Linked (open) data: het met elkaar verbinden van kennis en organisaties

1. Linked (open) data: het met elkaar verbinden van kennis en organisaties
Alexander Derveaux (FOMU), Bart Magnus (meemoo), Olivier Van D'huynslager (Design Museum
Gent) & Rony Vissers (meemoo)

2. Inhoud sessie
● Het world wide web, vandaag het belangrijkste kanaal voor
gegevensuitwisseling, maakt steeds meer gebruik van linked (open)
data.
● Linked data verknoopt niet alleen data, maar verbindt ook de
inspanningen van bibliotheken, archieven en documentatiecentra om
die data te creëren, te onderhouden en (her)bruikbaar te maken.
● Deze sessie presenteert drie inspirerende recente initiatieven.

3. Inhoud sessie
● Alexander Derveaux (FOMU): creatie van een linked open data authority (voor
fotopapier) met behulp van de opensourcesoftware Wikibase.
● Bart Magnus (meemoo): de Publiekdomeintool en het gebruik van linked open
data om te bepalen welke erfgoedcollecties makkelijk online gepubliceerd
kunnen worden
● Olivier Van D'huynslager (Design Museum Gent): OSLO + LDES en de
implementatie ervan in de Collectie van de Gentenaar
● Vraag-en-antwoordsessie

4. Wat is linked (open) data?
● Five star open data (Tim Berners-Lee)

5. Triple?

6. Voorbeeld > archiefbeschrijving
1.
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-1983,
1987
Rek 1. Schap
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
“1943”
“354”
“2016-
2017”
“Schoonderbuken”
Alfons
Verberckmoes
“63”
“Vossenkot
straat 43,
Keiberg”
is gevormd door
heeft als leeftijd
woont in
gaat over
bevindt zich in
heeft als aantal leden
vastgesteld op
datum

7. Voorbeeld > archiefbeschrijving
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-198
3, 1987
Rek 1.
Schap
http://pottensta
mpers.be/agent
/8574
“1943”
“354”
“2016-
2017”
“Schoonder
buken”
http://pottensta
mpers.be/agent
/9836
“63”
“Vossenkot
straat 43,
Keiberg”
is gevormd door
gaat over
archief-
bestanddeel
man
is
is
http://id.loc.gov/authori
ties/subjects/sh85050
405
http://pottensta
mpers.be/object
/4859
Alfons
Verberckmoes
heet
1.
heeft
ID
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
heet
http://pottensta
mpers.be/conce
pt/8594
voetbal-
club
heet
heeft als hoofdactiviteit

14. Gevaert
Papierproject
Opstart en eerste gebruik van een
Wikibase instance
Alexander Derveaux
Projectmedewerker FOMU
alexander.derveaux@fomu.be
Historisch Archief Agfa-Gevaert, Reclamefoto voor ‘Gevaert Gevapan Canada’
Deelcollectie Reclame, Collectie Fotomuseum Antwerpen,

15. Gevaert Papierproject
·3-fasig project, 2020-2023
·1e
fase = onderzoeksfase (einde 08/21)
·Fotopapier, fotodocumentatie, fotoverpakkingen
·Eigen collectie verpakkingen + historische collectie
Agfa-Gevaert
·2e
fase = verdere registratie & digitalisering + uitwerking WB
·3e
fase = Ontsluiting, presentatie & participatie

16. Historisch Archief Agfa-Gevaert, Algemene lijst der Gevaert Papiersoorten, Collectie Fotomuseum Antwerpen, 001-GEV_0014_0006_img-044

17. Waarom Wikibase?
·Mogelijkheid tot complexe zoekopdrachten
·Eenvoudig om meerdere “statements” toe te
voegen.
·Opensource
·Mogelijkheid tot toevoegen meerdere Wikibase
repositories
·Op termijn mogelijkheid om linken te leggen
tussen verschillende databanken FOMU

18. Opstart
·Setup, hosting en onderhoud door professional.wiki
·In samenwerking met meemoo
·Volledig werkende Wikibase instance, inclusief support.
·Ondertussen ook WBstack, DIY Wikibase
·User group & stakeholdergroep

19. Datamodel
Product
Papier
Sample
Foto
Fabrikant
Product
Instance
Bewaar-
instelling
- productId
- product type
- brandname
- subtitle
- format
- number of sheets
- sheet dimensions
- reflection
- texture
- contrast
- color
- inventarisnummer
- verpakking
- productiejaar
- conditie
- preferred name
- proper name
- production location
- production date

20. Datamodel

21. Upload Data
·Quickstatements, zelfde als Wikidata
·Syntaxkeuze

22. Demo
·https://photopaper.fotomuseum.be/wiki/Item:Q512
·https://tinyurl.com/yhgel4es
https://tinyurl.com/yhgel4e
s

23. Vervolg?
·Manueel data aanvullen door archivaris
·Uitbreiden datamodel
·Gemeenschappelijke terminologie uitwerken
·Toplaag toevoegen - visualisatie
·Andere databronnen mappen naar Wikibase

24. Bedankt!
alexander.derveaux@fomu.be

25. Publiekdomeintool
Bart Magnus (meemoo)
Martin Bisof mbisof, CC0, via Wikimedia Commons

26. www.publiekdomeintool.be
Martin Bisof mbisof, CC0, via Wikimedia Commons

27. Waarom?
• Collectiestukken in publiek domein maximaal online ontsluiten
• Wat behoort tot het publiek domein?
• Manuele zoektocht per collectie-item = tijdrovend. Alternatieven?
Publiekdomeintool helpt om:
• in bulk rechtenstatus van collectiestukken te bepalen
• werk in publiek domein in collecties te identificeren

28. Wat heeft de tool nodig om te werken?
• Collectiedata (csv)
• Wikidata: data over vervaardigers/rechthebbenden > nut van op
Wikidata ontsloten authorities
• Enige achtergrondkennis over de collectiedata die je aanlevert

29. https://drive.google.com/drive/search?q=20210201_Publiekdomeintool.mp4

30. Wat gebeurt er op Wikidata?
• PDT bot schrijft data over vervaardigers naar Wikidata
• online zichtbaarheid stijgt
• LOD in de praktijk
• help je collega’s!
• Bestaande bots voegen auteursrechtelijke status toe aan Wikidata
• Aanvullend op de tool: overzichtspagina’s op Wikidata
• auteursrechtenstatus van vervaardigers in Belgische collecties
• overzicht van situatie bij instellingen met >10 vervaardigers op Wikidata
• pagina per specifieke instelling met subpagina's voor bv. de makers waarbij de
auteursrechtenstatus onbekend is
• makers die werk in meerdere Belgische collecties hebben en waarvan de
auteursrechtenstatus onbekend is

36. OSLO applicatieprofiel - LDES voor het
ontsluiten van culturele data
CoGhent als early adopter

37. LDES
+
OSLO
CoGhent

38. IF YOU WANT TO GO FAST
GO ALONE
IF YOU WANT TO GO FAR
GO TOGETHER

39. Collectie van de Gentenaar (in ‘t kort)
WAT
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
CoGhent onderzoekt hoe digitaal en gedigitaliseerd
cultureel erfgoed ingezet kan worden ten dienste van
de bevordering van de sociale inclusie en bijgevolg
sociale cohesie op stedelijk niveau.
WIE
11 partners: Design Museum Gent, Archief Gent, Huis
van Alijn, Industriemuseum, STAM, Stad Gent, Inuits,
Studio Dott, Fisheye, Universiteit Gent, Idrops, Chase
Creative, Meemoo
Het project wordt gefinancierd voor 4,7 miljoen euro
door het Urban Innovations Actions- initiatief binnen
Europa. + 20% cofinanciering > kleine 6 miljoen.

40. Vertrekken vanuit huidige infra en oplossing rond bouwen
Probleem
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
- Collecties worden binnen verschillende systemen
bewaard >> Technische interoperabiliteit
- Collecties worden binnen de logica van de
instelling beschreven en beheerd >>
Semantische Interoperabiliteit
- Vervuiling en inconsistentie in registratie
Oplossing
- Standaardisering (cidoc-crm, IIIF)
- Semantische harmonisering (via OSLO AP)
- Technologische harmonisering (LDES)
- Toekennen van licenties (cc en RS)
>> Elke instelling beheert en publiceert zijn eigen
LDES (replicatie, low-cost, ….)

41. OVERKOEPELEND
OPEN-SOURCE ECOSYSTEEM
** met uitzondering van
collectieregistratiesysteem

42. Adlib
(HVA,
STAM,
IM,
DMG,
ARCHIEF)
Netwerkschijven
(beeldopslag)
DISTRICT
09
Interne
dev
Object metadata (CMS)
Presentation and image
metadata
Linked Data
Event
Stream
Hva
Linked Data
Event
Stream
DMG
...
PERSISTENTIE ABSTRACTIE / INTEGRATIE PRESENTATI
E/REPLICATIE
IIIF
Image
API
SEARCH
API
STORAGE
API
Linked
Data
Event
Stream
Hva
Linked
Data
Event
Stream
STAM
Linked
Data
Event
Stream
IM
Linked
Data
Event
Stream
ARCHIEF
Linked
Data
Event
Stream
DMG
NODE-SERVICE-ADLIB-BACKEND
WEB HVA
WEB ARCHIEF
WEB DMG WEB IM
WEB STAM
IIIF
PRESENT
ATION
API
Storage SR
DAMS.COLLECTIE.GENT
DAMS GUI
DATA.COLLECTIE.GENT
Linked
Data
Event
Stream
CG
SPARQL endpoint
DASHBOARD v.
kwaliteitscontrole
Alignering GentGemapt ism.
GentCDH en universiteitsbib
future - virtueel museum
van Vlaanderen
CoGent (box)
….
URI Dereferencing
EventStream
Consumer
Job
eventstream
producer
(REST
API)

43. WIE OF WAT IS
OSLO?

44. OSLO - Open Standaarden voor Linkende Organisaties
WAT - Open Standaarden voor Linkende Organisaties
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
°2012 opgestart door V-ICT-OR. Basis voor open
semantische informatiestandaard.
Informatie Vlaanderen; stelsel van onderling
verbonden authentieke gegevensbronnen.
WAAROM
- uitwisseling van (beleidsrelevante) gegevens over
organisatie en sectoren heen, interbestuurlijk dialoog
hergebruik in de private sector, …
- >> semantische interoperabiliteit. (CIDOC-CRM,
OSLO, …) - afstemming met internationale
datastandaarden.
- ikv. Vlaamse trajecten; Doelgericht Digitaal Transformeren,
Datanutsbedrijf, Virtueel Museum v. Vlaanderen, richting
Vlaamse Dataspace.

45. OSLO - Open Standaarden voor Linkende Organisaties
WAT - 6 ref. objecten + OSLO Cultuur
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
referentie objecten: personen, ondernemingen,
percelen, gebouwen, adressen, kaart.
OSLO Cultuur Object, OSLO Cultuur Event, OSLO
Dossiers, OSLO Generiek.
HOE
- mapping via traject met erfgoedinstellingen (welke
velden wensen we te ontsluiten)
- Via LDES
- https://github.com/StadGent/node_service_adlib-ba
ckend

46. NEW: LDES als base-api
outreach en replicatie
## Trefdag Digitaal Vlaanderen
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
25 nov - Sessie 50: Waar staan we met de Vlaamse
dataspace?
“In deze sessie gaat Raf Buyle in gesprek met een aantal
voortrekkers rond standaardisatie in Vlaanderen.
Ze praten over de “Vlaamse dataspace”, welke invulling zij
hieraan geven en welke rol de Vlaamse Overheid, lokale
besturen en andere partijen hierbij spelen.
Sprekers:
- Raf Buyle - Digitaal Vlaanderen
- Olivier Van D’huynslager - DMG/CoGhent
- Luc Velghe - Stad Kortrijk/V-ICT-OR vzw
- Stijn Vernaillen - Stad Antwerpen
- Jelle Hoedemaekers - Agoria

47. *addendum
OSLO + IIIF

48. Object metadata is linked with IIIF image
{
@id: "https://stad.gent/id/mensgemaaktobject/dmg/530026423/2021-06-07T07:15:01.924Z",
@type: "MensgemaaktObject",
“carries”: “https://stad.gent/id/audiovisueelitem/dmg/530026423/2021-06-07T07:15:01.924Z/1”,
"shows": “https://stad.gent/id/audiovisueelitem/dmg/530026423/2021-06-07T07:15:01.924Z/1”
}, {
“@id”: “https://stad.gent/id/audiovisueelitem/dmg/530026423/2021-06-07T07:15:01.924Z/1”,
"type": "VisualItem",
"_label": "Visual content shown by man made object",
"digitally_shown_by": [{ … }]
}
aligned with OSLO and Linked Art, both CIDOC-CRM APs
https://data.vlaanderen.be/doc/applicatieprofiel/cultureel-erfgoed-object
https://data.vlaanderen.be/doc/applicatieprofiel/cultureel-erfgoed-event

49. Object is linked with IIIF manifest
{
@id: "https://stad.gent/id/mensgemaaktobject/dmg/530026423/2021-06-07T07:15:01.924Z",
@type: "ManMadeObject",
"subject_of": [ {
"id": "http://iiif.example.org/presentation/1/manifest.json",
"type": "DigitalObject",
"conforms_to": [ {
"id": "http://iiif.io/api/presentation",
"type": "InformationObject"
}],
"format": "application/ld+json;profile="http://iiif.io/api/presentation/3/context.json""
}]
}
aligned with Linked Art

50. IIIF manifest links to object
{
"@context": "http://iiif.io/api/presentation/2/context.json",
"@id": "http://localhost:8081/2017-0452/manifest.json",
"@type": "sc:Manifest",
"seeAlso": {
"@id": "https://stad.gent/id/mensgemaaktobject/dmg/530026423",
"format": "application/ld+json"
}

51. Transformaties op
niveau van
beschrijving dienen
zo dicht mogelijk bij
de bron te gebeuren.

52. WIE OF WAT IS
LDES?

53. NEW: LDES als base-api
LINKED DATA EVENT STREAM
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
Om semantische en technische interoperabiliteit te
verzekeren publiceren we Linked Open Data bij de bron
via een low-cost web interface (LDES).
- versionering van objecten
- Retention policy
- Server-client low-cost
- Performantie (linked data fragments)
Richting een Vlaamse dataspace en koppeling met
data nutsbedrijf
https://apidg.gent.be/opendata/adlib2eventstream/v1
/

54. Linked Data Event Stream
= collection* of immutable objects (manifest version, object
version, activity, thesaurus term version…)
https://stad.gent/id/mensgemaaktobject/dmg/530025905/2021-09-30T01:21:16.359Z
* specific type of TREE collection
Coghent fragments the LDES one-dimensionally in time

55. NEW: LDES als base-api
LINKED DATA EVENT STREAM
Via mappers die door de instelling beheerd worden:
- Elke instelling bepaalt onafhankelijk welke velden
deze wenst te ontsluiten
- Mapping conform OSLO cultuur + object
(cidoc-CRM)
- Vb. mapping DMG
- Documentatie via invulboek

56. Niet enkel
publicatie maar
ook uitwisseling

57. LDES als base-api
API Documentation (swagger)
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
API doc:
https://apidg.gent.be/opendata/adlib2eventstream/v1
/api-docs/
Ook gedocumenteerd op:
https://datalab.stad.gent/coghent

58. III
Querying
interfaces
II
Reusable
indexes
I
Linked Data
Event Stream
Third party
indexes
Third party
querying interfaces
Coghent’s priority shield for data publishing
Dwight Van Lancker, Pieter Colpaert, et al. 2021. Publishing base registries as Linked Data Event Streams. In Proceedings of
the 21th International Conference on Web Engineering.
Subject pages &
SPARQL endpoint
By city of Ghent
Enriched LDES
with IIIF manifest and
image links
By Inuits
For every institution’s
collection objects
By District09
Indexed by substring
By IDLab

59. ?sparql=...
Triple Pattern Fragments
/?s=...&p=...&o=...&page=1
SPARQL query
Linked Data Event Stream
?page=1
3d parties
Publisher
𝚫 𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
SPARQL
endpoint
Awesome
application
Use case: graph querying
Click for demo
Click for demo
𝚫
𝚫
𝚫

60. Linked Data Event Stream
?page=1
3d parties
Publisher
𝚫 𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
𝚫
Autocompletion
API
Awesome
application
Text index
/a?page=1 a b …
?q=Århus
Autocompletion API
From search service per resource to multiple text fragmentations
https://tree.linkeddatafragments.org/demo/autocompletion
/
Manifest A Manifest A + Canvas B

61. LDES integratie >>
VIRTUOSO
VIRTUOSO
Thomas Struth, Louvre 3, Paris 1989, 1989 - (print 2012) - DZ BANK Kunstsammlung im Städel
Museum, Städel Museum, Frankfurt am Main - © Thomas Struth
- SPARQL endpoint en triple store van Stad Gent
- Open data sets van Stad Gent raadplegen en
bevragen.
- https://stad.gent/sparql/
SPARQL demo:
- Github documentatie en recepten:
https://github.com/CoGhent/sparql_party/blob/mai
n/README.md
- opname livestream:
https://www.collectie.gent/nieuws/sparql-demo-vid
eoverslag

62. LDES integratie >>
COMMUNICA
Communica
Knowledge graph querying interface.
- Heterogene bronnen
- Modulair
- client-side
>> federated queries
##try live

63. OSLO +
LDES =
📡👌
❤

64. VERDERE VRAGEN?
>> olivier.vandhuynslager@stad.gent

65. Zijn er nog
vragen?