Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change

Tekst
Mastering the Mystery
v
De kracht van de dialoog in communicatie
Communicatie | januari 2022
Communiceren
met compassie

Tekst
v
Inhoud

Tekst
3
Communiceren met compassie
1. Over spreken en luisteren 5
• de waarheid is waar je kijkt
• een doeltreffend model
2. Dialoog 9
• dialoog doe je samen
• verschillende mindsets
3. Communicatieniveaus 13
• waar speelt het gesprek zich af?
• echtheid en respect
4. Echt in gesprek 16
• LSD in communicatie
• niveaus van luisteren en vragen
5. Vaardig vragen stellen 18
• do’s en don’ts
• valkuilen en voorkeuren
Bijlagen
• vragen die altijd werken
• Theory U, niveaus van aandacht

Tekst
BEN JE BEREID
ÉCHT TE LUISTEREN,
HEB JE DE MOED
JOUW WAARHEID TE
SPREKEN?

Tekst
5
De waarheid is waar je kijkt
Over spreken en luisteren
Overal waar mensen zijn is communicatie. Niet altijd open
en effectief; soms bedoeld (met een verborgen agenda) soms
onbedoeld, door een ‘verkeerde’ interpretatie. Ieder mens
communiceert vanuit zijn of haar eigen referentiekader, het
eigen denksysteem, de eigen beleving van de werkelijkheid.
Ons gezichtspunt bepaalt in hoge mate wat we zien. Hoe
meer we beseffen dat onze waarheid niet dé waarheid is, des
te groter is de kans dat onze communicatie slaagt.
• er zijn meer perspectieven mogelijk
• standpunten, gezichtspunten variëren
• waar je staat, bepaalt wat je ziet
Wat gebeurt er in een gesprek?
Communicatie gaat over spreken en luisteren; ben je bereid
écht te luisteren naar wat de ander bedoelt? En heb je de
moed jouw waarheid te spreken?

Tekst
OVER SPREKEN EN LUISTEREN
COMPROMISING
• handelen
• snelle deal
• win/verlies
• respectvol
• lijkt open
• geen confrontatie
• makkelijke oplossing
• heden centraal
• de slimste wint
DEFENSIEF
• reactief
• positie bepalen
• verlies/verlies
• aanval/verdediging
• gesloten
• conflict
• geen oplossing
• verleden centraal
• de sterkste wint
SAMENWERKEND
• creatief
• belangen voorop
• win/win
• belangstelling
• open, empathisch
• soms confrontatie
• nieuwe oplossingen
• toekomst centraal
• synergie wint

Tekst
7
Een doeltreffend model
Over spreken en luisteren
Hoe meer je bereid bent écht te luisteren naar wat de ander
bedoelt en om jouw waarheid te spreken, des te beter
resultaat haal je uit al je gesprekken.
Verschillende gespreksvormen leveren verschillende
uitkomsten op. Als wederzijds begrip belangrijk is, als
respect een rol speelt, is het tijd voor dialoog. Om een goede
dialoog te voeren is er meer nodig dan techniek.
Bedenk
• Jouw waarheid is niet dé waarheid, die van de ander dus
ook niet.
• Luisteren is: vragen blijven stellen, tot het je écht
duidelijk is.
• Gemakkelijk als je iets hoort waarmee je het eens bent,
moeilijker naarmate je een andere mening bent
toegedaan.
SAMENWERKEND
Hard op inhoud
zacht op relatie
Bereidheid écht te luisteren naar wat de ander bedoelt
Bereidheid
mijn
waarheid
te
spreken
COMPROMISING
Zacht op inhoud
én op relatie
DEFENSIEF
Hard op inhoud
én op relatie

Tekst
EEN GOEDE
DIALOOG
VERBINDT MENSEN,
MAAKT RUIMTE EN
KWEEKT BEGRIP

Tekst
9
dialoog doe je samen
Dialoog
Samen denken, samenspraak en samenwerken zijn de pijlers
van dialoog. Samen bereik je veel meer dan alleen. In dialoog
ben je samen op zoek naar nieuwe en betere mogelijkheden.
Voor het verloop van de dialoog neemt iedere deelnemer
medeverantwoordelijkheid en dat werkt.
Dialoog maakt je los van patronen
Dialoog nodigt uit om ‘out of your box’ te denken. Door
actief te luisteren naar anderen én open te staan voor iets
anders, kom je gezamenlijk tot nieuwe inzichten en ideeën.
Los van vaste (denk)patronen zie je de dingen op een frisse
manier. Hierdoor dienen zich oplossingen aan die je van
tevoren niet zou hebben bedacht.

Tekst
VERSCHILLENDE MINDSETS
DISCUSSIE
• achtervolgen
• advocaat van de duivel
• tell & sell
• op zoek naar het goede antwoord
• schuld uitdelen
• wie is verantwoordelijk?
• oordelen
• overtuigen
• overeenstemming is wenselijk
• waardeert advies
• expertise delen
• aansluiting op ‘inhoud’
DIALOOG
• exploreren
• onderzoeken en reflecteren
• luisteren en samenvatten
• meer antwoorden mogelijk
• meer alternatieven OK
• kan leven met variatie
• neutraal
• waarnemen zonder oordeel
• overeenstemming is essentieel
• nieuwsgierig, naïef
• steunverlenend
• aansluiting op ‘gevoel’

Tekst
11
Dialoog maakt je creatief
Dialoog
Creativiteit doet deelnemers actief bijdragen aan
vernieuwing. Geen variant van wat er al was, maar nieuwe
creaties, vormgegeven door alle deelnemers. Ieders aandeel
gaat op in een geheel waarin iedereen zich herkent. Een
gezamenlijk ‘kunstwerk’ waar iedere deelnemer een hand in
heeft gehad.
Dialoog versnelt door te vertragen
Aan een dialoog zit geen tijd, alleen een proces. Dialoog
vraagt tijd en ruimte. Gras groeit immers ook niet harder
door er aan te trekken.
Tijdelijk vertragen levert dikwijls resultaten op die veel tijd
besparen én energie geven. Je kunt je weg met meer plezier
en succes vervolgen. Dat ondervind je als je kiest voor de
dialoog en niet langer voor de discussie of het debat.
INQUIRE
vragen
ADVOCACY
pleiten voor
REFLECT
spiegelen
STILTE
70% van de
vragen zijn
meningen
‘verkleed als
vraag’

Tekst
ALLES IS
COMMUNICATIE

Tekst
13
Waar speelt het gesprek zich af?
Communicatieniveaus
Volgens communicatiedeskundige Watzlawick (1970) is het
onmogelijk om niet te communiceren.Alle signalen, verbaal
en non-verbaal, die waargenomen worden, zijn
communicatie. We communiceren op verschillende niveaus.
Op het moment dat we slechts één niveau aandacht geven,
verliest communicatie aan betekenis.
Inhoud en betrekking
Watzlawick onderscheidt twee niveaus: het inhouds- en
betrekkingsniveau.Het inhoudsniveau heeft betrekking
op wat er gezegd wordt, de informatie, de inhoud van het
bericht. Het betrekkingsniveau heeft betrekking op hoe het
gezegd wordt. Zo zijn er tientallen manieren om iemand te
vragen de deur te sluiten.Al deze berichten hebben ongeveer
dezelfde inhoud, maar op betrekkingsniveau kunnen ze
variëren van een suggestie, een indirect verzoek, direct
verzoek, een vraag of een bevel.
INHOUD
PROCEDURE
INTERACTIE
GEVOELENS
WAT
HOE

Tekst
CHECK
RESPECTVOLLE HOUDING
• Ga je met de ander om als een uniek
persoon of meer als het zoveelste geval?
• Laat je de oordelen achterwege?
• Deel je de gevoelens en de oorzaken van
je oordelen?
• Doe je dat vaak en effectief?
• Laat je ook merken dat je snapt wat de
ander wenst of deel je alleen het
probleem?
• Gaat het je van harte af? Ben je niet te
zakelijk of te gemaakt?
• Ben je attent genoeg?
• Zit je de ander niet uit te horen?
• Waardeer je de goede kanten en
mogelijkheden van de ander?
ECHTHEID
• Ben je jezelf? Praat je gewoon of speel je
de professional?
• Ben je spontaan en toch tactvol of is er
iets koels en planmatigs te bespeuren?
• Ga je gemakkelijk om met de ander? Hoef
je jezelf niet te verdedigen?
• Ook niet als de ander het je moeilijk
maakt door vragen, provocaties en
aanvallen?
• Laat je horen wat je denkt en voelt, op
het juiste moment?
• Zonder de ander te verwarren of van zijn
à propos te brengen?
• Ben je open? Laat je merken dat je wilt
luisteren en helpen?

Tekst
15
Echtheid en respect
Communicatieniveaus
Echtheid laat zich niet in oefeningen vatten. Echtheid heeft
te maken met een heleboel houdingen en gedragingen die
mensen in hun communicatie met elkaar laten zien. Men
kan elkaar daarover feedback geven. Je kunt ook jezelf
hierop oefenen. Houd je gedurende enige tijd aan de hints
op de voorgaande pagina. Echtheid is één van de belangrijke
bouwstenen voor het creëren van vertrouwen!
Respect is onmogelijk om te oefenen met jezelf. Respect
verwijst naar een houding die je de ander toont en naar
gedrag dat op basis daarvan in de communicatie zichtbaar
wordt. Je kunt het niet met jezelf praktiseren. Wel kun je
feedback over je houding en gedrag verzamelen of
respectvol feedback geven.

Tekst
Door de inhoudsinterventie:
• verbetert de kwaliteit van de informatie
• kun je de informatie ordenen
• voelt de ander zich gehoord
• toets je of je de ander ook écht begrijpt
Door de procesinterventie:
• geef je overzicht en houvast
• verklein je de onzekerheid
• wordt inhoud ordelijk afgewerkt
• breng je structuur aan in het gesprek
Door de interactie interventie:
• maak je open wat er
onderhuids speelt
• zie je wat de samenwerking
belemmert
• verklein je wantrouwen
door openheid
• wordt duidelijk wat er goed
gaat
ÉCHT IN GESPREK - INTERVENTIENIVEAUS
Door de gevoelsinterventie:
• mag de ander zijn hart luchten
• maak je emoties bespreekbaar
• maak je ook ruimte voor jezelf
• wek je vertrouwen
INHOUD
PROCES
INTERACTIE
GEVOELENS
WAT
HOE

Tekst
17
lsD in communicatie
Echt in gesprek
Luisteren, samenvatten, spiegelen en doorvragen; dat wordt
bedoeld met LSD in communicatie.
Luisteren, samenvatten en spiegelen
Luisteren werkt het best als het waardenvrij is. Focus op dat
wat de ander écht te zeggen heeft. Samenvatten doe je door
het gedachtenspoor van de ander te volgen. Door in jouw
woorden te herhalen wat de ander heeft gezegd, verhelder je
de beleving voor de ander. Klopt het? Door te spiegelen geef
je blijk van je betrokkenheid; een inhaakvraag kan helpen.
Doorvragen
Doorvragen helpt om de benodigde informatie te
achterhalen.Alle soorten vragen helpen. Open vragen zijn
het meest uitnodigend ‘to speak the unspeakable’ oftewel de
vraag achter de vraag te achterhalen.
Er is een sterke link tussen de vragen die stelt én je niveau
van luisteren (p. 9).
Suggestieve vragen - net doen alsof je luistert
Vragen waarin het antwoord of je oordeel al
besloten ligt verklappen dat je net doet alsof je
luistert.
Gesloten of controlevragen - selectief luisteren
Vragen die peilen naar een ja of nee antwoord
en nogmaals checken geven de ander het gevoel
dat je selectief luistert.
Open vragen - aandachtig luisteren
Deze vragen nodigen de ander uit meer te
vertellen; zo kom je te weten wat iemand
beweegt.
Inhaakvragen - empathisch luisteren
Het hoogste niveau van luisteren, je gebruikt je
invoelen
VRAGEN EN LUISTEREN

Tekst
WAT WERKT?
VERMIJDEN
• Het stellen van ‘waarom’ vragen
• Wees selectief met het benadrukken van
eigen ervaring en/of het inbrengen van je
persoonlijke verhaal
• Het betuigen van sympathie
• Antwoord geven voor de ander
• Het geven van advies en/of oordeel
DOEN
• Stel open vragen of open statements;
vertel eens meer over…
• Vat samen en vraag ‘klopt dat’?
• Stel vragen die peilen naar gevoelens
• Bevestig en/of geef ruimte aan emotie
• Gebruik de stilte; deze geeft ruimte om
na te denken
• Reflecteer op denkpatronen en
woordgebruik
• Wees met al je aandacht bij de ander,
houd oogcontact en luister
• Let op non-verbale signalen; wees je
bewust van je ‘achtergrondgesprek’
• Stel je oordeel uit

Tekst
19
Valkuilen
Vaardig vragen stellen
De juiste soort vragen stellen draagt bij aan een constructief
gesprek. Vier valkuilen om te vermijden.
1. Subjectief te werk gaan
Richting geven aan antwoorden, interpreteren van wat de
ander gezegd heeft, het suggereren van een bepaald
antwoord, de ander (verbaal of non-verbaal) bekritiseren zijn
valkuilen om rekening mee te houden.
2. zijpaden inslaan
Het onderwerp niet afbakenen of doorvragen op zijpaden
gaat ten koste van de effectiviteit. Zo raakt het onderwerp
ondergeschoven en kan het gesprek alle kanten opgaan.
Sommige mensen zijn zeer vaardig in het op deze wijze
manipuleren van het gesprek.
3. Onduidelijke vragen
Op wollige of moeilijke vragen komt doorgaans geen
duidelijk antwoord. Dat is ook het geval als het tempo te
hoog ligt of als er meerdere vragen tegelijkertijd worden
gesteld. Vaak zijn dit soort onduidelijkheden het gevolg van
gebrekkige voorbereiding.
4. Onvoldoende afstemmen op de ander
Wie niet goed luistert en onvoldoende afstemt op de
gesprekspartner, mist informatie en slaat in het ergste geval
de plank volledig mis. Doorvragen tot het pijnlijk wordt,
doorvragen op zaken die al gezegd zijn, negatief kritisch
reageren op antwoorden of de vragensteller die vervalt in
een monoloog. Stuk voor stuk valkuilen.

Tekst
20
contextuele vragen
Vaardig vragen stellen
• vragen die peilen naar de context (van waaruit...)
• breng het perspectief van anderen in, in het gesprek
• ‘als … zou luisteren naar ons gesprek, wat zou … zeggen’
Focus op de oplossing-vragen
• ‘stel je wordt wakker en het vraagstuk is opgelost..’
• ‘wie zou de verandering merken/beïnvloeden?’
• ‘hoe zouden zij zich anders gedragen..?’
Vragen die gevoelens linken aan acties
• ‘als je je gefrustreerd voelt, wat doe je dan?
• ‘wat zien anderen je doen als je … bent?’
Rating vragen
• ‘op een schaal van 0 – 10, hoe beoordeel jij..?’
• ‘geef een cijfer aan deze oplossing’
Suggestieve vragen - net doen alsof je luistert
• in de vraag ligt het antwoord al besloten.
• toepassing: om een antwoord te ontlokken
• let op: veel sociaal wenselijke antwoorden
Gesloten vragen - selectief luisteren
• beginnen vaak met een werkwoord en
hebben alleen ‘ja’, ‘nee’, ‘misschien’ en ‘weet
ik niet’ als antwoord
• toepassing: vragen naar (bekende) feiten
Open vragen - aandachtig luisteren
• starten met een vragend voornaamwoord.
• toepassing: bij het vragen naar een mening
• houden een gesprek goed op gang.
Inhaakvragen - empathisch luisteren
• sluiten aan bij, bevestigen wat de ander zegt
• ter verdieping van het antwoord
KEN JE VOORKEUR

Tekst
v
Bijlagen

Tekst
22
Goede voorbeelden van ‘wat’ vragen
Vragen die altijd werken
• Wat had je anders kunnen doen?
• Wat is het probleem/de kern voor jou?
• Wat ga je doen om dat te bereiken?
• Wat verwacht je van mij?
• Wat belemmert je?
• Wat is volgens jou de oorzaak hiervan?
• Wat zou je het liefst willen doen?
• Wat is je volgende stap?
• Wat is je doel voor dit gesprek?
• Wat verwacht je van mij en van jezelf?
• Wat gebeurt er nu? Op emotioneel vlak?
• Wat gebeurde er concreet?
• Wat is raken volgens jou?
• Wat ga je doen?
• Wat is/was jouw rol hierin?
• Wat heb je eraan gedaan?
• Wat gebeurt er als je de regie kwijt bent?
• Wat doet het met je?
• Wat is de reden dat je dit wilt bespreken?
• Wat ga je nu doen? Welke actie neem je?
• Wat maakte dat het goed ging?
• Wat zou jij doen, als je alle macht had?
• Wat doe ik fout, dat jij zo reageert?
• Wat is het ergste dat kan gebeuren?
• Wat kost het je? En wat levert het op?
• Wat is je probleem precies?
• Wat heb je er zelf al aan gedaan?
• Wat zijn andere mogelijkheden/reacties?
• Wat heeft je het meest geraakt?
• Wat is realistisch om te bereiken?
• Wat als het probleem niet wordt opgelost?
• Wat doe je daarmee?
• Wat raakt jou zo?
• Wat maakt dit zo belangrijk?

Tekst
23
Starten met hoe, wie, waar, welke
• Hoe zit de ander erin?
• Heb je dat gecheckt? Hoe?
• Hoe zou je graag willen dat het was?
• Hoe uit zich dat?
• Hoe komt dat over op de ander?
• Hoe typeer jij jezelf als persoon? (en/of als dier of
stripfiguur)
• Hoe lang speelt dit al?
• Hoe kom je hieruit?
• Hoe stel je vast of het probleem opgelost is?
• Hoe raakt dit je?
• Hoe kan ik je daarbij helpen?
• Hoe weet je of je op de goede weg bent?
• Wie helpt je hierbij?
• Wie is er nog meer bij betrokken?
• Wie is verantwoordelijk voor de uitkomst?
• Waar gaan we het over hebben?
• Waar wil je het over hebben?
• Waar heb je last van?
• Waar wil je mee stoppen?
• Waar wil je mee doorgaan?
• Waar ben je zelf het meest tevreden over?
• Waar zit je echte probleem?
• Waar zit het werkelijke probleem volgens jou?
• Waar komt dat vandaan?
• Welke afspraken maak je met jezelf?
• Welke obstakels moet je nog overwinnen?
• Welke hulpmiddelen heb je?
• Welke stappen kun je ondernemen om het probleem echt
aan te pakken?
• Welk doel heb je op lange termijn, als het probleem uit de
wereld is?

Tekst
24
overige goede vragen
• Op welke wijze heb je er last van?
• Zitten we op de goede lijn?
• Kun je iets over gevoel zeggen?
• Wil je de diepte in?
• Wil je vertellen wat je denkt?
• Waarvoor is dat nodig?
• Is het je opgevallen dat…
• Mag ik je een meer psychologische vraag stellen?
• Leg het mij nog eens eenvoudig uit.
• En dan…
• Maak het eens expliciet
• Vertel hier eens meer over…
• Als je dit weet, wat weet je dan..?
• Mag ik iets onderzoeken..?

Tekst
25
Niveaus van aandacht
Theory U
De wijze waarop je aanwezig bent en waarneemt in een
gesprek, is bepalend voor wat er gebeurt in het contact. Peter
Senge onderscheidt in zijn Theory U verschillende niveaus
van aandacht. Dit geldt voor beide gesprekspartners. In een
coachgesprek hanteert de coach deze niveaus bewust, de
coachee dikwijls onbewust. Zien op welk niveau iemand
luistert of kijkt en iemand daarvan bewust maken, is het
vakmanschap van een coach. Pas als er bewustzijn is, kun je
iemand ‘meenemen’ naar een volgende niveau.
herkennen
Binnen de verschillende niveaus van aandacht is het een
kwestie van afstemmen. Het ene niveau herken je
gemakkelijker bij jezelf dan het andere. Bewust contact met
jezelf, je emoties, je lichaam en je gedachten is nodig, terwijl
je contact houdt met wat er bij de ander en tússen jullie
gebeurt. Daarop ook nog kunnen reflecteren, terwijl je blijft
kijken, luisteren en handelen, vereist training. Maar het
vraagt bovenal aandacht.
Je hoort wat je al kent en plaatst alles in je eigen
referentiekader. Je luistert als het ware
autobiografisch: ‘O ja, dat ken ik. Nee, dat kan
niet kloppen. Ja, dat komt natuurlijk door…’
Deze manier van luisteren komt voort uit ‘je
willen hechten aan iets dat bekend is’. Daar is
niets mis mee. Het is in bepaalde situaties nodig
te weten of iets bekend of veilig is. Wel is het
een afbakenende manier van luisteren. Je
verdedigt (al dan niet onbewust) je positie, je
mening of bestrijdt die van de ander. Je houdt
vast aan bekende patronen, er ontstaat niets
nieuws.
Als jij je oude manier van kijken en reageren los
laat, maak je bewust een breuk. Een volgend
niveau van aandacht is bereikt als je een open,
frisse blik aanwendt, zonder oordeel. Dit is niet
iets dat je overkomt, maar een houding waar je
elke keer opnieuw bewust voor kiest.
DOWNLOADING

Tekst
DE TOEKOMST ONTVOUWT ZICH VANUIT HET HIER EN NU
SENSING
je verbonden
voelen, empathie
PERFORMANCE
meer van hetzelfde of
echte verandering
SEEING
kijken met
open blik
OPEN MIND
PRESENCING
overgave,
opgaan in het geheel
DOWNLOADING
patroonherkenning
OPEN HEART
OPEN WILL
Signature Presence
• bewust zijn van je ‘signature’ en het effect
• effectiever leren communiceren
• jezelf leren hanteren als instrument
• in de dynamiek van een groep
Onbewuste patronen zien
• bij jezelf, de ander en in de groep
• onbewuste voorkeuren bewust maken
• mentale modellen & limiting beliefs helder
Bewust effect ervaren
• eigen rolpatroon in communicatie
• metaprogramma’s in communicatie
• gevoel / gedachte / gedrag / gevolg
Anders leren kijken
• ervaring en feedback van anderen
• bewustworden van nieuwe dingen
• in de spanning bevindt zich de sleutel
• in het HIER-EN-NU ontstaat de beweging
Bewust veranderen
• aansluiten en verbinding maken
• de professionele confrontatie en dialoog
• dilemma’s ter plekke overbruggen
• win/win; belang vervangt positie
• dichtbij jezelf blijven en samen verder komen

Tekst
27
open mind, open heart, open will
Theory U
Kijken en luisteren met een ‘open mind’ laat zien dat jij
weet dat jouw manier van luisteren en kijken beïnvloed
wordt door je verleden, je ervaringen, je aannames en
waarden en normen. Je hoort dingen die niet
vanzelfsprekend voor je zijn. Je staat nieuwsgierigheid en
verbazing toe. Hier begint het eerste openen, het leren. Dit
leidt niet als vanzelf tot anders handelen. Het is wel het
startpunt, je opent je voor nieuwe perspectieven. Dat wil
niet zeggen dat je er meteen naar gaat handelen.
Je verbinden met een ‘open heart’
Op dit niveau maak je contact met gevoelens. Je leeft je in, in
wat iemand anders doormaakt, je laat je raken in het contact.
Zo kan er werkelijke verbinding tussen mensen ontstaan en
kan hetgeen dat aan de orde is echt worden erkend (een
verlangen, een gemis, het pijnlijke van de situatie, wrijving,
etc). Dit is een belangrijke fase voor het laten ontstaan van
nieuwe mogelijkheden. Empathie en gevoel.
Overgave, opgaan in een ‘open will’
Stel je voor dat je in flow bent met jezelf, de ander, de
situatie. Je ziet, voelt en ervaart precies hoe het is, én
verandert er niets aan. Je luistert met al je zintuigen open,
naar wat in het hier en nu ontstaat. En zelfs dat klinkt al
bijna teveel als doen. Iedereen kent wel dit soort momenten
waarin zaken zich als vanzelf ontvouwen.
We zijn gewend te leren van het verleden. Dat is waardevol,
maar vanuit de open will - dit diepste niveau van aandacht -
leer je vanuit de toekomst, zoals die zich ontvouwt in het
hier en nu. Het raakt aan intuïtie en onzekerheid. Het vraagt
durf om te experimenteren en fouten te maken, los te laten
en te laten ontstaan wat wil ontstaan. In communicatie
betekent het: helemaal open staan voor wat zich aandient bij
de ander, bij jou, en in de relatie tussen jullie. Zonder dat je
ergens aan sleutelt, het anders wilt hebben dan het is.

Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

Similaire à Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change

Similaire à Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change (20)

Plus de Angela van de Loo

Plus de Angela van de Loo (15)

Communiceren met compassie | Target Point, Guide to Change