SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  20
Télécharger pour lire hors ligne
GJIMNAZI : “THEMISTOKLI GERMENJI”
PROJEKT
LENDA:SHKENCE TOKE/KIMI
PUNUAN: KRISTINA KOCIBELLI
&
ELISABETA HAJDINI
Pune ne grup
Tema: Studim I gjendjes te
ujerave te rrethit te Korces
Detyrat:
-Organizohuni ne grupe te vogla dhe mblidhni te dhena
mbi burimet ujore te zones ku banonoi,mbi menyren e
perdorimit dhe shfrytezimit te tyre
-Analizoni rezultatet dhe diskutoni ne klase duke
keshilluar ndryshime te nevojshme te
perdorimit,shfrytezimit dhe ruajtjes ne gjendje jo te
ndotur te burimeve ujore
Uji i fresket eshte nje burim i kufizuar, esencial per bujqesine, industrin
e dhe ekzistencen njerezore. Pa uje te fresket si ne menyre sasiore edhe
cilesore zhvillimi i qendrueshem nuk eshte i mundur Ne zhvillimin eko
nomiko‐shoqeror te nje vendi, gjithnje ne perputhje me parimin tashm
e universal te zhvillimit te qendrueshem, merr rendesi te vecante
evidentimi dhe gjetja e rrugeve dhe teknologjive me efikase si per
shfrytezimin sa me racional te pasurive natyrore ashtu dhe
kontrollit cilesor dhe sasior te impaktit mbi mjedis.
Keto pasuri natyrore kerkojne vleresim sasior, cilesor dhe dinamik si
dhe nje menaxhim bashkekohor, integral dhe te qendrueshem.
Eshte i mirenjohur fakti qe per shkak te shfrytezimit pa kriter te t
yre, mbikonsumimit dhe rritjes se shkalles se ndotjes keto pasuri .
Rezervat ujore te ketij rajoni perbehen prej
dy burimesh furnizimi:
1. Furnizimi nepermjet shtresave
ujembajtese nentokesore te cilat aktualisht
sot perdoren per uje te pijshem dhe ne
prespektive mund te perdoren per ujitjen e
ketyre zonave.
2. Furnizimin nepermjet ujrave
siperfaqesore qe dalin nepermjet burimeve
malore apo fushore. Pjesa me e madhe e
ketyre burimeve perdoren per uje te
pijshem me rrjedhje te lire ose ngritje
mekanike. Me baze nga keto burime jane
dhe rrjedhat e lumenjve te Devollit-Osumit-
Dunavecit-Tushemishtit e perrenj te tjere.
BURIMET UJORE
Rajoni i Korces laget nga
liqene, lumenj dhe perrenj te
ndryshem:
Liqeni i Ohrit,
Liqenet e Prespes se madhe
dhe te vogel,Lumi I
Devollit dhe Lumi i Dunavecit
Qarku i Korçës përfshin në territorin e vetem dy
liqene të rëndësishëm:
- Liqenin e Prespës, me një sipërfaqe të
përgjithshme të pasqyrës së ujit rreth 329 km2
(Prespa e Madhe me 285 km2 dhe Prespa e Vogël
me rreth 44 km2). Thellësia 54m dhe
me vëllim ujrash rreth 5,2 miliard m3 ujë.
- Liqenin e Pogradecit (Ohrit), me një sipërfaqe
prej 363 km2, ku rreth 111,4 km2
shtrihet brenda territorit të Shqipërisë, thellësi
mesatare 145 m e thellësi maksimale 295
m. Vëllimi i ujrave është rreth 50 miliardë m3 ujë.
Sipërfaqja e pellgut ujëmbledhës është
rreth 2800 km2
Liqeni i Prespes
Per shkak te thellesise me te vogel se ai i Ohrit, nuk peson
nje stratifikim te forte gjate muajve te ndryshem te vitit.
Thellesia e vogel tregon qe era mund te perzieje plotesisht
ujrat cdo vit. Nga tetori ne mars ujrat e ketij liqeni
perzihen vazhdimisht, ndersa nga prilli ne gusht ujrat
stratifikohen. Dhjetori eshte muaji me temperaturen me te
ulet ne liqenin e Prespes, ndersa gushti eshte muaji me
temperature me te larte. Ne liqenin e Prespes gjate
periudhes se stratifikimit perqendrimi i oksigjenit te tretur
zvogelohet ne menyre dramatike. Ne vere permbajtja e
oksigjenit mund te marre vlera afer zeros ne ujrat prane
fundit te liqenit.
Liqeni I Ohrit
Ne Liqenin e Ohrit, per shkak te thellesise se tij te madhe, vihet re fenomeni i
shtresezimit.
Kjo gje duket qarte nga ndryshimet e temperatures nga shtresa ne shtrese , ku ne
siperfaqe kemi ndryshim te vlerave te saj ne lidhje me temperaturen e ajrit.
Ky ndryshim eshte i shoqeruar edhe me ndryshimet e saj ne shtresat e meposhtme deri
ne thellesine 50m. Me pas ajo mbetet e pandryshuar pavaresisht nga koha kur eshte
kryer matja e tmperatures se ujit.
Flora dhe fauna e liqenit te Ohrit janë shumë të pasura dhe e bëjnë këtë liqen me një
biodiversitet unikal në Ballkan dhe Evropë. Liqeni ka 17 lloje e nënlloje, nga të cilat 70
% janë endemike. Lloji më i dëgjuar është Korani (Salmo Letnica Ohridanus Karaman).
Plazhi është zallor dhe ranor. Liqeni i Pogradecit shquhet, në veçanti, për pastërtinë dhe
tejdukshmërinë e madhe të ujrave (deri 30 m thellësi), që kanë ngjyrë të kaltër në blu.
Karakteristikë e liqenit të Ohrit ka qenë uji i kulluar, por veprimtaritë njerëzore në
pellgun ujëmbledhës,vetëm për pak dekada të fundit e kanë ndryshuar këtë gjendje.
Faktorët që kanë çuar në gjendjen aktuale janë:
Shtimi popullsisë dhe zhvillimi kanë ushtruar ndikim në liqen, ku përfshihet trysnia e
fortë që ushtron peshkimi, prishja e shtretërve të kallamishteve dhe habitateve natyrore
rreth liqenit si dhe shtimi i përqendrimit të fosfateve dhe lëndëve të tjera ndotëse; ii)
rreth 30% e ujrave të zeza të qytetit të Pogradecit kanalizohen dhe pastaj derdhen në
liqen pranë fshatit Tushemisht; iii) burim ndotjeje janë tokat bujqësore. Plehrat kimike,
grimcat e dheut dhe pesticidet shpëlahen nga lumenjtë e përrenjtë e derdhen në liqen;
iv) Industria. Në Pogradec, fabrikat e pjesëve metalike dhe një fabrikë e lëndëve larëse,
që përmbajnë fosfate, shkarkojnë ujrat e ndotura në liqen. Minierat, që kanë
funksionuar më parë në këtë rreth, kanë, pranë tyre, grumbuj xeherori, që janë të
ekspozuar ndaj rreshjeve.
Ujrat e rreshjeve
i shpëlajnë lëndët ndotëse dhe i derdhin në liqen;
Llojet e peshqve me rëndësi tregëtare në Liqenin e Ohrit,
sidomos korani, janë gjuajtur në nivele të paqëndrueshme, gjatë
viteve të fundit dhe popullatat e koranit janë në rrezik për t’u
zhdukur. Veprimtaritë njerëzore në bregun e liqenit përbëjnë
rrezik për vezët e peshqve, sidomos të koranit dhe krapit;
Vipellgjet ujëmbledhës së liqeneve Ohër e Prespë përbëjnë një
habitat me rëndësi për shumë lloje kafshësh e shpendësh të
egra, ku përfshihen pelikani dalmat ose kaçurrel, rosa e murrme,
shqiponja me pulla dhe shqiponja mbretërore. Humbja e
copëzimi i habitateve nga ana e njerëzve janë rreziku më i madh
për vazhdimësinë e këtyre kafshëve.
Ujëra të zeza në Liqenin e Ohrit
Njollat e zeza nga fekalet dhe ujërat e zeza nga rrjeti i
kanalizimit të qytetit po derdhen në liqenin e Ohrit
tek Porti në afërsi të qendrës së qytetit. Era e keqe
askënd nuk e lë indiferent, e sidomos mysafirët që ulen
në restorantet përreth. Nga ky tub i vogël rrjedh tani
papastërtia që vjen nga ndërtesat dhe shtëpitë në
pjesën e vjetër të qytetit që ende nuk janë kyçur në
sistemin e kolektorit.“ Shpesh më pyesin turistët, çfarë
është kjo erë.??!!!!
Liqeni I Prespes
Temperatura
Per kete liqen muaji mars eshte muaji me temperatura me te uleta dhe muaji korrik me temperatura me te larta.
Theksojme se temperatura ndikon ndjeshem ne permbajtjen e elementeve te cilet vleresojne cilesine e ujrave te
liqenit.
Transparenca
Vihet re nje zhvillim intensive i bimesise ujore.
Oksigjeni I tretur
Vlerat e perqendrimit te oksigjenit te tretur deshmojne per pranine e lendeve organike ne liqen.
Fosfori total
Permbajtja e fosforit eshte nje tregues me rendesi I procesit te eutrofokimit te ujrave.
Percjellshmeria elektrike
Percjellshmeria elektrike eshte nje parameter integral per te vleresuar permbajtjen e pergjithshme te
kriprave ne uje.
Nitratet
Azoti ndodhet ne uje ne formen e nitrateve qe luajne nje rol esencial ne proceset e
eutrofokimit artificial ne ujrat natyrore dhe ne disa raste percaktojne shpejtesine e ketij procesi. Procesi I
eutrofikimit ne ujrat e liqenit te Prespes ecen me ritme te
konsiderueshme dhe kjo deshmon per pranine e elementeve ndotes ne keto ujra.
Amoniaku
Prania e amoniakut ne vlerat e monitoruara tregon per pranine e mikroorganizmave qe sulmojne kete trup ujor
per ta kthyer ne nje vend me bimesi te madhe.
Sipas treguesve më të fundit rezulton:
Liqeni i Ohrit, sipas përmbajtjes së lëndëve ushqyese,
cilësohet si oligotrof (përqindja e
fosforit total 7 mg/m3). Veçori tipike e liqenit është
përmbajtja e ulët e kriprave të
tretura. Ujërat e tij janë të stratifikuara dhe përmasat e
këtyre shtresave ndryshojnë në
varësi të temperaturës. Problematike paraqiten
shkarkimet e fosforit në liqen, nëpërmjet
ujrave të zeza të patrajtuara të qytetit. Vlerësimet
paraprake për përmbajtjen e fosforit
tregojnë se ajo është 3-4 herë më e lartë nga ajo që do
të duhej në mënyrë që liqeni të ketë
ujë të kulluar.
Liqeni i Prespes se vogel
Liqeni i Prespes se vogel aktualisht paraqitet ne gjendje te nje mocalishteje. Ky
transformim aksidental eshte shkaktuar prej zbatimit te nje projekti ujitjeje ne vitet
1970 –1975.
Lumi Devoll u fut ne menyre te detyruar ne liqenin e Prespes se vogel dhe prej
rritjes s nivelit te ujit u be dalja e ujit ne sistemin ujites te fushes se Korces.
Kjo solli per pasoje qe pas pak kohesh te kesaj forme perdorimi, ne liqen u depozituan
sasi kolosale prurjesh te ngurta, kryesisht argjile.
Kjo argjile u vendos ne formen e nje shtrese ne fund te liqenit, qe bllokoi gjithe
burimet karstike te fundit te liqenit, qe ishin burimi i ushqimit
me uje te fresket e te paster te tij.
Keshtu uji i liqenit nuk qarkullonte me, u kthye ne nje mase uji te ndenjur, qe me
kalimin e kohes shkaktoi rritjen e temperatures se tij dhe,
shoqeruar edhe me ndotjen dhe depozitimin e nje mase te konsiderueshme toke
argjilore, e transformoi liqenin ne gjendjen qe eshte sot, nje siperfaqe mocalore.
Lumenjte e perrenjte
-Lumi Devoll
Eshte lumi qe pershkon nga lindja ne perendim rajonin e
korces. Disa te dhena per kete
lume, per segementin qe pershkon rrethin e Korces, jane :
Pjesa e siperme e lumit qe kalon ne rrethin e Devollit dhe
ate te Korces, karakterizohet
nga fenomeni i erozionit si nje fenomen i dyfishte, nga njera
ane uji i lumit gerryen ne menyre mjaft aktive token
bujqesore qe shtrihet ne vazhdim te brigjeve te tij dhe, nga
ana
tjeter, tek uji i lumit shkarkohen shume prurje te ngurta qe
sjellin me vehte rekete, proskat e perenjte qe ushqejne kete
lume, vecanerisht ne territorin e komunave Gore dhe
Moglice.
Rjedhja mesatare vjetore e lumit ne dalje te territorit te
rrethit te Korces eshte 21.9 m³/sek .
Lumi Devoll do te pesoje ne vitet ne vazhdim dy modifikime
te rendesishme prej zhvillimit te nje projekti
hidroenergjetik, do te krijohet ne territorin e komunes
Moglice, prane fshatrave Nikollare, Gjinikas, etj nje
rezervuar me siperfaqe 7.2km² dhe pas tij, ne
nje segment prej rreh 12km, shtrati i lumit do te lihet me
nje rjedhje minimale prej 0.9
m³/sek.
-Perrenjte
e rrethit te Pogradecit qe derdhen
ne liqenin e Ohrit :
Perroi i Pogradecit, siperfaqja e
pellgut 11 km², lartesia mesatare
756 m, prurja mesatare -
0.151m³/sek.
- Perroi i Verdoves, siperfaqja e
pellgut 9.2km², lrtesia mesatare
756m, prurja mesatare
0.152m³/sek. - Perroi i Remenjit,
siperfaqja e pellgut 11.6km², lartesia
mesatare756m, prurja mesatare
0.189m³/sek.
- Perroi i Cerraves, siperfaqja 88.6
km², lartesia mesatare 920m, prurja
mesatare 1.330
m³/sek.
Lumi Devoll
Lumi Devoll (196 km) buron në këmbë të Gramozit, vazhdon
rrjedhën e vet në veri drejt qytetit të Bilishtit, për t’u kthyer më
pas në perëndim nëpër grykën midis Malit të Thatë në veri dhe
Moravës në jug, ku bashkohet në thellësi me lumin Osum, që
buron po nga Gramozi, dhe formojnë së bashku Semanin.
Sipërfaqja e ujëmbledhëse është 3.139 km² dhe lartësia mesatare
mbi nivelin e detit është rreth 960 m. Prurja mesatare e Devollit
është 49,5 m³/s, ushqehet kryesisht nga ujërat sipërfaqësore.
Mineralizimi i ujit është 390 mg/l.
Grykën që lidh fushën e Devollit me atë të Korçës, atë të
Cangonjit, helenët e vjetër e kanë quajtur (Propilion) me kuptimin
“roje e portës”. Mendohet se nga ky emër i vjetër ka ngelur emri i
fshatit të sotëm Pilur (Komuna Progër, rrethi i Devollit), në
krahun e majtë të rrugës nacionale Bilisht-Korçë.
Përmes Korçës kalonte një lumë.
Ata që zbrisnin nga malet e Moravës e quanin "lumi i Moravës", sepse buronte
prej prej andej. Ata që vinin nga fshatrat përreth Mborjes e njihnin si "lumi i
Mborjes", sepse lumi kalonte edhe aty. Banorët e Korçës e kishin pagëzuar me
emrin "lumi i Korçës", sepse nuk mund ta quanin ndryshe. Megjithatë për
shumë kohë e vite lumi mbajti emrin e tij të dikurshëm, "lumi i Moravës".Ai
hynte në Korçë diku aty ku ndodhet sot fabrika e birrës, te vendi që njihet me
emrin "çezma e Shetros". Pikërisht aty, disi pranë apo larg, gjendej një mulli.
Mulliri ndante Korçën me Mborjen. Lumi zbriste tatëpjetë dhe hynte mes
pazarit, dilte nga qyteti dhe derdhej në kënetën e Maliqit shumë afër me fshatin
Sovjan. Të dy anët e qytetit bashkoheshin nga një urë e madhe e gurtë.
Përgjatë lumit kishte edhe ura më të vogla. Në verë ishte gjithnjë i thatë, i
heshtur krejtësisht si një lumë i vdekur, por në vjeshtë e ndryshonte tërësisht
pamjen. Fillonte e mbushej me ujë, rridhte rrëmbyeshëm e bëhej i frikshëm, si
një qenie e çuditshme që ngrihej nga varri. Tentonte vazhdimisht të dilte nga
shtrati dhe të përhapej në qytet si të donte. Ai do të përbytte dy herë pazarin e
Korçës.
Studim I gjendjes te ujerave te rrethit te Korces
Studim I gjendjes te ujerave te rrethit te Korces
Korçë: Fabrika e regjjes së lëkurëve po ndot rëndë mjedisin •
• Fabrika e regjjes së lëkurave në Drenovë rrezikon shëndetin e banorëve të Korçës. Kimikatet që derdhen nga kjo fabrikë,
ndotin ujin e lumit Drenicë dhe njëherazi dëmtojnë bimësinë e blegtorinë e gjithë zonës së Fushës së Korçës.
Alarmi i banorëve të fshatit Drenovë, por edhe të një pjese periferike të qytetit të Korçës vuri në lëvizje disa institucione
lokale. Banorët ankoheshin për erën e rëndë që mbante vendi. Pronari ishte i pajisur me një licencë për fabrikë këpucësh
dhe jo për regjjetë lëkurave.
Kryetari i Komunës Drenovë, bëri të ditur se të gjitha fshatrat ku kalojnë ujërat e lumit të Drenicës rrezikojnë ndotjen. Era e
qelbur që përhapet në këto zona, fillon që nga ura e lumit Drenicë, ku derdhen mbeturinat e lëkurëve së bashku me
kimikatet e fabrikës. Banorët e zonës, duke u ndjerë të rrezikuar për shëndetin e tyre, disa herë kanë protestuar. Drejtoria e
Shëndetit Publik, pas analizave të kryera të ujërave të Drenicës dhe të kanalit të Gjançit, prej nga merret uji për vaditje të
fermerëve të Fushës së Korçës, ka arritur në konkluzioninse uji është me ndotje të rëndë dhe dëmton shëndetin e njerëzve
dhe të kafshëve.
Një komision i posaçëm vendosi pezullimin e fabrikës që më 13 nëntor 2008. Por edhe pse kanë kaluar pesë ditë nga marrja
e këtij vendimi, fabrika vazhdon të punojë normalisht. Komuna Drenovë në bashkëpunim me Drejtorinë e Bujqësisë, degën
e Tatim Taksave dhe Agjencinë Rajonale të Mjedisit ka lëshuar një procesverbal sipas së cilit, fabrika duhet të ndërpresë
aktivitetin e saj të paligjshëm.
Kryekomunari Sal, bëri të ditur se vendimi për ndërtimin e këtij objekti mban datën 9 qershor 2005, por prodhim këpucësh e
jo.regjjen e lëkurëve.
Tashmë lumi i Drenicës ka marrë ngjyrë të bardhë nga kimikatet dhe acidet, me të cilat punon fabrika. Ato lëshojnë erë të
keqe që ndihet jo vetëm në Drenovë, por edhe në lagjet jugperëndimore të Korçës dhe në fshatrat poshtë saj. Ndërkohë, uji
i lumit, që përdoret nga fermerët për ujitjen e tokave të mbjella, ka dëmtuar një pjesë të prodhimeve dhe vazhdon të
rrezikojë me helmim të mundshëm blegtorinë e tyre. Banorët e Voskopojës dhe të Drenovës në rrethin e Korçës rrezikohen
nga sëmundjet epidemike. Prej kohësh uji në këto zona është i papastër. Drejtoria e shëndetit Publik në rrethin e Korçës
deklaron se pas analizave të bëra uji ka rezultuar i ndotur. Për këtë janë gjobitur ndërmarrjet e ujësjellësit, të cilat nuk kanë
marrë masat për pastrimin e ujit. “Në drejtim të ujsjellsave të fshatrave ka akoma probleme në drejtim të klorinimit të ujit të
pishëm ku në disa zona kryhet në mënyrë të pjesshme e në disa zona pothuajse nuk kryhet fare. Kemi marrë masa në të
gjitha në drejtim të kryetarëve të komunave dhe në drejtorinë e ujësjellësit të fshatit duke kaluar edhe në gjoba që ky
klorinim të bëhet në mënyrën ë duhur”. Gjatë muajit korrik specialistët kanë shtuar kontrollet dhe kryerjen e analizave të
ujit nëpër depot e disa fshatrave. Për Drejtorinë e Shëndetit Publik vazhdon të jetë problem ende i pazgjidhur dhe mbledhja
e gjobave, të cilat mbeten fiktive. Ndotja në Korçë, rrezik nga lëndët kancerogjene
Perfundime
*Liqeni i Prespes per t’u mbrojtur kerkon nje
bashkepunim tre palesh midis
Shqiperise, Greqise dhe Maqedonise.
*Liqenet e Ohrit, Prespes dhe Shkodres sipas
Konventes se Barcelones jane liqene
nderkombetare dhe si te tille duhet te monitorohen
ne vazhdimesi edhe me
programe te perbashketa ndermjet shteteve qe lagen
prej tyre.

Contenu connexe

Tendances

Biodiversiteti
BiodiversitetiBiodiversiteti
BiodiversitetiArlinda
 
Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)
Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)
Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)CleaInanis24
 
turizmi ne shqiperi
 turizmi ne shqiperi  turizmi ne shqiperi
turizmi ne shqiperi manomano46
 
Ceshtjet mjedisore ujore
Ceshtjet mjedisore ujoreCeshtjet mjedisore ujore
Ceshtjet mjedisore ujoreAdoraHallunej
 
Prodhimi i energjise
Prodhimi i energjiseProdhimi i energjise
Prodhimi i energjiseroberto1723
 
Projekt ngrohja globale
Projekt ngrohja globaleProjekt ngrohja globale
Projekt ngrohja globaleMatilda Gremi
 
TESTE LETËRSIA 12.docx
TESTE LETËRSIA 12.docxTESTE LETËRSIA 12.docx
TESTE LETËRSIA 12.docxdaskakamakak
 
Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"
Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"
Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"Maja
 
Projekt gjeografie klasa 9
Projekt gjeografie klasa 9Projekt gjeografie klasa 9
Projekt gjeografie klasa 9S Gashi
 
Bota antike GREKE dhe ROMAKE
Bota antike GREKE dhe ROMAKEBota antike GREKE dhe ROMAKE
Bota antike GREKE dhe ROMAKEAltin Emiri
 

Tendances (20)

Iris
IrisIris
Iris
 
Biodiversiteti
BiodiversitetiBiodiversiteti
Biodiversiteti
 
Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)
Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)
Mrojtja nga ndotja e planetit Tokë (Shkenca 10)
 
Saranda
SarandaSaranda
Saranda
 
Qyteterimi ilir !!!!
Qyteterimi ilir !!!!Qyteterimi ilir !!!!
Qyteterimi ilir !!!!
 
turizmi ne shqiperi
 turizmi ne shqiperi  turizmi ne shqiperi
turizmi ne shqiperi
 
Ceshtjet mjedisore ujore
Ceshtjet mjedisore ujoreCeshtjet mjedisore ujore
Ceshtjet mjedisore ujore
 
Prodhimi i energjise
Prodhimi i energjiseProdhimi i energjise
Prodhimi i energjise
 
Alpet shqiptare
Alpet shqiptareAlpet shqiptare
Alpet shqiptare
 
Projekt ngrohja globale
Projekt ngrohja globaleProjekt ngrohja globale
Projekt ngrohja globale
 
Tema:Mjedisi
Tema:MjedisiTema:Mjedisi
Tema:Mjedisi
 
TESTE LETËRSIA 12.docx
TESTE LETËRSIA 12.docxTESTE LETËRSIA 12.docx
TESTE LETËRSIA 12.docx
 
Metalet
MetaletMetalet
Metalet
 
Mjedisi
MjedisiMjedisi
Mjedisi
 
Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"
Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"
Gjeografi: "Zonat e mbrojtura natyrore"
 
Mjedisi dhe njeriu
Mjedisi dhe njeriuMjedisi dhe njeriu
Mjedisi dhe njeriu
 
Projekt gjeografie klasa 9
Projekt gjeografie klasa 9Projekt gjeografie klasa 9
Projekt gjeografie klasa 9
 
Ngrohja globale
Ngrohja globaleNgrohja globale
Ngrohja globale
 
Forcat endogjene dhe ekzogjene !!!!
Forcat  endogjene  dhe  ekzogjene !!!!Forcat  endogjene  dhe  ekzogjene !!!!
Forcat endogjene dhe ekzogjene !!!!
 
Bota antike GREKE dhe ROMAKE
Bota antike GREKE dhe ROMAKEBota antike GREKE dhe ROMAKE
Bota antike GREKE dhe ROMAKE
 

En vedette

“Korca ne funksion te urbanizimit ” Gj. rregullimit te teritorit
“Korca ne funksion te urbanizimit ”  Gj. rregullimit te teritorit“Korca ne funksion te urbanizimit ”  Gj. rregullimit te teritorit
“Korca ne funksion te urbanizimit ” Gj. rregullimit te teritoritKristjana Duni
 
Korca (History of our town)
Korca (History of our town)Korca (History of our town)
Korca (History of our town)Maja
 
Hidrografia e trevave shqiptare
Hidrografia e trevave shqiptareHidrografia e trevave shqiptare
Hidrografia e trevave shqiptareElsa Marku
 
Ndotjaemjedisit ne shqipri
Ndotjaemjedisit ne shqipri Ndotjaemjedisit ne shqipri
Ndotjaemjedisit ne shqipri Klodjan Hoxha
 
Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...
Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...
Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...xhovanaluli
 
Slideshow Presentation
Slideshow PresentationSlideshow Presentation
Slideshow Presentationshughes
 

En vedette (9)

“Korca ne funksion te urbanizimit ” Gj. rregullimit te teritorit
“Korca ne funksion te urbanizimit ”  Gj. rregullimit te teritorit“Korca ne funksion te urbanizimit ”  Gj. rregullimit te teritorit
“Korca ne funksion te urbanizimit ” Gj. rregullimit te teritorit
 
Korca (History of our town)
Korca (History of our town)Korca (History of our town)
Korca (History of our town)
 
Uji ne natyrre
Uji ne natyrreUji ne natyrre
Uji ne natyrre
 
UJERAT Lumenjtë/Liqenet
UJERAT Lumenjtë/LiqenetUJERAT Lumenjtë/Liqenet
UJERAT Lumenjtë/Liqenet
 
Edukim me mjedisin
Edukim me mjedisinEdukim me mjedisin
Edukim me mjedisin
 
Hidrografia e trevave shqiptare
Hidrografia e trevave shqiptareHidrografia e trevave shqiptare
Hidrografia e trevave shqiptare
 
Ndotjaemjedisit ne shqipri
Ndotjaemjedisit ne shqipri Ndotjaemjedisit ne shqipri
Ndotjaemjedisit ne shqipri
 
Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...
Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...
Roli i hidrografise (lume, liqen,ujera nentokesor,burimet etj.,ne varesi te z...
 
Slideshow Presentation
Slideshow PresentationSlideshow Presentation
Slideshow Presentation
 

Similaire à Studim I gjendjes te ujerave te rrethit te Korces

Te shpetojme liqenin tone nga plakja
Te shpetojme liqenin tone nga plakjaTe shpetojme liqenin tone nga plakja
Te shpetojme liqenin tone nga plakjaUnicornzPrincess
 
Pasurite natyrore ne shqiperi
Pasurite natyrore ne shqiperiPasurite natyrore ne shqiperi
Pasurite natyrore ne shqiperiMerkur Sinani
 
Pasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptx
Pasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptxPasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptx
Pasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptxfixbios2016
 
Biomet e ujrave te kripura Brisilda Vrapi shkolla "Albanet" klasa VI
Biomet e ujrave te kripura Brisilda  Vrapi shkolla "Albanet" klasa VIBiomet e ujrave te kripura Brisilda  Vrapi shkolla "Albanet" klasa VI
Biomet e ujrave te kripura Brisilda Vrapi shkolla "Albanet" klasa VIlira kuca
 
Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)
Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)
Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)Klea Medini
 
Projekt:Gjeografi
Projekt:GjeografiProjekt:Gjeografi
Projekt:GjeografiErjonaHaka
 
Basenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janar
Basenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janarBasenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janar
Basenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janarIsida Majko
 
Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik
Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik
Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik Fatjon Cane
 
Ujerat e kripera dhe te embla
Ujerat e kripera dhe te emblaUjerat e kripera dhe te embla
Ujerat e kripera dhe te emblaSaimir Dine
 
Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e ujërave të kripura Klevis Kadri...
 Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e  ujërave të kripura  Klevis Kadri... Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e  ujërave të kripura  Klevis Kadri...
Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e ujërave të kripura Klevis Kadri...lira kuca
 
Pasuritë natyrore të trevave Shqiptare
Pasuritë natyrore të trevave ShqiptarePasuritë natyrore të trevave Shqiptare
Pasuritë natyrore të trevave ShqiptareArdit Nexhipi
 
Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...
Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...
Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...lira kuca
 
Mirësevini në peshkopi
Mirësevini në peshkopiMirësevini në peshkopi
Mirësevini në peshkopiSofia Nesimi
 

Similaire à Studim I gjendjes te ujerave te rrethit te Korces (20)

Te shpetojme liqenin tone nga plakja
Te shpetojme liqenin tone nga plakjaTe shpetojme liqenin tone nga plakja
Te shpetojme liqenin tone nga plakja
 
Liqenet
LiqenetLiqenet
Liqenet
 
Pasurite natyrore ne shqiperi
Pasurite natyrore ne shqiperiPasurite natyrore ne shqiperi
Pasurite natyrore ne shqiperi
 
Pasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptx
Pasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptxPasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptx
Pasuritë natyrore të trevave shqiptare-Projekt në Gjeografi.pptx
 
Toka
TokaToka
Toka
 
Biomet e ujrave te kripura Brisilda Vrapi shkolla "Albanet" klasa VI
Biomet e ujrave te kripura Brisilda  Vrapi shkolla "Albanet" klasa VIBiomet e ujrave te kripura Brisilda  Vrapi shkolla "Albanet" klasa VI
Biomet e ujrave te kripura Brisilda Vrapi shkolla "Albanet" klasa VI
 
Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)
Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)
Liqeni i Ohrit (Ohrid Lake)
 
Projekt:Gjeografi
Projekt:GjeografiProjekt:Gjeografi
Projekt:Gjeografi
 
Biomonitorim
BiomonitorimBiomonitorim
Biomonitorim
 
Ndotja e ujit
Ndotja e ujitNdotja e ujit
Ndotja e ujit
 
Basenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janar
Basenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janarBasenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janar
Basenet ujore dhe pellgu ujembledhes i bovilles janar
 
Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik
Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik
Pogradeci : Vlersimi i potencialit turistik
 
Ujerat e kripera dhe te embla
Ujerat e kripera dhe te emblaUjerat e kripera dhe te embla
Ujerat e kripera dhe te embla
 
Uji eshte jete
Uji eshte jeteUji eshte jete
Uji eshte jete
 
uji
ujiuji
uji
 
Laguna e Nartes
Laguna e NartesLaguna e Nartes
Laguna e Nartes
 
Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e ujërave të kripura Klevis Kadri...
 Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e  ujërave të kripura  Klevis Kadri... Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e  ujërave të kripura  Klevis Kadri...
Faktorët abiotik që karakterizoje biomat e ujërave të kripura Klevis Kadri...
 
Pasuritë natyrore të trevave Shqiptare
Pasuritë natyrore të trevave ShqiptarePasuritë natyrore të trevave Shqiptare
Pasuritë natyrore të trevave Shqiptare
 
Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...
Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...
Nikolao Nasto Faktoret abiotike qe karakterizojne biomat e ujerave shkolla "A...
 
Mirësevini në peshkopi
Mirësevini në peshkopiMirësevini në peshkopi
Mirësevini në peshkopi
 

Plus de Chriss Kocibelli

“ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...
  “ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...  “ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...
“ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...Chriss Kocibelli
 
“ Prinder ne pushtet,femije problematike. Si mund te kemi nje prinderim me t...
“ Prinder ne pushtet,femije problematike.  Si mund te kemi nje prinderim me t...“ Prinder ne pushtet,femije problematike.  Si mund te kemi nje prinderim me t...
“ Prinder ne pushtet,femije problematike. Si mund te kemi nje prinderim me t...Chriss Kocibelli
 
Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.
Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.
Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.Chriss Kocibelli
 
Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise
 Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise
Ismail Qemali per pavaresine e ShqiperiseChriss Kocibelli
 

Plus de Chriss Kocibelli (6)

“ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...
  “ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...  “ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...
“ Shoqëria në të cilën jetojmë sot në Shqipëri I përket epokës tradicionale...
 
“ Prinder ne pushtet,femije problematike. Si mund te kemi nje prinderim me t...
“ Prinder ne pushtet,femije problematike.  Si mund te kemi nje prinderim me t...“ Prinder ne pushtet,femije problematike.  Si mund te kemi nje prinderim me t...
“ Prinder ne pushtet,femije problematike. Si mund te kemi nje prinderim me t...
 
Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.
Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.
Ed.karriere/ Te njohim sipermarjet e komunitetit tone.
 
Ese: 100 vjet Pavaresi
Ese: 100 vjet PavaresiEse: 100 vjet Pavaresi
Ese: 100 vjet Pavaresi
 
Polariteti i ujit
Polariteti i ujitPolariteti i ujit
Polariteti i ujit
 
Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise
 Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise
Ismail Qemali per pavaresine e Shqiperise
 

Studim I gjendjes te ujerave te rrethit te Korces

  • 1. GJIMNAZI : “THEMISTOKLI GERMENJI” PROJEKT LENDA:SHKENCE TOKE/KIMI PUNUAN: KRISTINA KOCIBELLI & ELISABETA HAJDINI Pune ne grup
  • 2. Tema: Studim I gjendjes te ujerave te rrethit te Korces Detyrat: -Organizohuni ne grupe te vogla dhe mblidhni te dhena mbi burimet ujore te zones ku banonoi,mbi menyren e perdorimit dhe shfrytezimit te tyre -Analizoni rezultatet dhe diskutoni ne klase duke keshilluar ndryshime te nevojshme te perdorimit,shfrytezimit dhe ruajtjes ne gjendje jo te ndotur te burimeve ujore
  • 3. Uji i fresket eshte nje burim i kufizuar, esencial per bujqesine, industrin e dhe ekzistencen njerezore. Pa uje te fresket si ne menyre sasiore edhe cilesore zhvillimi i qendrueshem nuk eshte i mundur Ne zhvillimin eko nomiko‐shoqeror te nje vendi, gjithnje ne perputhje me parimin tashm e universal te zhvillimit te qendrueshem, merr rendesi te vecante evidentimi dhe gjetja e rrugeve dhe teknologjive me efikase si per shfrytezimin sa me racional te pasurive natyrore ashtu dhe kontrollit cilesor dhe sasior te impaktit mbi mjedis. Keto pasuri natyrore kerkojne vleresim sasior, cilesor dhe dinamik si dhe nje menaxhim bashkekohor, integral dhe te qendrueshem. Eshte i mirenjohur fakti qe per shkak te shfrytezimit pa kriter te t yre, mbikonsumimit dhe rritjes se shkalles se ndotjes keto pasuri .
  • 4. Rezervat ujore te ketij rajoni perbehen prej dy burimesh furnizimi: 1. Furnizimi nepermjet shtresave ujembajtese nentokesore te cilat aktualisht sot perdoren per uje te pijshem dhe ne prespektive mund te perdoren per ujitjen e ketyre zonave. 2. Furnizimin nepermjet ujrave siperfaqesore qe dalin nepermjet burimeve malore apo fushore. Pjesa me e madhe e ketyre burimeve perdoren per uje te pijshem me rrjedhje te lire ose ngritje mekanike. Me baze nga keto burime jane dhe rrjedhat e lumenjve te Devollit-Osumit- Dunavecit-Tushemishtit e perrenj te tjere. BURIMET UJORE Rajoni i Korces laget nga liqene, lumenj dhe perrenj te ndryshem: Liqeni i Ohrit, Liqenet e Prespes se madhe dhe te vogel,Lumi I Devollit dhe Lumi i Dunavecit
  • 5. Qarku i Korçës përfshin në territorin e vetem dy liqene të rëndësishëm: - Liqenin e Prespës, me një sipërfaqe të përgjithshme të pasqyrës së ujit rreth 329 km2 (Prespa e Madhe me 285 km2 dhe Prespa e Vogël me rreth 44 km2). Thellësia 54m dhe me vëllim ujrash rreth 5,2 miliard m3 ujë. - Liqenin e Pogradecit (Ohrit), me një sipërfaqe prej 363 km2, ku rreth 111,4 km2 shtrihet brenda territorit të Shqipërisë, thellësi mesatare 145 m e thellësi maksimale 295 m. Vëllimi i ujrave është rreth 50 miliardë m3 ujë. Sipërfaqja e pellgut ujëmbledhës është rreth 2800 km2
  • 6. Liqeni i Prespes Per shkak te thellesise me te vogel se ai i Ohrit, nuk peson nje stratifikim te forte gjate muajve te ndryshem te vitit. Thellesia e vogel tregon qe era mund te perzieje plotesisht ujrat cdo vit. Nga tetori ne mars ujrat e ketij liqeni perzihen vazhdimisht, ndersa nga prilli ne gusht ujrat stratifikohen. Dhjetori eshte muaji me temperaturen me te ulet ne liqenin e Prespes, ndersa gushti eshte muaji me temperature me te larte. Ne liqenin e Prespes gjate periudhes se stratifikimit perqendrimi i oksigjenit te tretur zvogelohet ne menyre dramatike. Ne vere permbajtja e oksigjenit mund te marre vlera afer zeros ne ujrat prane fundit te liqenit.
  • 7. Liqeni I Ohrit Ne Liqenin e Ohrit, per shkak te thellesise se tij te madhe, vihet re fenomeni i shtresezimit. Kjo gje duket qarte nga ndryshimet e temperatures nga shtresa ne shtrese , ku ne siperfaqe kemi ndryshim te vlerave te saj ne lidhje me temperaturen e ajrit. Ky ndryshim eshte i shoqeruar edhe me ndryshimet e saj ne shtresat e meposhtme deri ne thellesine 50m. Me pas ajo mbetet e pandryshuar pavaresisht nga koha kur eshte kryer matja e tmperatures se ujit.
  • 8. Flora dhe fauna e liqenit te Ohrit janë shumë të pasura dhe e bëjnë këtë liqen me një biodiversitet unikal në Ballkan dhe Evropë. Liqeni ka 17 lloje e nënlloje, nga të cilat 70 % janë endemike. Lloji më i dëgjuar është Korani (Salmo Letnica Ohridanus Karaman). Plazhi është zallor dhe ranor. Liqeni i Pogradecit shquhet, në veçanti, për pastërtinë dhe tejdukshmërinë e madhe të ujrave (deri 30 m thellësi), që kanë ngjyrë të kaltër në blu. Karakteristikë e liqenit të Ohrit ka qenë uji i kulluar, por veprimtaritë njerëzore në pellgun ujëmbledhës,vetëm për pak dekada të fundit e kanë ndryshuar këtë gjendje. Faktorët që kanë çuar në gjendjen aktuale janë: Shtimi popullsisë dhe zhvillimi kanë ushtruar ndikim në liqen, ku përfshihet trysnia e fortë që ushtron peshkimi, prishja e shtretërve të kallamishteve dhe habitateve natyrore rreth liqenit si dhe shtimi i përqendrimit të fosfateve dhe lëndëve të tjera ndotëse; ii) rreth 30% e ujrave të zeza të qytetit të Pogradecit kanalizohen dhe pastaj derdhen në liqen pranë fshatit Tushemisht; iii) burim ndotjeje janë tokat bujqësore. Plehrat kimike, grimcat e dheut dhe pesticidet shpëlahen nga lumenjtë e përrenjtë e derdhen në liqen; iv) Industria. Në Pogradec, fabrikat e pjesëve metalike dhe një fabrikë e lëndëve larëse, që përmbajnë fosfate, shkarkojnë ujrat e ndotura në liqen. Minierat, që kanë funksionuar më parë në këtë rreth, kanë, pranë tyre, grumbuj xeherori, që janë të ekspozuar ndaj rreshjeve.
  • 9. Ujrat e rreshjeve i shpëlajnë lëndët ndotëse dhe i derdhin në liqen; Llojet e peshqve me rëndësi tregëtare në Liqenin e Ohrit, sidomos korani, janë gjuajtur në nivele të paqëndrueshme, gjatë viteve të fundit dhe popullatat e koranit janë në rrezik për t’u zhdukur. Veprimtaritë njerëzore në bregun e liqenit përbëjnë rrezik për vezët e peshqve, sidomos të koranit dhe krapit; Vipellgjet ujëmbledhës së liqeneve Ohër e Prespë përbëjnë një habitat me rëndësi për shumë lloje kafshësh e shpendësh të egra, ku përfshihen pelikani dalmat ose kaçurrel, rosa e murrme, shqiponja me pulla dhe shqiponja mbretërore. Humbja e copëzimi i habitateve nga ana e njerëzve janë rreziku më i madh për vazhdimësinë e këtyre kafshëve.
  • 10. Ujëra të zeza në Liqenin e Ohrit Njollat e zeza nga fekalet dhe ujërat e zeza nga rrjeti i kanalizimit të qytetit po derdhen në liqenin e Ohrit tek Porti në afërsi të qendrës së qytetit. Era e keqe askënd nuk e lë indiferent, e sidomos mysafirët që ulen në restorantet përreth. Nga ky tub i vogël rrjedh tani papastërtia që vjen nga ndërtesat dhe shtëpitë në pjesën e vjetër të qytetit që ende nuk janë kyçur në sistemin e kolektorit.“ Shpesh më pyesin turistët, çfarë është kjo erë.??!!!!
  • 11. Liqeni I Prespes Temperatura Per kete liqen muaji mars eshte muaji me temperatura me te uleta dhe muaji korrik me temperatura me te larta. Theksojme se temperatura ndikon ndjeshem ne permbajtjen e elementeve te cilet vleresojne cilesine e ujrave te liqenit. Transparenca Vihet re nje zhvillim intensive i bimesise ujore. Oksigjeni I tretur Vlerat e perqendrimit te oksigjenit te tretur deshmojne per pranine e lendeve organike ne liqen. Fosfori total Permbajtja e fosforit eshte nje tregues me rendesi I procesit te eutrofokimit te ujrave. Percjellshmeria elektrike Percjellshmeria elektrike eshte nje parameter integral per te vleresuar permbajtjen e pergjithshme te kriprave ne uje. Nitratet Azoti ndodhet ne uje ne formen e nitrateve qe luajne nje rol esencial ne proceset e eutrofokimit artificial ne ujrat natyrore dhe ne disa raste percaktojne shpejtesine e ketij procesi. Procesi I eutrofikimit ne ujrat e liqenit te Prespes ecen me ritme te konsiderueshme dhe kjo deshmon per pranine e elementeve ndotes ne keto ujra. Amoniaku Prania e amoniakut ne vlerat e monitoruara tregon per pranine e mikroorganizmave qe sulmojne kete trup ujor per ta kthyer ne nje vend me bimesi te madhe.
  • 12. Sipas treguesve më të fundit rezulton: Liqeni i Ohrit, sipas përmbajtjes së lëndëve ushqyese, cilësohet si oligotrof (përqindja e fosforit total 7 mg/m3). Veçori tipike e liqenit është përmbajtja e ulët e kriprave të tretura. Ujërat e tij janë të stratifikuara dhe përmasat e këtyre shtresave ndryshojnë në varësi të temperaturës. Problematike paraqiten shkarkimet e fosforit në liqen, nëpërmjet ujrave të zeza të patrajtuara të qytetit. Vlerësimet paraprake për përmbajtjen e fosforit tregojnë se ajo është 3-4 herë më e lartë nga ajo që do të duhej në mënyrë që liqeni të ketë ujë të kulluar.
  • 13. Liqeni i Prespes se vogel Liqeni i Prespes se vogel aktualisht paraqitet ne gjendje te nje mocalishteje. Ky transformim aksidental eshte shkaktuar prej zbatimit te nje projekti ujitjeje ne vitet 1970 –1975. Lumi Devoll u fut ne menyre te detyruar ne liqenin e Prespes se vogel dhe prej rritjes s nivelit te ujit u be dalja e ujit ne sistemin ujites te fushes se Korces. Kjo solli per pasoje qe pas pak kohesh te kesaj forme perdorimi, ne liqen u depozituan sasi kolosale prurjesh te ngurta, kryesisht argjile. Kjo argjile u vendos ne formen e nje shtrese ne fund te liqenit, qe bllokoi gjithe burimet karstike te fundit te liqenit, qe ishin burimi i ushqimit me uje te fresket e te paster te tij. Keshtu uji i liqenit nuk qarkullonte me, u kthye ne nje mase uji te ndenjur, qe me kalimin e kohes shkaktoi rritjen e temperatures se tij dhe, shoqeruar edhe me ndotjen dhe depozitimin e nje mase te konsiderueshme toke argjilore, e transformoi liqenin ne gjendjen qe eshte sot, nje siperfaqe mocalore.
  • 14. Lumenjte e perrenjte -Lumi Devoll Eshte lumi qe pershkon nga lindja ne perendim rajonin e korces. Disa te dhena per kete lume, per segementin qe pershkon rrethin e Korces, jane : Pjesa e siperme e lumit qe kalon ne rrethin e Devollit dhe ate te Korces, karakterizohet nga fenomeni i erozionit si nje fenomen i dyfishte, nga njera ane uji i lumit gerryen ne menyre mjaft aktive token bujqesore qe shtrihet ne vazhdim te brigjeve te tij dhe, nga ana tjeter, tek uji i lumit shkarkohen shume prurje te ngurta qe sjellin me vehte rekete, proskat e perenjte qe ushqejne kete lume, vecanerisht ne territorin e komunave Gore dhe Moglice. Rjedhja mesatare vjetore e lumit ne dalje te territorit te rrethit te Korces eshte 21.9 m³/sek . Lumi Devoll do te pesoje ne vitet ne vazhdim dy modifikime te rendesishme prej zhvillimit te nje projekti hidroenergjetik, do te krijohet ne territorin e komunes Moglice, prane fshatrave Nikollare, Gjinikas, etj nje rezervuar me siperfaqe 7.2km² dhe pas tij, ne nje segment prej rreh 12km, shtrati i lumit do te lihet me nje rjedhje minimale prej 0.9 m³/sek. -Perrenjte e rrethit te Pogradecit qe derdhen ne liqenin e Ohrit : Perroi i Pogradecit, siperfaqja e pellgut 11 km², lartesia mesatare 756 m, prurja mesatare - 0.151m³/sek. - Perroi i Verdoves, siperfaqja e pellgut 9.2km², lrtesia mesatare 756m, prurja mesatare 0.152m³/sek. - Perroi i Remenjit, siperfaqja e pellgut 11.6km², lartesia mesatare756m, prurja mesatare 0.189m³/sek. - Perroi i Cerraves, siperfaqja 88.6 km², lartesia mesatare 920m, prurja mesatare 1.330 m³/sek.
  • 15. Lumi Devoll Lumi Devoll (196 km) buron në këmbë të Gramozit, vazhdon rrjedhën e vet në veri drejt qytetit të Bilishtit, për t’u kthyer më pas në perëndim nëpër grykën midis Malit të Thatë në veri dhe Moravës në jug, ku bashkohet në thellësi me lumin Osum, që buron po nga Gramozi, dhe formojnë së bashku Semanin. Sipërfaqja e ujëmbledhëse është 3.139 km² dhe lartësia mesatare mbi nivelin e detit është rreth 960 m. Prurja mesatare e Devollit është 49,5 m³/s, ushqehet kryesisht nga ujërat sipërfaqësore. Mineralizimi i ujit është 390 mg/l. Grykën që lidh fushën e Devollit me atë të Korçës, atë të Cangonjit, helenët e vjetër e kanë quajtur (Propilion) me kuptimin “roje e portës”. Mendohet se nga ky emër i vjetër ka ngelur emri i fshatit të sotëm Pilur (Komuna Progër, rrethi i Devollit), në krahun e majtë të rrugës nacionale Bilisht-Korçë.
  • 16. Përmes Korçës kalonte një lumë. Ata që zbrisnin nga malet e Moravës e quanin "lumi i Moravës", sepse buronte prej prej andej. Ata që vinin nga fshatrat përreth Mborjes e njihnin si "lumi i Mborjes", sepse lumi kalonte edhe aty. Banorët e Korçës e kishin pagëzuar me emrin "lumi i Korçës", sepse nuk mund ta quanin ndryshe. Megjithatë për shumë kohë e vite lumi mbajti emrin e tij të dikurshëm, "lumi i Moravës".Ai hynte në Korçë diku aty ku ndodhet sot fabrika e birrës, te vendi që njihet me emrin "çezma e Shetros". Pikërisht aty, disi pranë apo larg, gjendej një mulli. Mulliri ndante Korçën me Mborjen. Lumi zbriste tatëpjetë dhe hynte mes pazarit, dilte nga qyteti dhe derdhej në kënetën e Maliqit shumë afër me fshatin Sovjan. Të dy anët e qytetit bashkoheshin nga një urë e madhe e gurtë. Përgjatë lumit kishte edhe ura më të vogla. Në verë ishte gjithnjë i thatë, i heshtur krejtësisht si një lumë i vdekur, por në vjeshtë e ndryshonte tërësisht pamjen. Fillonte e mbushej me ujë, rridhte rrëmbyeshëm e bëhej i frikshëm, si një qenie e çuditshme që ngrihej nga varri. Tentonte vazhdimisht të dilte nga shtrati dhe të përhapej në qytet si të donte. Ai do të përbytte dy herë pazarin e Korçës.
  • 19. Korçë: Fabrika e regjjes së lëkurëve po ndot rëndë mjedisin • • Fabrika e regjjes së lëkurave në Drenovë rrezikon shëndetin e banorëve të Korçës. Kimikatet që derdhen nga kjo fabrikë, ndotin ujin e lumit Drenicë dhe njëherazi dëmtojnë bimësinë e blegtorinë e gjithë zonës së Fushës së Korçës. Alarmi i banorëve të fshatit Drenovë, por edhe të një pjese periferike të qytetit të Korçës vuri në lëvizje disa institucione lokale. Banorët ankoheshin për erën e rëndë që mbante vendi. Pronari ishte i pajisur me një licencë për fabrikë këpucësh dhe jo për regjjetë lëkurave. Kryetari i Komunës Drenovë, bëri të ditur se të gjitha fshatrat ku kalojnë ujërat e lumit të Drenicës rrezikojnë ndotjen. Era e qelbur që përhapet në këto zona, fillon që nga ura e lumit Drenicë, ku derdhen mbeturinat e lëkurëve së bashku me kimikatet e fabrikës. Banorët e zonës, duke u ndjerë të rrezikuar për shëndetin e tyre, disa herë kanë protestuar. Drejtoria e Shëndetit Publik, pas analizave të kryera të ujërave të Drenicës dhe të kanalit të Gjançit, prej nga merret uji për vaditje të fermerëve të Fushës së Korçës, ka arritur në konkluzioninse uji është me ndotje të rëndë dhe dëmton shëndetin e njerëzve dhe të kafshëve. Një komision i posaçëm vendosi pezullimin e fabrikës që më 13 nëntor 2008. Por edhe pse kanë kaluar pesë ditë nga marrja e këtij vendimi, fabrika vazhdon të punojë normalisht. Komuna Drenovë në bashkëpunim me Drejtorinë e Bujqësisë, degën e Tatim Taksave dhe Agjencinë Rajonale të Mjedisit ka lëshuar një procesverbal sipas së cilit, fabrika duhet të ndërpresë aktivitetin e saj të paligjshëm. Kryekomunari Sal, bëri të ditur se vendimi për ndërtimin e këtij objekti mban datën 9 qershor 2005, por prodhim këpucësh e jo.regjjen e lëkurëve. Tashmë lumi i Drenicës ka marrë ngjyrë të bardhë nga kimikatet dhe acidet, me të cilat punon fabrika. Ato lëshojnë erë të keqe që ndihet jo vetëm në Drenovë, por edhe në lagjet jugperëndimore të Korçës dhe në fshatrat poshtë saj. Ndërkohë, uji i lumit, që përdoret nga fermerët për ujitjen e tokave të mbjella, ka dëmtuar një pjesë të prodhimeve dhe vazhdon të rrezikojë me helmim të mundshëm blegtorinë e tyre. Banorët e Voskopojës dhe të Drenovës në rrethin e Korçës rrezikohen nga sëmundjet epidemike. Prej kohësh uji në këto zona është i papastër. Drejtoria e shëndetit Publik në rrethin e Korçës deklaron se pas analizave të bëra uji ka rezultuar i ndotur. Për këtë janë gjobitur ndërmarrjet e ujësjellësit, të cilat nuk kanë marrë masat për pastrimin e ujit. “Në drejtim të ujsjellsave të fshatrave ka akoma probleme në drejtim të klorinimit të ujit të pishëm ku në disa zona kryhet në mënyrë të pjesshme e në disa zona pothuajse nuk kryhet fare. Kemi marrë masa në të gjitha në drejtim të kryetarëve të komunave dhe në drejtorinë e ujësjellësit të fshatit duke kaluar edhe në gjoba që ky klorinim të bëhet në mënyrën ë duhur”. Gjatë muajit korrik specialistët kanë shtuar kontrollet dhe kryerjen e analizave të ujit nëpër depot e disa fshatrave. Për Drejtorinë e Shëndetit Publik vazhdon të jetë problem ende i pazgjidhur dhe mbledhja e gjobave, të cilat mbeten fiktive. Ndotja në Korçë, rrezik nga lëndët kancerogjene
  • 20. Perfundime *Liqeni i Prespes per t’u mbrojtur kerkon nje bashkepunim tre palesh midis Shqiperise, Greqise dhe Maqedonise. *Liqenet e Ohrit, Prespes dhe Shkodres sipas Konventes se Barcelones jane liqene nderkombetare dhe si te tille duhet te monitorohen ne vazhdimesi edhe me programe te perbashketa ndermjet shteteve qe lagen prej tyre.