SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  1
Télécharger pour lire hors ligne
Na twee jaar van krimp is de Nederlandse
economie in 2014 weer gegroeid. Het
volume van het Bruto Binnenlands Product
(BBP) is het afgelopen jaar toegenomen
met 0,8%, voornamelijk gedreven door de
uitvoer. De consumptieve bestedingen
bleven in 2014 nog zwak. Voor 2015 en
2016 verwachten we wel dat de consument
gaat bijdragen aan de groei, terwijl de
export verder zal aantrekken.
Daardoor gaan we uit van 1¾% BBP-groei
in beide jaren.
In een omgeving van hoge schulden in de
private en publieke sector en beperkte
effectiviteit van het monetaire beleid wordt
de wisselkoers een aantrekkelijk middel om
op korte termijn exportgroei en inflatie te
bevorderen. Op mondiaal niveau is de
wisselkoerswinst van het ene land echter
het wisselkoersverlies van het andere. Sinds
het uitbreken van de crisis in 2008 hebben
centrale banken diverse malen‘haasje-over’
gedaan (‘valutaoorlog’is een iets minder
flatteuze benaming). De figuur laat zien
hoe de dollar-yen wisselkoers onder het
kwantitatieve verruimingsbeleid (QE) van
de Fed verzwakte en onder BoJ-QE (en
afbouw door de Fed) daarna nog harder
weer apprecieerde. Inmiddels heeft de ECB
zich tot het illustere‘QE-gezelschap’
geschaard. Dat heeft geleid tot een
zwakkere euro, maar voor hoe lang?
Nederland: Consument draagt weer bij aan herstel
Na jaren van daling zijn de reële lonen in 2014
gemiddeld weer toegenomen. Dit komt
doordat de inflatie vorig jaar erg laag was,
waardoor de loongroei in 2014 voor het eerst
sinds 2010 gemiddeld weer hoger lag dan de
inflatie. Voor dit jaar verwachten we dat de
inflatie gemiddeld zelfs negatief zal zijn terwijl
de lonen verder stijgen. Dit zal leiden tot een
forse reële loongroei. De hogere reële lonen
zullen de consumptie een impuls geven. In
2016 zal de inflatie weer stijgen, maar nog
steeds zullen de reële lonen blijven toenemen.
Lage inflatie zorgt voor forse reële loonstijging in 2015
De seinen op de Nederlandse arbeidsmarkt
springen weer op groen. De werkgelegen-
heid is de afgelopen kwartalen al toege-
nomen. Ook andere indicatoren wijzen op
herstel van de arbeidsmarkt. Het aantal
uitzenduren -vaak een goede voorspeller
van herstel op de arbeidsmarkt- stijgt nu al
bijna twee jaar onafgebroken. In het laatste
kwartaal van 2014 is zelfs het hoogste punt
bereikt sinds eind 2008. Ook het aantal
vacatures stijgt al meer dan zes kwartalen op
rij. Door deze factoren, samen met het
algemene economische herstel, verwachten
wij dat de werkgelegenheid dit jaar en in
2016 verder zal toenemen. Daardoor zal ook
de werkloosheid dalen, naar 6¾% in 2015 en
6½% in 2016.
De Chinese overheid zet dit jaar in op een
verdere daling van de economische groei.
De huizenmarkt is (weer) aan het verzwak-
ken. De Chinese yuan is door de (impliciete)
koppeling aan de Amerikaanse dollar fors
duurder geworden in reële termen, maar
door lagere invoergroei en grondstoffen-
prijzen stijgen handelsoverschotten
desondanks tot nieuwe recordhoogtes.
Tegelijkertijd was de laatste drie kwartalen
sprake van een netto kapitaaluitstroom.
Seinen op groen voor de arbeidsmarkt
Kerncijfers Internationaal
Blik op de Wereld:
Afname consumentenprijsinflatie positief signaal voor economische groei
China: Economische groei zwakt dit jaar naar verwachting wat verder af
Rente en valuta: Wie springt het verst bij‘haasje-over’?
Kennis en Economisch Onderzoek
Economisch Kwartaalbericht - maart 2015
De daling van de energieprijzen drukt
mondiaal de inflatie en geeft daardoor
koopkrachtwinst in olieconsumerende
landen. Dit zou kunnen leiden tot een
sterker mondiaal groeiherstel. Onzekerheid
rondom zowel de Europees-Griekse
onderhandelingen als het gewapende
conflict in Oost-Oekraïne werpen evenwel
een schaduw over de economische
vooruitzichten. We verwachten mondiale
groei van 3½% in 2015 en 3¾% in 2016.
De groei in de eurozone trekt naar
verwachting van een lager niveau iets
sneller aan, van 1¼% in 2015 naar 1¾%
in 2016.
2,4
0,0 ¾ 1
0,9 1¼ 1¾
2¾2½
2½2,6
2014
2015
2016 2Verenigd Koninkrijk
EMU
Japan
Verenigde Staten
7,4 6¾ 6¼China
BBP-volume kwartaal op kwartaal
%
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
1,5
0,5
-0,5
-1,5
-2,5
Jaar-op-jaar mutatie headline HICP en cao-lonen.
Totale inflatie
Totaal aantal uitzenduren
Cao-lonen
Verenigde Staten
Verenigde Staten
Verenigd Koninkrijk
Japan
Eurozone
Eurozone
China
China
Meer weten? Kijk op www.rabobank.com/economie
BBP-volumemutatie in %
4
3
2
1
0
-1
20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
120
115
110
105
100
95
90
index
Index 2010 = 100
10
8
6
4
2
0
-2
-4
Consumentenprijsinflatie, jaar - op - jaar%
10
8
6
4
2
0
-2
-4
%
20042003200220012000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Reële effectieve wisselkoers, 2010 = 100
130
120
110
100
90
80
70
60
125
120
115
110
105
100
95
90
85
80
75
index
130
120
110
100
90
80
70
60
index
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
%
Fed-QE1
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Fed-QE2 BoJ QE
Fed-
QE3
Afbouw
Fed
QE3
Bron: CBS
Bron: CBS
Bron: CBS
Bron: Macrobond
Bron: Macrobond
Bron: Macrobond

Contenu connexe

Tendances

Visie op sectoren 2013 zakelijke dienstverlening
Visie op sectoren 2013 zakelijke dienstverleningVisie op sectoren 2013 zakelijke dienstverlening
Visie op sectoren 2013 zakelijke dienstverleningABN AMRO
 
Nieuwsbrief juli 2016
Nieuwsbrief juli 2016Nieuwsbrief juli 2016
Nieuwsbrief juli 2016rjon
 
Economisch Kwartaalbericht juni 2014
Economisch Kwartaalbericht juni 2014Economisch Kwartaalbericht juni 2014
Economisch Kwartaalbericht juni 2014Rabobank
 
ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013
ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013
ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013ABN AMRO
 
ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013
ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013
ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013ABN AMRO
 
Macro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim Leadershipevent
Macro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim LeadershipeventMacro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim Leadershipevent
Macro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim LeadershipeventSIM Belgium
 
Marktbrief november 2013
Marktbrief november 2013Marktbrief november 2013
Marktbrief november 2013Laura Dalebout
 
Visie op Sectoren Publieke Sector 2012
Visie op Sectoren Publieke Sector 2012Visie op Sectoren Publieke Sector 2012
Visie op Sectoren Publieke Sector 2012ABN AMRO
 
Beleggingsnieuws
BeleggingsnieuwsBeleggingsnieuws
Beleggingsnieuwsguestb23d4
 
Marktbrief oktober 2013
Marktbrief oktober 2013Marktbrief oktober 2013
Marktbrief oktober 2013Laura Dalebout
 
Sectorupdate pilotendesk Q2 2012
Sectorupdate pilotendesk Q2 2012Sectorupdate pilotendesk Q2 2012
Sectorupdate pilotendesk Q2 2012ABN AMRO
 
Visie op Sectoren Industrie 2011
Visie op Sectoren Industrie 2011Visie op Sectoren Industrie 2011
Visie op Sectoren Industrie 2011ABN AMRO
 
Vkw outlook 2013 06 november 2012
Vkw outlook 2013   06 november 2012Vkw outlook 2013   06 november 2012
Vkw outlook 2013 06 november 2012ETION
 
Visie op Sectoren Food 2012
Visie op Sectoren Food 2012Visie op Sectoren Food 2012
Visie op Sectoren Food 2012ABN AMRO
 
Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012
 Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012 Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012
Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012ABN AMRO
 

Tendances (16)

Visie op sectoren 2013 zakelijke dienstverlening
Visie op sectoren 2013 zakelijke dienstverleningVisie op sectoren 2013 zakelijke dienstverlening
Visie op sectoren 2013 zakelijke dienstverlening
 
Nieuwsbrief juli 2016
Nieuwsbrief juli 2016Nieuwsbrief juli 2016
Nieuwsbrief juli 2016
 
Economisch Kwartaalbericht juni 2014
Economisch Kwartaalbericht juni 2014Economisch Kwartaalbericht juni 2014
Economisch Kwartaalbericht juni 2014
 
ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013
ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013
ABN AMRO: Voorzichtig herstel lijkt in aantocht, 28 januari 2013
 
ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013
ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013
ABN AMRO Industrie Trends, cijfers & prognoses, nov 2013
 
Macro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim Leadershipevent
Macro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim LeadershipeventMacro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim Leadershipevent
Macro economisch landschap voor groeibedrijven- Sim Leadershipevent
 
Marktbrief november 2013
Marktbrief november 2013Marktbrief november 2013
Marktbrief november 2013
 
Visie op Sectoren Publieke Sector 2012
Visie op Sectoren Publieke Sector 2012Visie op Sectoren Publieke Sector 2012
Visie op Sectoren Publieke Sector 2012
 
Beleggingsnieuws
BeleggingsnieuwsBeleggingsnieuws
Beleggingsnieuws
 
Marktbrief oktober 2013
Marktbrief oktober 2013Marktbrief oktober 2013
Marktbrief oktober 2013
 
Sectorupdate pilotendesk Q2 2012
Sectorupdate pilotendesk Q2 2012Sectorupdate pilotendesk Q2 2012
Sectorupdate pilotendesk Q2 2012
 
Visie op Sectoren Industrie 2011
Visie op Sectoren Industrie 2011Visie op Sectoren Industrie 2011
Visie op Sectoren Industrie 2011
 
Vkw outlook 2013 06 november 2012
Vkw outlook 2013   06 november 2012Vkw outlook 2013   06 november 2012
Vkw outlook 2013 06 november 2012
 
Presentatie herwin loman
Presentatie herwin lomanPresentatie herwin loman
Presentatie herwin loman
 
Visie op Sectoren Food 2012
Visie op Sectoren Food 2012Visie op Sectoren Food 2012
Visie op Sectoren Food 2012
 
Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012
 Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012 Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012
Visie op Sectoren Technologie, Media, Telecom 2012
 

Similaire à Economisch kwartaalbericht maart 2015

Visie op Retail 2011
Visie op Retail 2011Visie op Retail 2011
Visie op Retail 2011gvdhorst
 
Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011
Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011
Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011ABN AMRO
 
Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011
Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011
Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011ABN AMRO
 
Visie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 foodVisie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 foodABN AMRO
 
Nieuwsbrief Februari 2010
Nieuwsbrief Februari 2010Nieuwsbrief Februari 2010
Nieuwsbrief Februari 2010rjon
 
Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011
Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011
Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011ABN AMRO
 
Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012
Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012
Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012hpvwersch
 
Abn amro VOS 2011 media
Abn amro VOS 2011 mediaAbn amro VOS 2011 media
Abn amro VOS 2011 mediaMarketingfacts
 
Visie op Media en Technologie 2011
Visie op Media en Technologie 2011Visie op Media en Technologie 2011
Visie op Media en Technologie 2011ABN AMRO
 
Visie op sectoren transport en logistiek 2012
Visie op sectoren transport en logistiek 2012Visie op sectoren transport en logistiek 2012
Visie op sectoren transport en logistiek 2012ABN AMRO
 
ABN AMRO Visie op Industrie 2013
ABN AMRO Visie op Industrie 2013ABN AMRO Visie op Industrie 2013
ABN AMRO Visie op Industrie 2013ABN AMRO
 
Visie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrieVisie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrieABN AMRO
 
Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011
Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011
Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011ABN AMRO
 
ABN AMRO Blikt vooruit 2013
ABN AMRO Blikt vooruit 2013ABN AMRO Blikt vooruit 2013
ABN AMRO Blikt vooruit 2013ABN AMRO
 
Visie op Sectoren Industrie 2012
Visie op Sectoren Industrie 2012Visie op Sectoren Industrie 2012
Visie op Sectoren Industrie 2012ABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoedVisie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoedABN AMRO
 
Visie op Sectoren Retail 2012
Visie op Sectoren Retail 2012Visie op Sectoren Retail 2012
Visie op Sectoren Retail 2012ABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecomVisie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecomABN AMRO
 
Vos Zakelijkedienstverlening
Vos ZakelijkedienstverleningVos Zakelijkedienstverlening
Vos Zakelijkedienstverleningadurahim
 

Similaire à Economisch kwartaalbericht maart 2015 (20)

Visie op Retail 2011
Visie op Retail 2011Visie op Retail 2011
Visie op Retail 2011
 
Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011
Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011
Visie op Sectoren Onderwijs, Woningcorporaties en Zorg 2011
 
Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011
Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011
Visie op Sectoren Transport en Logistiek 2011
 
Visie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 foodVisie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 food
 
Nieuwsbrief Februari 2010
Nieuwsbrief Februari 2010Nieuwsbrief Februari 2010
Nieuwsbrief Februari 2010
 
Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011
Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011
Visie op Sectoren Zakelijke Dienstverlening 2011
 
Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012
Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012
Wealtheon Kwartaalbericht 1 Q2012
 
Abn amro VOS 2011 media
Abn amro VOS 2011 mediaAbn amro VOS 2011 media
Abn amro VOS 2011 media
 
Visie op Media en Technologie 2011
Visie op Media en Technologie 2011Visie op Media en Technologie 2011
Visie op Media en Technologie 2011
 
Visie op sectoren transport en logistiek 2012
Visie op sectoren transport en logistiek 2012Visie op sectoren transport en logistiek 2012
Visie op sectoren transport en logistiek 2012
 
ABN AMRO Visie op Industrie 2013
ABN AMRO Visie op Industrie 2013ABN AMRO Visie op Industrie 2013
ABN AMRO Visie op Industrie 2013
 
Visie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrieVisie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrie
 
Marktbriefmrt2011
Marktbriefmrt2011Marktbriefmrt2011
Marktbriefmrt2011
 
Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011
Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011
Visie op Sectoren Bouw en Vastgoed 2011
 
ABN AMRO Blikt vooruit 2013
ABN AMRO Blikt vooruit 2013ABN AMRO Blikt vooruit 2013
ABN AMRO Blikt vooruit 2013
 
Visie op Sectoren Industrie 2012
Visie op Sectoren Industrie 2012Visie op Sectoren Industrie 2012
Visie op Sectoren Industrie 2012
 
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoedVisie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
 
Visie op Sectoren Retail 2012
Visie op Sectoren Retail 2012Visie op Sectoren Retail 2012
Visie op Sectoren Retail 2012
 
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecomVisie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecom
 
Vos Zakelijkedienstverlening
Vos ZakelijkedienstverleningVos Zakelijkedienstverlening
Vos Zakelijkedienstverlening
 

Plus de Rabobank

De financiële dode hoek (infographic) - Rabobank
De financiële dode hoek (infographic) - RabobankDe financiële dode hoek (infographic) - Rabobank
De financiële dode hoek (infographic) - RabobankRabobank
 
Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld.
Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld. Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld.
Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld. Rabobank
 
Tehuisdoos infographic
Tehuisdoos infographicTehuisdoos infographic
Tehuisdoos infographicRabobank
 
‘Our impact on society’
‘Our impact on society’‘Our impact on society’
‘Our impact on society’Rabobank
 
Maatschappelijke impact Rabobank
Maatschappelijke impact RabobankMaatschappelijke impact Rabobank
Maatschappelijke impact RabobankRabobank
 
Algae infographic
Algae infographic Algae infographic
Algae infographic Rabobank
 
Annual results 2015 press conference
Annual results 2015 press conference Annual results 2015 press conference
Annual results 2015 press conference Rabobank
 
Rabobank in 2015 (UK)
Rabobank in 2015 (UK)Rabobank in 2015 (UK)
Rabobank in 2015 (UK)Rabobank
 
De circulaire economie in 5 stappen
De circulaire economie in 5 stappenDe circulaire economie in 5 stappen
De circulaire economie in 5 stappenRabobank
 
infographic voedselverspilling
infographic voedselverspillinginfographic voedselverspilling
infographic voedselverspillingRabobank
 
Samen duurzaam sterker 2015
Samen duurzaam sterker 2015Samen duurzaam sterker 2015
Samen duurzaam sterker 2015Rabobank
 
My circular economy journal
My circular economy journalMy circular economy journal
My circular economy journalRabobank
 
infographic tomaat
infographic tomaatinfographic tomaat
infographic tomaatRabobank
 
Rabobank - Today's farmers
Rabobank - Today's farmersRabobank - Today's farmers
Rabobank - Today's farmersRabobank
 
Sub-Saharan Africa report
Sub-Saharan Africa reportSub-Saharan Africa report
Sub-Saharan Africa reportRabobank
 
Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...
Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...
Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...Rabobank
 
Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...
Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...
Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...Rabobank
 
Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...
Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...
Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...Rabobank
 
Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...Rabobank
 
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...Rabobank
 

Plus de Rabobank (20)

De financiële dode hoek (infographic) - Rabobank
De financiële dode hoek (infographic) - RabobankDe financiële dode hoek (infographic) - Rabobank
De financiële dode hoek (infographic) - Rabobank
 
Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld.
Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld. Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld.
Kort en krachtig onze halfjaarcijfers 2016 in beeld.
 
Tehuisdoos infographic
Tehuisdoos infographicTehuisdoos infographic
Tehuisdoos infographic
 
‘Our impact on society’
‘Our impact on society’‘Our impact on society’
‘Our impact on society’
 
Maatschappelijke impact Rabobank
Maatschappelijke impact RabobankMaatschappelijke impact Rabobank
Maatschappelijke impact Rabobank
 
Algae infographic
Algae infographic Algae infographic
Algae infographic
 
Annual results 2015 press conference
Annual results 2015 press conference Annual results 2015 press conference
Annual results 2015 press conference
 
Rabobank in 2015 (UK)
Rabobank in 2015 (UK)Rabobank in 2015 (UK)
Rabobank in 2015 (UK)
 
De circulaire economie in 5 stappen
De circulaire economie in 5 stappenDe circulaire economie in 5 stappen
De circulaire economie in 5 stappen
 
infographic voedselverspilling
infographic voedselverspillinginfographic voedselverspilling
infographic voedselverspilling
 
Samen duurzaam sterker 2015
Samen duurzaam sterker 2015Samen duurzaam sterker 2015
Samen duurzaam sterker 2015
 
My circular economy journal
My circular economy journalMy circular economy journal
My circular economy journal
 
infographic tomaat
infographic tomaatinfographic tomaat
infographic tomaat
 
Rabobank - Today's farmers
Rabobank - Today's farmersRabobank - Today's farmers
Rabobank - Today's farmers
 
Sub-Saharan Africa report
Sub-Saharan Africa reportSub-Saharan Africa report
Sub-Saharan Africa report
 
Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...
Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...
Circulaire businesscase realiseren. Workshop Herman Wijffels Innovatie Event ...
 
Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...
Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...
Teckle, de innovatieve neus van de Rabobank. Workshop Herman Wijffels Innovat...
 
Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...
Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...
Innoveren in de zorg: trends en de financiering die daarbij past - Workshop H...
 
Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1B.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
 
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
 

Economisch kwartaalbericht maart 2015

  • 1. Na twee jaar van krimp is de Nederlandse economie in 2014 weer gegroeid. Het volume van het Bruto Binnenlands Product (BBP) is het afgelopen jaar toegenomen met 0,8%, voornamelijk gedreven door de uitvoer. De consumptieve bestedingen bleven in 2014 nog zwak. Voor 2015 en 2016 verwachten we wel dat de consument gaat bijdragen aan de groei, terwijl de export verder zal aantrekken. Daardoor gaan we uit van 1¾% BBP-groei in beide jaren. In een omgeving van hoge schulden in de private en publieke sector en beperkte effectiviteit van het monetaire beleid wordt de wisselkoers een aantrekkelijk middel om op korte termijn exportgroei en inflatie te bevorderen. Op mondiaal niveau is de wisselkoerswinst van het ene land echter het wisselkoersverlies van het andere. Sinds het uitbreken van de crisis in 2008 hebben centrale banken diverse malen‘haasje-over’ gedaan (‘valutaoorlog’is een iets minder flatteuze benaming). De figuur laat zien hoe de dollar-yen wisselkoers onder het kwantitatieve verruimingsbeleid (QE) van de Fed verzwakte en onder BoJ-QE (en afbouw door de Fed) daarna nog harder weer apprecieerde. Inmiddels heeft de ECB zich tot het illustere‘QE-gezelschap’ geschaard. Dat heeft geleid tot een zwakkere euro, maar voor hoe lang? Nederland: Consument draagt weer bij aan herstel Na jaren van daling zijn de reële lonen in 2014 gemiddeld weer toegenomen. Dit komt doordat de inflatie vorig jaar erg laag was, waardoor de loongroei in 2014 voor het eerst sinds 2010 gemiddeld weer hoger lag dan de inflatie. Voor dit jaar verwachten we dat de inflatie gemiddeld zelfs negatief zal zijn terwijl de lonen verder stijgen. Dit zal leiden tot een forse reële loongroei. De hogere reële lonen zullen de consumptie een impuls geven. In 2016 zal de inflatie weer stijgen, maar nog steeds zullen de reële lonen blijven toenemen. Lage inflatie zorgt voor forse reële loonstijging in 2015 De seinen op de Nederlandse arbeidsmarkt springen weer op groen. De werkgelegen- heid is de afgelopen kwartalen al toege- nomen. Ook andere indicatoren wijzen op herstel van de arbeidsmarkt. Het aantal uitzenduren -vaak een goede voorspeller van herstel op de arbeidsmarkt- stijgt nu al bijna twee jaar onafgebroken. In het laatste kwartaal van 2014 is zelfs het hoogste punt bereikt sinds eind 2008. Ook het aantal vacatures stijgt al meer dan zes kwartalen op rij. Door deze factoren, samen met het algemene economische herstel, verwachten wij dat de werkgelegenheid dit jaar en in 2016 verder zal toenemen. Daardoor zal ook de werkloosheid dalen, naar 6¾% in 2015 en 6½% in 2016. De Chinese overheid zet dit jaar in op een verdere daling van de economische groei. De huizenmarkt is (weer) aan het verzwak- ken. De Chinese yuan is door de (impliciete) koppeling aan de Amerikaanse dollar fors duurder geworden in reële termen, maar door lagere invoergroei en grondstoffen- prijzen stijgen handelsoverschotten desondanks tot nieuwe recordhoogtes. Tegelijkertijd was de laatste drie kwartalen sprake van een netto kapitaaluitstroom. Seinen op groen voor de arbeidsmarkt Kerncijfers Internationaal Blik op de Wereld: Afname consumentenprijsinflatie positief signaal voor economische groei China: Economische groei zwakt dit jaar naar verwachting wat verder af Rente en valuta: Wie springt het verst bij‘haasje-over’? Kennis en Economisch Onderzoek Economisch Kwartaalbericht - maart 2015 De daling van de energieprijzen drukt mondiaal de inflatie en geeft daardoor koopkrachtwinst in olieconsumerende landen. Dit zou kunnen leiden tot een sterker mondiaal groeiherstel. Onzekerheid rondom zowel de Europees-Griekse onderhandelingen als het gewapende conflict in Oost-Oekraïne werpen evenwel een schaduw over de economische vooruitzichten. We verwachten mondiale groei van 3½% in 2015 en 3¾% in 2016. De groei in de eurozone trekt naar verwachting van een lager niveau iets sneller aan, van 1¼% in 2015 naar 1¾% in 2016. 2,4 0,0 ¾ 1 0,9 1¼ 1¾ 2¾2½ 2½2,6 2014 2015 2016 2Verenigd Koninkrijk EMU Japan Verenigde Staten 7,4 6¾ 6¼China BBP-volume kwartaal op kwartaal % 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 1,5 0,5 -0,5 -1,5 -2,5 Jaar-op-jaar mutatie headline HICP en cao-lonen. Totale inflatie Totaal aantal uitzenduren Cao-lonen Verenigde Staten Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk Japan Eurozone Eurozone China China Meer weten? Kijk op www.rabobank.com/economie BBP-volumemutatie in % 4 3 2 1 0 -1 20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 % 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 120 115 110 105 100 95 90 index Index 2010 = 100 10 8 6 4 2 0 -2 -4 Consumentenprijsinflatie, jaar - op - jaar% 10 8 6 4 2 0 -2 -4 % 20042003200220012000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Reële effectieve wisselkoers, 2010 = 100 130 120 110 100 90 80 70 60 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 index 130 120 110 100 90 80 70 60 index 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 % Fed-QE1 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Fed-QE2 BoJ QE Fed- QE3 Afbouw Fed QE3 Bron: CBS Bron: CBS Bron: CBS Bron: Macrobond Bron: Macrobond Bron: Macrobond