1. • Pse e studiojme menaxhimin e operacioneve:
• 1.eshte njeri prej 3 funkioneve ne ndermarrje(marketingu,financimi dhe
operacionet-prodhimi)
• 2.Duam qe te dijme se si prodhohen mallrat dhe sherbimet,
• 3.Per te ditur se qfar bejne menaxheret e operacioneve dhe 4.eshte
pjese e kushtueshme e ndermarrjes
• Qfar eshte menaxhimi i operacioneve ?-Qdo biznes menaxhohet
nepermjet 3 funksioneve :fiancave,marketingut dhe
operacioneve.Menaxhimi i operacioneve perfaqeson ate funksion te
biznesit qe planifikon,organizon,drejton dhe kontrollon burimet qe
nevojiten per te prodhuar produktet dhe sherbimet e kompanise.
• -Roli i menaxhimit te operacioneve eshte te transformoje
inputet(njerzit,pajisjet,teknologjia,materialet dhe informacionet)e
kompanise ne outpute(produkte dhe sherbime)finale
• -Inputet per proceset :materialet,informacioni,klientet.Paketa tjeter
e inputeve jane burime te cilat veprojne mbi burimet qe
transformohen,e keto jane:Fasilitetet-infrastruktura,Stafi.
• -Outputet nga procesi:*Produktet pergjithesisht jane te
prekshme,ndersa burimet jo,*sherbimet shpesh jane unike,*sherbimet
kane nderveprim te larte me klientet,*shpesh sherbimet bazohen tek
njohurite
2. • Vendimet per kapac. Jane kritike per
ndermarrjen:kan ndikim real ne aftesin e
ndermarrjes
• 2) ndikojn ne kostone operimit
• 3) Kapaciteti eshte determinues kryesor i
kostos fillestare
• 4) perfshijn angazhimet afatgjata
• 5) ndikojn ne konkurenc
• 6) ndikojn ne lehtsimin e menaxhimit
• 7) globalizimi ka rritur rendsin dhe
kompleksitetin e vendimeve te kapac
3. • Plani i procesit – permban teresin e dokumenteve qe detajon
specifikime te prodh dhe sherbimeve.
• Perfshijn: - vizatimet e dizajnuara te projektit te produktit, - listen
e materialeve dhe pjeseve te perfshira ne produkt,
• - diagramin e montimit apo diagramin e struktures se prod., -
grafikun e operacioneve, - skemen e rrugeve.
• Projektimi i sherbimit
• - Ka ngjashmeri dhe ndryshmeri ndermjet produktit dhe
sherbimit
• - Projektimi i produktit dhe shperndarja ndahen ne koh, ndersa
projektimi i sherbimit zakonisht krijohen dhe shperndahen ne te
njejten koh.
• Ndryshimet ndermjet projektimit te produktit dhe sherbimit
• Projektimi i Prod.=( produktet e prekshme, produktet ruhen,
prod.krijohen dhe mandej shperndahen, prod. Nuk jane shum te
dukshme per klientet )
• Projektimi i sherb.=( te pa prekshme, nuk ruhen, krijohen dhe
shperndahen ne t njejten koh, sherb.jane me teper te dukshme
per klientin).
4. • . Projektimi i prcesit eshte zgjedhja e:
• inputeve
• operacioneve
• rrugeve tekonologjike
• metodave per prodhimin e te mirave dhe sherbimeve.
•
• Proceset perbejn thelbin e menaxh. Te operacioneve.Ato
transformojn inputet ne outpute
• - perbejn avantazhin konkurues te firmes
• Vendimet per procesin reflektojn se si firma ka zgjedhur
per te konkuruar ne treg
• perforcojn vendimet e mara per produktin dhe
• lehtsojn arritjen e qellimeve per nderrmarjen.
• Kur kerkohen te mirren Vendimet per zgjedhjen e procesit
do te duhet te percaktohen
5. • Fazat e projektimit
• - gjenerimi i konceptit
• - shfaqja e konceptit
• - projekti paraprak
• - vlersimi e permirsimi
• - prototipi e projekti final
•
• Gjenerimi i konceptit
• - Idea per konceptet e reja te prod/sherbimit mund te vin nga burimet jasht
ndermarrjes, sikurse nga klientet apo konkurentet dhe nga burimet brenda
ndermarrjes si p.sh. nga stafi, ose nga departamenti i kerkim zhvillimit.
• - Idet nga klientet
• - Degjimi i klienteve
• - Idet nga konkurentet
•
• Idete nga stafi
• - Idet nga kerkimi dhe zhvillimi
• - shfaqja e konceptit
• - fizibiliteti i variantit te projektit, a mund te bejm at ?
• - pranueshmeria e variantit te projektit, a duam per ta bere at ?
• - risku i cdo varianti projekti 0, a duamqe te marrim riskun mbi vete ?
6. • Faktoret qe rrisin mundesit dhe kercnimet mund te jen:
• ndryshimi ekonomik
• ndryshimi social dhe demografik
• ndryshimi politik apo ligjor
• ndryshimet ne konkurenc (p.sh prod/sherbime te reja apo te
ndryshme )
• ndryshimet teknologjike
• Cfare projektohet ne nje prod/sherbim
• Gjitha prod./sherbimet kan 3 aspekte
• KONCEPTIN - i cili eshte kuptimi i permbajtjes, perdorimit
dhe vleres se prod/sherbimit
• PAKETA – e komponentit te prod7sherb qe siguron ato
perfitime te percaktuara tek koncepti
• PROQESI – i cili percakton menyren sipas te ciles prod/sherb
do te krijohet edhe shperndahet.
7. • Projektet mund te konsiderohen si nje ser
aktivitetesh dhe detyrash qe:
• Kane nje objektiv specifik qe duhet te perfundoj
brenda specifikimeve te percaktuara.
• Kan afat fillimi dhe perfundimi te percaktuar
• Kan limite ne financim
• Konsumojn burime njerzore dhe jonjerzore dhe jane
shume funksional.
• Cdo projekt mund te kushtezohet ne menyra te
ndryshme nga: QELLIMI , KOHA, KOSTOJA.
8. • Struktura e zinxhirit te furnizimit te nji kompanie ka tre
komponente:
- furnitoret e jashtem
- funksionet e brendshme te kompanise
- distributoret e jashtem
• Tregtia elektronike
tregetia elektronike percakton se si perdorimi i
internetit dhe web per te kryer biznes.
Tregetia elektronike eshte e ndryshme nga e- biznesi
per faktin qe e- biznesi irohet transaksioneve dhe
porosive brenda ndermarrjes
• - tregtia elektronike biznes me biznes(b2b)
- tregtia elektronike biznes me klient(b2c)
- tregtia elektronike konsumator me konsumator (c2c)
- tregtia elektronike me celular(m- tregtia)
9. • Karakteristikat e produkteve
• Produkti mund te rishitet,mund te mbahet reserve,disa
aspekte te cilesise jane te matshme,shitja eshte e
dallueshme nga sherbimi,produkti eshte i
transportueshem,vendodhja e njesise prodhuese eshte
e rendesishme per kosoton,automatizimi eshte i
thjeshte,te ardhurat gjenerohen kryesisht nga
produktet etj.
•
• Karakteristikat e sherbimeve
• Rishitja e sherbimit e pazakonshme,shume sherbime
nuk mund te ruhen,shume aspkte te ciliesise eshte
veshtire te maten,shtija eshte pjese e
sherbimit,vendodhja e kryerjese se sherbimit eshte e
rendesishme per kontaktin me klientin,sherbimi
shpesh eshte veshtire te automatizohet
10. • Pergjegjesite direkte te menaxhimit te operacioneve:Kuptimi i
objektivave strategjike te operacioneve,Zhvillimi i strategjise se
operacioneve te organizates,projektimi i produkteve,sherbimeve dhe
proceseve te operacioneve,planifikimi dhe kontrolli i operacioneve
• Pergjegjesite indirekte te meanxhimit te operacioneve:Te informoje
funksione tjera ne lidhje me mundesite dhe kufizimet e operacionit,Te
diskutoje me funksionet tjera per ndojne modifikim per perfitim te te
dyjave paleve,Te inkurajoje funksionet tjera qe te sugjerojne menyrat
sipas te cilave operacionet mund te permiresojne sherbimet ne pjesen
tjeter te organizates
•
• Menaxhimi i operacioneve eshte i rendesishem per disa arsye
• 1.Ai mund te reduktoje koston e prodhimit te produkteve dhe
sherbimeve per te qene efiqient
• 2.Mund te rrise te ardhurat duke rritur kenaqjen e klientit nepermjet
cilisese se mallit dhe te sherbimit
• 3.Mund te reduktoje sasine e investimeve duke rritur kapacitetin e
operacionve duke qene inovatore ne perdorimin e burimeve ekonomike
• 4.Mund te siguroje bazat per permiresimin ne teardhmen nepermjet
ndertimit ten je baze solide te aftesive dhe njohurive per operacionet
brenda biznesit
11. •
• Roli i funksionimit te operacioneve ne strategjine e biznesit
• -Roli baze i operacioneve eshte zbatimi i strategjise.Shumica
e kompanive kane strategjine e tyre,por zbatimin praktik te
ketyre strategjive e mundesojne operacionet.Strategjia nuk
mund te preket e a s te shihet,por ajo qe mund te shihet
eshte se si operacionet funksionojne praktikisht.
• -Roli tjeter i operacioneve eshte qe te mbeshtes
strategjine.Nje rol tjeter eshte qe te udheheqe strategjine
duke i dhene asaj nje avantazh unik dhe afatgjate.
•
• Roli i startegjise se operacioneve
• -Roli i strategjise se operacioneve eshte qe te jap planin e
funksionit te operacionve ne menyre qe te mundesohet
perdorimi me i mire i burimeve.Strategjia e operacioneve
specifikon polotikat dhe planet per perdorimin e burimeve
te ndermarrjes ne mbeshtetje te strategjise se saj
konkuruese afategjate.
12. • Strategjia e biznesit percakton planin afategjate te
kompanise
• Strategjia e marketingut
• Percakton planet e marketingut per te mbeshtete
startegjine e biznesit
• Strategjia e operacioneve
• Nderton planin per funksionimin e operacioneve
per te mbeshtet strategjine e biznesit
• Strategjia e financave
• Nderton planin financiar per te mbeshtet
strategjine e biznesit
13. • Stategjia e operacioneve perfshine
dislokimin,permasat dhe madhesite e
ndermarrjes,llojin e makinarive dhe pajisjeve qe do
te perdoren,aftesise e punetoreve qe
kerkohen,perdorimin e teknologjise,te
proceseve,cilesin si dhe metodat e kontrollit
• 3.Kompetencat unike
• -Kompetencat unike perfshijne aftesite special te
punetoreve si ekspertiza ne dhenien e sherbimeve
sipas kerkeses se klienteve apo njohurite ne
teknologjine e informacionit.Si shembull mund te
jete perdorimi i pajisjeve fleksibile.
14. • Strategjia e operacioneve lidhe strategjine e
biznesit me funksionimin e operacioneve.Kjo
strategji fokusohet tek aspektet specifike te
oepracioneve qe i sigurojne kompanise avantazh
konkurues.Keto aftesi quhen prioritete konkuruese
• -Projekti eshte nje perpjekje e perkoheshme qe
ndermerret per te krijuar nje produkt apo sherbim
unik.Projekti perfshine ndermarrjen e nje sere
aktivitetesh te nderlidhura dhe te koordinuara qe
orientohen drejt arritjes se nje qellimi qe kane nje
kohezgjatje te percaktuar dhe qe jane pothuajse te
gjitha unike deri ne nje far shkalle
15. • CIKLI I JETES SE PRODUKTIT
• Prokukti kalon neper disa faza:Futja,Rritja,Maturimi
dhe Renja e produktit
• Ndryshimet ndermjet projektimit te produktit dhe
projektimi te Sherbimit
• Produket Sherbimet
Jan te prkshme ndersa sherbimet JO
Njeher krijohen tani shperndahen Krijohen dhe shperndahen
Njehkosisht
Produktet nuk jan shume Ndersa Sherbimet
te dukshme per Klient Jan te Dukshme
Per klient
16. • PROJEKTIMI I PROCESIT TE PRODHIMIT
• -Objektivi i projektimit si per produktet,ashtu edhe per sherbimet
eshte qe te kenaqe klientet duke permbushur nevojat dhe
parashikimet e tyre.Projektimi i produktit/sherbimit mund te shihet si
nje process qe ka nisje dhe perfundim klientin.Qfar te projektohet ne
nje sherbim apo produkt?-Te gjitha produktet dhe sherbimet mund te
konsiderohen se kane 3 aspekte:1.KONCEPTIN- i cili eshte kuptim i
permbajtjes,perdorimit dhe vleres se sherbimit apo
produktit,2.PAKETA- e komponentit te produktit /sherbimit qe siguron
ato perfitime te percaktuara tek koncepti,3.PROCESI- i cili percakton
menyren sipas se ciles produkti apo sherbimi do te krijohet apo
shperndahet.
•
• -Krijimi i projekteve per produktet/sherbimet eshte ne vetvete nje
process i cili perputhet me skemen e pergjithshme INPUT-------
Transformim------------------OUTPUT
• -Projektimi i procesit te prodhimit ndikon drejteprdrejt ne
produktivitetin pasi shume nga inputet ne raportin output/input
percaktohen gjat projektimit te procesit.Megjithate zgjedhjet e
projektimit te proccesit nuk behen menjehere sepse projektimi i
procesit eshte nje aktivitet i vazhdueshem.
17. • LIDHJA E PROJEKTIMIT TE PRODUKTIT DHE ZGJEDHJA E PROCESIT
• -1.Lloji i produktit qe nje kompani prodhon percakton edhe operacionet qe
nevojiten,2.Vendimet e projektimit te produktit ,3.Prioritetet
konkuruese,4.Sistemet e makinerive dhe pajisjet,5.Strategjia e produkt
dherbimit
•
• PLANIFIKIMI I PROCESIT
• -Planifikimi i procesit percakton se si do te prodhohet nje produkt apo si
do te jepet nje sherbim.Planifikimi percakton se cilet komponente do te
prodhohen brenda per brenda dhe cilet do te blihen nga furnitori,zgjedh
proceset dhe pajisjet specifike dhe zhvillon e dokumenton specifikimet per
prodhimin dhe shperndarjen.
•
• Vendimi te prodhosh apo te blesh-marra e vendimeve te prodhosh apo te
blesh lidhet me vlersimin e faktoreve qe
jane:Koson,Kapacitetin,Cilisia,Shpejtesia,Siguria dhe ekspertiza
•
• Zgjedhja e pajisjes specifike-disa faktore te rendesishem jane:kostot e
blerjes,operimit,kursimet vjetore,rritja e te ardhurave,analiza e
zevendesimit,risku dhe pasiguria.
18. • MENAXHIMI DHE PLANIFIKIMI I KAPACITETIT
• -Parashikimet behen per te planifikuar per te
ardhmen.Modelet e parashikimeve kane karakteristika
te perbashketa:
• 1.Rralle here jaane perfekte,2.Parashikimet jane me te
sakta per grupe artikujsh se sa per artikuj
individual,3.Parashimimet jane me te sakta per
periudhe kohe me te shkurter se sa per periudhe me te
gjate
• Pyetjet kryesore qe lidhen me planifikimin e kapacitetit
jane:1.Qfare lloji kapaciteti nevojitet?,2.Sa kapacitet
nevojitet?,3.Kur ky kapacitet nevojitet?
•
• -Parashikimet perbejne inputin kryesor per tu
pergjigjur pergjigjur pyetjes se sa kapacitet nevojitet
19. • Kapaciteti mund te shikohet ne dy menyra:
• 1.Sasia maksimale e outputeve per nje njesi kohe dhe
• 2.SI njesi te burimeve ne dispozicion
• -Planifikimi i kapacitetit ne nje kompani mund te kryhet zakonisht ne dy
nivele:
• 1.Niveli i pare i vendimeve te kapacitetit eshte i karakterit strategjik
dhe afategjat,e qe keto vendime kane te bejne me investimet ne makineri
e pajisje te reja prodhuese qe do te duhet te behen ,jane te natyres
strategjike qe kerkojne shpenzime te medha kapitale dhe kane ndikim te
madh ne aftesine e kompanise per te drejtuar biznesin.
• 2.Niveli i dyte i vendimeve te kapacitetit eshte me taktik ne
natyre,qe fokusohet ne probleme afateshkurtera duke perfshire
planifikimin e fuqise punetore,te rezervave dhe perdorimin dite pas dite
te makinerive
• -Planifikimi i kapaciteit eshte proces i percaktimit te sasise se outputit qe
mund te arrihet nga njesia prodhuese.Nese kompania nuk planifikon ne
menyre korrekte kapacitetin ose nuk do te kete sasi outouti te
mjaftueshme per te permushur kerkesat e klienteve ose do te kete
kapacitet te teoert qe do te rrine.
• -Planifikimi i kapacitetit eshte i rendesishem nese kompania do qe te rrise
dhe te perfitoje nga kerkesa.
20. • EKONOMITE E SHKALLES
• -Koncepti i njohur si ekonomi e shkalles
percakton qe kosoto mesatare per njesi e
sherbimit ose mallit mund te reduktohen duke
rritur sasine e saj te outputit.Ka 4 shkaqe
kryesore se perse ekonomite e shkalles mund te
qojne kosoton drejt uljes kur rritet outputi e keto
jane:1.Shperndarja e kostos fikse
• 2.Reduktimi i
kosotos se ndertimit
• 3.Shkurtimi i
kosotos ose materialeve te blear
• 4.Gjetja e
avantazheve te procesit
21. • Modelet jan para=afrime me ate qka qe
deshirojme te arrijm ose te realizojm
Modelet ndahen ne
• ---- Pershkruse
Matematikore-statistikore
skematike
fizike
Hapat ne procesin e parashikimit
eshte vlersimi dhe analizimi I te dhenave te
duhura
kapaciteti ndikon me se shumti ne Kosto
22. • Kapaciteti mund te definohet si sasia maksimale
e outputeve per nje njesi kohe ose sa burime I
kemi ne ne dispozicion
Planifikimi I kapacitetit
eshte proces I peraktimit te sasis se outputit qe
mund te arrihet nga njesia prodhuese
Ekonomia e shkalles
percakton koston mesatare per njesi te
sherbimit
ndersa Disekonomia e shkalles eshte nje
moment kur njesia prodhuse mund te jete shum
e madhe ose mund te jet shum e vogel
23. • Matja e kapaciteteve
behet me madhesit hyrse dhe ato dalese
ndersa dy mates ta kapacitetit jane:
K.i produktit dhe K.Efektiv
• Projekti eshte nje sekuenc e aktiviteteve unike I
cili ka nje synim apo qellim kryesor dhe duhet te
perfundoj ne kohen e caktuar
K.i projektuar
eshte sasia e maksimumit te outputeve qe mund
te arrihet nga nje njesi prodhuse ne kushtet
ideale
K.efektiv
eshte saia e outputeve per nje njesi kohe qe
mund te sigurohet ne kushtet REALE