1. www.vn8x.com
1
CÁCH NH VÀ ÁP D NG INCOTERMS 2000
Incoterms - T p h p c a các t p quán trong mua bán hàng hóa qu c t . Các t p quán này ph i
là nh ng thói quen thương m i ñư c hình thành lâu ñ i và ñư c áp d ng liên t c. Nó ph i có n i
dung c th , rõ ràng và ph i ñư c ña s các ch th trong thương m i hi u bi t và ch p nh n. ði
t lu n ñi m ñó d n ñ n vi c nó không m c nhiên phát sinh hi u l c trong m i ho t ñ ng thương
m i qu c t . V y khi nào nó phát sinh hi u l c và m c ñ hi u l c ra sao?
Incoterms ch có giá tr pháp lý b t bu c các bên khi trong h p ñ ng h th a thu n d n chi u ñ n
vi c ñ oc ñi u ch nh b i Incoterms (ði m 2, Incoterms 2000 ). Dù quy d nh như v y nhưng m c
ñ hi u l c c a Incoterms cũng có h n ch như trong trư ng h p m t s ñi u kho n c a
Incoterms có th không phù h p v i m t vài thói quen giao d ch trong m t s ngành ngh ho c
t p quán m t khu v c nào ñó mà trong h p ñ ng các bên lai th a thu n áp d ng theo thói quen
trư c ñó ho c các t p quán ñ a phương .... thì lúc này nh ng th a thu n c a các bên có th có
giá tr pháp lý cao hơn s gi i thích t Incoterms.
Sau ñây chúng ta cùng xem xét n i dung c a Incoterms 2000 - văn b n ñang ñư c áp d ng v i
các qui ñ nh v ñi u ki n thương m i qu c t ñư c coi là "Ti ng nói chung c a các thương
nhân."
Incoterms 2000, chia các ñi u ki n thương m i thành 4 nhóm, hi u và phân bi t gi a các nhóm
này, và quan tr ng là nh ñ mà áp d ng không ph i là ñi u d dàng.
Th nh t có 4 nhóm, nh câu "Em F i C ði" - 4 t ñ u c a câu chính là 4 ñi u ki n thương m i
trong incorterm 2000: E,F,C,D. Bây gi ta ñi c th vào t ng nhóm :
1. Nhóm E-EXW-Ex Works
Gi tôi có m t món hàng, tôi mu n bán và tôi không ch u b t c trách nhi m gì v lô hàng ñó, t
xin gi y phép xu t kh u ñ n thuê phương ti n v n chuy n, thuê tàu… nghĩa là r t lư i và không
có chút trách nhi m gì v th t c thì ñó là ñi u ki n nhóm E .V y nhé, khi nào mình mu n bán
hàng và ch ng mu n làm th t c gì hãy nh ñ n nhóm E
2. Nhóm F
Trong nhóm F có 3 nhóm là FOB, FCA, FAS. V y bí quy t ñ nh khi c n ñ n nhóm F là th
nào? Hãy nh F là free nghĩa là không có trách nhi m, v y không có trách nhi m v i gì, không
có trách nhi m v i vi c v n chuy n t c ng b c hàng ñ n c ng d hàng. ðó là nét cơ b n c a
nhóm F.
V y ñâu là cơ s ñ phân bi t,chia ra 3 nhóm FCA, FAS, FOB. Xin tr l i, cơ s chính là trách
nhi m v n chuy n hàng t cơ s c a ngư i bán lên tàu:
2.1. FCA
Ch b c hàng lên phương tiên v n t i ngư i mua g i ñ n nh n hàng n u v trí ñó n m trong cơ
s c a ngư i bán. Sau khi b c hàng lên phương ti n v n t i là tôi h t trách nhi m.
L y ví d , tôi bán 2 container v ñèn chi u sáng theo ñi u ki n FCA sang M , cơ s s n xu t
c a tôi qu n Tân Bình. N u tôi giao hàng cơ s qu n Tân Bình, thì tôi ph i thuê xe nâng ñ
chuy n hàng lên xe container chuyên d ng do ngư i mua g i ñ n.
L y trư ng h p, v n bán theo ñi u ki n FCA, nhưng giao hàng kho trung chuy n Tân C ng
ch ng h n, lúc này vi c v n chuy n hàng lên xe container chuyên d ng do ngư i mua g i ñ n,
ngư i mua ph i t lo l y. Nghe có v không công b ng, th c ra thì ngư i bán ñã ph i v n
2. www.vn8x.com
2
chuy n hàng ñ n t n kho trung chuy n r i còn gì. ði u này có l i cho nh ng nhà xu t kh u, bán
hàng nhi u, có v trí t p k t hàng t t.
Làm th nào nh ñư c tính ch t cơ b n c a nhóm FCA? - Nh ñ n FCA hãy nh t C-
Carrier ,Free Carrier - Mi n trách nhi m v n chuy n, chính là ý nghĩa ñã phân tích trên
2.2 FAS
Nhóm này, trách nhi m ngư i bán, cao hơn nhóm FCA, nghĩa là không giao hàng t i cơ s s n
xu t hay ñi m trung chuy n như trên mà ngư i bán ph i thuê phương ti n v n chuy n ñ ñưa
hàng x p d c m n tàu.
ð nh ñ c tính này hãy nh t Free Alongside – Mi n trách nhi m ñ n khi ñã x p d c m n tàu.
2.3 FOB
ñi u ki n FAS trách nhi m ta là giao hàng ñ n m n tàu, th còn n u khi b c hàng t m n tàu
lên tàu, ch ng may hàng b v thì sao, ai ch u trách nhi m? Ai tr chi phí b c hàng này? Tr l i
câu h i trên chính là ñi u ki n FOB.
V y nh ñ n FOB, hãy nh ñ n trách nhi m c a chúng ta là ph i giao hàng lên ñ n tàu, nghĩa là
ch u trách nhi m c u hàng lên tàu. T Free on board nói lên ñi u ñó – Mi n trách nhi m khi ñã
giao hàng lên tàu.
Như v y trong ñi u ki n nhóm F , hãy nh :
1. Trách nhi m chuyên ch tăng d n:
FCA--------->>>FAS--------->>> FOB
2. Ch u chi phí làm th t c xu t kh u, n p thu và l phí xu t kh u.
V y là t nhóm E, tôi ch giao hàng thôi, còn ngư i mua mu n làm sao thì làm. ð n nhóm F,
trách nhi m có nâng lên m t tí, t c là có ñ c p ñ n trách nhi m chuyên ch .
V y cao hơn n a là gì? ðó là ñ m nh n luôn vi c chuyên ch ñ n c ng d hàng cho ngư i mua.
Khi nghĩ ñ n vi c thuê tàu và chuyên ch t c ng ñi ñ n c ng ñ n hãy nh ñ n nhóm C. Ch c
ch n t g i nh ñ n nhóm C là t cost t cư c phí
3. Nhóm C
Như v y, nói ñ n nhóm C, là nói ñ n thêm chi phí ngư i bán s lo thêm t vi c thuê tàu, ñ n
vi c chuyên ch và b c hàng, cũng như b o hi m cho các r i ro trong quá trình chuyên ch . Và
nh ng tính ch t này cũng là cơ s ñ phân bi t các ñi u ki n trong nhóm C
3. www.vn8x.com
3
3.1 CFR
ðơn gi n là ngư i bán ph i ch u thêm chi phí chuyên ch ñ n c ng d hàng, còn chi phí d
hàng do ngư i mua ch u n u có th a thu n.
Giá CFR = Giá FOB + F (Cư c phí v n chuy n)
4. www.vn8x.com
4
3.2 CIF
Quá trình chuyên ch t c ng bán ñ n c ng mua là do ngư i bán ch u r i nhưng n u d c ñư ng
ñi, ch ng may hàng hóa b h ng thì sao? Rõ ràng là c n ph i mua b o hi m cho hàng. Như v y
CIF gi ng CFR ngòai vi c ngư i bán ph i mua b o hi m. Thư ng thì mua b o hi m m c t i
thi u theo FPA hay ICC(C) -110% giá tr hàng hóa giao d ch.
Bí quy t ñ nh nhóm CIF v i các nhóm khác là t I-Insurance-B o hi m
Giá CIF=Giá FOB + F(cư c v n chuy n) +(CIF x R)= (FOB+F)/(1-R)
Có nh ng doanh nghi p mua hàng, làm sang, m c dù ta ñã chuy n hàng ñ n c ng nhưng h
chưa th a mãn, mu n ta chuy n công ty hay ñ a ñi m h ch ñ nh n m sâu trong n i ñ a, do v y
phát sinh thêm ñi u ki n CPT,CIP
3.3 CPT
CPT= CFR + F (Cư c phí v n chuy n t c ng d hàng ñ n v trí nh n hàng do ngư i bán ch
ñ nh).
ð c ñi m n i b t c a CPT là ch ñó, gi ng h t CFR, ngoài ra còn thêm cư c phí v n chuy n
t c ng d hàng ñ n v trí nh n hàng do ngư i bán ch ñ nh
3.4 CIP
CIP = CFR + (I+F) (Cư c phí v n chuy n và b o hi m t c ng d hàng ñ n v trí nh n hàng do
ngư i bán ch ñ nh)
= CPT+I (Cư c phí b o hi m t c ng d hàng ñ n v trí nh n hàng do ngư i bán ch ñ nh)
Như v y trong nhóm C, có các lưu ý sau :
• Trách nhi m làm th t c nh p kh u, n p thu và l phí nh p kh u thu c ngư i mua.
• Trách nhi m ngư i bán tăng d n CFR ------->>> CIF------->>> CPT------->>> CIP
• CIF, CFR ch áp d ng phương ti n v n t i th y
• CPT, CIP áp d ng ñư ng s t, ñư ng b , ñư ng hàng không, và c v n t i ña phương
th c
Ta th y 3 nhóm trên là tương ñ i ñ nhưng t i sao l i có thêm nhóm D?
Câu tr l i là có nh ng yêu c u mà ñi u ki n giao hàng, nó không n m trong b t kỳ ñi u ki n
nào trong các nhóm trên, ho c ph i áp d ng các ñi u ki n trên nhưng kèm theo là các ñi u
kho n b sung.
5. www.vn8x.com
5
L y ví d :
Ví d 1:
Công ty Vi t Nam Phú Th bán v i s y ép khô cho Trung Qu c qua c a kh u L ng Sơn, ñi u
ki n Trung Qu c yêu c u là giao hàng cho Trung Qu c trên các xe t i t i biên gi i , vi c chuyên
ch , thuê xe ñ n ñi m quy ñ nh trên biên gi i là do cty Vi t Nam ñ m nh n, còn vi c b c d
hàng t xe t i xu ng t i ñi m giao hàng, phía Trung Qu c s lo.
V y ta ki m tra xem, áp d ng ñư c ñi u kho n nào, trong các nhóm E,F,C mà ta ñã h c không
nhé :
Nhóm E: Ch c ch n là không r i, yêu c u giao hàng t i c a kh u L ng Sơn, mà v i thì thu gom
Phú Th , n u theo E thì cty Vi t Nam ch giao hàng Phú Th thôi.
Nhóm F:
• FCA: Không ñư c, b i phìa Trung Qu c không ñ ng ý thuê ô tô vào t n PHÚ Th l y
v i.
• FAS: Không ñư c, ñi u ki n này ch áp d ng v i phương ti n v n t i th y
• FOB: Không ñư c, ñi u ki n này ch áp d ng v i phương ti n v n t i th y
Nhóm C:
• CFR: Không ñư c, ñi u ki n này ch áp d ng v i phương ti n v n t i th y
• CIF: Không ñư c, ñi u ki n này ch áp d ng v i phương ti n v n t i th y
• CPT: Nghe có v ñư c, nhưng CPT là ngư i bán thuê phương tiên v n t i chuy n hàng
ñ n kho cho ngư i mua t c ng d hàng nhưng ñây phía Trung Qu c ch yêu c u giao
hàng ngay t i biên gi i, không c n chuyên ch ñi ñâu c , vi c d hàng và chuy n ñ n
kho h s lo
• CIP: Cũng tương t như CPT không áp d ng ñư c.
6. www.vn8x.com
6
Ví d 2:
M t công ty Vi t Nam xu t hàng th y s n là tôm ñông l nh sang cho Nh t, phía Nh t yêu c u
giao t i c ng Kobe cho h , còn vi c b c hàng xu ng h s t lo, phía Vi t Nam ch c n ñưa các
con tàu ch hàng ñ n c ng Kobe an toàn là ñư c.
Trong tru ng h p này, rõ ràng là có th áp d ng ñi u ki n CFR , nhưng
V i CFR , ngư i bán ph i ñ m b o cho hàng an toàn sau khi qua lan can tàu t i c ng ñ n.
Còn trong trư ng h p này, doanh nhi p Nh t s t lo, anh Vi t Nam ch c n ñưa hàng an toàn
ñ n c ng và ñ m b o hàng n m trên tàu an tòan là ñư c. V y, n u mu n áp d ng CFR, ph i ký
thêm th a thu n là phía Vi t Nam ch ch u ñưa hàng an toàn ñ n c ng và ñ m b o hàng n m
trên tàu an toàn là ñư c. V y trong h p ñ ng ng ai thương ph i ghi th nào.
Gi ñ nh:
1. Tham chi u ñi u ki n CFR, Incoterms 2000
2. ……
3. …….
Các ñi u kho n khác:
1. Phía Vi t Nam ch ch u ñưa hàng an toàn ñ n c ng và ñ m b o hàng n m trên tàu an
tòan
2. ………
Như v y là ñi u kho n chính 1 và ñi u kh an khác mâu thu n l n nhau, nguyên t c h p ñ ng là
các ñi u kho n không ñư c ph ñ nh l n nhau.
7. www.vn8x.com
7
Qua 2 ví d trên, ta th y s c n thi t có nhóm D
4. Nhóm D
1. DAF
Bí quy t là ch F-Frontier, nghĩa là giao hàng t i biên gi i, còn vi c d hàng phía mua s lo.
Trong buôn bán m u d ch ñư ng bi n, ñi u kh an này thư ng ñư c áp d ng.
8. www.vn8x.com
8
2. DES
Giao hàng an tòan trên tàu t i c ng d hàng, vi c d hàng phía mua s lo. Rõ ràng ñ a ñi m
chuy n r i ro so v i FOB, CFR, CIF không ph i là lan can tàu t i c ng ñ n mà chính là boong tàu.
DES: Nh ñ n ch ES :Ex Ships
3. DEQ
V i DEQ, hàng ph i ñ t an tòan t i c u c ng quy ñ nh. V y nó khác gì v i CFR ñâu? Cũng yêu
c u chuy n hàng ñ n c ng ñích, ch u chi phí d hàng. V n ñ khác bi t ñây là chuy n r i ro:
CFR ñ a ñi m chuy n r i ro là lan can tàu, nghĩa là sau khi c n c u ñã quay qua lan can tàu,
ch ng may hàng b rơi xu ng, ñ v … thì v i CFR, ngư i bán không còn ch u trách nhi m.
Còn v i DEQ thì ngư i bán ph i ch u trách nhi m cho ñ n khi hàng ñã ñ t an tòan lên c u c ng.
So v i DES thì:
DEQ = DES +Chi phí d hàng + r i ro trong quá trình d hàng
Và ch EQ – Ex Quay – t i c u c ng, nói lên ý nghĩa này
4. DDU
Ch u trách nhi m ñưa hàng t i ñi m ñích quy ñ nh. Th c s thì DDU r t gi ng CFR và gi ng
CPT, và c DEQ tuy v y V N CÓ NH NG S KHÁC BI T :
CFR: Áp d ng cho ñư ng bi n
DEQ: Thì m i phương ti n nhưng ch giao hàng t i c u c ng
CPT: Thì áp d ng v i m i phương ti n và v n chuy n ñ n ñích luôn, trông r t gi ng v i DDU
nhưng v i DDU ngư i bán chưa làm th t c thông quan nh p kh u và chưa d hàng kh i
phương ti n v n chuy n ñ n và n u ngư i mua g p r i ro khi làm các th t c thông quan nh p
kh u thì ngư i mua s ch u m i phí t n và r i ro phát sinh
5.DDP
Gi ng h t DDU, ng ai tr ngư i bán ph i ch u luôn r i ro khi ngư i mua g p r i ro khi làm các
th t c thông quan nh p kh u. G a s thu xu t kh u tăng lên, ngư i mua s ch u.
ð n ñây ta th y v n ñ th t ra cũng r t rõ, gi s cty Vi t Nam nh p kh u lô hàng thu c tr sâu
th c v t t M , và công ty Vi t Nam do không có kinh nghi m t ch c v n chuy n m t hàng
nguy hi m này, nên yêu c u nhà xu t kh u ph i v n chuy n ñ n cơ s c a công ty ð ng Nai.
N u lô hàng thu c tr sâu này n m trong danh m c hàng ñư c nh p kh u và ñư c nhi u doanh
nghi p nh p trư c ñó, cty bi t ch c vi c làm th t c ñơn gi n. Trong tru ng h p này cty s ký
CPT.
Nhưng n u lô hàng này, trư c kia chưa bao gi nh p, nhưng tình hình kinh doanh khi n cty
mu n nh p g p v , và trong th i gian hàng v , cty s ch y lo th t c h i quan. T t nhiên, ngư i
9. www.vn8x.com
9
bán s ch u r i ro, l không nh p ñư c thì s ra sao. T t nhiên, doanh nghi p VN s ch u r i ro
ñó, n u không lo ñư c th t c h i quan. Trư ng h p này làm th t c DDU.
Còn n u cty Vi t Nam v n mu n nh p lô hàng nhưng l i e ng i v vi c không làm ñư c th t c
h i quan và không mu n gánh r i ro nay. Trong khi nhà xu t kh u M l i có quan h v i cty
khác Vi t Nam có th m nh và quan h t t ñ làm gi y t nh p kh u và h ch c ch n s lo
ñư c th t c, n u có r i ro h s ch u thì cty Vi t Nam s ký h p ñ ng theo ñi u ki n DDP.
Trong th c t , v n t i b ng ñư ng th y thư ng áp d ng DEQ hay DES tùy giao c u c ng hay
trên boang cho DDU và DDP.
Tham kh o: Saga