België kent een aantal wettelijke stelsels die het einde van de loopbaan omkaderen, zoals landingsbanen (tijdskrediet), stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag en vervroegd pensioen. Zowel de vorige regering Di Rupo I als de huidige regering Michel I hebben deze stelsels in grote mate hervormd. De regering wil nu vooral de tewerkstelling van de oudere werknemers bevorderen en verstrengt daarom de voorwaarden om te kunnen genieten van deze stelsels. U krijgt ongetwijfeld veel vragen van uw werknemers over de verschillende eindeloopbaanstelsels. Tijdens deze sessie geven we een overzicht van de verschillende mogelijkheden voor de oudere werknemers.

1. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 1
1
Eindeloopbaan
Cindy Verslype
Attentia Legal Partners
13 maart 2018
2
HR Payroll Well-being
Health &
safety
Over Attentia

2. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 2
1. Tijdskrediet eindeloopbaan
2. Zachte landingsbanen
3. Stelsel werkloosheid met
bedrijfstoeslag
4. Stelsel werkloosheid aanvullende
vergoeding oudere werknemers
5. Vervroegd pensioen
6. Rustpensioen
AGENDA
Ik wil minder
werken
Tijdskrediet
eindeloopbaan
Zachte
landingsbanen
Deeltijds
contract
Ik wil stoppen
met werken
Vervroegd
pensioen en
rust- pensioen
SWT
SWAV
Ik wil weer
aan het werk
Kan ik mijn
pensioen
cumuleren met
werken?
Als SWT’er aan
de slag …
Inleiding

3. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 3
Tijdskrediet eindeloopbaan
Tijdskrediet
Minder werken bij
de werkgever tot
pensioenleeftijd
… liefst met
uitkering van de
RVA
Wat is tijdskrediet?

4. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 4
Werknemer
RVAWerkgever
Controle
voorwaarden
recht op
uitkeringen: RVA
Controle
voorwaarden
recht op
schorsing: WG
Recht op een uitkering
• Koninklijk besluit van 12 december
2001 tot uitvoering van hoofdstuk
IV van de wet van 10 augustus 2001
betreffende verzoening van
werkgelegenheid en kwaliteit van
het leven betreffende het stelsel
van tijdskrediet,
loopbaanvermindering en
vermindering van de
arbeidsprestaties tot een halftijdse
betrekking
Recht op afwezigheid
• Cao 103
Cao 103bis
Cao 103ter
Cao 127
(Cao 77bis)
Wat is de juridische basis?

5. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 5
Is de werkgever verplicht tijdskrediet toe te
staan?
Afdwingbaar
recht
• Privé-sector
• Ondernemingen > 10 werknemers op 30
juni van vorig jaar
Uitstel 1/5de
tijdskrediet
voor
werknemers
55-plus met
sleutelfunctie
• Maximaal voor 12 maanden
10
Wanneer recht op eindeloopbaan tijdskrediet?
• Beroepsloopbaan als werknemer van 25 jaar
Bij schriftelijke kennisgeving
• Anciënniteit van minstens 24 maanden
Kan onderling worden ingekort tussen werkgever en werknemer
• Geen maximumleeftijd
Uiterlijk tot wettelijke pensioenleeftijd

6. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 6
11
Wanneer recht op eindeloopbaan tijdskrediet?
• Beroepsloopbaan als werknemer van 25 jaar
Bij schriftelijke kennisgeving
• Anciënniteit van minstens 24 maanden
Kan onderling worden ingekort tussen werkgever en werknemer
• Geen maximumleeftijd
Uiterlijk tot wettelijke pensioenleeftijd
12
Welke vormen zijn mogelijk en wanneer?
• 1/5
Voltijds gewerkt hebben gedurende minstens 24 maanden
…in een regime gespreid over 5 dagen
• 1/2
Minstens 3/4de gewerkt hebben gedurende minstens 24
maanden

7. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 7
55 jaar
Algemene regel
(CAO 103)
Geen uitkering
van RVA
50 jaar
Sectorakkoord
uitzondering
Bijkomende
voorwaarden
Geen uitkering
van RVA
55 jaar
Sectorakkoord
uitzondering
Bijkomende
voorwaarden
Uitkering van
RVA
60 jaar
Algemene regel
(KB uitkeringen)
Uitkering van
RVA
Wanneer kan men nu in tijdskrediet eindeloopbaan?
Zware beroepen (sectorcao !)
• 5 jaar gedurende 10 voorgaande jaren
• 7 jaar gedurende 15 voorgaande jaren
• 20 jaar in stelsel van nachtarbeid
Werkgever behoort tot PC 124 en attest van arbeidsongeschiktheid
35 jaar beroepsloopbaan (sectorcao!)
• Tot 31.12.2014 28 jaar
Onderneming in moeilijkheden/herstructurering
Voorwaarden uitkeringen indien ‘uitzonderingen’

8. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 8
Uitkeringen: ½ tijdskrediet landingsbaan
Uitkeringen 1/5 tijdskrediet

9. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 9
Pensioen
Leeftijd
Gezinssituatie
Loopbaan
• Gelijkgestelde
periodes
• Prestaties
Impact op pensioenberekening
Gelijkstelling
inactiviteitsperiodes
Op basis van een
normaal fictief loon
= gemiddelde van het
werkelijke loon
Of op basis van een
beperkt fictief loon
= referteloon voor het
minimumrecht per
loopbaanjaar
23.841,73 EUR (index
juni 2017)
Geen gelijkstelling
inactiviteitsperiodes
Impact op loopbaan: inactiviteitsperiodes

10. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 10
Normaal fictief loon
• Tijdskrediet aangevangen vóór 2012
• Alle vormen eindeloopbaan met uitkeringen
• Tijdskrediet aangevangen vanaf 2012
• Werknemers in erkende onderneming in moeilijkheden/herstructurering
• Werknemers die een aantal voorgaande jaren een zwaar beroep uitgeoefend
hebben
• Eerste 312 gelijkgestelde dagen volgend op de maand van 60ste verjaardag
• Eerste 312 gelijkgestelde dagen, verminderd met de reeds genomen dagen TK
zonder motief
Impact op loopbaan: inactiviteitsperiodes
Beperkt fictief loon
• Overige periodes landingsbanen (indien uitkeringen)
TK zonder uitkeringen
• Vanaf 2015
• Geen gelijkstelling
Impact op loopbaan: inactiviteitsperiodes

11. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 11
Zachte landingsbanen
22
Zachte landingsbanen
● KB van 9 januari 2018 (BS 25.01.2018)
● Vergoeding toegekend in kader van
maatregelen tot verlichting van de werklast
● Oudere werknemers vanaf 58 jaar
● Vergoeding vrij van RSZ (volgt
indexeringsprincipes onderneming)
● Is ‘loon’ volgens loonnormwet

12. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 12
23
Voorwaarden
Aanvulling mag niet als gevolg hebben dat het nettoloon van de werknemer hoger is dan
voordien
Effectieve tewerkstellingsbreuk moet minstens 4/5de zijn
Maatregelen in kader van omschakeling van ploegen- en nachtarbeid of verlichting van werklast
moet leiden tot een vermindering van het inkomen
Sectorcao of ondernemingscao (of via arbeidsreglement)
24
Leeftijdsvoorwaarde
60 jaar bij
overgang van
voltijdse naar
4/5de
tewerkstelling
Minstens
58 jaar
MAAR

13. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 13
25
Cumul met tijdskrediet?
• Indien cumul dan wordt de aanvulling onderworpen aan de patronale lasten
zoals deze in kader van SWAV worden toegepast (zie verder slide 43)
• Dit betekent:
Patronale RSZ kost van 75% toe te passen op de aanvulling (indien 58 jaar)!
Stelsel werkloosheid met
bedrijfstoeslag

14. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 14
Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag
KB 30.12.2014
inzake SWT
KB 30.12.2014
inzake
werkloosheid
• Beperking aantal stelsels SWT
• Aanpassing
leeftijdsvoorwaarde
• Impact wijziging
werkloosheidsreglementering
Voor oudere
werknemers
Een gunstig
werkloosheidsstatuut…
Gekoppeld aan een
aanvullende vergoeding
Betaald door werkgever
of fonds
Wat is Stelsel Werkloosheid met bedrijfsToeslag?

15. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 15
Werkloosheidsuitkering
Betaald door RVA
Aanvullende vergoeding
Betaald door
werkgever of fonds
Patronale bijdrage
te betalen op
aanvullende
vergoeding
Welke vergoeding?
Leeftijd van de werkloze bij de aanvang
van het stelsel
Percentages
Minder dan 52 jaar
Van 52 jaar tot minder dan 55 jaar 142,50%
Van 55 jaar tot minder dan 58 jaar 75,00%
Van 58 jaar tot minder dan 60 jaar 75,00%
Van 60 jaar tot minder dan 62 jaar 37,50%
Vanaf 62 jaar 31,25%
Profit – Patronale bijdragen
Ingegaan vanaf 01.01.2017 en ontslag betekend vanaf 01.11.2016

16. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 16
1
•Berekening netto referteloon
•= Geplafonneerd brutomaandloon –RSZ (13,07%) -BV
2
•Berekening aanvullende vergoeding (AV)
•= (Netto referteloon – WLU)/2
3
•Berekening netto SWT
•= (AV +WLU)- RSZ (6,5%)-BV
31
Hoe wordt SWT berekend?
Schematisch overzicht stelsels SWT in 2018
Welk stelsel? Voorwaarden vanaf 2018 Cao
Algemeen cao 17 Leeftijd: 62 jaar
Beroepsverleden:
• mannen: 40 jaar
• vrouwen: 34 jaar (verhoging
tot 40 jaar in 2024)
Cao 17tricies sexies (onbepaalde
duur)
Algemeen sectoraal Leeftijd: 60 jaar
Beroepsverleden idem cao 17
Sectorale CAO vereist (PC 200: ja)
Einde cao 31.12.2017
Zwaar beroep-residuair
regime
2017: 58 jaar
2018: 59 jaar
Beroepsverleden: 35 jaar
Cao 122 (2017-2018)
Sectorale cao of ondernemingscao
58 jaar medische
redenen
Leeftijd ongewijzigd tov 2014
Beroepsverleden: 35 jaar
Cao 123 (2017-2018)
58 jaar met 40 jaar
beroepsverleden
2017: 58 jaar
2018: 59 jaar
Beroepsverleden: 40 jaar
Cao’s 124 en 125 (2017-2018)
Sectorale cao vereist (PC 200: ja)
Zwaar beroep, nacht,
ongeschiktheid
bouwsector
2017: 58 jaar
2018: 59 jaar
Beroepsverleden: 33 jaar
Cao’s 120 en 121 (2017-2018)
Sectorale cao vereist (PC 200: ja)

17. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 17
Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag en
beschikbaarheid
Arbeidsmarkt
Beschikbaarheid
SWT’ers
KB 16 Maart 2016: bijkomende ambtshalve vrijstelling
Werknemers die op 31.12.2014 voldeden aan de voorwaarden voor de toekenning van SWT (vastgeklikt)
Juni 2015: aanpassingen voor de ‘nieuwe’ instroom
Geen vrijstelling van beschikbaarheid, maar ‘aangepaste’ beschikbaarheid Vrijstelling kan wel aangevraagd worden, voor bepaalde SWT-categorieën
Juni 2015: overgangsmaatregelen, blijven ambtshalve vrijgesteld
Ontslagen vóór 1.1.2015 Of werkloosheidsuitkeringen aangevraagd hebben vóór 1.1.2015
Of ontslagen zijn in kader van erkenning van onderneming in
moeilijkheden/herstructurering (09.10.2014 !)
30.12.2014 : elke SWT’er moet beschikbaar zijn, ongeacht stelsel…
Historiek

18. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 18
Voor oudere werklozen vanaf 60 jaar
Aangepaste vorm van begeleiding en opvolging door
de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling
Tot de maand waarin ze de leeftijd van 65 jaar
bereiken
Aangepaste beschikbaarheid
Inschrijven als
werkzoekende
Niet actief zelf naar
werk zoeken
Meewerken aan een
aangepaste persoonlijke
begeleiding
Individueel actieplan
(uiterlijk 9de maand die
volgt op begin
werkloosheid)
Aangepast aan de
individuele
competenties en
ervaring van de werkloze
• Uitgebreide evaluatie 1 jaar nà
aanvang van het actieplan
Aangepaste beschikbaarheid

19. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 19
Stelsel
Algemeen stelsel: ≥
30 weken
opzeggingstermijn
Specifiek stelsel: < 30Specifiek stelsel: < 30
weken
opzeggingstermijn en
aantal andere vwdn
Outplacement en SWT: algemeen principe
Algemeen stelsel:
≥ 30 weken
opzeggingstermijn
Outplacement
verplicht voor
iedereen
Outplacement en SWT

20. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 20
Specifiek stelsel:
< 30 weken
opzeggingstermijn
Outplacement
verplicht
45 jaar en ouder
1 jaar anc
Minstens halftijds
contract
Outplacement
niet verplicht
Werknemers in
SWT
Outplacement en SWT
Recht op aanvullende vergoeding
blijft behouden ten laste van laatste
werkgever
Wanneer de SWT’er een
loontrekkende activiteit hervat bij
een andere werkgever
Wanneer de SWT’er een zelfstandige
activiteit in hoofdberoep aanvat
! Geen RSZ-bijdragen noch
bedrijfsvoorheffing verschuldigd op
de aanvullende vergoeding in deze
periode van werkhervatting …
Als SWT’er aan de slag ….

21. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 21
Stelsel werkloosheid met
aanvullende vergoeding oudere
werknemers
Stelsel Werkloosheid
Aanvullende
Vergoeding oudere
werknemers
Aanvulling van
werkgever bovenop
werkloosheidsuitkering
Aanvulling van
werkgever bovenop
tijdskrediet-uitkering
Wat is SWAV?

22. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 22
Aanvullende vergoeding bij werkloosheid of volledig of
halftijds tijdskrediet die een werkgever rechtstreeks of
onrechtstreeks uitbetaalt in uitvoering van
Interprofessionele
cao
Sector- of
ondernemings-cao
Individuele
overeenkomst
43
Wat is SWAV?
= Pseudo-brugpensioen of
canady dry
• Werknemer voldoet niet aan leeftijds- en
loopbaanvoorwaarden van SWT
• Werkloosheidsuitkering kan wijzigen (degressief)
• Werkgever of Fonds bepaalt bedrag van
aanvullende vergoeding, geen nationale CAO
Verschil
met SWT?
44
SWAV werkloosheid - begrip

23. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 23
45
SWAV werkloosheid – wgbijdragen profit
• Ingegaan vanaf 1.1.2017 en ontslag betekend na 31 oktober 2016
46
SWAV tijdskrediet – wgbijdragen profit
• Ingegaan vanaf 1.1.2016
Sector Betreft AV bij… Percentage
Profit
- Tijdskrediet 100%
- Tijdskrediet 50% 48,53%

24. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 24
47
SWAV
• Duur! Hoge patronale bijdragen
• Voorbeeld
Werknemer is 49 jaar oud en er wordt overeengekomen dat er een aanvulling op
werkloosheid wordt uitgekeerd
Op de aanvulling moet vanaf 1.1.2017 een patronale RSZ-bijdrage worden
betaald van 150%
Vervroegd pensioen

25. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 25
Aanvangsdatum Leeftijd Loopbaan Uitzondering lange loopbaan
2018 63 41
60 jaar als 43 j loopbaan
61 jaar als 42 j loopbaan
2019 63 42 60 jaar als 44 j loopbaan
61 jaar als 43 j loopbaan
Vervroegd pensioen
Het vervroegd pensioen geldt niet voor de gerechtigden die vallen onder het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag,
maar voor pensioenen vanaf 1.1.2019: vervroegd pensioen mogelijk voor SWT’ers
50
Vervroegd pensioen: overgangsmaatregelen
• Behoud van opening recht
Vb.: wie in 2012 voldeed aan de voorwaarden voor vervroegd pensioen, kan met
vervroegd pensioen gaan in 2016, 2017 …
• Verjaren in juni of december tijdens overgangsperiode
• Uitzonderingen
Werknemers die in 2012 niet aan de voorwaarden voldeden, als ze op
31.12.2012 tussen 57 en 61j zijn
• Vb.: 57j en 32j loopbaan op 31.12.2012 => vervroegd pensioen op 62
Uitstapprocedures opgestart vóór 28.11.2011 (cao, AR …)
… (zie site www.onprvp.fgov.be)

26. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 26
Inkomengrens
Kinderlast
< of > 65
jaar
Vervroegd pensioen en toegelaten arbeid
Zonder kind ten laste Met kind ten laste
Brutoberoepsinkomsten *
Werknemer 8.022 € 12.033 €
*Tellen niet mee: kostenvergoedingen, maaltijd- en ecocheques, dubbel vakantiegeld,
achterstallen, werkgeversbijdragen in extralegale verzekeringen, …
Toegelaten arbeid - inkomensgrenzen

27. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 27
Overschrijding
van
inkomensgrenzen
≥ 100%: betaling
pensioen voor dat
kalenderjaar wordt
volledig geschorst
< 100%: prorata
vermindering
pensioen
Vervroegd pensioen en toegelaten arbeid
Rustpensioen

28. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 28
Pensioen
Loopbaan
Gezinssituatie
Leeftijd
Pensioenberekening
Berekening pensioen: loopbaan
Huidig stelsel Vanaf 1 januari 2019
Maximum 14.040 dagen (45
jaar)
Alle gewerkte dagen
worden in rekening
gebracht

29. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 29
Berekening pensioen vanaf 1.1.2019
Loopbaan Werk Werkloos ziekte
Volledige loopbaan:
14.040 VTE
58
Berekening pensioen vanaf 1.1.2019
• Gegarandeerd pensioen voor werkelijke prestaties
• Van restant behouden we 14.040 voordeligste dagen
• Geen pensioen meer voor:
– Volledige werkloosheid
– Volledige SWT
– Volledige SWAV
• Gedeeltelijk pensioen ook mogelijk vanaf 1.1.2019

30. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 30
59
Berekening pensioen vanaf 1.1.2019
Tweede periode werkloosheid en dagen SWT zullen
beperkt worden gelijkgesteld
•Referentieloon: 23.841,73€
•Niet voor SWT onderneming in
moeilijkheden/herstructurering, zware
beroepen en medische redenen
SWT’ers kunnen ook in vervroegd pensioen
65 jaar
66 jaar in
2025
67 jaar in
2030
Rustpensioen: leeftijd

31. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 31
Arbeids-
overeenkomst
stopt niet
automatisch
Maximum
opzeggingstermijn
van 26 weken
Onderling akkoord
Rustpensioen
Onbeperkt
bijverdienen
Vanaf de
wettelijke
pensioenleeftijd
Indien 45 jaar
beroepsloopbaan
OF
Rustpensioen en toegelaten arbeid

32. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 32
Werknemer kan rustpensioen opvragen en nieuwe
arbeidsovereenkomst afsluiten bij andere werkgever
• Minimumduur respecteren in geval van deeltijds
• 1/3 van voltijdse prestatie
• Min 3 uur per prestatie
• Uurrooster opgenomen in arbeidsreglement en
arbeidsovereenkomst
Rustpensioen en toegelaten arbeid
Werknemer kan rustpensioen opvragen en verder blijven
werken bij huidige werkgever
• Geen einde arbeidsovereenkomst nodig
• Geen opbouw meer van pensioen
Rustpensioen en toegelaten arbeid

33. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 33
Formaliteiten
Ik wil
stoppen
met
werken
Vervroegd en rust
pensioen
• Ontslag
werkgever/werknemer
(Max 26 weken opzeg
rustpensioen)
• Onderling akkoord
SWT
• Ontslag werkgever

34. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 34
Ik wil
weer aan
de slag
Vervroegd
pensioen
•Cumul kan, maar
binnen grenzen
•AO
Rustpensioen
•AO
•Onbeperkte cumul indien 65 j
vergoeding
SWT
•AO
•Aanvullende
vergoeding wordt
doorbetaald vorige
werkgever
•Geen RSZ-bijdragen op
vergoeding
Ik wil
minder
werken
Zachte
landingsbanen
•CAO voorzien
•Niet cumuleren met
TK Landingsbanen
TK Landingsbanen
•Schorsing contract tot
pensioenleeftijd 1/5
of 1/2
•Werkgever kan
aanvulling betalen
Deeltijds
•Addendum AO
•Impact
pensioenberekening

35. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 35
69
Enkele nuttige websites
• www.onprvp.fgov.be
Algemene info met betrekking tot rustpensioen, vervroegd pensioen ….
• Mypension.be
Wettelijk pensioen: Automatische raming op 55 jaar
• Raming op aanvraag na 55 jaar bij wijziging arbeidsregime bijv
Aanvullende pensioenrechten raadplegen
• www.rva.be
Tijdskrediet, Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag, …
Toepassing Break@Work

36. Attentia 13-3-2018
Cindy Verslype 36
Bedankt!
www.attentia.be
linkedin.com/company/attentia ● facebook.com/AttentiaGroup ● twitter.com/attentianl
72
40
Bureaus
670
Werknemers
86 mln
Omzet per jaar
93%
Tevreden klanten
94
Dokters
219 k
Medische examens
324 k
Salaris berekeningen
15.000
Klanten
Attentia in cijfers