Сонгуулийн хуулийн төсөл нь Хоёр хэсэгтэй бөгөөд хэсэг тус бүр бүлэг, дэд бүлэгтэй, нийт 19 бүлэг, 167 зүйлтэй хуулийн төслийн үзэл баримтлал, зарчимд нийцүүлэх дараах байдлаар боловсруулсан байна.

1. СОНГУУЛИЙН ХУУЛИЙН ТӨСЛИЙН
ТАНИЛЦУУЛГА
/Ерөнхий /
Бэлтгэсэн: О.Ариунтулга
А.Гулим
Э.Шинэцэцэг
2015-12-04

2. Агуулга
________________________________________
1. Хуулийн төслийн танилцуулга
2. Хуулийн төслийн шаардлага
3. Хуулийн төслийн хамрах хүрээ
4. Хуулийн төслийн ерөнхий бүтэц
5. Зарчмын шинжтэй өөрчлөлтүүд

3. ХУУЛИЙН ТӨСЛИЙН
ТАНИЛЦУУЛГА
Нийт 19 бүлэг, 167 зүйлтэй
Өргөн мэдүүлсэн хугацаа: 2015.11.06
Хууль санаачлагч: Улсын Их Хурлын гишүүн
Р.Бурмаагаар ахлуулсан ажлын хэсэг
Төрийн байгуулалтын байнгын хороо: 2015.11.17-ны
өдрийн хуралдаанаар чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар
хэлэлцүүлэх нь зүйтэй.

4. Хуулийн төслийг боловсруулах
үндэслэл, хэрэгцээ шаардлага
1. Сонгууль тус бүр хуультай байгаа нь нэр дэвшигч,
иргэд сонгуулийн тогтолцоог ойлгоход бэрхшээлтэй;
2. Сонгуулийг зохион байгуулж явуулах, бэлтгэл ажлыг
хангахтай холбогдсон өөр хоорондоо зөрчилтэй
зохицуулалт нь төвөгтэй;
3. Сонгогчдын нэрсийн жагсаалтыг 4 өөр байгууллага
гаргадаг энэ нь хоорондоо нийт сонгогчдын 20
хувьтай тэнцэхүйцээр зөрдөг, сонгогчийн гэрийн хаяг
дээр нэмэх хасах зэргээр нэрсийн жагсаалтыг
будлиулдаг.

5. Хуулийн төслийн хамрах хүрээ

6. Хуулийн төслийн ерөнхий бүтэц
Нэгдүгээр хэсэг
1 дүгээр
бүлэг
Ерөнхий үндэслэл сонгуулийн хуулийн үндсэн зарчим, сонгуулийн
хэлбэр, төрөл, тогтолцоо, сонгуулийн шат,
хугацаа.
2 дугаар
бүлэг
Сонгуулийн эрх Улсын Их Хурал, түүний гишүүний,
Ерөнхийлөгчийн Орон нутгийн Хурал, түүний
төлөөлөгчийн сонгуульд нэр дэвшүүлэх эрх
3 дугаар
бүлэг
Сонгуулийн үйл ажиллагааг
хэрэгжүүлэх үндэс
Сонгуулийн нутаг дэвсгэр, сонгуулийн тойрог,
сонгуулийн хэсэг.
4 дүгээр
бүлэг
Сонгуулийн нутаг дэвсгэрийн
зохион байгуулалт
Сонгуулийн нутаг дэвсгэр, сонгуулийн тойрог,
сонгуулийн хэсэг.
5 дугаар
бүлэг
Сонгуулийн байгууллага сонгуулийн байгууллага, түүний удирдлага,
зохион байгуулалт, эрх зүйн байдал
6 дугаар
бүлэг
Сонгууль зохион байгуулах
эдийн засгийн үндэс
сонгууль зохион байгуулах зардал, сонгууль
зохион байгуулах үйл ажиллагаанд туслах
7 дугаар
бүлэг
Сонгуулийн сурталчилгааны
эдийн засгийн үндэс
сонгуулийн зардлын данс, сонгуулийн хандив,
мөнгөн хандив, мөнгөн бус хандив, хандив өгөх,
хүлээн авахыг хориглох
8 дугаар
бүлэг
Сонгогчдын нэрсийн жагсаалт Сонгогчдын нэрсийн жагсаалт үйлдэх,
танилцуулах, хүргүүлэх, гадаад улсад байгаа
иргэдийн сонгогчдын нэрийн жагсаалт үйлдэх,
танилцуулах

7. Хуулийн төслийн ерөнхий бүтэц
Нэгдүгээр хэсэг
9 дүгээр
бүлэг
Сонгуулийн сурталчилгаа Сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрхууль бус
сурталчилгааг хориглох, сонгуулийн
сурталчилгааны зөрчлийн талаар
10 дугаар
бүлэг
Саналын хуудас Саналын хуудас, хэвлүүлэх, хамгаалах, хадгалах
11 дүгээр
бүлэг
Санал авах ажиллагаа Санал авах газар, хугацаа, санал авах үйл
ажиллагаа: санал авах байранд санал авах үйл
ажиллагаа, зөөврийн битүүмжилсэн саналын
хайрцгаар санал авах ажиллагаа
12 дугаар
бүлэг
Санал хураалтын дүн гаргах,
нэгтгэх ажиллагаа
Санал тоолох
13 дугаар
бүлэг
Санал хураалт дахин явагдах хэсэгт явуулсан санал хураалтыг хүчингүйд
тооцох, хэсэгт дахин санал хураалт явуулах
14 дүгээр
бүлэг
Ажиглагч сонгуулийг ажиглах, ажиглагчийн эрх, гадаад
улсад байгаа иргэдээс санал авах ажиллагааг
ажиглах
15 дугаар
бүлэг
Маргаан шийдвэрлэх өргөдөл, нэхэмжлэл гаргах эрх, өргөдөл гаргах,
нэхэмжлэл гаргах, өргөдөл шийдвэрлэх,
нэхэмжлэл шийдвэрлэх, зөрчил шийдвэрлэх үйл
ажиллагаа

8. Хуулийн төслийн ерөнхий бүтэц
Хоёрдугаар хэсэг
16 дугаар
бүлэг
Улсын Их Хурлын сонгууль Нам, эвсэлд сонгуульд оролцохоо
илэрхийлэх, намуудын эвсэл, эвслийн гэрээ,
нэр дэвшүүлэх нийтлэг журам
17 дугаар
бүлэг
Ерөнхийлөгчийн сонгууль Ерөнхийлөгчид нэр дэвшүүлэх нийтлэг журам
18 дугаар
бүлэг
Орон нутгийн Хурлын
сонгууль
Орон нутгийн Хурлын сонгууль, Тойрогт
мандатын тоо хуваарилах, нам орон нутгийн
Хурлын сонгуульд оролцох, оролцохоо
илэрхийлэх, нэр дэвшүүлэх нийтлэг журам
19 дүгээр
бүлэг
Хариуцлага Сонгуулийн нутаг дэвсгэр, сонгуулийн тойрог,
сонгуулийн хэсэг.

9. Зарчмын шинжтэй өөрчлөлтүүд
1. Сонгуулийн тогтолцоог хувь тэнцүүлсэн, олонхийн,
хувь тэнцүүлсэн болон олонхийн сонгуулиар
явуулах;
2. Сонгуулийн хугацааг хэрхэн тоолох журмыг анх удаа
тусгаж өгсөн; /сонгуулийн хугацааг жил, сар, хоног,
цаг, минутаар тоолно/
3. Улсын их хурлын болон орон нутгийн Хурлын ээлжит
сонгуулийг хамтад нь нэг өдөр зохион байгуулах;
4. Сонгуулийн систем бүрэн автоматчилагдсан; /зөвхөн
хурууны хээг таниулах замаар сонгуульд оролцож
саналаа өгөх/

10. Зарчмын шинжтэй өөрчлөлтүүд
5. Сонгуульд зарцуулах зардлын дээд хэмжээг Төрийн
аудитын дээд байгууллага тогтоох;
6.Сонгуулийн хэвлэл мэдээллийн сурталчилгааг
нарийвчлан зохицуулсан;

11. Анхаарал тавьсанд баярлалаа.