 Hekuri qe merret nga trakti tretes kalon ne hepar ku
lidhet me transferrinen. I lidhur shkon me ane te
gjakut ne palcen e kuqe ku shkeputet nga
transferrina dhe perdoret nga eritroblastet ne
sintezen e hemit.Tansferrina kthehet ne plazem
 Pasi Eritrociti shkaterrohet hekuri depozitohet duke
u lidhur me ferritinen ose te hemosiderinen. Ne rast
nevoje clirohet me ekzocitoze per tu perdorur nga

55. Kapja e hekurit nga transferrina dhe transporti i tij ne qelize

56. Metabolizmi i hemoglobines
 Nje nga metabolitet e tjere te hemoglobines pas
shkaterrimit te eritrociteve eshte biliverdina e
cila kthehet ne bilirubine hepar leng
biliarduodenfece.
 Ne rast demtimi te rrugeve te ekskretimit te
bilirubines ose te shtimit te bilirubies si pasoje e
shtimit te eritrociteve qe shkaterrohen, bilirubina
kalon ne gjak dhe ekskretohet me urine.
Perqendrimi i larte i bilirubines ne gjak eshte
toksik per organizmin.
(per me teper shih “Fiziologjia humane”)

57. Alteracionet e permasave te
eritrociteve
 Me permasa normale quhen NORMOCITE
 Te vogla: MIKROCITE (nen 6 mikrometer)
 Te medha: MAKROCITE (mbi 9 mikrometer)
Perdoret dhe termi Megalocite
 Eritrocite me permasa te ndryshme:
ANIZOCITOZE

58. Alteracinet e formes se
Eritrociteve
 Forma normale eshte ajo e diskut bikonkav
 Shfaqja e eritrociteve me forma te ndryshme
ne lamat e gjakut periferik quhet :
POIKILOCITOZE
 Forma te ndryshme jane ajo e draperit,
sferes, elipsit, akantociti (qeliza te fryra dhe
te dhembezuara)(fig me pas), shizocite
(qeliza te cara) etj.

59. Luhatjet e Eritrocitit nga presioni
osmotik
akantocit normal
sferocit hemolize

60. Nje Bazofil dhe
akantocite
Eritrocite normale dhe
akantocite ne skaner
elektronik

61. Eritrocite ne vaze dhe jashte saj gjate hemorragjise

62. Konstantet indirekte
 Në kohën e sotme, me futjen në punë të
autoanalizatorëve elektronikë është bërë e
mundur përcaktimi i saktë i konstantve
indirekte eritrocitare, që së bashku me
observimin në mikroskop të lamës së gjakut
periferik bëjnë të mundur përcaktimin e tipit
të anemisë (natyrisht bashkë me treguesit e
tjerë specifikë).

63.  Konstantet eritrocitare kryesore:
1 Vëllimi korpuskular mesatar (MCV)
2 Hemoglobina mestare korpuskulare (MCH)
Konstantet Perqendrimi mesatar i hemoglobines
3
Eritrocitare korpuskulare
4
Gjërësia e shpërndarjes së vlerave
të eritrociteve enjohur si RDW.
Konstantet jane llogaritje matematikore te parametrave te mesiperm te serise
se kuqe te cilat llogariten automatikisht nga aparati dhe japin te dhena shume
te rendesishme ne percaktimin e diagnozes

64. Leukocitet
 Granulare (polimorfonukleare)
 Neutrofile
 Bazofile
 Eozinofile
 Agranulare (mononukleare)
 Limfocite
 Monocite

65. Leukocitet

66. bazofil
neutrofi
l
eozinofil monocit limfocit

67.  Numri i leukociteve ne gjakun periferik
eshte 4000 – 10 000 / ml gjak
 Leukocitet e kryejne funksionin e tyre
jashte vazes, ne indin lidhor.
 Funksioni i tyre eshte kryesisht mbrojtes
(funksionet e cdo qelize do te diskutohen ne vecanti
me detaje)

68.  Leukocitet formohen ne palcen e kuqe te
kockave (vetem limfocitet T piqen ne timus)
 Kane jetegjatesi te ndryshme
 Kane aftesi te migrojne (diapedesis) duke
lene shtratin vaskular per ne vendqendrimin
specifik

69. Leukocitoza
 Leukocitoza eshte rritja e numrit te leukociteve ne
total
 Mund te jete absolute ose relative
 Leukocitet qe mund te japin leukocitoze jane
Neutrofilet dhe Limfocitet sepse perbejne
perqindjen me te madhe te tyre (shih formulen
leukocitare)
 Leukocitoza mund te jete shenje infeksioneve te
ndryshme bakteriale ose virale, leucemive etj.

70. Leukopenia
 Leukopenia eshte ulja e numrit te leukociteve ne total.
 Pasojat e saj jane ulje e funksionit mbrojtes te
organizmit qe shoqerohet me infeksione te shpeshta
kercenuese per jeten
 Ndodh shpesh gjate trajtimit te semundjeve tumorale me
kimioterapi dhe radioterapi
 Ndodh gjate leucemive te ndryshme kur prishet
funksioni i palces se kuqe te kockave.
 Verehet ne stade te avancuara te semundjes se SIDA
(limfopeni)

71. Granulat e leukociteve
 Granulat jane
2. Jospecifike (primare) –lizozome paresore,
 permbajne enzima lizozomale
 gjenden ne te gjthe leukocitet
v Specifike (sekondare)
 Tipike per neutrofile, eozinofilet dhe bazofilet
Emertimi i polimorfonukleareve behet sipas ngjyrimit
qe marin granulat specifike te tyre:
Neutrofile, Eozinofile, Bazofile

72. Morfologjia Granularet
 Forme sferike Neutrofile
 Permasa 12-15 mikrometer
 Berthame e segmentuar
(2-5 lobe)
 Ka granula primare dhe
sekondare te cilat jane
lizozome.( te dyja)
 Granulat jospecifike kane
pamje azurofile
 Granulat specifike jane me
te vogla
 Ka kompleks Golxhi dhe
organele te tjera Ne disa neutrofile mund te dallohet
kromatina X ose trupeza e Barr qe
ketu quhet shkopi i tamburit

73. Neutrofilet kane funksion fagocitues
dhe baktericid
Granulat specifike Granulat jospecifike
permbajne permbajne:
 Fosfataza alkaline  Fosfataze acide
 Kolagjenaza  Alfa Manozidaze
 Laktoferrin  Arilsulfataze
 Lizozim  Beta-Galaktozidaze
 Proteina antibakteriale  Glukuronidaze
bazike  Katepsin
 Elastaze
 Mjelopoeroksidaze
 Kolagjenaze
 Lizozime

74.  Berthama e
Neutrofilit eshte
e ndare ne lobe.
Numri i lobeve
korrespondon
me jetegjatesine
e qelizes. Sa me
shume lobe aq
me e vjeter
qeliza.
 Neutrofilet e reja
kane berthame
ne forme shkopi
dhe quhen
shkopinj.

75. Numri i Neutrofileve ne gjak eshte 5000/ml ose
55-65% e leukociteve
 Rritja e numrit quhet
Neutrofili > 65%
 Ulja – neutropeni < 55%
 Rritja e numrit te lobeve te
berthames mbi 5 quhet:
hipersegmentim
 Del ne gjak ne tre forma:
 Te reja 0-1%
 Shkop 3-5 %
 Segment (mature) 55-65%

76.  Neutrofilet formohen ne palcen e kuqe te kockave
dhe kane nje kinetike te caktuar prodhimi dhe
clirimi ne gjak e cila varet nga faktore te ndryshem
stimulues dhe clirues.
 Gjenden ne disa kompartamante ne organizmin
human:
 Ne palce duke u prodhuar
 Ne palce te depozituara
 Ne shtratin vaskular
• Ne qender te enes
• Te marginalizuara ne skaje gati per migrim
 Ne indin lidhor ne vatren e inflamacionit ku
kryejne funksionin fagocitues.

77.  Neutrofilet thirren per ne vatren e inflamacionit
nga substanca te quajtura kemiotaktike (fragmenti
C5 i komplementit, limfokina etj)
 Pas marrjes se sinjalit qeliza shpreh ne siperfaqe
molekula te adezionit siperfaqesor te cilat ne
bashkeveprim me qelizat endoteliale te enes
ngadalesojne levizjen dhe marginalizohen ne ane
te enes.
 Ne vazhdim qeliza ndryshon formen dhe ben nje
levizje ameboide me ndihmen e citoskeletit per te
vajtur ne vatren e inflamacionit.
 Kjo levizje quhet DIAPEDESIS

78.  Neutrofilet jetojne rreth 2-5 dite ne indin lidhor ku vdesin
me apoptoze
 Nese bien ne kontakt me antigjene bakteriale ato
fagocitojne bakteret dhe aktivizojne mekanizma baktericide
dhe bakterostatike ne brendesi te qelizes :
 Enzima litike, fluks oksigjeni (cliron H2O2, jon
superoksid)
 Laktoferrina ka efekt bakterostatik
 Pas shkaterrimit te bakterit neutrofili vdes
 Neutrofilet gjenden me shumice ne lenden me ngjyre te
verdhe qe formohet ne vatren e infeksionit prej
baktereve te vdekura dhe mbetjeve qelizore te quajtur
pus
 Neutrofilet marrin energji nga glukoza dhe kane enzima te
glikolizes dhe shuntit te hekzoz monofosfatit (mitokondrite
i kane te pakta)
 Mbijetesa ne mjedis anaerob i jep avantazh ne luften ndaj

79. Vazhdim neutrofilet

80. Formula Leukocitare
Neutrofile Limfocit Monocit Eozinofil Bazofil
te reja shkop Te segm
20-40% 5-8% 2-4% 0-1%
0-1% 3-5% 55-65%
•Zhvendosje majtas e formules eshte kur rriten neutrofilet e reja.
Shepesh eshte shenje e nje infeksioni akut bakterial
•Zhvendosje djathtas e formules eshte kur rriten neutrofilet e
segmentuara dhe numri i neutrofileve te hipersegmentuara (mbi 5
seg). Shpesh tregon infeksion kronik.

81. Eozinofilet
 Qeliza sferike 12-15
mikrometer
 Berthame e ndare
ne lobe (zakonisht
dy)
 Permban dy lloj
granulash:
4. Specifike –
eozinofile (te kuqe
ose ngjyre tulle)
dhe te medha
5. Jo specifike

82. Eozinofili ne pamje
tredimensionale

83.  Numri i Eozinofileve eshte rreth 150/ml
gjak ose 2-4% te leukocitive totale
 Rritja e numrit quhet Eozinofili dhe ndodh
gjate infestimit nga parazite ose gjate
gjendjeve alergjike.
 Ulja e numrit quhet Eozinopeni dhe ndodh
ne menyre te theksuar gjate trajtimit me
Kortikosteroide (kortizol)
 Eozinofilet e kryejne funksionin e tyre ne
indin lidhor sidomos ne mukozen e traktit
respirator, indin lidhor subkutan etj.

84.  Granulat specifike  Funksionet e Eozinofilit
permbajne: 2. Anti-parazitar (MBP)
 Fosfataze acide 3. Anti-inflamator – modulon
 Aril Sulfataze pegjigjen inflamatore dhe
 Proteine kryesore (fagociton komplekset Ag-Ab)
Bazike (MBP) 3. Fagocitues (i kufizuar)
 Fosfolipaze
 Katepsin,
Histaminaz

85. Leukocitet

86. Parametrat e serise se bardhë:
 Numri total i leukociteve: 4- 10 mije/mm³
 Vlera relative e granulociteve, limfociteve dhe
qelizave të përziera te paraqitura ne formulen
leukocitare
 Morfologjia e leukociteve – pershkrimi i
berthames, granulave citoplazmike, formes,
permasave.

87. Formula Leukocitare
Neutrofile Limfocit Monocit Eozinofil Bazofil
te reja shkop Te segm
20-40% 5-8% 2-4% 0-1%
0-1% 3-5% 55-65%

88. Eozinofil ne ME
Granulat
specifike kane
pamje me qender
kristalore dhe
periferi te zbehte.
Eozinofili thirret
ne vatren e
inflamacionit nga
substanca
kemiotaktike qe
clirohen nga
bazofilet dhe
limfocitet.

89. Eozinofili dhe inflamacioni
 Edhe pse gjendet me shumice ne situatat alergjike
si astmas bronkiale, rinitet alergjike, duhet te
theksojme se funksioni i eozinofilit eshte te
moduloje pergjigjen inflamatotre te shkaktuar nga
clirimi i granulave te mastociteve ose bazofileve
(shperben histaminen) dhe te fagozitoje
komplekset antigjen antitrup te cilat vazhdojne te
nxisin procesin e inflamacionit.
 Per sa i perket funksinonit antiparazitar, proteina
kryesore bazike ne granulat e Eozinofilit ka si
funksion te lidhet me cipen e larvave te paraziteve

90. Bazofilet
 Morfologjia
 Permasa 12-15
mikrometer
 Forme sferike
 Berthame e segmentuar
(zakonisht dy lobe)
 Granula specifike shume
bazofile dhe
metakromatike ne
citoplazem qe mbulojne
shpesh edhe berthamen
 Granula jospecifike

91. Granulat specifike  Funksioni:
permbajne:  E kryen ne indin lidhor
 Kur stimulohet nga
3. Heparine kontakti me Ag
4. Histamine  cliron permbajtjen e
5. Faktor kemiotaktik per grnanulave duke
Eozinofilet  Ndermjetesuar pergjigjen
inflamatore
 Histamina-vazodilatator
 Heparina-antikoagulant
 Bazofilet ngjajne me
 Fenomeni quhet
mastocitet e indit lidhor
dhe kane funksion te degranulim
njejte.  Leukotrienet clirohen
 Marrin pjese ne gjithashtu nga bazofili,
fenomene alergjike dhe por nuk jane ne perbeje
ne hipersensibilitetin e te granulave. Jane
menjehershem (shih metabolite te acidit
mastocitin) arakidonik qe ndodhet ne

92.  Bazofili ka proteina
membranore qe jane
receptore per IgE
 IgE lidhet ne
membranen e Bazoflit
dhe sherben si markues
siperfaqsor per te.
 Numri i bazofileve ne
gjakun periferik eshte
shum ei vogel:
 nen 1% te leukociteve
 Rritja e numrit quhet
bazofili dhe ndodh
rralle

93. bazofile

94. Limfocitet

95. Morfologjia
•Berthame e madhe
shpesh me nje
dhembezim,
kromatine e
ngjeshur.
•Mitokondre
•Granula paresore
azurofile
(jospecifike)
Funksioni
Pergjigjia Imune
(do te diskutohet
me detaje ne indin
limfoid)

96.  Permasat e Limfociteve variojne:
 Te vogla – 6-8 mikrometer
 Te mesme 8-12 mikromter
 Te medha 12-18 mikromter
 Nga menyra e formimit dhe ana funksionale
ndahen ne T dhe B
 Nga ana morfologjike limfocitet T nga B nuk
dallohen
 Limfocitet T dhe B dallohen nga markuesit
siperfaqesore ose CD (cluster of differentiation)
me metoda imunocitokimike.
 Limfocitet perbejne 20-40% te leukociteve ne
gjakun periferik
 Rritja e numrit quhet Limfocitoze dhe eshte tipike
per infeksionet specifike ose virale

97. Limfocite ne skaner elektronik

98. Monocitet

99.  Qeliza me e madhe e gjakut periferik
 Permasa 15-20 mikrometer
 Berthame tipike ne forme veshke, shpesh
ekscentrike
 Citoplazem azurofile
 Granula primare jospecifike
 Golxhi i zhvilluar
 Numri i monociteve normalisht: 3-8% te
leukociteve totale.
 Rritja e numrit: Monocitoze

100. Funksioni:
• Fagocitues
• Migron ne indin
lidhor ose
organe ku
formon qeliza
me veti
fagocituese,
prezantuese
per Ag dhe te
afta te
modulojne
pergjigjen
imune duke
sekretuar
interleukina etj.
Keto qeliza
formojne:
Sistemin
Mononuklear
Fagocitues

101. Sistemi Mononuklear Fagocitues
 Jane qeliza te vecanta me origjine nga
monocitet e gjakut periferik te cilat marrin
funksione fagocituese ne organe te
ndryshme.
 Keshtu i gjejme ne indin lidhor, shpretke,
palce te kuqe, pulmon ne formen e
Makrofageve perkates.
 Ne hepar si Qeliza e Kupferit
 Ne SNQ si qeliza Mikrogliale
 Ne kocke si Osteoklaste
 Ne lekure si Qeliza e Langerhans
 Qelizat retikulare te indit limfoid

102.  Funksionet qe marrin keto qeliza ne keto organe
jane tre:
 Fagocitues
Fagocitojne qeliza te vjeteruara, baktere, qeliza
tumorale, lende nderqelizore qe riciklohet, grimca
pluhuri, asbesti, pigmente etj. Per kete aresye
quhen dhe qeliza pastruese.
 Prezantues per antigjenin
Nepermjet molekulave te njohura si MHC II (shih
sistemin Imun) pezantojne antigjenin per limfocitet
CD4+ (T helper)
 Sekretues
• Interleukina qe modulojne funksionin e limfociteve ne
pergjigjen imune
• TNF alfa si faktor vrases per qelizat tumorale
• Lizozim, interferon, lende qe nxisin aktivizimin e

103.  Morfologjia e monocitit ndryshon nga ajo enje makrofagu te
aktivizuar.
 Makrofagu ka fagolizozome ne citoplaze (lizozome sekondare),
eshte i mbushur me vakuola dhe konturet qelizore jane shume
te crregullta.(si pasoje e zgjatimeve citoplazmatike qe formohen
gjate fagocitozes)

104.  Fagocitoza mund te jete:
 Jospecifike si ne rastin e grimcave jo-organike ne
pulmon (asbest, Si, Berilium, celuloz)
 E ndermjetesuar nga obsoninat
Obsonoinat jane proteina serike, antitrupa ose fragmente te
komplementit te cilat veshin baktere ose grimcat qe do te
fagocitohen. Makrofaget kane receptore per obsoninat
dhe keshtu i njohin dhe i fagocitojne grimcat e veshura
prej tyre
 pecifike e ndermjetesuar nga receptore specifike qe
njihen nga makrofaget.

105.  Zakonisht procesi i fagocitozes nxit pergjigje inflamatore qe
ndermjetesohet nga faktore te quajtur kemiotaktike.
 Ka raste te vecanta kur fagocitoza nuk nxit pergjigje
inflamatore.
 Shembullim me tipik eshte ai i Apoptozes (vdekjes se
programuar qelizore)
 Ne kete rast si receptor per makrofaget sherben Fosfatidil
Serina (fosfolipid i pjeses se brendshme membranes qelizore
qe ne kete rast ndryshon lokalizimin (eksternalizohet)
(per secilen nga qelizat e sistemit SMF do te flitet ne menyre te
detajuar ne temat perkatese)

106. Trombocitet
 Nuk jane qeliza
 Jane fragmente citoplazmatike te shkeputura nga
megakariocitet ne palcen e kuqe te kockave.
 Gjenden ne gjakun periferik rreth 300 000 ne total
 Kane funksion koagulimin e gjakut (marrin pjese
ne formimin e pllakes se fibrines dhe ne shkrirjen
e saj)
 Kane forme eliptike

107. Trombocitet

108. Parametrat e serise trombocitare
 Numri i trombociteve :
140 – 400mije/mm³ gjak
 Morfologjia e trombociteve: permasat, forma
 Volumi trombocitar mesatar ose trombokriti :
7.4- 10.4 fL

109. Mikroskopi optike. Eritrocite Mikroskopi Elektronike.
dhe Trombocite. Trombocite me granula ne
qender dhe sistem mikrogypash
dhe kanalesh ne periferi

110. Mikroskopia elektronike e Trombocitit
 Perbehet nga pjesa qendrore GRANULOMERI
 Dhe ajo periferike HIALOMERI
 Ne periferi ka nje sistem kanalikular te hapur qe ve ne
komunikim pjesen e brendshme te tij me ate te jashtme.
Formohet nga invaginimi i membranes qelizore
 Ky sistem perforcohet nga nje seri mikrobubujsh qe
rrethojne periferine e trombocitit
 Ne qender ka tre lloje granulash me permbajtje te
ndryshme qe clirohet ne stade te ndryshme te procesit te
koagulimit si dhe glikogjen

111. Trombociti ME

112. Granulat e Trombocitit
 Delta  Alfa
 Ca++  Fibrinogjen
 Pirofosfat  PDGF (faktor i rritjejs me
 ADP origjine nga trombocitet)
 Serotonin  Proteina te tjera
Zona e granulomerit
•Lamda permban dhe peroksizome,
•Enzima lizozomale
granula glikogjeni,
mitokondri ne te.
PDGF vepron mbi qelizat endoteliale duke nxitur procesin e formimit te
vazave te reja.

113. Skeme e trombocitit
Membrana e trombocitit vishet nga glikokaliks dhe si proteina
membranore ka receptorin Gp1b i cili lidhet me faktorin e
Von Wilebrand ( i rendesishem ne procesin e koagulimit)