Ν. Παρίσης - Γ. Κωτσάνης Ψηφιακές Ερευνητικές Εργασίες, Κεφ. 3 (συντάκτης: Γ. Κωτσάνης) 1η έκδοση 2011 - 2η έκδοση 2014.

1. Ο ςτόχοσ αυτοφ του κεφαλαίου είναι να δείξει κάτι πολφ ςθμαντικό:
πϊσ μποροφμε, μζςα από τζςςερα ςυγκεκριμζνα και διακριτά βιματα, να
αναηθτάμε και να επιλζγουμε πθγζσ του διαδικτφου, από τισ οποίεσ κα
ςυλλζξουμε το κατάλλθλο υλικό για μια ερευνθτικι εργαςία;
Οριςμοί
Οι ικανότθτεσ ενόσ ατόμου, ωσ ςυνδυαςμόσ γνϊςεων, δεξιοτιτων
και ςτάςεων, αποτελοφν βαςικό κεμζλιο για τθ
μάκθςθ (όπωσ ορίηεται ςτο Ευρωπαϊκό
Πλαίςιο Αναφοράσ 2007*
). Ειδικότερα, θ
ψθφιακι ικανότθτα, εκτόσ των άλλων,
περιλαμβάνει δεξιότθτεσ χριςθσ
υπολογιςτϊν για τθν ανάκτθςθ, τθν
αξιολόγθςθ, τθν αποκικευςθ, τθν
παραγωγι, τθν παρουςίαςθ και τθν
ανταλλαγι πλθροφοριϊν αλλά και
χριςθ βαςικϊν εφαρμογϊν και
εργαλείων για τθν παραγωγι, τθν
παρουςίαςθ και τθν κατανόθςθ ςφνκετων
πλθροφοριϊν.
* http://europa.eu/legislation_summaries/education_training_youth/lifelong_learning/c11090_el.htm (ζηηο 31/08/2014)
Σρήκα 03.1
αλαδήηεζεο
σο ςεθηαθήο
ηθαλόηεηαο
03
Αναζηηώ και επιλέγω πηγές
και υλικό ζηο διαδίκηυο
www.google.com

2. 2
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
Η αναηιτθςθ πθγϊν και θ επιλογι υλικοφ, που αποτελεί τθ βάςθ τθσ δεξιότθτασ
αυτισ, μπορεί να πραγματοποιθκεί, ακολουκϊντασ διάφορεσ τεχνικζσ και
χρθςιμοποιϊντασ διάφορα εργαλεία.
Ωσ πθγι ορίηουμε οποιαδιποτε διεφκυνςθ του παγκόςμιου ιςτοφ οδθγεί ςτθν αρχικι
ι ςε μία άλλθ ιςτοςελίδα ενόσ δικτυακοφ τόπου (για τισ ανάγκεσ του κεφαλαίου
αυτοφ).
Ωσ υλικό ορίηουμε οτιδιποτε περιζχεται ςτθν πθγι αυτι, από απλζσ ιςτοςελίδεσ
κειμζνου μζχρι οπτικο-ακουςτικό υλικό και ςφνκετεσ εφαρμογζσ. Μία πθγι μπορεί να
«δείχνει» και απευκείασ ςε ζνα ζγγραφο, το οποίο για να το «ανοίξουμε», κα πρζπει
να ζχουμε και τον αντίςτοιχο αναπαραγωγζα του εγγράφου (player)· για παράδειγμα
ζνα αρχείο κειμζνου PDF.
Σα βαζηθά ζπζηαηηθά κηαο πεγήο (url), όπσο ζην παξαθάησ παξάδεηγκα, είλαη 3:
http://blogs.sch.gr/internet-safety/material
ζειίδα παγθόζκηνπ ηζηνύ (πξσηόθνιιν http): http://
δηεύζπλζε ζηελ νπνία βξίζθεηαη ε αξρηθή ζειίδα: blogs.sch.gr
θαηάινγνο ή δηεύζπλζε εζσηεξηθήο ζειίδαο: internet-safety/material
H πεγή blogs.sch.gr/internet-safety/material θαη ην πιηθό ηεο (ζηηο 05/06/2011)
Η αναηιτθςθ πθγϊν και θ επιλογι υλικοφ μπορεί να γίνει με τθ βοικεια:
 φυλλομετρθτι (browser): είναι ζνα πρόγραμμα το οποίο εμφανίηει ιςτοςελίδεσ
του διαδικτφου και μασ βοθκάει να πλοθγθκοφμε (ςτα υπερμζςα που περιζχουν),
ακολουκϊντασ διάφορα "μονοπάτια" μζςω των υπερςυνδζςεων, που
προβάλλουν τα πολυμζςα ι και αλλθλεπιδροφν με εφαρμογζσ των ιςτοςελίδων
(οι πιο διαδεδομζνοι είναι ο Internet Explorer και ο Mozilla Firefox).
Κάκε φυλλομετρθτισ παρζχει και κάποιο εργαλείο για διαχείριςθ ςελιδοδεικτϊν:
Ο νξηζκόο
ηεο "πεγήο"
Ο νξηζκόο
ηνπ "πιηθνύ"
Μία πεγή θαη
ην πιηθό ηεο
Ο νξηζκόο
ηνπ θπιιν-
κεηξεηή

3. 3
μθχανζσ αναηιτθςθσ
μεταμθχανζσ αναηιτθςθσ
κεματικοί κατάλογοι
 ςελιδοδείκτεσ (bookmarks): είναι οι προςωπικζσ ςυλλογζσ ιςτοςελίδων που
κζλουμε να αποκθκεφςουμε κατά τισ αναηθτιςεισ μασ ςτο διαδίκτυο και
μποροφν να οργανωκοφν ςε φακζλουσ και υποφακζλουσ.
Τα ςθμαντικότερα εργαλεία αναηιτθςθσ πθγϊν και
υλικοφ είναι τρία:
 Οι μθχανζσ αναηιτθςθσ (search engines) είναι
εφαρμογζσ ςε φυλλομετρθτζσ, οι οποίεσ
αναηθτοφν λζξεισ-κλειδιά ι κείμενα ςε εκατομμφρια ιςτοςελίδεσ που
ςυλλζγονται αυτόματα από ειδικά προγράμματα (π.χ www.google.gr,
gr.yahoo.com). Υπάρχουν μθχανζσ αναηιτθςθσ για παιδιά (π.χ.
www.choosito.com, www.kidsclick.org), μθχανζσ αναηιτθςθσ όπου οι ερωτιςεισ
μποροφν να διατυπωκοφν και ςε φυςικι γλϊςςα (π.χ. ςτα αγγλικά,
www.ask.com, www.brainboost.com) και μθχανζσ αναηιτθςθσ οι οποίεσ
παρουςιάηουν τα δεδομζνα διαγραμματικά (π.χ. www.kartoo.com).
 Οι μεταμθχανζσ αναηιτθςθσ (metasearch engines) αξιοποιοφν περιςςότερεσ
από μία μθχανζσ αναηιτθςθσ, ςυγχωνεφοντασ κοινζσ πθγζσ, αφαιρϊντασ τισ
διπλζσ ι και εμφανίηοντασ αποτελζςματα ανά μθχανι αναηιτθςθσ (ενδεικτικζσ
μεταμθχανζσ αναηιτθςθσ: www.dogpile.com, www.metacrawler.com,
www.mamma.com).
 Οι κεματικοί κατάλογοι (subject directories) είναι πολφ καλά οργανωμζνα
ευρετιρια ςε κεματικζσ κατθγορίεσ και υποκατθγορίεσ, από γενικά κζματα,
κακζνα από τα οποία χωρίηεται ςε επιμζρουσ (π.χ. Τζχνεσ-Πολιτιςμόσ ςε
Αρχιτεκτονικι, Θζατρο, Μουςικι, Μουςεία κλπ). Η πρόςβαςθ ςε αυτοφσ
επιλζγεται, όταν κζλουμε να ενθμερωκοφμε γενικά για ζνα κζμα. Οι κατάλογοι
αυτοί ενθμερϊνονται ςταδιακά από τουσ διαχειριςτζσ του κεματικοφ
καταλόγου, οπότε και ελζγχεται θ ποςότθτα και ποιότθτα του περιεχόμενου
υλικοφ. Υπάρχουν ςυγκεκριμζνοι κεματικοί κατάλογοι με ποικιλόμορφο υλικό
(π.χ. directory.in.gr, www.about.com, infomine.ucr.edu, www.dmoz.org), αλλά
κα μποροφςε ςτθν κατθγορία αυτι να ενταχκοφν και δικτυακοί τόποι με
εξαντλθτικό περιεχόμενο για ζνα ευρφ γνωςτικό αντικείμενο (π.χ. "Ελλθνικι
Ιςτορία ςτο Διαδίκτυο" από το Κδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ www.hellenic-
history.gr).
Τζςςερα βιματα ςτθν αναηιτθςθ και επιλογι πθγϊν και υλικοφ
Με τζςςερα διακριτά βιματα, αναηθτάμε και επιλζγουμε πθγζσ, από τισ οποίεσ
ςυλλζγουμε και επιλζγουμε το κατάλλθλο υλικό, το οποίο μποροφμε ςτθ ςυνζχεια
να αξιοποιιςουμε ςτθν ερευνθτικι εργαςία.
Ο νξηζκόο
ηνπ ζειηδν-
δείθηε
Τη είλαη ε
κεραλή
αλαδήηεζεο
Τη είλαη ε
κεηακεραλή
αλαδήηεζεο
Τη είλαη ν
ζεκαηηθόο
θαηάινγνο

4. 4
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
Η διαδικαςία αυτι μπορεί να είναι αμιγϊσ γραμμικι, δθλαδι ακολουκοφμε το ζνα
βιμα μετά το άλλο, αλλά μπορεί να είναι και κυκλικι, ανάμεςα ςε ζνα ι περιςςότερα
βιματα, όταν δεν μασ ικανοποιοφν τα αποτελζςματα.
Επιχειροφμε να εντοπίςουμε κατάλλθλεσ πθγζσ, ανάμεςα ςε εκατομμφρια
διακζςιμεσ ςτο διαδίκτυο, με τεχνικζσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ. Ωσ αποτζλεςμα
τθσ αναηιτθςθσ ζχουμε, κυρίωσ, λίςτεσ από ιςτοςελίδεσ, οι οποίεσ παρατίκενται θ μία
μετά τθν άλλθ (ςυνικωσ με δφο-τρεισ ενδεικτικζσ γραμμζσ κειμζνου), χωρίσ κάποιο
ιδιαίτερο ορατό ςε μασ κριτιριο ςτθ ςειρά εμφάνιςισ τουσ. Εδϊ υπάρχει πάντα ο
κίνδυνοσ μιασ μθ δομθμζνθσ αναηιτθςθσ, θ οποία μπορεί να οδθγιςει:
 ςε ςυνεχείσ προςβάςεισ ςε πθγζσ, χωρίσ ζνα ορατό τζλοσ (χαοτικι αναηιτθςθ),
 ςε επιςτροφι ςτισ ίδιεσ πθγζσ, από διαδοχικζσ αναηθτιςεισ (κυκλικι αναηιτθςθ),
 ςε μθ εφρεςθ ςθμαντικϊν πθγϊν (ελλιπισ αναηιτθςθ).
Επιλζγουμε πθγζσ από αυτζσ που βρζκθκαν ςτο προθγοφμενο βιμα. Καλοφμαςτε να
επιλζξουμε ζναν πολφ μικρό αρικμό πθγϊν (με ενδεχόμενο κατάλλθλο υλικό για τθν
εργαςία μασ), ανάμεςα ςε δεκάδεσ ζωσ εκατομμφρια λίςτεσ πθγϊν, χρθςιμοποιϊντασ
κυρίωσ κριτιρια αξιολόγθςθσ ιςτότοπων. Το αποτζλεςμα είναι μια λίςτα από
επιλεγμζνεσ πθγζσ. Οι λίςτεσ πθγϊν είναι διαδικτυακζσ διευκφνςεισ οι οποίεσ
ςυνικωσ παραπζμπουν ςε ιςτοςελίδεσ με κείμενο αλλά και ποικίλο οπτικο-ακουςτικό
υλικό (π.χ. εικόνεσ, βίντεο). Και εδϊ υπάρχει πάντα ο κίνδυνοσ προβλθματικισ
αξιολόγθςθσ ιςτοςελίδων που μπορεί να οδθγιςει:
 ςε επιλογι μεγάλου πλικουσ πθγϊν, οπότε γίνεται δφςκολθ θ αναηιτθςθ υλικοφ,
 ςε επιλογι ακατάλλθλων πθγϊν, οι οποίεσ δεν ςχετίηονται με τθν εργαςία μασ,
 ςε μθ επιλογι ςθμαντικϊν πθγϊν (που υπάρχουν αλλά δεν τισ εντοπίςαμε).
Συλλζγουμε υλικό από τισ πθγζσ που βρζκθκαν ςτο προθγοφμενο βιμα. Καλοφμαςτε
να αναηθτιςουμε το κατάλλθλο υλικό, μζςα από τισ πθγζσ, το οποίο κα μποροφςε να
1. Αναηθτώ πθγζσ…
2. Επιλζγω πθγζσ…
3. Συλλζγω υλικό…
4. Επιλζγω υλικό…
1. Αναηθτώ πθγζσ…
2. Επιλζγω πθγζσ…
3. Συλλζγω υλικό…
4. Επιλζγω υλικό…
• με τεχνικζσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ1. Αναηθτώ πθγζσ…
• με κριτιρια αξιολόγθςθσ ιςτότοπων2. Επιλζγω πθγζσ…
• με κριτιρια αξιολόγθςθσ περιεχομζνου3. Συλλζγω υλικό…
1ν βήκα:
αλαδήηεζε
πεγώλ
2ν βήκα:
επηινγή
πεγώλ
3ν βήκα:
αλαδήηεζε
πιηθνύ

5. 5
αξιοποιθκεί ςτθν εργαςία μασ, χρθςιμοποιϊντασ κριτιρια αξιολόγθςθσ
περιεχομζνου. Το αποτζλεςμα είναι μια ςθμαντικι ςυλλογι υλικοφ. Το υλικό αυτό
είναι κείμενο αλλά και διαγράμματα, εικόνεσ, φωτογραφίεσ, δθλαδι οπτικο-
ακουςτικό υλικό (μπορεί να περιζχονται και βίντεο, κινοφμενα γραφικά κλπ, τα
οποία μποροφν να αξιοποιθκοφν ςε παρουςιάςεισ). Και εδϊ υπάρχει πάντα ο
κίνδυνοσ προβλθματικισ αξιολόγθςθσ υλικοφ που μπορεί να οδθγιςει:
 ςε ςυλλογι μεγάλου όγκου υλικοφ, οπότε γίνεται δφςκολθ θ διαχείριςι του,
 ςε ςυλλογι ακατάλλθλου υλικοφ, το οποίο δεν ςχετίηεται με τθν εργαςία μασ,
 ςε μθ ςυλλογι ςθμαντικοφ υλικοφ (που υπιρχε αλλά δεν το εντοπίςαμε).
Επιλζγουμε υλικό από το ςφνολο του υλικοφ που βρζκθκε ςτο προθγοφμενο βιμα.
Καλοφμαςτε να επιλζξουμε το κατάλλθλο υλικό, ςτο οποίο κα βαςιςκεί θ εργαςία
μασ, χρθςιμοποιϊντασ ζνα ςχζδιο οργάνωςθσ περιεχομζνου, το οποίο κα βαςίηεται
κυρίωσ ςτισ προςωπικζσ μασ επιλογζσ, αλλά και ςε κάποιεσ γενικζσ προδιαγραφζσ
που ζχουν τεκεί για τθν εργαςία. Το αποτζλεςμα είναι ζνα ζτοιμο οργανωμζνο
υλικό το οποίο μπορεί να ςυμπεριλθφκεί ςτθν εργαςία. Το υλικό αυτό, ςτο ςτάδιο
τθσ ςφνταξθσ τθσ εργαςίασ, είτε κα ενςωματωκεί αυτοφςιο (ωσ «επικόλλθςθ») με
άμεςθ αναφορά τθσ πθγισ, είτε κα αναδιαμορφωκεί με τθν προςωπικι ςφραγίδα
του δθμιουργοφ τθσ εργαςίασ. Και εδϊ υπάρχει πάντα ο κίνδυνοσ προβλθματικισ
επιλογισ υλικοφ που μπορεί να οδθγιςει:
 ςε επιλογι μεγάλου όγκου υλικοφ, οπότε γίνεται δφςκολθ θ αξιοποίθςι του,
 ςε επιλογι ακατάλλθλου υλικοφ, το οποίο δεν ςχετίηεται με τθν εργαςία μασ,
 ςε μθ επιλογι ςθμαντικοφ υλικοφ (που υπιρχε αλλά δεν κεωρικθκε
αξιοποιιςιμο).
Ανακεφαλαιϊνοντασ, μποροφμε τα τζςςερα αυτά βιματα να τα δοφμε και με μιαν
άλλθ οπτικι γωνία: ενόσ πίνακα ςε μορφι «καρτεςιανοφ» τετράπτυχου (quadrant),
με δφο άξονεσ, ζναν κάκετο και ζναν οριηόντιο:
• με ςχζδιο οργάνωςθσ περιεχομζνου4. Επιλζγω υλικό…
αναηθτϊ
πθγζσ
επιλζγω
πθγζσ
αναηθτϊ
υλικό
επιλζγω
υλικό
• πθγζσ
• υλικό
αχανζσ…
• πθγζσ
• υλικό
επιλεγμζνο…
4ν βήκα:
επηινγή
πιηθνύ

6. 6
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
1. άξονασ περιεχομζνου πθγϊν - υλικοφ: το «αχανζσ» περιεχόμενο του διαδικτφου
φιλτράρεται και καταλιγει ςτο περιεχόμενο τθσ εργαςίασ μασ, ωσ ζνα αλλθλο-
ςυνδεόμενο δίπολο· από τισ εκατομμφρια πθγζσ οδθγοφμαςτε ςτισ ελάχιςτεσ
δεκάδεσ που χρειαηόμαςτε, από το πολυπλθκζσ και «πολυςζλιδο» υλικό
οδθγοφμαςτε ςε αυτό που πραγματικά είναι ενδιαφζρον και χριςιμο για μασ!
2. άξονασ ενεργειϊν αναηιτθςθσ - επιλογισ: οι ενζργειζσ μασ ςτθρίηονται ςε ζνα
πολφ δυνατό και ςυνεχζσ δίπολο: αναηθτϊ με τισ κατάλλθλεσ τεχνικζσ, είτε είναι
πθγζσ είτε είναι υλικό, αλλά και επιλζγω, με ςυγκεκριμζνα κριτιρια, είτε πθγζσ
είτε υλικό.
Αναηθτϊ πθγζσ: με τεχνικζσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ
Η πρϊτθ και βαςικι ερϊτθςθ ςτθν οποία πρζπει να απαντιςουμε, πριν ξεκινιςουμε
μια αποτελεςματικι αναηιτθςθ, είναι:
«Τι ακριβϊσ κζλουμε να βροφμε»;
Θζλουμε να βροφμε πλθροφορίεσ για ζνα πολφ ςυγκεκριμζνο αντικείμενο (π.χ. τθν
αρχαία ζννοια τθσ «αμφικτιονίασ», το φιλόςοφο Πλωτίνο), ι για μια πιο ευρεία
ενότθτα και ζνα πιο γενικό αντικείμενο (π.χ. εποχι του λίκου ςτθν προϊςτορικι
Ελλάδα, ςφγχρονεσ φιλοςοφικζσ ςχολζσ, ροκ ςυγκροτιματα). Η διάκριςθ αυτι κα μασ
οδθγιςει από τθ μία πλευρά ςτισ μθχανζσ αναηιτθςθσ και από τθν άλλθ ςτουσ
κεματικοφσ καταλόγουσ. Αλλθλζνδετθ είναι και θ ερϊτθςθ:
«Ποια κατθγορία υλικοφ ψάχνω»;
Αν κζλω πλθροφορίεσ ςε κείμενο (με ι χωρίσ ςυνοδευτικό οπτικο-ακουςτικό υλικό) ι
απλϊσ αναηθτϊ ςυγκεκριμζνο οπτικο-ακουςτικό μζςο (π.χ. βίντεο), μπορϊ απ’
ευκείασ να αναηθτιςω ςε ςυγκεκριμζνουσ δικτυακοφσ τόπουσ (π.χ. YouTube,
Edutube).
«Πιο εργαλείο να χρθςιμοποιιςω», «Πϊσ να αναηθτιςω αποτελεςματικά»;
Μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν και τα τρία εργαλεία αναηιτθςθσ, για τα οποία
μιλιςαμε ςτουσ οριςμοφσ (μθχανζσ αναηιτθςθσ, μεταμθχανζσ αναηιτθςθσ και
κεματικοί κατάλογοι), περιςςότερεσ από μία φορζσ, εξειδικεφοντασ κάκε φορά τα
αποτελζςματα με κατάλλθλεσ τεχνικζσ αναηιτθςθσ και αξιοποιϊντασ τισ δυνατότθτεσ
που ζχουν, ωσ εργαλεία, οι ίδιεσ οι μθχανζσ αναηιτθςθσ. Με τθ βοικεια των
εργαλείων αναηιτθςθσ:
«Τι αποτελζςματα κα ζχω»;
Μια ατζλειωτθ ςειρά από λίςτεσ πθγϊν, οι οποίεσ είτε κα αναφζρονται ςε ιςτοςελίδεσ,
κυρίωσ με κείμενο αλλά και ςυνοδευτικό οπτικο-ακουςτικό υλικό, είτε, αν θ αναηιτθςθ
γίνει μζςα από τα ίδια τα κοινωνικά μζςα (π.χ. YouTube), ςε λίςτεσ με οπτικο-ακουςτικό
υλικό.
1 2 3

7. 7
Η πιο ςυνθκιςμζνθ περίπτωςθ και θ πλζον διαδεδομζνθ είναι το «μονοπάτι» με τισ
πρϊτεσ απαντιςεισ ςε κάκε ερϊτθςθ. Δθλαδι αναηθτάμε μία ςυγκεκριμζνθ
πλθροφορία, ςε μια ιςτοςελίδα, με μια ςυγκεκριμζνθ μθχανι αναηιτθςθσ, με 2-3
λζξεισ κλειδιά, και θ οποία ζχει ωσ αποτζλεςμα μία λίςτα από δεκάδεσ ζωσ
εκατομμφρια ιςτοςελίδεσ. Αν οι ιςτοςελίδεσ είναι πάρα πολλζσ, προςπακοφμε με
τισ τεχνικζσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ, να ζχουμε πιο ςτοχευμζνα
αποτελζςματα, εφόςον δεν αρκεςτοφμε ςτα πρϊτα και πιο ςυχνά εμφανιηόμενα.
Η κεραλή αλαδήηεζεο Google είλαη ε πην δηαδεδνκέλε παγθνζκίσο. ΢ηε ιηηή αξρηθή ηεο ζειίδα,
κπνξνύκε λα πιεθηξνινγήζνπκε ιέμεηο ή θξάζεηο, θαη λα πάξνπκε ηα απνηειέζκαηα, σο ιίζηα πεγώλ,
ζε κηα λέα ζειίδα.
1 header επηθεθαιίδα δηάθνξεο επηινγέο
2 search bar ζέζε πιεθηξνιόγεζεο θεηκέλνπ αλαδήηεζεο
3 search results ιίζηεο απνηειεζκάησλ
4 tools & filters δηάθνξα εξγαιεία θαη θίιηξα
5 ads κελύκαηα θαη δηαθεκίζεηο
6 bottom of the page επόκελα/πξνεγνύκελα απνηειέζκαηα
Η αξρηθή ζειίδα ηεο Google θαη ε ζειίδα απνηειεζκάησλ (ζηηο 05/06/2011)
Τι κζλω να βρω; εξειδικευμζνθ
πλθροφορία
ενότθτα γενικό αντικείμενο
Ποια κατθγορία
υλικοφ ψάχνω;
κείμενο
ιςτοςελίδα
εικόνα
διαφάνειεσ
ιχο βίντεο
Ποιο εργαλείο να
χρθςιμοποιιςω;
μθχανζσ
αναηιτθςθσ
κεματικοφσ
καταλόγουσ
ςυγκεκριμζνουσ
δικτυακοφσ τόπουσ
Πϊσ να αναηθτιςω
αποτελεςματικά;
λζξεισ-κλειδιά
φράςεισ
με οπτικο-ακουςτικι
επιςκόπθςθ
Τι αποτελζςματα κα
ζχω;
λίςτεσ ιςτοςελίδων λίςτεσ οπτικο-ακουςτικοφ
υλικοφ
Τν εύρξεζην
πεξηβάιινλ
αλαδήηεζεο
ηεο Google

8. 8
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
τυπο-
λογία
γραμμα-
τικι
ςθμαςία
ςφνταξθ
Ακόμθ, βζβαια, και ςε περιπτϊςεισ κατά τισ οποίεσ μποροφμε να χρθςιμοποιιςουμε
ζναν καλό κεματικό κατάλογο, ο οποίοσ περιζχει ζνα πλιρεσ υλικό (π.χ. «Ελλθνικι
Ιςτορία ςτο Διαδίκτυο» από το Κδρυμα Μείηονοσ Ελλθνιςμοφ), κα μποροφςε
ςυμπλθρωματικά να χρθςιμοποιθκεί και μια μθχανι αναηιτθςθσ.
Οι μεταμθχανζσ αναηιτθςθσ και οι κεματικοί κατάλογοι χρθςιμοποιοφνται λιγότερο,
ςε ςχζςθ με τισ μθχανζσ αναηιτθςθσ. Επιπλζον, ακόμθ και αν ψάχνουμε οπτικο-
ακουςτικό υλικό, επειδι ςυνικωσ χρθςιμοποιοφμε λζξεισ ι κείμενο, κα εςτιάςουμε
ςτουσ τρεισ διαφορετικοφσ τρόπουσ που μποροφμε να κάνουμε γενικότερα
αναηθτιςεισ, χρθςιμοποιϊντασ όμωσ λζξεισ και κείμενα:
Απλι αναηιτθςθ με λζξεισ και φράςεισ
Στόχοσ μιασ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ είναι, με ζνα μικρό αρικμό λζξεων αλλά
πολφ καλά επιλεγμζνων, να εξαγάγουμε γριγορα τισ καταλλθλότερεσ πθγζσ που να τισ
περιζχουν όλεσ. Επειδι θ ειςαγωγι μιασ ςειράσ λζξεων ι φράςεων ςτθ μθχανι
αναηιτθςθσ, είναι πρωτίςτωσ γλωςςικι και νοθτικι εργαςία, που όμωσ υπόκειται και
ςε κάποιουσ κανόνεσ, τθ χωρίηουμε ςτο παρακάτω πυραμιδικό τετράπτυχο λεκτικισ
αναηιτθςθσ, ςτο κζντρο τθσ οποίασ βρίςκονται τα ςθμαςιολογικά χαρακτθριςτικά τθσ
αναηιτθςισ μασ.
Τυπολογία
2-3 τουλάχιςτον λζξεισ με πεηά, χωρίσ κανζνα ςθμείο ςτίξθσ (τα οποία αγνοεί θ
μθχανι) ι ειδικό χαρακτιρα (ειδικά τουσ ", +, –, *, ~, :, οι οποίοι ζχουν ειδικζσ
ςθμαςίεσ ςτθν αναηιτθςθ). Η μθχανι ψάχνει για κάκε λζξθ ςε πεηοκεφαλαία που
βρίςκει και προςπακεί να επιςτρζψει αποτελζςματα όπου υπάρχουν ταυτόχρονα όλεσ
οι λζξεισ.
απλι αναηιτθςθ με λζξεισ-φράςεισ
ςφνκετθ αναηιτθςθ με τελεςτζσ
ςφνκετθ αναηιτθςθ με κριτιρια
Σρήκα 03.2

9. 9
Α Β
Παξάδεηγκα 1: ΢σθξάηεο Πιάησλαο Αξηζηνηέιεο (Google: 68 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: ΢σθξάηεο, Πιάησλαο, Αξηζηνηέιεο! (Google: 68 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 3: ΢ΩΚΡΑΣΗ΢,ΠΛΑΣΩΝΑ΢,ΑΡΙ΢ΣΟΣΔΛΗ΢!(Google: 82 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Γραμματικι
Οι λζξεισ πρζπει να είναι ορκογραφθμζνεσ και, κυρίωσ, να είναι ουςιαςτικά ςτθν
ονομαςτικι πτϊςθ, αποφεφγοντασ άρκρα ι άλλα μζρθ του λόγου. Μερικζσ μθχανζσ
(π.χ. Google) αναγνωρίηουν εντοφτοισ ανορκόγραφεσ λζξεισ αλλά και λζξεισ χωρίσ
τονιςμό, λζξεισ ςε διάφορεσ πτϊςεισ, αλλά δεν αναηθτοφν άλλουσ τφπουσ των
ρθμάτων (π.χ. αγαπϊ/αγάπθςα).
Παξάδεηγκα 1: γλώζεηο πιεξνθνξίεο δεδνκέλα (Google: 1,2 εθαηνκ. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: κλεκεία πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά (Google: 122 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Σφνταξθ
Φράςεισ με πολφ λίγεσ όμωσ λζξεισ, μποροφν να μπουν ςε ειςαγωγικά "…". Στθν
περίπτωςθ αυτι, θ μθχανι ψάχνει ακριβϊσ τθ ςειρά των λζξεων και, αν υπάρχει
άλλθ λζξθ ενδιάμεςα, δεν κα τθ φζρει ςτα αποτελζςματα. Οι ίδιεσ λζξεισ, χωρίσ
ειςαγωγικά, ζχουν πολφ περιςςότερα αποτελζςματα.
Παξάδεηγκα 1: κέηξνλ άξηζηνλ (Google: 259 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: "κέηξνλ άξηζηνλ" (Google: 87 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Σθμαςία
Γράφουμε πρϊτα τισ πιο ςθμαντικζσ λζξεισ με ςαφινεια· επεξθγοφμε, όςο το
δυνατόν καλφτερα, με πιο ςυγκεκριμζνεσ και παραπάνω από μία λζξεισ,
αποφεφγοντασ κοινζσ λζξεισ που μποροφν να υπάρχουν ςε κάκε κείμενο (εκτόσ
φυςικά αν προςδιορίηουν τισ πιο ςθμαντικζσ μασ λζξεισ). Επαναλαμβάνουμε τθν
αναηιτθςθ και με ςυνϊνυμεσ λζξεισ, ι πικανόν λζξεισ που δεν είχαμε ςκεφτεί και τισ
διαβάςαμε ςε κάποια αποτελζςματα.
Παξάδεηγκα 1: ζειηδνδείθηεο (Google: 1,7 εθαηνκ. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: ζειηδνδείθηεο θπιινκεηξεηήο (Google: 3 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 3: ζειηδνδείθηεο θπιινκεηξεηήο νξηζκόο (Google: 330 απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Να ςθμειϊςουμε ότι ςθμαντικι βοικεια παρζχουν λεξικά όρων, ςυνωνφμων αλλά
και δίγλωςςα λεξικά (παράδειγμα ςτα αγγλικά οι λζξεισ toy, game, play κλπ ζχουν
πολφ διαφορετικζσ ςθμαςίεσ).
Επίςθσ υπάρχει θ δυνατότθτα να προςδιορίηουμε τθν αυκεντικότθτα κατόχων
κάποιων ιςτοςελίδων (π.χ. http://www.networksolutions.com).
Σφνκετθ αναηιτθςθ με τελεςτζσ
Οι βαςικοί τελεςτζσ που χρθςιμο-
ποιοφνται είναι οι "boolean" (AND,

10. 10
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
OR, NOT) και τα ςφμβολα "άνω-κάτω
τελεία" και "αςτεράκι".
+ ΚΑΙ (AND)
Ο τελεςτισ "AND" προςδιορίηει ότι τα αποτελζςματα περιζχουν όλεσ τισ λζξεισ,
δθλαδι Α AND Β, το οποίο είναι ταυτόςθμο με το +Α +Β, ςθμαίνει «τομι» (περιοχι
πράςινθ ςτο ςχιμα). Ειδικά ςτθ μθχανι Google, δεν χρειάηεται να βάηουμε τον
τελεςτι "AND". Τα παρακάτω 3 παραδείγματα, φζρνουν αποτελζςματα που
περικλείουν και τουσ 3 φιλοςόφουσ, χωρίσ όμωσ να είναι ίδια. Αυτό οφείλεται ςτο ότι,
κζτοντασ μπροςτά από μια λζξθ το "+", παίρνουμε αποτελζςματα ακριβϊσ για τθ λζξθ
αυτι (π.χ. όχι ςε άλλεσ πτϊςεισ, οπότε δικαιολογείται γιατί ςτο Παράδειγμα 2 ζχουμε
εμφανϊσ λιγότερα αποτελζςματα).
Παξάδεηγκα 1: ΢σθξάηεο ANDΠιάησλαο ANDΑξηζηνηέιεο (Google: 72 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: +΢σθξάηεο +Πιάησλαο +Αξηζηνηέιεο (Google: 40 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 3: ΢σθξάηεο Πιάησλαο Αξηζηνηέιεο (Google: 68 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Η (OR)
Ο τελεςτισ "OR" προςδιορίηει ότι τα αποτελζςματα περιζχουν και κακεμία λζξθ μόνθ
τθσ, δθλαδι Α OR Β, το οποίο ςθμαίνει «ζνωςθ» (περιοχι κίτρινθ και πράςινθ και μπλε
ςτο ςχιμα).
Παξάδεηγκα 1: ΢σθξάηεο ORΠιάησλαο ORΑξηζηνηέιεο (Google: 3,5 εθαη. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: ΢σθξάηεο ANDΠιάησλαο ORΑξηζηνηέιεο (Google: 255 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
- ΟΧΙ (NOT)
Ο τελεςτισ "NOT" προςδιορίηει ότι τα αποτελζςματα περιζχουν τθ μία λζξθ αλλά όχι
τθν άλλθ, δθλαδι Α NOT Β, το οποίο ςθμαίνει «διαφορά» (περιοχι μόνο κίτρινθ ςτο
ςχιμα).
Παξάδεηγκα 1: ΢σθξάηεο -Πιάησλαο (Google: 2 εθαηνκ. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: ΢σθξάηεο Πιάησλαο (Google: 49 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 3: κέηξνλ άξηζηνλ (Google: 260 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 4: +κέηξνλ +άξηζηνλ (Google: 122 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 5: "κέηξνλ άξηζηνλ" (Google: 87 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 6: +κέηξνλ +άξηζηνλ -παλ (Google: 55 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011) γηα ηε ιάζνο
ρξήζε ηνπ "παλ",
site:
Για να περιοριςτεί θ αναηιτθςθ ςε ςυγκεκριμζνο δικτυακό τόπο ι περιοχζσ του
διαδικτφου, μπορεί να ορίηεται με τθ λζξθ "site" ακολουκοφμενθ από "άνω κάτω
τελεία".

11. 11
Παξάδεηγκα 1: παξζελώλ (Google: 158 ρηι.. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: παξζελώλ site:.gr (Google: 23 ρηι. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 3: παξζελώλ site:.edu (Google: 132. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
*
Ο χαρακτιρασ "αςτεράκι" χρθςιμοποιείται και για να υποδθλϊςει "οποιαδιποτε
λζξθ ι λζξεισ" ανάμεςα ςε δφο λζξεισ αλλά και για να υποδθλϊςει "οτιδιποτε
ακολουκεί", δθλαδι οποιαδιποτε ςυνζχεια τθσ αρχισ μιασ λζξθσ (π.χ. κζατρ* δθλ.
παράγωγα μιασ λζξθσ, αλλά θ λειτουργία αυτι δεν υποςτθρίηεται από τθ Google,
αφοφ εμπεριζχει τα παράγωγα ςτθν απλι αναηιτθςθ).
Παξάδεηγκα 1: παγθόζκηα * θιεξνλνκηά (Google: 2 εθαηνκ. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Παξάδεηγκα 2: εξγαιείν * αλαδήηεζε (Google: 17 εθαηνκ. απνηειέζκαηα, 28/5/2011)
Σφνκετθ αναηιτθςθ με κριτιρια
Θεωρϊντασ ότι χάνουμε χρόνο, ςπάνια (5%) επιλζγουμε τθ ςφνκετθ αναηιτθςθ με
κριτιρια, θ οποία και πολφ απλι είναι (παρόλο που τθ κεωροφμε… ςφνκετθ) και
μπορεί να μασ γλυτϊςει από χρόνο, γιατί διαβάηει περιςςότερα αποτελζςματα! Τα
κριτιρια μπορεί να είναι ποικίλα, ανάλογα με τθ μθχανι αναηιτθςθσ, αλλά
τουλάχιςτον περιλαμβάνουν:
 ςυνδυαςμοφσ λζξεων που να περιλαμβάνονται ι μθ ςτθν αναηιτθςθ,
 γλϊςςα δικτυακισ τοποκεςίασ,
 περιοχι,
 μορφι (ιςτοςελίδεσ ι ςυγκεκριμζνο είδοσ αρχείου),
 φίλτρο αςφαλοφσ πρόςβαςθσ.
Η ζύλζεηε αλαδήηεζε κε θξηηήξηα ηεο Google (ζηηο 05/06/2011)
Η ζύλζεηε
αλαδήηεζε
ηεο Google

12. 12
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
Επιλζγω πθγζσ: με κριτιρια αξιολόγθςθσ ιςτότοπων
Το αποτζλεςμα του προθγοφμενου βιματοσ είναι μια ατζλειωτθ ςειρά από λίςτεσ
πθγϊν, οι οποίεσ είτε κα αναφζρονται ςε ιςτοςελίδεσ, κυρίωσ με κείμενο αλλά και
ςυνοδευτικό οπτικο-ακουςτικό υλικό, είτε, αν θ αναηιτθςθ γίνει μζςα από τα ίδια τα
κοινωνικά μζςα, ςε λίςτεσ με οπτικο-ακουςτικό υλικό. Πϊσ ςυνεχίηω με τισ δεκάδεσ
ίςωσ και εκατοντάδεσ πθγζσ, που βρζκθκαν από τισ μθχανζσ αναηιτθςθσ; Πρζπει,
λοιπόν, να απαντιςουμε και πάλι ςτα παρακάτω ερωτιματα;
«Τι ακριβϊσ κζλουμε να βροφμε»;
Θζλουμε από όλεσ αυτζσ τισ πθγζσ να επιλζξουμε μόνο όςεσ ικανοποιοφν κάποια
ςθμαντικά κριτιρια. Ψάχνουμε, λοιπόν, τισ ζγκυρεσ, αξιόπιςτεσ, αντικειμενικζσ και
επίκαιρεσ πθγζσ τισ οποίεσ κα χρθςιμοποιιςουμε για να βροφμε κατάλλθλο υλικό για
τθν εργαςία μασ!
«Ποιο εργαλείο να χρθςιμοποιιςω»;
Παρόλο που οι μθχανζσ αναηιτθςθσ είναι πολφ εξελιγμζνα εργαλεία (και λόγω τθσ
ποικιλομορφίασ του διαδικτυακοφ υλικοφ), θ επιλογι των πθγϊν που ψάχνουμε, δεν
μπορεί να γίνει με ζναν αυτοματοποιθμζνο τρόπο. Δεν μποροφμε δθλαδι να
δϊςουμε (τουλάχιςτον ςτθν παροφςα τεχνολογικι φάςθ) ςε κάποιο εργαλείο τα
προςωπικά μασ κριτιρια και να μασ επιλζξει τισ 10 καλφτερεσ πθγζσ με το υλικό που
ψάχνουμε! Πρζπει, λοιπόν, εμείσ οι ίδιοι να τισ επιλζξουμε… Μποροφμε όμωσ να
βοθκθκοφμε οργανϊνοντασ το υλικό με διάφορουσ τρόπουσ, όπωσ για παράδειγμα:
 επεξεργαςτι κειμζνου, όπου απλϊσ αντιγράφουμε και επικολλάμε ςε ζνα αρχείο
τίτλουσ και πθγζσ,
 ςελιδοδείκτεσ (bookmarks) των φυλλομετρθτϊν, όπου μποροφμε εφκολα να
δθμιουργιςουμε νζουσ φακζλουσ, ανάλογα με το κζμα, και να ειςαγάγουμε κάκε
επιλογι μιασ πθγισ,
 υπθρεςίεσ ςελιδοδεικτϊν (όπωσ π.χ. το κοινωνικό δίκτυο www.delicious.com/), και
 εννοιολογικοφσ χάρτεσ (όπωσ π.χ. concept maps cmap.ihmc.us/) θ αναφορά ςτουσ
οποίουσ ξεφεφγει από τουσ ςτόχουσ του κεφαλαίου αυτοφ.
«Πϊσ να αξιολογιςω αποτελεςματικά»;
Η αξιολόγθςθ των πθγϊν περιζχει ςτοιχεία προςωπικισ επιλογισ, θ οποία όμωσ,
μζςα από μια ςταδιακι εναςχόλθςθ, κα αυξάνεται ωσ εμπειρία και ζτςι κα
ολοκλθρϊνεται και πιο γριγορα και πιο αποτελεςματικά. Όμωσ, υπάρχουν πολλά
αντικειμενικά κριτιρια αξιολόγθςθσ ιςτότοπων, τα οποία είναι εφκολο να
εφαρμόςουμε, ϊςτε να επιλζξουμε τισ πιο κατάλλθλεσ για τθν εργαςία μασ. Με τον
τρόπο αυτό…
«Τι αποτελζςματα κα ζχω»;
Μια επιλεγμζνθ και καλά οργανωμζνθ λίςτα πθγϊν· οι πθγζσ αυτζσ είτε κα
αναφζρονται ςε ιςτοςελίδεσ, κυρίωσ με κείμενο αλλά και ςυνοδευτικό οπτικο-

13. 13
ακουςτικό υλικό, είτε, αν θ αναηιτθςθ γίνει μζςα από τα ίδια τα κοινωνικά μζςα
(π.χ. YouTube), ςε επιλεγμζνεσ λίςτεσ με οπτικο-ακουςτικό υλικό.
Τι κζλω να βρω; ζγκυρεσ, αξιόπιςτεσ, αντικειμενικζσ και επίκαιρεσ
πθγζσ
Ποιο εργαλείο να
χρθςιμοποιιςω;
επεξεργαςτι
κειμζνου
ςελιδοδείκτεσ
Πϊσ να αξιολογιςω
αποτελεςματικά;
10 ςθμαντικότερα κριτιρια
αξιολόγθςθσ ιςτότοπων (πθγϊν)
Τι αποτελζςματα ζχω; επιλεγμζνεσ
λίςτεσ ιςτοςελίδων
επιλεγμζνεσ λίςτεσ
οπτικο-ακουςτικοφ υλικοφ
Στόχοσ τθσ αρχικισ αυτισ αλλά αποτελεςματικισ αξιολόγθςθσ πθγϊν (οι οποίεσ
αναφζρονται ςε δικτυακοφσ τόπουσ) είναι, με μια γριγορθ επιςκόπθςθ, βαςιςμζνθ
ςε ζναν κατάλογο κριτθρίων (checklist), να εντοπίςουμε τισ καταλλθλότερεσ πθγζσ.
Η επιλογι αυτι, που μπορεί να γίνει και μόνο διαβάηοντασ τθν πθγι (url), τον τίτλο
τθσ και τισ δφο τρεισ γραμμζσ κειμζνου που ςυνοδεφουν τθν πθγι, είναι φυςικά και
κζμα εμπειρίασ, αλλά αςφαλϊσ και υπόκειται ςε μερικοφσ βαςικοφσ κανόνεσ. Για το
λόγο αυτό, τθ χωρίηουμε ςτο παρακάτω πυραμιδικό τετράπτυχο αξιολόγθςθσ
πθγϊν, ςτο κζντρο τθσ οποίασ βρίςκεται θ εγκυρότθτα και αυκεντικότθτα μιασ
πθγισ (authority) και «περιφερειακά» θ αξιοπιςτία (credibility), θ
αντικειμενικότθτα (objectivity) και θ επικαιρότθτά τθσ (recency), ζχοντασ βζβαια
πάντα ςτο μυαλό μασ ότι ςτο διαδίκτυο μπορεί:
οποιοζδήποηε,
οποηεδήποηε και
απ’ οπουδήποηε να
έχει οηιδήποηε και
για οποιοδήποηε
ζκοπό!
Έγκυρθ
Η εγκυρότθτα και αυκεντικότθτα μιασ πθγισ αναφζρεται κυρίωσ ςτον φορζα ι τον
δθμιουργό που κατζχει και ςυντθρεί τον δικτυακό τόπο. Συνικωσ οργανιςμοί,
εκπαιδευτικά ιδρφματα, ενϊςεισ και πολλοί γνωςτοί φορείσ με κφροσ, τουσ οποίουσ
εμπιςτευόμαςτε, κεωροφνται απολφτωσ ζγκυρεσ και αυκεντικζσ πθγζσ, όπωσ επίςθσ
και γνωςτά ι άγνωςτα πρόςωπα με ςθμαντικό ζργο. Κάκε ζγκυροσ δικτυακόσ τόποσ
(και θ ςυςχετιηόμενθ πθγι) αναφζρει τα ςτοιχεία «ταυτότθτάσ» του (π.χ. ςφνδεςμοσ
About, Ποιοι είμαςτε) και ζναν τρόπο επικοινωνίασ. Οι περιςςότεροι δικτυακοί
αξιό-
πιςτθ
αντικει-
μενικι
ζγκυρθ
επί-
καιρθ
Σρήκα 03.3

14. 14
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
τόποι .gov, .org και .edu είναι ζγκυροι.
Παξάδεηγκα 1: Έγθπξε: http://www.thekingcenter.org
Παξάδεηγκα 2: Με έγθπξε: http://martinlutherking.org/
Αξιόπιςτθ
Αξιόπιςτεσ και ακριβείσ είναι οι πθγζσ οι οποίεσ ικανοποιοφν ςυγκεκριμζνουσ ςτόχουσ
που ςχετίηονται με τθν ενθμζρωςθ, τθν εκπαίδευςθ, τθν επικοινωνία, τθν αγορά, τθ
διαφιμιςθ κλπ, ζχοντασ ταυτόχρονα μθχανιςμοφσ ελζγχου τθσ ποιότθτασ, κριτζσ ι
αναφορζσ ςε διαδικαςίεσ πιςτοποίθςθσ. Κάκε αξιόπιςτθ πθγι ζχει τθν απαιτοφμενθ
ειδίκευςθ ςτο αντικείμενό τθσ (τα αντικείμενα προςεγγίηονται από αντίςτοιχεσ
ειδικότθτεσ)· ζχει άρτια γλωςςικά κείμενα (ωσ προσ τθ ςθμαςία, τθ ςφνταξθ και τθν
ορκογραφία αλλά και το κοινό ςτο οποίο απευκφνεται)· όλο το υλικό είναι εφκολα
προςβάςιμο με ενεργζσ παραπομπζσ και οπωςδιποτε ζχει όρουσ ι ςυμφωνία χριςθσ
του δικτυακοφ τόπου.
Παξάδεηγκα 1: Αμηόπηζηε: http://www.sch.gr/students
Παξάδεηγκα 2: Με αμηόπηζηε: http://www.pantou.gr
Αντικειμενικι
Αντικειμενικζσ είναι οι πθγζσ ςτισ οποίεσ οι υπάρχουςεσ πλθροφορίεσ δεν
υπαγορεφονται από ςυγκεκριμζνουσ ςκοποφσ (π.χ. εκμετάλλευςθσ ςυγκεκριμζνων
υπθρεςιϊν, προϊκθςθσ ςυγκεκριμζνων προϊόντων)· οι απόψεισ που εκφράηονται δεν
ζχουν προπαγανδιςτικό ςκοπό· το περιεχόμενό τουσ είναι απαλλαγμζνο από κάκε
τφπου διακρίςεισ, μερολθψίεσ και ςτερεότυπα (π.χ. φυλετικά, εκνικιςτικά, ρατςιςτικά,
ςεξιςτικά).
Παξάδεηγκα 1: Αληηθεηκεληθή: http://www.saferinternet.gr
Παξάδεηγκα 2: Με αληηθεηκεληθή: http://resistance-hellas.blogspot.com
Επίκαιρθ
Η επικαιρότθτα μιασ πθγισ εξαρτάται, κυρίωσ, από το πόςο ενθμερϊνεται και
ανανεϊνεται ο ςχετιηόμενοσ δικτυακόσ τόποσ· ποια είναι θ τελευταία θμερομθνία
ανανζωςισ του· χρονικι διάρκεια λειτουργίασ και αν οι πλθροφορίεσ που περιζχει,
ζχουν μεταβλθκεί. Φυςικά, ζχουμε και περιπτϊςεισ πολφ καλϊν πθγϊν με διαχρονικό
όμωσ υλικό, οι οποίεσ ζχουν ςταματιςει να ενθμερϊνονται (π.χ. Παράδειγμα 2). Κάκε
δικτυακόσ τόποσ αναφζρει τθν θμερομθνία ανανζωςθσ του περιεχομζνου ςτθν αρχικι
ςελίδα.
Παξάδεηγκα 1: Δπίθαηξε: http://www.kathimerini.gr/
Παξάδεηγκα 2: Με Δπίθαηξε: http://www.sc.edu/beaufort/library/pages/bones/bones.shtml
Με όλα τα προθγοφμενα, μποροφμε να δθμιουργιςουμε τον παρακάτω πίνακα με τα
δζκα ςθμαντικότερα κριτιρια αξιολόγθςθσ ιςτότοπων, τα οποία και με τθ ςυνεχι
εναςχόλθςι μασ, κα μασ γίνουν κτιμα και κα μποροφμε πολφ γριγορα να ελζγχουμε

15. 15
ποιεσ από τισ πθγζσ, που μασ ζφεραν ωσ αποτζλεςμα οι μθχανζσ αναηιτθςθσ, είναι
κατάλλθλεσ για τθν εργαςία μασ!
Συλλζγω υλικό: με κριτιρια αξιολόγθςθσ περιεχομζνου
Το αποτζλεςμα του προθγοφμενου βιματοσ είναι ζνασ μικρόσ αρικμόσ από καλά
επιλεγμζνεσ πθγζσ, οι οποίεσ, κυρίωσ, αναφζρονται ςε ιςτοςελίδεσ με κείμενο αλλά
και με οπτικο-ακουςτικό υλικό, το οποίο μπορεί να είναι ι και να μθν είναι εν τζλει
χριςιμο για τθν εργαςία μασ. Πϊσ ςυνεχίηω, ϊςτε από κακεμιά από τισ παραπάνω
ιςτοςελίδεσ να απομονϊςω μόνο το χριςιμο υλικό; Πρζπει, λοιπόν, να
απαντιςουμε και πάλι ςε αντίςτοιχα ερωτιματα:
«Τι ακριβϊσ κζλουμε να βροφμε»;
Θζλουμε από όλο το περιεχόμενο υλικό ςτισ πθγζσ που ζχουμε εντοπίςει, να
επιλζξουμε μόνο αυτό που ικανοποιεί κάποια βαςικά κριτιρια. Ψάχνουμε, λοιπόν,
το ζγκυρο, αξιόπιςτο, αντικειμενικό και επίκαιρο υλικό το οποίο κα αξιοποιιςουμε
ςτθν εργαςία μασ! Υπάρχουν περιπτϊςεισ που ζγκυρεσ και αξιόπιςτεσ πθγζσ
μποροφν να περιζχουν ζνα μικρό τμιμα υλικοφ το οποίο να μθν είναι
επικαιροποιθμζνο!
«Πιο εργαλείο να χρθςιμοποιιςω»;
Εδϊ ακολουκοφμε ζναν παραδοςιακό τρόπο ςυλλογισ υλικοφ. Η αντιγραφι και
επικόλλθςθ (copy/paste) του υλικοφ ςε φακζλουσ εργαςίασ ι προςωρινά αρχεία
(ςτο προςωπικό μασ μζςο αποκικευςθσ, π.χ. τον ςκλθρό δίςκο του υπολογιςτι μασ
ι ςε χϊρουσ που παρζχονται ςτο διαδίκτυο, π.χ. Google Docs) γίνεται με τθ
βοικεια:
α/α Τα πιο βασικά κπιτήπια αξιολόγησηρ ιστότοπων ΝΑΙ ΟΧΙ
Εγκυπόηηηα
1 Αλαθέξνληαη ζηνηρεία «ηαπηόηεηαο» ηνπ θνξέα/θαηόρνπ;
2 Τπάξρεη ηξόπνο επηθνηλσλίαο κε ηνλ θνξέα;
Αξιοπιζηία
3 ΢ρεηίδνληαη νη ζηόρνη ηνπ δηθηπαθνύ ηόπνπ κε ην πεξηερόκελν;
4 Έρεη θαηάιιειε γιώζζα γηα ην επίπεδν ρξεζηώλ πνπ απεπζύλεηαη;
5 Έρεη θείκελα ρσξίο ζεκαζηνινγηθά, ζπληαθηηθά θαη νξζνγξαθηθά ιάζε;
6 Οη ζύλδεζκνη ηνπ πιηθνύ παξαπέκπνπλ νξγαλσκέλα ζε άιιεο ζειίδεο;
7 Έρεη όξνπο ή ζπκθσλία ρξήζεο;
Ανηικειμενικόηηηα
8 Έρεη πεξηερόκελν απαιιαγκέλν από δηαθξίζεηο, κεξνιεςία, πξνπαγάλδα;
Επικαιπόηηηα
9 Σν πιηθό πνπ πεξηιακβάλεη αλαλεώλεηαη ηαθηηθά;
10 Γειώλεηαη ε ηειεπηαία ελεκέξσζε ηνπ δηθηπαθνύ ηόπνπ;

16. 16
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
 επεξεργαςτι κειμζνου (εφόςον πρόκειται για ιςτοςελίδεσ με κείμενα,
διαγράμματα, εικόνεσ, φωτογραφίεσ) ι/και
 εργαλείων διαχείριςθσ οπτικο-ακουςτικοφ υλικοφ.
Δεν μποροφμε δθλαδι να δϊςουμε (τουλάχιςτον ςτθν παροφςα τεχνολογικι φάςθ)
ςε κάποιο εργαλείο τα προςωπικά μασ κριτιρια και να μασ επιλζξει το καλφτερο
υλικό! Πρζπει, λοιπόν, εμείσ οι ίδιοι να το επιλζξουμε…
«Πϊσ να αξιολογιςω αποτελεςματικά»;
Η αξιολόγθςθ του υλικοφ περιζχει ςτοιχεία προςωπικισ επιλογισ, θ οποία όμωσ μζςα
από μια ςταδιακι εναςχόλθςθ κα αυξάνεται ωσ εμπειρία και ζτςι κα ολοκλθρωκεί και
πιο γριγορα και πιο αποτελεςματικά. Όμωσ, υπάρχουν πολλά αντικειμενικά κριτιρια
αξιολόγθςθσ περιεχομζνου τα οποία είναι εφκολο να εφαρμόςουμε, ϊςτε να
επιλζξουμε το πιο κατάλλθλο για τθν εργαςία μασ. Με τον τρόπο αυτό…
«Τι αποτελζςματα κα ζχω»;
Ζνα καλά οργανωμζνο υλικό, το οποίο κα περιλαμβάνει είτε κείμενα, διαγράμματα,
πίνακεσ, φωτογραφίεσ (ωσ υπερ-κείμενο), που μπορεί να αξιοποιθκεί ςτο ζγγραφο
τθσ εργαςίασ, είτε οπτικο-ακουςτικό υλικό, που μπορεί να αξιοποιθκεί ςτθν
παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ.
Τι κζλω να βρω; ζγκυρο, αξιόπιςτο, αντικειμενικό και επίκαιρο
υλικό
Ποιο εργαλείο να
χρθςιμοποιιςω;
επεξεργαςτι
κειμζνου
εργαλεία διαχείριςθσ
οπτικο-ακουςτικοφ υλικοφ
Πϊσ να αξιολογιςω
αποτελεςματικά;
10 ςθμαντικότερα κριτιρια
αξιολόγθςθσ περιεχομζνου (υλικοφ)
Τι αποτελζςματα
ζχω;
επιλεγμζνο υλικό
υπερ-κειμζνου
επιλεγμζνο
οπτικο-ακουςτικό υλικό
Στόχοσ τθσ αποτελεςματικισ αυτισ αξιολόγθςθσ υλικοφ είναι, με μια γριγορθ
επιςκόπθςθ, βαςιςμζνθ ςε ζναν κατάλογο κριτθρίων (checklist), να εντοπίςουμε το
καταλλθλότερο περιεχόμενο. Η επιλογι αυτι, που μπορεί να γίνει και μόνο
διαβάηοντασ το περιεχόμενο κάκε πθγισ που ζχουμε επιλζξει, είναι φυςικά και κζμα
εμπειρίασ, αλλά αςφαλϊσ και υπόκειται ςε μερικοφσ βαςικοφσ κανόνεσ. Για το λόγο
αυτό τθ χωρίηουμε, ακριβϊσ όπωσ και για τουσ ιςτότοπουσ, ςτο παρακάτω
πυραμιδικό τετράπτυχο αξιολόγθςθσ περιεχομζνου, ςτο κζντρο τθσ οποίασ βρίςκεται
θ εγκυρότθτα και αυκεντικότθτα του δθμιουργοφ του περιεχομζνου και
«περιφερειακά» θ αξιοπιςτία, θ αντικειμενικότθτα, και θ επικαιρότθτα του
περιεχομζνου. Να τονίςουμε ςτο ςθμείο αυτό ότι, επειδι υπάρχει ςθμαντικι
διάκριςθ ανάμεςα ςε πθγζσ/ιςτότοπουσ (γενικά) και ςτο υλικό/περιεχόμενό τουσ,
ζχουμε και διαφορετικά κριτιρια, παρόλο που μερικά από αυτά φαίνεται να
«επαναλαμβάνονται»! Για παράδειγμα, ενϊ το ιςτολόγιο του παρόντοσ βιβλίου είναι

17. 17
ζγκυρο και αξιόπιςτο, υπάρχουν πολλζσ πλθροφορίεσ που δεν ςχετίηονται με τισ
ειδικότθτεσ των δθμιουργϊν τουσ (φιλόλογοσ-πλθροφορικόσ). Επαναλαμβάνουμε
επίςθσ ότι και για κάκε υλικό (όπωσ ςυμβαίνει και για τθν αντίςτοιχθ πθγι του)
μπορεί:
οποιοζδήποηε,
οποηεδήποηε και απ’
οπουδήποηε να έχει
οηιδήποηε και για
οποιοδήποηε ζκοπό!
Έγκυρο
Η εγκυρότθτα και αυκεντικότθτα ενόσ δθμιουργοφ υλικοφ, δεν είναι πάντα μια
«αντικειμενικι» πλθροφορία. Σχετίηεται με το αν ο δθμιουργόσ είναι γνωςτόσ ι
άγνωςτοσ· εργάηεται ι όχι για ζναν ζγκυρο και αξιόπιςτο φορζα· αν ζχει να επιδείξει
πλοφςιο ζργο ςτο αντικείμενό του· ζχει παραπομπζσ ςε αυτό από άλλουσ κλπ. Κάκε
δθμιουργόσ αναφζρει τα ςτοιχεία «ταυτότθτάσ» του και ςυνικωσ περιζχει και ζνα
βιογραφικό (ςφντομο ι εκτενζσ) ςτο οποίο τουλάχιςτον μποροφμε να βροφμε τθ
ςχζςθ του με το υλικό που ζχει δθμιουργιςει (για παράδειγμα δεν μποροφμε να
υιοκετιςουμε ιατρικζσ ςυμβουλζσ από ζναν μθχανικό, παρά μόνο ίςωσ ςε
εξαιρετικά ςπάνιεσ περιπτϊςεισ).
Παξάδεηγκα 1: Έγθπξν: http://www.readwritethink.org/classroom-resources/lesson-plans/
Παξάδεηγκα 2: Με έγθπξν: http://www.mythologia.8m.com/dioxis.html (ιόγσ εκπάζεηαο)
Αξιόπιςτο
Η αξιοπιςτία και ακρίβεια του υλικοφ ςτο διαδίκτυο είναι ζνα από τα ςθμαντικότερα
προβλιματα. Λζγεται ότι πολφ μικρό τμιμα του διακζςιμου υλικοφ κα μποροφςε,
με αυςτθρά κριτιρια, να κεωρθκεί αξιόπιςτο και ακριβζσ. Γι αυτό χρειάηεται
ιδιαίτερθ προςοχι και, κυρίωσ, διαςταφρωςθ των πλθροφοριϊν. Κάκε αξιόπιςτο
υλικό είναι ευκρινζσ και καλά οργανωμζνο· είναι προςεγμζνο και ευανάγνωςτο· ζχει
άρτια γλωςςικά κείμενα (ωσ προσ τθ ςθμαςία, τθ ςφνταξθ και τθν ορκογραφία αλλά
και το κοινό ςτο οποίο απευκφνεται)· όλο το υλικό είναι εφκολα προςβάςιμο με
ενεργζσ παραπομπζσ και, οπωςδιποτε, ζχει τεκμθριωμζνεσ αναφορζσ είτε ςτο
διαδίκτυο είτε ςτθ βιβλιογραφία.
Παξάδεηγκα 1: Αμηόπηζην: http://www.fhw.gr/chronos/05/
Παξάδεηγκα 2: Με αμηόπηζην: http://www.ellinikoarxeio.com/2011/05/sofia-mousikotita-ellhnikhs-glwssas.html
Αντικειμενικό
Η αντικειμενικότθτα των πθγϊν και του υλικοφ είναι εμφανισ, όταν ςτο υλικό
περιζχονται: πλθροφορίεσ που υπαγορεφονται από κοινά αποδεκτοφσ ςκοποφσ, με
απόψεισ που εκφράηονται χωρίσ προπαγανδιςτικό ςκοπό, με περιεχόμενο
αξιό-
πιςτο
αντικει-
μενικό
ζγκυρο
επί-
καιρο
Σρήκα 03.4

18. 18
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
απαλλαγμζνο από κάκε τφπου διακρίςεισ, μερολθψίεσ και ςτερεότυπα (π.χ. φυλετικά,
εκνικιςτικά, ρατςιςτικά, ςεξιςτικά).
Παξάδεηγκα 1: Αληηθεηκεληθό: http://www.seilias.gr
Παξάδεηγκα 2: Με αληηθεηκεληθό: http://www.hellasarmy.gr
Επίκαιρο
Η επικαιρότθτα του υλικοφ αναφζρεται κυρίωσ ςτο πόςο πρόςφατα ζχει
δθμιουργθκεί, ποια είναι θ τελευταία θμερομθνία ανανζωςισ του, και αν οι
πλθροφορίεσ που περιζχει ζχουν μεταβλθκεί. Εννοείται ότι οι περιπτϊςεισ
διαχρονικοφ υλικοφ (από τθν αρχαιότθτα μζχρι ςιμερα) είναι και οι πλζον
πολυπλθκείσ, αλλά κα πρζπει να ελζγχονται ωσ προσ τθν αντιςτοιχία περιεχομζνου.
Παξάδεηγκα 1: Δπίθαηξν: http://www.scoop.it/t/gredu
Παξάδεηγκα 2: Με Δπίθαηξν: http://hanlib.sou.edu/searchtools/searchtips.html
Όλα τα προθγοφμενα, μποροφμε να τα καταλογογραφιςουμε, δθμιουργϊντασ τον
παρακάτω πίνακα με τα ςθμαντικότερα κριτιρια αξιολόγθςθσ περιεχομζνου, τα
οποία και με τθ ςυνεχι εναςχόλθςι μασ, κα μασ γίνουν κτιμα και κα μποροφμε πολφ
γριγορα να ελζγχουμε ποιο από το υλικό των πθγϊν μασ, είναι κατάλλθλο για τθν
εργαςία μασ!
Επιλζγω υλικό: με ςχζδιο οργάνωςθσ περιεχομζνου
Το προθγοφμενο βιμα μάσ εφοδίαςε με ζνα πλοφςιο υλικό, το οποίο ζχουμε πλζον
αποκθκευμζνο ςε ζναν επεξεργαςτι κειμζνου ι ςε φακζλουσ με αρχεία ςτον
υπολογιςτι ι ςτο διαδίκτυο. Στόχοσ μασ είναι πλζον από το υλικό αυτό να επιλζξουμε
μόνο αυτό που πραγματικά χρειαηόμαςτε, ανεξάρτθτα αν υπάρχουν επικαλφψεισ.
Δθλαδι από τθν κατάςταςθ του αριςτεροφ ςχιματοσ, με ποικιλία πθγϊν και υλικοφ,
α/α Τα πιο βασικά κπιτήπια αξιολόγησηρ πεπιεσομένος ΝΑΙ ΟΧΙ
Εγκυπόηηηα
1 Αλαθέξνληαη ζηνηρεία «ηαπηόηεηαο» ηνπ δεκηνπξγνύ ηνπ πεξηερνκέλνπ;
2 Ο δεκηνπξγόο είλαη γλσζηόο, ζπλδέεηαη κε ην αληηθείκελν ή κε έλαλ θνξέα;
Αξιοπιζηία
3 Δίλαη επθξηλήο θαη θαηαλνεηή ε νξγάλσζε θαη παξνπζίαζε ηνπ πιηθνύ;
4 Δίλαη πξνζεγκέλν, επαλάγλσζην κε νπηηθν-αθνπζηηθή επθξίλεηα;
5 Έρεη θείκελα ρσξίο ζεκαζηνινγηθά, ζπληαθηηθά θαη νξζνγξαθηθά ιάζε;
6 Οη ζύλδεζκνη ηνπ πιηθνύ παξαπέκπνπλ νξγαλσκέλα ζε άιιεο ζειίδεο;
7 Δίλαη ηεθκεξησκέλεο νη πιεξνθνξίεο κε αλαθνξέο – βηβιηνγξαθία ζε πεγέο
Ανηικειμενικόηηηα
8 Έρεη πεξηερόκελν απαιιαγκέλν από δηαθξίζεηο, κεξνιεςία, πξνπαγάλδα;
Επικαιπόηηηα
9 Σν πεξηερόκελν είλαη πξόζθαηα αλαλεσκέλν;
10 Γειώλεηαη ε ηειεπηαία ελεκέξσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ;

19. 19
οδθγοφμαςτε ςτθ κατάςταςθ του δεξιοφ ςχιματοσ, όπου ζχουμε οργανϊςει τισ
πθγζσ και το υλικό μασ!
Το ςχζδιο οργάνωςθσ του περιεχομζνου το οποίο βαςίηεται κυρίωσ ςτισ
προςωπικζσ μασ επιλογζσ, αλλά και ςε κάποιεσ γενικζσ προδιαγραφζσ που ζχουν
τεκεί για τθν εργαςία (όπωσ αυτό προςδιορίςκθκε ςτο Κεφ. 01 με το πλάνο
εργαςίασ), μπορεί να περιλαμβάνει τα παρακάτω:
 Δθμιουργϊ κεματικζσ κατθγορίεσ, και, ενδεχομζνωσ, υποκατθγορίεσ, ϊςτε να
ταξινομιςω το υλικό μου ςε αυτζσ.
 Επιλζγω ποιο υλικό κα αξιοποιιςω και ποιο όχι.
 Ενοποιϊ υλικό από διαφορετικζσ πθγζσ που ζχουν κοινά ςτοιχεία (κρατϊντασ
πάντα και τισ αντίςτοιχεσ πθγζσ).
 Ελζγχω αν υπάρχουν κάποιεσ ελλείψεισ ςτο οργανωμζνο μου ςχζδιο, ϊςτε να
ςυνεχίςω με πιο ςτοχευμζνεσ αναηθτιςεισ.
 Διαςταυρϊνω και με άλλεσ πθγζσ κάποια ςθμαντικά ηθτιματα του
περιεχομζνου, τα οποία ζχω βρει ςε μία μόνο πθγι, προςπακϊντασ πλζον να
κάνω μια πιο ςτοχευμζνθ αναηιτθςθ.
Θυμόμαςτε ότι πάντα φυλάςςουμε κάκε ζκδοςθ του υλικοφ (ανεξάρτθτα αν δεν
τθν αξιοποιιςουμε), διότι μπορεί κάποια ςτιγμι να κελιςουμε να επανζλκουμε ςε
αυτό.
Το τελικό αποτζλεςμα τθσ παραπάνω διαδικαςίασ είναι ζνα ζτοιμο οργανωμζνο
υλικό το οποίο μπορεί να ςυμπεριλθφκεί ςτθν εργαςία. Το υλικό αυτό, ςτο ςτάδιο
τθσ ςφνταξθσ τθσ ερευνθτικισ ζκκεςθσ, είτε κα ενςωματωκεί αυτοφςιο (ωσ
«επικόλλθςθ») με άμεςθ αναφορά τθσ πθγισ, είτε κα αναδιαμορφωκεί με τθν
προςωπικι ςφραγίδα του δθμιουργοφ τθσ εργαςίασ.
Πθγι1
Υλικό 1
Πθγι 2
Υλικό 2
Πθγι 3
Υλικό 3
Πθγι 4
Υλικό 4
Από ην
ζπιιεγέλ
πιηθό ζην
επηιεγκέλν!
• Πθγι 1
• Υλικό 1
• Πθγι 2
• Υλικό 2α
• Πθγι 4
• Υλικό 4β

20. 20
Ν.Παρίςθσ-Γ.Κωτςάνθσ,ΨθφιακζσΕρευνθτικζσΕργαςίεσ,Κεφ. 3,1θζκδοςθ2011-2θζκδοςθ2014
Ανακεφαλαίωςθ
Το ίδιο το κεφάλαιο αυτό χρθςιμοποίθςε τθν προτεινόμενθ μεκοδολογία ςτθ ςφνταξι του.
Το εμφανιηόμενο ςκαρίφθμα τθσ εικόνασ, χρθςιμοποιικθκε ωσ ςχζδιο οργάνωςθσ του
περιεχομζνου.
Από το ςχζδιο αυτό, και μζςα από τισ τεχνικζσ αποτελεςματικισ αναηιτθςθσ και τα κριτιρια
αξιολόγθςθσ πθγϊν και υλικοφ, προζκυψε, για κάκε ζνα από τα 4 βαςικά βιματα, που λειτοφργθςαν
και ωσ βαςικζσ κατθγορίεσ, το τελικό επιλεγμζνο υλικό από τουσ παρακάτω ιςτότοπουσ:
Οη Βαζηθέο Ιθαλόηεηεο γηα ηε Γηα Βίνπ Μάζεζε: Έλα Επξσπατθό Πιαίζην Αλαθνξάο, ΔΚ, 2007
http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc42_en.htm
Google: Guides for Web Search
http://www.google.com/support/websearch/
Bare Bones 101: A Basic Tutorial on Searching the Web
http://www.sc.edu/beaufort/library/pages/bones/bones.shtml
Readwritethink.org: Classroom-resources
http://www.readwritethink.org/classroom-resources/lesson-plans/
Archives Library Information Center (ALIC): User’s Guide to the Internet
http://www.archives.gov/research/alic/reference/internet-users-guide.html#resources
UC Berkeley: Teaching Library Internet Workshops
http://www.lib.berkeley.edu/TeachingLib/Guides/Internet/FindInfo.html
Infopeople: Search Tools Char
http://infopeople.org/search/chart
Choosito: Ιζηνηεηξάδην Εξεπλεηηθώλ Δεμηνηήησλ
http://www.choosito.com/webquest (ανάκτθςθ: 05/06/2011)
Το υλικό αυτό αξιοποιικθκε ςτα 4 υποκεφάλαια, τα οποία ςυνιςτοφςαν κα τα 4 βιματα τθσ
μεκοδολογίασ για τθν αναηιτθςθ πθγϊν και τθν επιλογι υλικοφ...
•μετεχνικζσαποτελεςματικισαναηιτθςθσ1. Αναηθτώ πθγζσ…
•με κριτιρια αξιολόγθςθσ ιςτότοπων2. Επιλζγω πθγζσ…
•με κριτιρια αξιολόγθςθσ περιεχομζνου3. Συλλζγω υλικό…
•με ςχζδιο οργάνωςθσ περιεχομζνου4. Επιλζγω υλικό…