Hipotermi, vücüt ısısının yaşamı tehdit edecek seviyeye inmesi sonucu meydana gelen klinik tablodur. Vücut sıcaklığı 35 C'den düşük olması hipotermi, 28 C'den düşük olması ciddi hipotermi olarak tanımlanır.
3. Mortalite
Eğer şiddetli travma ve hipotermi birlikteliği varsa ölüm
oranı %69’dur
Orta derecede hipotermide (< 32Co): mortalite % 0-10
Altta yatan hastalığı olanlarda mortalite oranı % 90’ a
kadar çıkabilir
Alkol alımı ile mortalite arasında direkt korelasyon
yoktur
4. Hipotermiye Eğilimi Arttıran Durumlar
1. İleri yaş
•Hipotirodizm
•Diabet
•Böbrek Yetmezliği
•Hipoaldesteronizm
2.
Metabolik
hastalıklar
•Serebrovasküler hastalık
•Dejeneratif hastalık
•Kafa travması
•Parkinson Hastalığı
3. SSS
Hastalıkları
•AMI/KKY
•Hemoraji4. Şok
5. Malnutrisyon
•SSS depresanları
•Alkol6. İlaçlar
7. Dermal Hastalıklar
8. Paget hastalığı
9. İnfeksiyonlar
10. Pankreatit
5. Travma Hastalarında Hipotermi
Travma hastalarında hipotermi oluşmuşsa,
beklenenden daha fazla mortalite görülebilir.
Acil servise getirildikten sonraki birkaç
dakika içinde hipotermi gelişebilir.
Yara ve yanıkta kullanılan ıslak tampon
uygulaması hipotermi riskini arttırabilir.
6. Hipoterminin ilk bulgusu kapiller kanama ve ani
koagülopati şeklinde olabilir.
Erken dönemde vücut ısısının değerlendirilmesi
yeterli olmayabilir, vücut merkezi (Core) ısısının
devamlı ölçümü gerekebilir.
Hipotermi yaralanmaların oluşturduğu ağrıyı
maskeleyebilir.
7. Isı derecesine göre tipik klinik bulgular
32 - 35 Co ‘de ; hafif konfüzyon, letarji, titreme
30 - 32 Co’de ; Amnezi
30 - 32 Co’de ; Yarı uyanıklık, kas rijiditesi, midriazis
24 - 30 Co’de ;Bilinç kaybı, tendon reflex kaybı, solunum sayısının
10/dk. altına düşmesi görülebilir.
<24 Co’de ; Ölüm görülebilir.
11. Hipotermide Laboratuar Değerleri
• % 30 asidoz,% 25 alkalozArterial Kan Gazları
• Hemokonsantrasyon, lökopeni,
trombositopeniCBC
• Akut dönemde yüksek, subakut ve kronik
dönemde düşük olabilir.Glukoz
• %50’sinde yükselme olduğu rapor edilmiştir.Amilaz
• 35 derecenin altında koagulopati sıktırPT/PTT
12. Merkezi Vücut Isısı Ölçüm Teknikleri
En iyi teknikler
• Özefagial
• Santral I.V. Kateter veya Swan-Ganz kateteri
içinde ısı ölçme cihazı (thermistor) kullanılarak
• Timpanik yoldan
• İdrar yolu vasıtasıyla foley sondadan thermistor
• Rektal; Yeniden ısıtma sırasında özefagusun
altında kalan bölgeye yavaşça ilerleyerek.
13. Hipotemi olgularında düşük seviyedeki
ısıları ölçebilen termometreleri kullanmak
gereklidir (Oral ve rektal ısı ölçümünde
kullanılan standart civalı termometreler
33-34 Co’ye kadar ölçebilir).
14. Genel Yaklaşım
• ABC öncelikli ; sürekli oksijen ve gerekli
durumda ventilasyon desteği
• Düşük derecedeki ısıları ölçebilen
termometre ile vücut ısısının belirlenmesi
• Isıtma yöntemlerine başlamak
• Rehidrate etmek (Yaşlılarda sıvı
resüsitasyonu sırasında dikkatli olunmalıdır;
CVP kontrolünde uygulama gerekebilir.).
15. Genel Yaklaşım
•Foley / NG tüp
•Devamlı merkezi vücut ısısı kontrolü
ve kardiak monitorizasyon
•Beraberinde hastalık veya yaralanma
varsa değerlendirmek ve tedavi etmek
•Yoğun bakım ünitesine yatış için
düşünülmeli
16. • Vücut Isısı (<28Co ise ciddi
seyreder)
• Hasta yaşı
• Bilinç Durumu
• Kardiyorespiratuar durum
• Metabolik Durum
• Beraberinde olan hastalıklar
• Beraberinde yaralanmaların olması
• Hipotermi nedeni
• Hipotermi süresi
• İlk müdahaleye cevabı
Hipoterminin
Şiddeti ve
Prognozunu
Etkileyen
Faktörler
17. Hipotermide Yeniden Isıtma
•Isıtmadaki amaç vücut sıcaklığını
saatte 1 Co ve üstü olacak şekilde
yükseltmek
•Eğer bu sağlanamazsa daha agressif
ısıtmaya ihtiyaç duyulabilir veya
resüsite edilemez duruma gelir ve
hasta kaybedilir.
18. Hipotermide İnternal Isıtma Teknikleri
• Yüz maskesi ve endotrakeal tüpden O2 (42 Co) ile
ısıtma
• IV Sıvı ile ısıtma (42 Co)
• NG Tüp Lavajı
• Rektal Tüp Lavajı
• Periton Dializ kateteri ile lavaj
• Toraks Tüpü ile lavaj
• Torakotomi/ Mediastinal lavaj
• Kardiyopulmoner Bypass (fem-fem)
20. External Isıtma Teknikleri
• Isıtma battaniyeleri (Kafa derisini ört)
• Çevreyi ısıtmak (Odayı ve ambulansı)
• Hipo-hipertermik battaniye ( Su pompalı )
• Sıcak sulu küvet
• Aksiller / uyluk bölgesine sıcak kompres
21. Yalnızca Aktif External Isıtma Yöntemi
Uygulamanın Sakıncaları
• Merkezi vücut ısısı tekrar düşebilir (after drop)
• Ventriküler Fibrilasyon
• Periferik vazodilatasyon nedeniyle
hipotansiyon veya kardiyovasküler kollaps
gelişebilir.
• Periferal metabolizma artışı nedeniyle hipoksi
ve asidoz artar, fakat soğuk kalp bunu
kompanse edemez.
22. Afterdrop Fenomeni
• External ısıtma başladıktan sonra vücut ısısının
düşmesi olarak tanımlanır
• External ısıtma ile vazodilatasyonun uyarılması ve
soğuk kanın deri ve extremiteden vücut merkezine
doğru şant oluşturması sonucu geliştiği
düşünülmektedir.
• Eskiden yayınlanmış serilerde external ısıtmanın pasif
ısıtmaya göre mortalitesinin fazla olmasının nedeninin
afterdrop fenomeni olduğu belirtilmiştir.
• Bu ölümlerden bir kısmının nedeni periferik
vazodilatasyona bağlı kollaps olabilir.
23. Hipotermide Hastane Dışı Bakım
Vücut iç ısısı <28 Co
• Aşağıdaki durumlarda resüsitasyona devam edin
• Monitör yoksa
• Hastada herhangi bir hareket gözleniyorsa
• Solunum hızı 4-6 soluk/dakika ise
• Monitörde atriyal fibrilasyon veya bradikardi
varsa
• Nabız varsa (yavaş bile olsa)
24. Hipotermide Hastane Dışı Bakım
CPR uygulayın;
• Monitörde asistoli veya VF varsa
• Arrest ve hafif hipotermi varsa (32-35 Co)
**IV glukoz yada stick kan şekeri kontrolü rutin
olarak yapılmalı (+/- naloksan)
25. Hipotermide hastane öncesi bakım Algoritması
Soğuğa maruz kaldığından şüphelenilen şuuru kapalı hasta
Spontan Solunum
Entübe etme;
maske ile
oksijen ver
Evet Hayır
Entübasyon / ventilasyon
Sıcak O2 uygulama
Damar yolu aç
Kan şekeri kontrolü
I.V. Naloksanı düşün
26. Hipotermide Hastane Öncesi Bakım Algoritması
Kardiyak Monitör var mı?
Evet
Sinus bradikardisi
Atrial fibrilasyon
Junctional ritm
Göğüs masajından kaçının
Asistoli
Ventriküler fibrilasyon
Göğüs masajına başla
Defibrilasyon
Hayır
Vücut iç ısısı
> 30 C° ise
Vücut iç ısısı
< 30 C° ise
Hızlıca acil servise
transfer edin.
28. Hipotermide Steroid Kullanımı
• Miksödem koması veya adrenal yetmezlik şüphesi varsa
IV Kortikosteroid (En azından 100 mg Hidrokortizon yada
eşdeğeri endikedir)
• Bazı yazarlar ciddi hipotermi ve egzersize bağlı tükenme
mevcutsa rutin kullanımını savunmaktadırlar.
• Birçok olguda özellikle de minör etkilenmesi olan
olgularda bariz bir faydası görülmemiştir.
29. Travma Hastalarının Hipotermiden Korunmaları
Travma resüsitasyon odasının ısıtılması
• Acil servisin diğer kısımlarının ısısının ayrı bir
termostat ile ayarlanması
• Oda içine giriş çıkışların sınırlandırılması
Isıtma Lambaları
Isıtma Battaniyeleri
• Hasta sedyeye alınmadan önce serilmeli
30. Tüm vücut sıvı ve kanlarının ısıtılması
Muayene edildikten sonra hastanın
başının örtülmesi
Vücut muayenesi bittikten sonra hastanın
örtülü tutulması
31. • Yeterli kat giysi giyilmeli
• Başın örtülmesine dikkat edilmeli
• Alkol ve sedatiflerden kaçınılmalı
• Rüzgara maruz kalmanın
sınırlandırılmalı
• Sıvı alımı temin edilmeli
• Islak giysiler derhal çıkarılmalı
• Islak kalma kaçınılmaz ise ıslak iken
bile yalıtım yüzeyi sağlayan yünlü
giysiler kullanılmalı
• Soğuk suya dalmışsa; grup içine
alarak ve H.E.L.P. postürüne getirerek
hayatta kalım süresi uzatılmaya
çalışılmalıdır.
Hipotermiye
maruz
kalmadan
kaçınmak
için alınması
gerekli
genel
önlemler
32. -10 Co’ de Hayatta Kalma Zamanları
Durumu Canlı Kalma Süresi (saat)
Can yeleği yok iken
Suda boğulma 1.5
Suda yüzme 2.0
Can yeleği ile
Yüzme 2.0
Hareketsiz Kalma 2.7
H.E.L.P. 4.0
Toplu duruş 4.0