SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  50
Télécharger pour lire hors ligne
Hücre zarından madde
                      geçişi (nedeni)



 Pasif taşıma                             Aktif taşıma


   Difüzyon                                 Endositoz
                                           a)Fagositoz
                                           b)Pinositoz
Kolaylaştırılmış
   Difüzyon
                                            Ekzositoz

    Osmoz

Ozmotik olay ve
  Kuvvetler


                                                         1
 Küçük moleküllerin hücre zarından geçişi pasif ya da aktif taşınma
 (transport) şeklinde olur. Basınç ve konsantrasyon farkları nedeni ile
 oluşan pasif taşınma farklı şekillerde sağlanır.
transport sistem
Difüzyon (yayılma)
 Gaz yada sıvı moleküllerin yoğun olarak bulundukları bölgeden, daha az
  yoğun oldukları bölgeye doğru yayılmaları olayına difüzyon adı verilir.
  Örneğin, bir odada kolonya kokusunun yayılması; bir bardak su içine
  damlattığımız mürekkebin suyu maviye boyaması gibi.

 Hücre zarı, difüzyona uğrayacak maddelerin geçmesine izin verirse,
  moleküller konsantrasyonu yüksek olan bölgeden düşük konsantrasyonlu
  bölgeye doğru hareket ederek bir denge durumu sağlamaya çalışırlar.
  Örneğin, hücre dışı ortamda yoğun olan sodyum ve klor iyonları ile, hücre
  içi ortamda yoğun olarak bulunan potasyum iyonları, konsantrasyonları
  farkına bağlı olarak, arada elektriksel yüke dayalı yüksek gerilim yaratırlar.
  Bu gerilim farkının dengelenmesi, hücre zarındaki difüzyon ile sağlanır.

 Difüzyonu etkileyen koşullar vardır. Örneğin, maddelerin büyüklüğü ve yağ
  içindeki eriyebilme özellikleri, maddenin bölgeler arasındaki yoğunluk
  farkı, moleküllerin kinetik enerjisi ve sıcaklığın artışı difüzyon hızını doğru
  orantılı olarak arttırır.
transport sistem
transport sistem
• Zıt yüklü iyonlar geçirgen membranla
  ayrıldığında

 membran potansiyeli oluşur
• Yüklü maddelerin haraket yönü kimyasal
  gradyan(konsantrasyon farkı) ve elektriksel
  gradyan (Vm) ye bağlıdır

 Bu iki faktöre elektrokimyasal gradyan
 (elektrokimyasal potansiyel denir) denir.
Basit difüzyonun özellikleri
• Hücre metabolizmasına bağımlı değildir,
• Taşıma her zaman konsantrasyon farkı (gradiyenti) doğrultusundadır,
• Difüzyon hızı konsantrasyon farkı ile doğru orantılıdır.

Kolaylaştırılmış Difüzyon
 Bazı maddelerin (örneğin glikoz) hücre zarından geçebilmesi, ancak
   taşınacak maddeye özgü, protein taşıyıcılar aracılığıyla mümkün olur. Bu
   durumda, basit difüzyon için yukarıda söz konusu edilen ilk iki özellik
   geçerli olacak, ancak taşıma hızı, taşınacak maddenin konsantrasyon farkı
   yanında, bu maddeyi taşıyacak taşıyıcı sayısına da bağlı olacaktır. Bu
   durumda, zarda yer alan özgül taşıyıcıların tümünün kullanımına karşılık
   gelen bir hız limiti söz konusudur. Protein yapılı taşıyıcılar aracığıyla ve
   gene taşınacak maddenin kimyasal potansiyel enerjisinden yararlanarak
   gerçekleşen bu tür taşıma mekanizmaları kolaylaştırılmış difüzyon olarak
   bilinir.
 Protein yapılı taşıyıcılar, hücre zarından taşınacak maddeyi, zarın bir
 tarafında bağlarlar. Protein yapının şekil (konformasyonel) değişikliği ile
 zarı kat eden madde, diğer tarafta taşıyıcıdan ayrılır. Bu taşıyıcılar her iki
 yöne doğru da taşıma yapabilirler. Hangi yöne doğru net taşıma
 yapılacağını belirleyen faktör, konsantrasyon farkı (gradiyenti) dır. Bu
 mekanizma hücre metabolizmasına bağımlı değildir. Metabolik enerji
 kullanmaz.

 Kolaylaştırılmış difüzyonla madde taşınma hızı,
  1. Ortam sıcaklığına
  2. Konsantrasyon farkına (gradiyentine)
  3. Zardaki taşıyıcı sayısına
  4. Madde-taşıyıcı ilişkisi hızına (maddenin taşıyıcıya afinitesi)
  5. Konformasyonel değişim hızına bağlıdır.
Basit difüzyon   Kolaylaştırılmış difüzyon
transport sistem
Taşıyıcı protein ve kanal proteinleri. (A) Bir taşıyıcı protein iki biçim değişikliği
geçirir, öyle ki erir maddeyi bağlayan kısım sıra ile çift tabakanın bir tarafında sonra
diğer tarafında yer alır. (B) Bunun aksine, bir kanal proteini ise, özel erir maddelerin
difüze olabildiği çift tabaka boyunca su dolu bir por oluşturur.
transport sistem
transport sistem
• Glukoz ve aa ler yağda erimezler ve
  kolaylaştırılmış difüzyonla hücre içine taşınırlar
transport sistem
•   Taşıyıcılar:
•   Substrata yüksek sterospesifiteyle bağlanırlar
•   Monomerik protein
•   Saturasyon (+) (enzim gibi)
Osmoz (suyun geçişi)
 Hücre zarından suyun geçişi de su
  konsantrasyonunun yüksek
  olduğu (hipertonik) yerden, su
  konsantrasyonunun az olduğu
  (hipotonik) yere doğru olur.

 Konsantrasyon farkından oluşan
  basınç nedeni ile gerçekleşen su
  geçişine ozmoz adı verilir.
transport sistem
C) Osmotik Olaylar
a)Hipertonik Ortam:(Yoğun Ortam) Bir hücre kendisinden daha yoğun ortama
koyulursa su kaybederek büzülür. Bu olaya plazmoliz denir.



b)Hipotonik Ortam (Az yoğun ortam): Plazmoliz olmuş yada normal bir hücreye
kendisinden daha seyreltik bir çözeltiye koyarsak su alarak şişer.Bu olaya
deplazmoliz denir.


c) İzotonik Ortam(Denge Ortamı): Hücre izotonik ortama koyulursa dengeli bır
madde alış verişi olur.




Hemoliz: Hücreler çok seyreltik ortamlara ya da saf suya konulursa aşırı
miktarda su alarak gerilirler. Bu gerilme sonucunda oluşan basınçla hayvan
hücreleri patlar. Buna hemoliz denir.                                          21
Aktif Taşınma

 Bazen maddelerin konsantrasyonu düşük olan yerden yüksek olan yere
  doğru iletilmesi gereklidir. Bu tip iletimde, moleküllere enerji vermek
  gerekir ki bu da metabolik enerji harcanmasını gerektirir.

 Birçok metabolizma maddeleri ve elektrolitler hücre zarından aktif taşıma
  ile taşınırlar ve bunun için hücre içinde ATP’tan sağlanan enerji kullanılır.
  Ancak soğuk ortam, oksijen yokluğu ve metabolik zehirler aktif iletimi
  durduran etkenlerdir.

 Eğer aktif taşınma olmasaydı, bazı dokularda özel maddelerin birikimi
  gerçekleşemezdi. Örneğin kemiklerimizde sertliği sağlayan kalsiyum tuzları
  bu tip taşınmayla kemiklerde biriktirilir.

 Hücre, aldığı maddelerin bir kısmını hücre organellerinin moleküler
  organizasyonunda, bir kısmını da enerji elde etmekte kullanır.
transport sistem
Pasif ve aktif taşımanın karşılaştırılması. Pasif taşıma, elektrokimyasal gradiyent
yönünde kendiliğinden ya lipid çift tabakadan basit difüzyon ile ya da taşıyıcı aracılığı ile
kolaylaştırılmış difüzyon veya pasif taşıyıcılarla olur. Bunun aksine aktif taşıma bir
metabolik enerji kullanımını gerektirir ve daima erir maddenin elektrokimyasal
gradiyentin aksine pompalanması için metabolik enerjiyi kullanan taşıyıcılar aracılığı ile
gerçekleşir.
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
transport sistem
• İyonları membrandan taşıyan bileşeklere
  iyonofor denir.
transport sistem
Aquaporinler:
•   İntegral membran proteinleri
•   Hidrofilik transmembran kanalı oluştururlar
•   Plazma membranından H2O nun geçmesi
•   11 aquaporin (memelilerde)
•   Eritrositler
•   Ter, tükrük, gözyaşı atılımı
•   İdrar oluşumu, nefronda su tutlumu

Contenu connexe

Tendances

Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantıMuhammed Arvasi
 
Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Tromboz Biyolojisi, Gata Pediatri
Tromboz Biyolojisi, Gata PediatriTromboz Biyolojisi, Gata Pediatri
Tromboz Biyolojisi, Gata Pediatrisercankuarktek
 
Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013Muhammed Arvasi
 
solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )
solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )
solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Solunum sistemi histolojisi
Solunum sistemi histolojisiSolunum sistemi histolojisi
Solunum sistemi histolojisiMelisakmak1
 
Makale Nasıl Yazılır?
Makale Nasıl Yazılır?Makale Nasıl Yazılır?
Makale Nasıl Yazılır?Türker Baş
 
Biyokimya 1 ders notları
Biyokimya 1 ders notlarıBiyokimya 1 ders notları
Biyokimya 1 ders notlarıSenin Biyolojin
 
Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar
 Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar
Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlardrtasla88
 
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
GK - veziküler tasınım
GK - veziküler tasınımGK - veziküler tasınım
GK - veziküler tasınımGoktan Kuspınar
 
Çocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyon
Çocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyonÇocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyon
Çocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyonBurak AKSU
 
sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )
sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )
sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 

Tendances (20)

Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yağ asitlerinin oksidasyonu (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
lizozom 10.10.2013
lizozom 10.10.2013lizozom 10.10.2013
lizozom 10.10.2013
 
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
 
Hipofiz hipotalamus
Hipofiz  hipotalamusHipofiz  hipotalamus
Hipofiz hipotalamus
 
Transfuzyon
TransfuzyonTransfuzyon
Transfuzyon
 
Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Büyüme hormonu (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Tromboz Biyolojisi, Gata Pediatri
Tromboz Biyolojisi, Gata PediatriTromboz Biyolojisi, Gata Pediatri
Tromboz Biyolojisi, Gata Pediatri
 
Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lab (kan dokusu) (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
 
solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )
solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )
solunum mekaniği ve ventilayon (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Solunum sistemi histolojisi
Solunum sistemi histolojisiSolunum sistemi histolojisi
Solunum sistemi histolojisi
 
Makale Nasıl Yazılır?
Makale Nasıl Yazılır?Makale Nasıl Yazılır?
Makale Nasıl Yazılır?
 
Biyokimya 1 ders notları
Biyokimya 1 ders notlarıBiyokimya 1 ders notları
Biyokimya 1 ders notları
 
Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar
 Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar
Normal anyan gapli metaboli̇k asi̇dozlar
 
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
GK - veziküler tasınım
GK - veziküler tasınımGK - veziküler tasınım
GK - veziküler tasınım
 
Çocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyon
Çocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyonÇocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyon
Çocukta sıvı elektrolit ve dehidratasyon
 
sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )
sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )
sarcoptes-uyuz (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
ventilasyon perfüzyon ilişkisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 

En vedette

12.hücre zarından madde geçişi
12.hücre zarından madde geçişi12.hücre zarından madde geçişi
12.hücre zarından madde geçişiAli DAĞDELEN
 
Molekuler Hucre Biyolojisi
Molekuler Hucre BiyolojisiMolekuler Hucre Biyolojisi
Molekuler Hucre BiyolojisiHikmet Geckil
 
1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇
1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇
1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇Muhammed Arvasi
 
Hücre Bölünmeleri ve kalıtım
Hücre Bölünmeleri ve kalıtımHücre Bölünmeleri ve kalıtım
Hücre Bölünmeleri ve kalıtımglsah
 
Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
HÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİ
HÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİHÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİ
HÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİDoktorlar Sitesi
 
9.3 plant growth
9.3 plant growth9.3 plant growth
9.3 plant growthBob Smullen
 
9.4 plant reproduction
9.4 plant reproduction9.4 plant reproduction
9.4 plant reproductionBob Smullen
 
9.2 plant transport in the phloem
9.2  plant transport in the phloem9.2  plant transport in the phloem
9.2 plant transport in the phloemBob Smullen
 
Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...
Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...
Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...www.tipfakultesi. org
 
Ecology Optional Topic Student Notes
Ecology Optional Topic Student NotesEcology Optional Topic Student Notes
Ecology Optional Topic Student NotesBob Smullen
 

En vedette (20)

Fizyoloji 01
Fizyoloji 01Fizyoloji 01
Fizyoloji 01
 
12.hücre zarından madde geçişi
12.hücre zarından madde geçişi12.hücre zarından madde geçişi
12.hücre zarından madde geçişi
 
Hücre zari
Hücre zariHücre zari
Hücre zari
 
Molekuler Hucre Biyolojisi
Molekuler Hucre BiyolojisiMolekuler Hucre Biyolojisi
Molekuler Hucre Biyolojisi
 
Hücre
HücreHücre
Hücre
 
Ekoloji
EkolojiEkoloji
Ekoloji
 
1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇
1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇
1.sınıf1h hücre yapisi ve bi̇leşenleri̇
 
hucre
hucrehucre
hucre
 
Hücre Bölünmeleri ve kalıtım
Hücre Bölünmeleri ve kalıtımHücre Bölünmeleri ve kalıtım
Hücre Bölünmeleri ve kalıtım
 
Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Deri ve eklentileri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Sinaps
Sinaps Sinaps
Sinaps
 
Passive transport
Passive transportPassive transport
Passive transport
 
Passive Transport
Passive TransportPassive Transport
Passive Transport
 
HÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİ
HÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİHÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİ
HÜCRE VE DOKU FİZYOLOJİSİ
 
9.3 plant growth
9.3 plant growth9.3 plant growth
9.3 plant growth
 
9.4 plant reproduction
9.4 plant reproduction9.4 plant reproduction
9.4 plant reproduction
 
9.2 plant transport in the phloem
9.2  plant transport in the phloem9.2  plant transport in the phloem
9.2 plant transport in the phloem
 
Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...
Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...
Fossa temporalis, fossa infratemporalis, fossa pterygopalatina(fazlası için w...
 
Ecology Optional Topic Student Notes
Ecology Optional Topic Student NotesEcology Optional Topic Student Notes
Ecology Optional Topic Student Notes
 
Epidermis
EpidermisEpidermis
Epidermis
 

transport sistem

  • 1. Hücre zarından madde geçişi (nedeni) Pasif taşıma Aktif taşıma Difüzyon Endositoz a)Fagositoz b)Pinositoz Kolaylaştırılmış Difüzyon Ekzositoz Osmoz Ozmotik olay ve Kuvvetler 1
  • 2.  Küçük moleküllerin hücre zarından geçişi pasif ya da aktif taşınma (transport) şeklinde olur. Basınç ve konsantrasyon farkları nedeni ile oluşan pasif taşınma farklı şekillerde sağlanır.
  • 4. Difüzyon (yayılma)  Gaz yada sıvı moleküllerin yoğun olarak bulundukları bölgeden, daha az yoğun oldukları bölgeye doğru yayılmaları olayına difüzyon adı verilir. Örneğin, bir odada kolonya kokusunun yayılması; bir bardak su içine damlattığımız mürekkebin suyu maviye boyaması gibi.  Hücre zarı, difüzyona uğrayacak maddelerin geçmesine izin verirse, moleküller konsantrasyonu yüksek olan bölgeden düşük konsantrasyonlu bölgeye doğru hareket ederek bir denge durumu sağlamaya çalışırlar. Örneğin, hücre dışı ortamda yoğun olan sodyum ve klor iyonları ile, hücre içi ortamda yoğun olarak bulunan potasyum iyonları, konsantrasyonları farkına bağlı olarak, arada elektriksel yüke dayalı yüksek gerilim yaratırlar. Bu gerilim farkının dengelenmesi, hücre zarındaki difüzyon ile sağlanır.  Difüzyonu etkileyen koşullar vardır. Örneğin, maddelerin büyüklüğü ve yağ içindeki eriyebilme özellikleri, maddenin bölgeler arasındaki yoğunluk farkı, moleküllerin kinetik enerjisi ve sıcaklığın artışı difüzyon hızını doğru orantılı olarak arttırır.
  • 7. • Zıt yüklü iyonlar geçirgen membranla ayrıldığında membran potansiyeli oluşur
  • 8. • Yüklü maddelerin haraket yönü kimyasal gradyan(konsantrasyon farkı) ve elektriksel gradyan (Vm) ye bağlıdır Bu iki faktöre elektrokimyasal gradyan (elektrokimyasal potansiyel denir) denir.
  • 9. Basit difüzyonun özellikleri • Hücre metabolizmasına bağımlı değildir, • Taşıma her zaman konsantrasyon farkı (gradiyenti) doğrultusundadır, • Difüzyon hızı konsantrasyon farkı ile doğru orantılıdır. Kolaylaştırılmış Difüzyon  Bazı maddelerin (örneğin glikoz) hücre zarından geçebilmesi, ancak taşınacak maddeye özgü, protein taşıyıcılar aracılığıyla mümkün olur. Bu durumda, basit difüzyon için yukarıda söz konusu edilen ilk iki özellik geçerli olacak, ancak taşıma hızı, taşınacak maddenin konsantrasyon farkı yanında, bu maddeyi taşıyacak taşıyıcı sayısına da bağlı olacaktır. Bu durumda, zarda yer alan özgül taşıyıcıların tümünün kullanımına karşılık gelen bir hız limiti söz konusudur. Protein yapılı taşıyıcılar aracığıyla ve gene taşınacak maddenin kimyasal potansiyel enerjisinden yararlanarak gerçekleşen bu tür taşıma mekanizmaları kolaylaştırılmış difüzyon olarak bilinir.
  • 10.  Protein yapılı taşıyıcılar, hücre zarından taşınacak maddeyi, zarın bir tarafında bağlarlar. Protein yapının şekil (konformasyonel) değişikliği ile zarı kat eden madde, diğer tarafta taşıyıcıdan ayrılır. Bu taşıyıcılar her iki yöne doğru da taşıma yapabilirler. Hangi yöne doğru net taşıma yapılacağını belirleyen faktör, konsantrasyon farkı (gradiyenti) dır. Bu mekanizma hücre metabolizmasına bağımlı değildir. Metabolik enerji kullanmaz.  Kolaylaştırılmış difüzyonla madde taşınma hızı, 1. Ortam sıcaklığına 2. Konsantrasyon farkına (gradiyentine) 3. Zardaki taşıyıcı sayısına 4. Madde-taşıyıcı ilişkisi hızına (maddenin taşıyıcıya afinitesi) 5. Konformasyonel değişim hızına bağlıdır.
  • 11. Basit difüzyon Kolaylaştırılmış difüzyon
  • 13. Taşıyıcı protein ve kanal proteinleri. (A) Bir taşıyıcı protein iki biçim değişikliği geçirir, öyle ki erir maddeyi bağlayan kısım sıra ile çift tabakanın bir tarafında sonra diğer tarafında yer alır. (B) Bunun aksine, bir kanal proteini ise, özel erir maddelerin difüze olabildiği çift tabaka boyunca su dolu bir por oluşturur.
  • 16. • Glukoz ve aa ler yağda erimezler ve kolaylaştırılmış difüzyonla hücre içine taşınırlar
  • 18. Taşıyıcılar: • Substrata yüksek sterospesifiteyle bağlanırlar • Monomerik protein • Saturasyon (+) (enzim gibi)
  • 19. Osmoz (suyun geçişi)  Hücre zarından suyun geçişi de su konsantrasyonunun yüksek olduğu (hipertonik) yerden, su konsantrasyonunun az olduğu (hipotonik) yere doğru olur.  Konsantrasyon farkından oluşan basınç nedeni ile gerçekleşen su geçişine ozmoz adı verilir.
  • 21. C) Osmotik Olaylar a)Hipertonik Ortam:(Yoğun Ortam) Bir hücre kendisinden daha yoğun ortama koyulursa su kaybederek büzülür. Bu olaya plazmoliz denir. b)Hipotonik Ortam (Az yoğun ortam): Plazmoliz olmuş yada normal bir hücreye kendisinden daha seyreltik bir çözeltiye koyarsak su alarak şişer.Bu olaya deplazmoliz denir. c) İzotonik Ortam(Denge Ortamı): Hücre izotonik ortama koyulursa dengeli bır madde alış verişi olur. Hemoliz: Hücreler çok seyreltik ortamlara ya da saf suya konulursa aşırı miktarda su alarak gerilirler. Bu gerilme sonucunda oluşan basınçla hayvan hücreleri patlar. Buna hemoliz denir. 21
  • 22. Aktif Taşınma  Bazen maddelerin konsantrasyonu düşük olan yerden yüksek olan yere doğru iletilmesi gereklidir. Bu tip iletimde, moleküllere enerji vermek gerekir ki bu da metabolik enerji harcanmasını gerektirir.  Birçok metabolizma maddeleri ve elektrolitler hücre zarından aktif taşıma ile taşınırlar ve bunun için hücre içinde ATP’tan sağlanan enerji kullanılır. Ancak soğuk ortam, oksijen yokluğu ve metabolik zehirler aktif iletimi durduran etkenlerdir.  Eğer aktif taşınma olmasaydı, bazı dokularda özel maddelerin birikimi gerçekleşemezdi. Örneğin kemiklerimizde sertliği sağlayan kalsiyum tuzları bu tip taşınmayla kemiklerde biriktirilir.  Hücre, aldığı maddelerin bir kısmını hücre organellerinin moleküler organizasyonunda, bir kısmını da enerji elde etmekte kullanır.
  • 24. Pasif ve aktif taşımanın karşılaştırılması. Pasif taşıma, elektrokimyasal gradiyent yönünde kendiliğinden ya lipid çift tabakadan basit difüzyon ile ya da taşıyıcı aracılığı ile kolaylaştırılmış difüzyon veya pasif taşıyıcılarla olur. Bunun aksine aktif taşıma bir metabolik enerji kullanımını gerektirir ve daima erir maddenin elektrokimyasal gradiyentin aksine pompalanması için metabolik enerjiyi kullanan taşıyıcılar aracılığı ile gerçekleşir.
  • 48. • İyonları membrandan taşıyan bileşeklere iyonofor denir.
  • 50. Aquaporinler: • İntegral membran proteinleri • Hidrofilik transmembran kanalı oluştururlar • Plazma membranından H2O nun geçmesi • 11 aquaporin (memelilerde) • Eritrositler • Ter, tükrük, gözyaşı atılımı • İdrar oluşumu, nefronda su tutlumu