Contenu connexe
Plus de Батбагана Баасанжав
Plus de Батбагана Баасанжав (20)
6
- 2. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
График байгуулах хүснэгт нь тухайн графикийг илэрхийлж чадахуйц өгөгдөл бүхий
байна.
Хүснэгтээр бүхэлд нь болоод хэсэгчилж график байгуулах боломжтой.
Хүснэгтийн график байгуулах хэсгийг сонгож идэвхжүүлнэ.
2
MSExcel програм дээр төрөл бүрийн бүтэц бүхий график байгуулах, байгуулсан
графикдаа тохиргоо хийх боломжтой байдаг. Графикийг дараах алхамтайгаар байгуулна.
График байгуулах өгөгдөл бүхий хүснэгтийг байгуулна.
График байгуулах өгөгдөл бүхий нүднүүдийг сонгож тэмдэглэнэ.
Insert/Chart хэрэгслийн мөрнөөс сонгоно.
Графикт нэмэлт тохиргоонуудыг хийнэ.
- 3. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Хүснэгтээ идэвхжүүлснийхээ дараа
Insert->Charts хэрэгслийн мөрний
группын графикийн төрлөөс
тохирох төрөл бүхий графикийг
сонгоно.
3
Insert->Charts хэрэгслийн мөрний группын
задлах сумыг дарж мөн графикийн төрөл
сонгох харилцах цонхтой ажиллах
боломжтой.
Графикийн төрлүүд:
Column – баганан график
Line – зураасан график
Pie – бөөрөнхий график
Scatter – математикийн функцээр график
илэрхийлэх байгуулах боломжтой
- 5. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Графикийг үүсгэсний дараа график идэвхтэй байх үед цэсийн мөрөнд
Design
Format
гэсэн 2 цэс нэмэгдэх бөгөөд энэ цэсүүдээс графикийн тохиргоог хийнэ.
5
Design цэсний командууд:
Design->Type->Change Chart Type – үүсгэсэн байгаа графикийн төрлийн солино.
Design->Data->Switch Row/Column – графикийг мөр, баганы утгын алинаар нь
илэрхийлэхээ сонгоно.
- 6. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Design цэсний командууд:
• Design->Chart Layouts->Quick Layout
– графикийн харагдах хэлбэрийг
өөрчилнө.
6
Design->Chart Styles – графикийн өнгө,
илэрхийлж байгаа дүрсийн харагдах хэлбэрийг
өөрчилнө.
Design->Location->Move Chart – графикийг өөр ажлын хуудасруу зөөдөг.
- 7. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Design->Chart Layouts-> Add Chart Element->Chart Title – графикт гарчиг өгнө.
Above Chart – графикийн гарчгийг дээд хэсэгт өгнө.
Centered Overlay – графикийн гарчгийг графикийн дүрс бүхий хэсэг рүү оруулж
өгнө.
None – графикийн гарчгийг устгана.
7
- 8. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Design->Chart Layouts-> Add Chart Element-> Axis Title->Primary Horizontal– графикийн
хэвтээ тэнхлэгт нэр өгнө.
Design->Chart Layouts-> Add Chart Element-> Axis Title -> Primary Vertical– графикийн
босоо тэнхлэгт нэр өгнө.
8
- 9. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Design->Chart Layouts-> Add Chart Element-> Legend – графикийг үүсгэж байгаа
утгын тэмдэглэгээний байрлалыг тодорхойлно.
9
Legend->Right –утгын тэмдэглэгээг графикийн баруун талд харуулна.
Legend->Top –утгын тэмдэглэгээг графикийн дээр харуулна.
Legend->Left –утгын тэмдэглэгээг графикийн зүүн талд харуулна.
Legend->Bottom –утгын тэмдэглэгээг графикийн доор харуулна.
- 10. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Design->Chart Layouts-> Add Chart
Element-> Data Labels – графикийг
үүсгэж байгаа утгуудыг графикийн
дээр хэрхэн харуулах эсэхийг
тодорхойлно.
10
Design->Chart Layouts-> Add Chart
Element-> Data Table – графикийг үүсгэж
байгаа хүснэгтийг графиктай хамт
харуулах эсэхийг тодорхойлно.
- 11. ГРАФИКТАЙ АЖИЛЛАХ
Design->Chart Layouts-> Add Chart
Element->Axes – графикийн хэвтээ
болон босоо тэнхлэгийн дагуу
байрлаж байгаа утгуудыг харагдуулах
эсэхийг тодорхойлно.
11
Design->Chart Layouts-> Add Chart Element->
Gridlines – графикийн ард хэвтээ болон босоо
шугам үүсгэнэ.
Design->Chart Layouts-> Add Chart Element->
Trendline – хүснэгтийн өгөгдлүүдийн хоорондын
хамаарлыг график дээр үзүүлэхээс гадна өсөлт
бууралтыг шугаман хамаарлаар нэмж дүрслэхэд
хэрэглэдэг.
- 13. НҮДЭН ДЭХЬ ӨГӨГДЛИЙГ ТОДОРХОЙ
ЗОРИЛГОТОЙГООР ХУУЛАХ
13
Нүдэнд өгөгдлийг хуулах болон зөөх үйлдлийг гүйцэтгэхдээ тодорхой сонголт ашиглаж
сонгосон өгөгдлөөс өөрт хэрэгтэй тодорхой хэсгийг хуулах боломж MS Excel програмд
байдаг. Энэ нь өгөгдөл бүхий нүдийг хуулж сонгосон байрлалд тавихдаа тоон утгыг,
томъёог, хэлбэр загварыг гэх мэт сонгоно гэсэн үг.
1. Хуулах мэдээлэл бүхий нүдийг сонгоно.
2. Хуулах команд Copy – г сонгоно.
3. Өгөгдөл байрлуулах нүдийг сонгоно.
4. Home->Clipboard->Paste->Paste Special командыг сонгоно
All Бүх өгөгдлийг хуулах
Formulas Зөвхөн томъёог хуулах
Values Зөвхөн утгыг хуулах
Formats Зөвхөн форматыг хуулах
Comments Тайлбарыг хуулах
All except borders Хүрээнээс бусдыг хуулах
- 14. НҮДЭН ДЭХЬ ӨГӨГДЛИЙГ УСТГАХ
14
Clear All – Сонгосон нүдэнд оруулсан бүх өгөгдлийг устгах
Clear Formats – Сонгосон нүдэн дэх өгөгдлийн хэлбэрийг
устгах
Clear Contents – Сонгосон нүдний агуулгыг устгах
Clear Comments – Сонгосон нүдэнд хийсэн тайлбарыг
устгах
Clear Hyperlinks – Сонгосон нүдний холбоосыг устгах
Home->Editing -> Clear ( ) командаар гүйцэтгэнэ.
Өгөгдлийг устгах нүднүүдийг сонгоно.
Home->Editing -> Clear командыг сонгоно.
Нээгдэх дэд цэснээс устгахыг хүссэн хэсгийг устгана.
- 15. ХҮСНЭГТИЙН МӨР, БАГАНАТАЙ АЖИЛЛАХ
Home->Cells->Insert->Insert Cells – хүснэгтэнд нүд нэмнэ. Энэ командыг дарахад
Insert харилцах цонх гарч ирэх бөгөөд тохирох командыг сонгож дарна.
15
Shift cells right – идэвхтэй байгаа нүдний зүүн талд нь нүд нэмээд идэвхтэй
байгаа нүднээс хойших бүх нүдийг бүхэлд нь баруун тийш нь шилжүүлнэ.
Shift cells down – идэвхтэй байгаа нүдний доод талд нь нүд нэмээд идэвхтэй
байгаа нүднээс дооших бүх нүдийг бүхэлд нь доош нь шилжүүлнэ.
Entire row – идэвхтэй байгаа нүдний дээд талд мөр нэмнэ.
Entire column – идэвхтэй байгаа нүдний зүүн талд багана нэмнэ.
Home->Cells->Insert->Insert Rows – хүснэгтийн идэвхтэй байгаа
мөрийн дээд талд мөр нэмнэ. Хэрэв хэд хэдэн мөр идэвхжүүлсэн бол
идэвхжүүлсэн байгаа мөрийн тоогоор мөр нэмнэ.
Home->Cells->Insert->Insert Columns – хүснэгтийн идэвхтэй байгаа
баганы зүүн талд багана нэмнэ. Хэрэв хэд хэдэн багана идэвхжүүлсэн
бол идэвхжүүлсэн байгаа баганы тоогоор багана нэмнэ.
Home->Cells->Delete->Delete Cells – хүснэгтээс идэвхтэй байгаа нүдийг
устгана.
Home->Cells->Delete->Delete Rows – хүснэгтээс идэвхжүүлсэн байгаа нэг
болон хэд хэдэн мөрийг устгана.
Home->Cells->Delete->Delete Columns – хүснэгтээс идэвхжүүлсэн байгаа
нэг болон хэд хэдэн баганыг устгана.
- 16. Home->Cells->Format->Row Height – идэвхжүүлсэн
байгаа хэд хэдэн мөрийн өндрийг зэрэг тохируулна.
Командыг дарахад харилцах цонх гарч ирэх бөгөөд
мөрийн өндрийг тоогоор өгнө. Мөрийн стандарт
өндөр нь 12.75 байдаг.
Home->Cells->Format->AutoFit Row Height –
мөрийн өндөр дотор нь агуулагдаж байгаа өгөгдлийн
хэмжээгээр тохирогдоно.
ХҮСНЭГТИЙН МӨР, БАГАНАТАЙ АЖИЛЛАХ
16
Home->Cells->Format->Column Width –
идэвхжүүлсэн байгаа хэд хэдэн баганы өргөнийг зэрэг
тохируулна. Командыг дарахад харилцах цонх гарч
ирэх бөгөөд баганы өргөнийг тоогоор өгнө. Баганы
стандарт өргөн нь 8.43 байна.
Home->Cells->Format->AutoFit Column Width –
баганы өргөн дотор нь агуулагдаж байгаа өгөгдлийн
хэмжээгээр тохирогдоно.
Home->Cells->Format->Default Width – баганы
өргөнийг стандарт байдалд аваачна.
- 17. Home->Cells->Format->Hide & Unhide-> Hide Rows – идэвхжүүлсэн байгаа нэг
болон хэд хэдэн мөрийг ажлын талбараас нууна.
Home->Cells->Format->Hide & Unhide-> Hide Columns – идэвхжүүлсэн байгаа
нэг болон хэд хэдэн баганыг ажлын талбараас нууна.
Home->Cells->Format->Hide & Unhide-> Hide Sheet – идэвхжүүлсэн байгаа нэг
болон хэд хэдэн ажлын хуудасыг ажлын талбараас нууна.
Home->Cells->Format->Hide & Unhide-> Unhide Rows – нуусан байгаа мөрийг
ил гаргана.
Home->Cells->Format->Hide & Unhide-> Unhide Columns – нуусан байгаа
баганыг ил гаргана.
Home->Cells->Format->Hide & Unhide-> Unhide Sheet – нуусан байгаа ажлын
хуудасыг ил гаргана.
ХҮСНЭГТИЙН МӨР, БАГАНАТАЙ АЖИЛЛАХ
17
- 18. Move or Copy командыг сонгоход харилцах цонх гарч ирнэ.
АЖЛЫН ХУУДАСТАЙ АЖИЛЛАХ
18
To Book - Хуулах ажлын хуудсыг байрлуулах ажлын
хавтсыг сонгоно.
Before Sheet - Өөр ажлын хавтас руу зөөх хэрэггүй
бол аль ажлын хуудасны өмнө болон хойно
байрлуулахыг сонгоно.
Create a copy сонголтыг идэвхжүүлнэ. Хэрэв зөөх
бол энэ сонголт сонгогдоогүй байна.
Ажлын хуудсыг хуулах болон зөөх
Ажлын хуудас гэгдэх Sheet –ийг бүхэлд нь хуулах эсвэл бэлэн байгаа ажлын
хуудсуудын өмнө эсвэл хойно мөн өөр ажлын хавтас руу хуулж зөөх үйлдэл гүйцэтгэх
шаардлага тохиолддог.
Үүний тулд идэвхитэй байгаа ажлын хуудсыг хуулах болон зөөх командыг гүйцэтгэнэ.
Хуулах гэж буй ажлын хуудсыг сонгоно.
Home->Cells->Format->Move or Copy Sheet команд
Эсвэл ажлын хуудас дээр хулганы баруун товчийг дарахад гарч ирэх шуурхай
цэснээс Move or Copy командыг сонгоно.
- 19. Ажлын хуудасны нэрийг өөрчлөх
АЖЛЫН ХУУДАСТАЙ АЖИЛЛАХ
19
Нэрийг өөрчлөх ажлын хуудсыг сонгоно.
Хулганы баруун товчийг дарж нээгдэх шуурхай
цэснээс Rename командыг сонгоно.
Эсвэл Home->Cells->Format->Rename Sheet
командыг сонгоно.
- 20. Давхацсан мэдээллийг устгах:
20
Нэг баганад байгаа давхацсан тоо, текст, үгийг устгахдаа Data->Data Tools->Remove Duplicates
Data->Data Tools-> Consolidate сонгоход дараах цонх гарч ирнэ.
Хүснэгт нэгтгэх:
Function хэсэгт (нэгтгэх бол Sum) функцээ
сонгоно.
Reference хэсэгт нэгтгэх ажлын мужийг сонгож
өгнө.
All Reference хэсэгт нэгтгэх гэж буй бүх ажлын
мужийн талбарууд байрлана, Add-нэгтгэх талбарт
ажлын мужийг нэмэх, Remove-нэгтгэх талбараас
ажлын мужыг хасах
Top row- сонговол дээд талын мөрийг оруулах
Left column сонговол зүүн баганыг оруулна.
Create links to source data-нэмэлт өөрчлөлт
хийгдсэн үед байнга өгөгдлөө засаж байх
сонголтыг идэвхжүүлэн ОК товчлуурыг дарна.
- 21. Vlookup функц ашиглан хүснэгт харьцуулах
21
Vlookup функц ашиглан хүснэгтэнд мэдээлэл дуудаж оруулахдаа эхлээд үндсэн хүснэгтээ
идэвхижүүлээд Formulas цэсний define name нэр өгвөл амар байдаг.
Дуудаж оруулах нүдэндээ Formulas ->Function Library -> Lookup & Reference цэснээс Vlookup
функцийг сонгоод
Lookup_value – жиших нүдний хаягаа оруулна
Table_array - define name өгсөн бол тухайн нэрийг бичнэ харин нэр өгөөгүй бол тухайн
харьцуулах нүдэнд гарч ирэх үндсэн хүснэгтээ идэвхижүүлж өгнө
Col_index_num – тухайн нүдэнд гаргаж ирэх баганын дугаар
Range_lookup – ойролцоо утга буюу True гэж бичнэ тэгээд OK товчийг дарна
2 болон түүнээс дээш баганыг нэгтгэж нэг баганад оруулах бол CONCATENATE() фунцыг
ашиглаж нэгтгэж өгдөг. Харин нэг баганад байгаа мэдээллийг 2 болон түүнээс дээш баганад
хуваах бол тухайн баганаа идэвхижүүлээд Data->Data Tools->Text to Columns сонгож хувааж
өгдөг.
Data->Data Tools-> Subtotal сонгож гарч ирэх цонхонд At each change in - нийлбэрийн хаана
гаргахыг, Use function - ямар функц ашиглах, Add subtotal to – юугаар нийлбэрийг гаргахыг
зааж өгнө
Дэд нийлбэрийг олох
- 22. АЖЛЫН ХУУДАСНЫ ХЭВЛЭГДЭХ МУЖИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ
22
Хүснэгтийг бүхлээр нь болон хэсэгчилэн хэвлэж болно. Хэсэгчлэн хэвлэхдээ хэвлэх
мужаа тодорхойлох шаардлагатай. Үүний тулд :
1. Хэвлэх мужаа (хулганаар чирж ) тэмдэглэнэ.
2. Page Layout->Page Setup хэрэгслийн мөрний группын Print Area хэрэгслээс Set
Print Area командыг сонгоно.
Page Layout->Page Setup->Print Area->Set Print Area
Хэвлэх мужийг устгах
1. Page Layout->Page Setup->Print Area->Clear Set Area
2. Page Layout->Page Setup(задлах сумыг дарахад гарч ирэх харилцах цонх)-
>Sheet хэсгийн Print Area хэсгийн ард байгаа нүдний нэрийг арилгана.
- 23. Хэвлэх мужийг тэмдэглэхээс гадна цонхны утгыг нь зааж өгч болно. Үүний тулд :
Page Layout->Page Setup(командын задлах сумыг дараад гарч ирэх харилцах цонх)-
>Sheet хэсгийг сонгоно.
Print Area хэсэгт хэвлэх муж байрлах хэсгийн зүүн дээд, баруун доод цонхны
утгыг тавь. Жишээ нь: A1 : E9 г.м
Хэвлэх хязгаараа заагаад OK товч дарна.
АЖЛЫН ХУУДАСНЫ ХЭВЛЭГДЭХ МУЖИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ
23
- 24. АЖЛЫН ХУУДАСНЫ ХЭВЛЭГДЭХ МУЖИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ
24
Сонголт Үүрэг
Print Area
Хэвлэх мужийг
тодорхойлно.
Print
Хэвлэх зүйлийг
заана.
Gridlines Шугам
Draft
Quаlity
Ноорог байдлаар
хэвлэнэ.
Black and
White
Хар цагаанаар
хэвлэнэ.
Row and
Column
Heading
Мөр баганы толгойн
хэсэг
Print Titles
Хэвлэх хэсгийн
гарчиг
- 25. Хайлтыг ажлын талбарыг бүхэлд нь хамруулж хийхээс гадна тэмдэглэгдсэн мужид
хийж болно.
Хайлт хийх мужийг тэмдэглэнэ. (муж тэмдэглээгүй тохиолдолд идэвхтэй ажлын
талбарт хайлт хийгдэнэ)
Home/Editing/Find&Select/Find командыг сонгоно.
Нээгдэх Find харилцах цонхны:
-Find what нүдэнд хайх тэмдэгтүүдийг бичнэ.
-Search нүдэнд багана эсвэл мөрийн дагуу хайх эсэхийг сонгоно.
-Look in нүдэнд томъёо, тоон утга, тайлбарын аль нэгийг сонгож хайх боломжийг
сонгоно.
-Within нүдэнд ажлын хуудаснаас хайх уу, ажлын талбараас хайх уу гэдгээ
сонгоно.
25
АЖЛЫН ХУУДСАНД ӨГӨГДЛИЙГ ХАЙХ, СОЛИХ
- 26. Хүснэгттэй ажиллаж байх үед хүснэгтийн багана мөрийг бусдаас онцгойлж өнгөөр
ялгах шаардлага гарах үе байдаг.
Home->Font->Fill Color( ) командаар гүйцэтгэнэ.
26
АЖЛЫН ХУУДАСНЫ ДЭВСГЭР ӨНГИЙГ ӨӨРЧЛӨХ
Харин Page Layout->Page Setup->Background командаар ажлын хуудсанд дэвсгэр
болгож төрөл бүрийн зураг оруулах боломжоор хангагдана.
Зураг оруулсны дараа Background команд Delete Background команд болох бөгөөд
оруулсан зургаа энэ командаар устгана.
- 28. Data->Sort & Filter->Sort командаар боловсруулсан байгаа хүснэгтэндээ
шаардлагатай эрэмбэлэлтийг хийдэг.
Эрэмбэлэх командыг гүйцэтгэх өөр нэг хялбар арга бол Home->Editing->Sort &
Filter команд юм.
28
АЖЛЫН ХУУДСАН ДАХЬ ХҮСНЭГТИЙН ӨГӨГДЛИЙГ ЭРЭМБЭЛЭХ
- 29. View->Workbook Views->Normal – хүснэгтийг MSExcel програмыг анх нээхэд байсан
хэлбэрт оруулна. Өөрөөр хэлбэл үргэлжилсэн хүснэгт хэлбэртэй харагдуулна.
View->Workbook Views->Page Layout – хүснэгтийг хуудсаар тасалсан хэлбэртэй
харагдуулна.
View->Workbook Views->Page Break Preview - ажлын хуудсанд төрөл бүрийн хүснэгт
боловсруулж график диаграмм байгуулан нилээд хэмжээний өгөгдөлтэй ажиллах
явцад боловсруулсан байгаа бүх мэдээллийг нэгэн зэрэг харах боломжийг олгоно.
29
АЖЛЫН ХУУДАСНЫ ХАРАГДАХ ХЭЛБЭРИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ
- 30. View->Show->Gridlines – MSExcel програмын хүснэгтийн шугамыг арилгах болон
харагдуулах
View->Show->Formula Bar – томъёоны мөрийг нуух болон харагдуулах
View->Show->Headings – мөр, баганыг нэрлэж байгаа үсэг, тоог нуух болон ил
гаргах
30
АЖЛЫН ХУУДАСНЫ ХАРАГДАХ ХЭЛБЭРИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ
- 31. View->Window->Freeze Panes – хэрэгслээс хүснэгтийн аль хэсгийг хөдөлгөөнгүй
болгох буюу хөлдөөхийг сонгоно. Их хэмжээний мэдээлэлтэй ажиллаж байх үед
хамгийн эхний утгыг хөдөлгөөнгүй харах шаардлага гардаг.
Freeze Panes – хүснэгтийн сонгож идэвхжүүлсэн байгаа хэсгийг
хөдөлгөөнгүй болгоно.
Freeze Top Row – хүснэгтийн хамгийн эхний мөрийг хөдөлгөөнгүй болгоно.
Freeze First Column – хүснэгтийн хамгийн эхний баганыг хөдөлгөөнгүй
болгоно.
31
АЖЛЫН ХУУДСАН ДАХЬ ХҮСНЭГТИЙН МӨР, БАГАНЫГ ХӨЛДӨӨХ
Энэ командыг гүйцэтгэсний дараа хөлдөөж хөдөлгөөнгүй болгосон хэсгээс бусад
хэсэг хөдөлнө.
- 33. Үндсэн сурах бичиг:
1. Монхоон Р. Компьютер, мэдээлийн технологи, УБ., 2011.
х.75-х.88
2. Мөнхчимэг. Б, Болор. Л. Компьютерийн мэдлэг УБ., 2012.
х.247-х.293
3. Дэлгэржав П. Microsoft Excel 2010, УБ., 2011.
Электрон эх үүсвэр:
1. http://www.slideshare.net/akhit/microsoft-excel-5283836
2. http://www.trainupnow.com/
3. http://www.fgcu.edu/support/office2007/excel/index.asp
4. http://www.baycongroup.com/excel2007/01_excel.htm
5. http://s-it101.blogspot.com/p/sssss.html
33
АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ: