1. Starogrecki teatr
Voznyi Pavlo
IV ZM I
2015 r.

2. 
Pochodzenie
starogreckiego teatru

3. 
 Powstał teatr z wiejskich świąt dla uczczenia boga Dionizosa,
które odbywały się kilka razy w roku.
 Uczestnicy święta śpiewali dytyramby, smarowali oblicze
winnym gąszczem,zakładały maski i kozie skóry.

4.  Przodownicy chóru opowiadali o
wydarzeniach z życia boga i tym
samym pobudzały chór
do śpiewu.
 Do opowieści mieszały
się elementy aktorskiej gry, i mit
jakby ożywał przed
uczestnikami święta.

5. 
 Mitologia Greków urosła z pragnienia wyjaśnić środowisko
przyrodnicze i była ciasno związana z religią.
 Grunt starogreckiej sztuki - mitologia.
 Podczas rozwoju tragedii do kręgu jej fabuł, oprócz mitów o
Dioniśe, weszły opowiadania o losach bohaterów dawnych
czasów.
 Przez mit dramaturg odbijał w tragedii współczesne jemu
życie społeczne, wypowiadał swoje polityczne, filozoficzne i
etyczne przeświadczenia.

6. 
 Tragedia już w drugiej połowie VI w do naszej ery dosięgła
znacznego rozwoju, wykorzystawszy bogatą spuściznę
eposu i liryki.
 Fespid wydzielił z chóru szczególnego wykonawcy - aktora.
 Fespid - pierwszym ateńskim tragicznym poetą.
 Wiosna 534 r. - 1) pierwsze przedstawienie tragedii Fespida.
2) ten rok przyjęto uważać za rok urodzenia światowego
teatru.

7. 
 Dawna Atika komedia V w. do n. e. była polityczna za swoją
treścią.
 Ona poruszała kwestie ustroju politycznego, działalności
instytucji Ateńskiej republiki, jej zewnętrznej polityki
i tak dalej.
 Swojego wyższego wyrażenia teatralna sztuka V w. Przed n.e.
dosięgła w twórczości trzech dużych tragików -Ajschylos,
Sofokl, Ewrepida - i komedi opisarza Arystofana.

8. 
Organizacja
teatralnych działań

9. 
Teatr w Starożytnej Grecji był instytucją państwową, i
organizację teatralnych przedstawień brało na się państwo,
przeznaczając dla tych celi specjalnych ludzi. Dramaty stawiały
na trzech świętach dla uczczenia Dionizosa:
Małych czy Więjskich Dionizosach (w grudniu - w styczniu);
Lenejach (w styczniu - lutym);
Dużych czy Miejskich Deonizosach (w marcu - kwietniu).

10. 
 Dramatyczne przedstawienia byłi jak współzawodnictwa
dramaturgów, które przedłużały 3 dnie.
 Każdy z tragików musi był przedstawić po cztery sztuki: trzy
tragedie (trylogia) i jeden satyryczny dramat.
 Trylogia i satyryczny dramat składały teatrologię.
 Najpierw pokazywały teatrologię, pod wieczór wykonywały
komedię jednego z tych, co brało udział we
współzawodnictwie komicznych poetów.

11. 
 Dramaturdzy otrzymywali chór od archonta.
 Wszystkie koszty, związane z chórem, brał na się. On musi był
zorganizować chór na swoje pieniądze, wyrobić dla niego
kostiumy.
 Dla dramatycznych współzawodnictw wymagałosię sześć chore
gów: trzy - dla teatrologii i trzy - komedii.
 Dla napisania muzyki i nauczaniu chóru dramaturdzy
wykorzystali pomoc specjalnych nauczycieli.

12. 
 Wykonanie obowiązku chorega i uczestnictwo w tragicznymchórze było sp
rawą szanowaną. Uważało się, że oniznajdują się pod szczególnym zastęps
twem bóstwa.
 Wszyscy oni na pewien czas przygotowania do dramaturgicznych
współzawodnictw zwalniali się od wojaczki.
 Sądziły na współzawodnictwie szczególnych obieralnych jaźni.
 Dla dramaturgów, co zwyciężyło, były ustalone trzy nagrody. Oprócz
honorarium, dramaturg otrzymywał wianek zbluszczu.
 Choreg miał prawo zbudować pomnik do znamionowania swojego
zwycięstwa.

13. 
 Dla wejścia do teatru miejska władza wprowadziła wydanie
wejściówek miedzianych krążków, co jest podobne do
monet i nazywały się symbolami.
 Przy Peryklowie biednym obywatelom wydawały się naodwie
dzanie teatru szczególne widowiskowe pieniądze (teorikon).
 W teatrze były stricte rozprowadzone miejsca dla różnych
grup widzów.
 Ilość ludzi, co otrzymało symbole na jeden raz, nie musi było
przekraczać liczby miejsc na lawach.
 Przy wejściu bilety odbierały się.

14.  Dramatyczne przedstawienia w Atenach były
ogólnonarodowym świętem, do których dołączali się i
mieszkańcy drugich miast-państw.
 Wszyscy byli ubrane do odświętnej odzieży, głowy ozdabiały
wiankami.
 Widzowie jedli i pili w samym teatrze.

15. 
 Ateńska publiczność była bardzo chłonna i bezpośrednia.
 Jeśli sztuka podobała się, widzowie wyrażali aplauzoklaskami
i krzykami. Jeśli sztuka nie podobała się, widzowie gwizdali,
pstrykali mową, stukali odnóżami.
 Więc, osąd narodu miał istotne znaczenie dla sukcesu
przedstawienia.

16. 
Aktorzy

17. 
 Partia aktora przeplatała się z piosenkami chóru i składała
całą sztukę.
 Wkrótce po Eurypideśie, który wprowadził jednego aktora,
Ajschylos wprowadził dewteragonista (drugi aktor w dramaci)
,a młodszy współczesny Ajschylos, Sofoklesa - trzytagonista
(trzeci aktor w dramacie).
 Główne role wykonywał protagonista (pierwszy aktor).

18.  Aktorem mógł być tylko
wołnourodżony.
 Dzięki ciasnemu związkowi gre
ckiego teatru z kultem
Dionizosa aktorzy korzystali duż
ą czcią i zajmowali wysoki
społeczny stan.

19.  Iłość aktorów nie przekraczała
trzech osób.
 Role kobiet zawsze wykonywały się
mężczyznami.
 Nieme role wykonywali statyści.
 Aktorzy muszą były dobrze
deklamować wiersze,
posiadaćwokalnym mistrzostwem i
mistrzostwem tańca.

20. 
Chór

21. 
 Najpierw tragiczny chór naliczał 12 osób, potem skład jego
był powiększony do 15.
 W komedii chór zawsze składał się z 24 osób.
 Uczestnicy chóru nazywali się chorewtami, kierownik chóru -
koryfeuszem.
 W tragedii chór zwykłe przedstawiał ludzi, bliskich
głównemu bohaterowi.
 Komiczny chór przedstawiał nie tylko ludzi, ale i zwierzęcych
i bajecznych istot.

22.  ".Z pojawieniem drugiego i trzeciego aktora rola chóru
słabnie, dramatyczny konflikt może odbywać się teraz
między bohaterami i bez uczestnictwa chóru. Lecz chór
nie znika. On istnieje jak konieczny komponent u
wszystkich tragicznych poetów klasycznego okresu,
chociaż niesie nie zawszejednakowe dramatyczne
obciążenie.".
 ".Chór był bohaterem kolektywnym, jego partie i dotąd
pomagają zrozumieć filozoficzny i ludzki sens tragedii
wplanie decyzji głównego konfliktu".

23. 
Kostiumy

24.  Maski przeniknęły do
greckiego teatru wskutek
związku ostatniego z kultem
Dionizosa.
 W teatrze klasycznego okresu
maski już nie miały kultowego
znaczenia.

25.  Maska odpowiadała zadaniom greckiego teatru stwarzać
duże uogólnione obrazy. Użytek maski warunkował się
również rozmiarami greckiego teatru. Bez maski oblicza
aktorów były by źle widoczne widzom ostatnich szeregów.
 W dawnej komedii duża część masek musi wywoływać
śmiech, stąd ich karykaturalny i groteskowy charakter.
 Poeci dawnej komedii również wyprowadzali na scenę i
swoich współczesnych. Maska w takich wypadkach była
zazwyczaj przedstawioną karykaturalnie podobizną.

26. 
 Maski zmieniały się każdy raz, jak tylko wykonawca
przechodził od jednego stanu do drugiego.
 Poza tym, pewne znaczenie miało zabarwienie maski:
naprzykład, po purpurowym jej kolorze widzowie poznawali
drażliwego człowieka, po rudym - chytrego i podstępnego.

27.  Maski działy się z drzewa czy
płótna, w ostatnim wypadku
płótno naciągało się na karkas,
pokrywało się gipsem i malowało
się.
 Maski zakrywały nie tylko twarz,
lecz całą głowę, tak że fryzura
była umocniona na masce, do której
w razie potrzeby przymocowywała
się tak samo broda.
 U tragicznej maski zazwyczaj
czyniły występ nad czołem,
zwiększający wzrost aktora.

28.  Kostium tragicznych aktorów był nie
którą modyfikacją sumiastej odzieży,
która nosili kapłani Dionizosa.
 Teatralny chyton miał długie rękawy i
schodził do pięt. Płaszcze stosowały
się w zasadzie dwóch rodzajów:
 Himatij (szeroki płaszcz, co
rozmieszczało się fałdami wokół
ciała)
 Chlamida (krótki płaszcz z zapięciem
na barku).

29. 
 Kolor na odzieży miał też
pewne znaczenie: role
szczęśliwców wykonywały się
w odzieniu z żółtą czy
czerwienną smugą, a
niebieskie czy zielone smugi
zaznaczały pechowców.

30. Zarysy

31.  Obuwie tragicznego aktora nazywało
się koturnami.
 Dla nadania swojej figurze jeszcze
większej mości, tragiczni aktorzy
wzmacniali pod odzieżą specjalne
podkłady czy niewielkie poduszki,
zachowując przy czym przyrodnicze
proporcje ciała.
 W komedii użytek poduszek i
podkładów, przeciwnie, wywoływał się
pragnieniem poruszyć normalne
proporcje ludzkiego ciała i tym
wywołać śmiech.

32. 
Starogrecki dramaturdzy

33. 
Rozkwit greckiej teatralnej sztuki jest związany z działalnością dużych
dramaturgów, co tworzyło w VI, - V powiekach do nowej ery -
Ajschylosa, Sofoklesa, Eurypidesa i Arystofana, świetnego komedio
pisarza dawnych czasów.

34. 
 Autor heroicznych patriotycznych, takich, co podejmuje duże
historyczne i religijno-filosofske tematy utworów
Przedstawienia Ajschylosa różniły się dużą świetnością.
 Był sam głównym wykonawcą w swoich tragedjach.
Wprowadził drugego aktora.
 Chór u Ajschylosa, co składało się z 12 osób, był prawdziwą
czynną twarzą.
 Przy Ajschylosowie była określona klasyczna forma budowy
tragedii i tryb tragicznego przedstawienia.
Ajschylos

35. 
 Wysoka humanistyczna skierowaność tragedii Sofokła, interes do
ludzkiej osobowośći i jej duchowym przeżyciom.
 Wprowadził trzetiego aktora, zmniejszył rolę chóru (nie zważając
na doprowadzenie liczby chórzystów do 15) i zwiększył
dialogiczne części tragedii, wprowadził dekoracje.
 Sofokł zrezygnował z niektórych scenicznych efektów, którymi
korzystał się Ajschylos: on nie ma uroczystości, wjazdówcarów na
rydwanach, nie pojawiają się fantazmaty.
Sofokłes

36. 
 Wzmacnianie uwagi do świata wewnętrznego ludżie i zjawiskom
otaczającego życia.
 Bohaterzy Eurypidesa zza ich duchowych przeżyć czynią jego
najbardziej tragicznym z wszystkich antycznych dramaturgów.
 W celach emocjonałnego działania na widzów wprowadzado
swoich dramatów sceny śmierci, fizycznych cierpień, szaleństwa
i dużo że drugie.
 Chór w dramatach już nie ma takiego ciasnego związku z
rozwojem działania, jak u Sofoklesa.
Eurypides

37. 
 Dawna antyczna komedia dosięgła artystycznego rozkwitu w
jego twórczości.
 W satyrycznych utworach wywiódł mnóstwo jaskrawych
socjalnych typów: haniebnego demagoga; filozofa-sofizmatu
i drugich typów.
 Pozytywny bohater jego komedii występuje drobny właściciel
ziemski.
 Komedie Arystoteles stwarzały żywy, sceniczny wyraźny typ
przedstawienia, bogaty ostrymi dialogami.
Arystoteles

38. 
Architektura
starogreckiego teatru

39. 
 Teatr budował się na
świeżym powietrzu
 Składał się z trzech
głównych części: orches
try, parodosu i skeny.
Słowo teatr oznacza "miejsce dla
widowiska" czy samo"widowisko".

40. 

41. SKENE

42.  Najpierw przeznaczała się tylko dla przebierania i wyjść
aktorów, znajdowała się poza kręgiem orchestry, później już na
stycznej do jego koła.
 Przednia ściana skeny - proscenium, co miało zazwyczaj
wygląd kolumnady, przedstawiając front cerkwi czy pałacu,
zyskała z czasem dużego znaczenia w załatwieniu spektaklu.
 Na myśl niemieckiego architekta i archeologa W. Deprtelda,
proscenium zazwyczaj miał wygląd kolumnadyczy portyku;
ta kolumna i była albo wzdłuż całego frontu skeny, albo
zajmowała tylko jej centralną część.

43. ORCHESTRA

44.  Starożytną ze składowych teatru.
 Okrągły placyk, na którym wystę
powały chór i aktorzy.
 Najpierw widzowie wolno
rozmieszczali się naokoło
orchestry.
 Później pojawiły się szczególne
miejsca dla publiczności,
rozmieszczone na stokach
pobliskich pagórków i gór.

45. PARODOS

46. 
 Planowanie greckiego teatru było przewidziane na dobrą
słyszalność.
 W niektórych teatrach stosowały się rezonujące naczynia, co
umieszczało się wśród wzrokowych miejsc.
 Kurtyny w greckim teatrze nie było, chociaż być może, że w
niektórych sztukach jakie kolwiek części proscenium
tymczasowo zawieszały się od widza.

47. Starogrecka dramaturgia wywarła
ogromny wpływ na rozwój
światowego teatru

48. 
 Боннар, А. Греческая цивилизация. Т. I. — М.: Искусство,
1992 — 269 с., ил.
 Тронский, И.М. История античной литературы. – М., 1983.
 http://pl.wikipedia.org/wiki/Tragedia_starogrecka
Bibliografia