1. Onderwijs geneeskunde na
de KCE position paper
‘Organisatie van zorg voor
chronisch zieken in België’
Seminariewerk 4de master geneeskunde
Afstudeerrichting Huisartsgeneeskunde
Inne Akkermans, Ruth Bollen, Dorien Faes, Emma Feys, Hanh Nguyen

2. Inhoudstafel
1. Inleiding
2. Methoden
3. Resultaten
• Aantrekkelijkheid van huisartsenberoep
• Samenwerking met eerste lijn
• Praktijkmanagement
• Multidisciplinaire communicatie
• EPD
4. Voorstel
2/22

3. Inleiding

4. Position paper: doelstelling
Position paper ‘Organisatie van zorg voor chronisch zieken in België’
(KCE 2012)
o Aantal chronische patiënten neemt toe
o Institutionalisering  Kwaliteitsvolle zorg in ambulante setting
o Centrale coördinator = de huisarts
4/22

5. Onderzoeksvraag
Hoe kan de basisopleiding geneeskunde toekomstige
basisartsen voorbereiden op de aanpak van de complexe zorg
rond een chronische patiënt?
Position paper ‘Organisatie van zorg voor chronisch zieken in België’
Opstellen van onderwijsdoelstellingen
5/22

6. Methoden en analyse

7. • Kritische analyse position paper  5 actiedomeinen
• Aantrekkelijkheid van huisartsenberoep
• Samenwerking met eerste lijn
• Praktijkmanagement
• Multidisciplinaire communicatie
• EPD
• Enquête
o 120 van 390 studenten 4e master
o 65/117 toekomstige HAIO’s, 55/273 toekomstige ASO’s (RR 57%, 20%)
• Literatuurstudie
• Interview met Prof. Dr. De Maeseneer (UGent)
7/22

8. Resultaten

9. Aantrekkelijkheid huisartsenberoep
• Huisarts versus Specialist  Instroom huisartsen vergroten
• Determinanten huisartskeuze
Actiepunt 3.1: De huisartsgeneeskunde verder positioneren als een volwaardig
specialisme binnen de medische faculteiten
Persoonlijke
kenmerken
Maatschappij Perceptie student Opleidingscultuur
Altruïsme Positief rolmodel Holistische benadering
Gevarieerd takenpakket
Huisartsen in staf
Zichtbaarheid ACHG
Minder autoritair Minder prestige en
lagere verloning
Flexibele planning
Positieve stage
Rolmodellen: + en -
Sociale
verantwoordelijkheid
Uitgebreid takenpakket
Onvoorspelbare planning
Weinig teamwork
Houding docent en
medestudent
Minder belang
inkomen, status en
academische carrière
Diagnostische onzekerheid
Geen intellectuele uitdaging
Negatieve stage
Deelname activiteiten

10. Academische carrière Saaie pathologie Stage MasterBreed takenpakket
10/22

11. • Onderwijshervorming in de geneeskunde
- Prof. Dr. De Maeseneer
Verticaal doceren
Probleemgeoriënteerde blokken
CAVE longitudinale opvolging
11/22

12. Samenwerking met eerste lijn
• Huisarts als sleutelfiguur in coördinatie
• Samenwerking in teams
Nood aan concretere informatie
Vertrouwensrelatie
• Interdisciplinaire week UGent
• Struikelblokken
Actiepunt 4.1: Het ontwikkelen en ondersteunen van de mogelijkheid voor de huisarts om
klinische routinetaken te delegeren naar andere zorgverleners
12/22

13. Praktijkmanagement
• Zorgcoördinatie  betere multidisciplinaire samenwerking
Patiënt centraal
Coördinerende kracht
Integratie van kennis en vaardigheden  continuïteit
Communicatie
Vergemakkelijken van zorg
• Barrières
Gebrek aan opleiding in praktijkmanagement
 communicatie, samenwerken, delegeren
Actiepunt 13.1: Specifieke opleidingsprogramma’s ontwikkelen en het onderwerp
opnemen in de curricula voor artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners
13/22

14. Multidisciplinaire communicatie
• Tussen eerstelijns- en tweedelijnszorg
Zorgcontinuïteit
Patiënt en familie vaak 1e bron van info voor huisarts
• Tussen artsen en paramedici
Belang van coördinerende kracht
Actiepunt 4.1: Het ontwikkelen en ondersteunen van de mogelijkheid voor de huisarts om
klinische routinetaken te delegeren naar andere zorgverleners
14/22

15. 15/22

16. Elektronisch patiëntendossier
• Educatie EPD
Via RIME: technische + klinische vaardigheden
• Kennismaking via zelfstudie
• Dieper ingaan tijdens contactmoment met docent
• Probleem = verscheidenheid van aanbod
Actiepunt 11.2: Het delen van een elektronisch medisch dossier tussen de verschillende
zorgniveaus
16/22

17. Voorstel

18. Aantrekkelijkheid huisartsenberoep
• Stage HA: vroeger in opleiding + begeesterde stageleider
• Academisch geloofwaardige rolmodellen
• Halve hervormingen = Slechte hervormingen
o Les geven vanuit eerste lijn
o Verlaten huidige vakken  nieuwe opdeling
• Probleemgeoriënteerd
• Vakoverschrijdend
• Interdisciplinair
CAVE inspanningen vereist!
18/22

19. Samenwerking eerste lijn
• Korte theoretische uiteenzetting
• Netwerkstage
o Toekomstige praktijkopleider
o Casussen chronische patiënten
o Sociale kaart
Praktijkmanagement
• Vervroegd aanbod in opleiding
• Experts in vakgebied
• Opdracht tijdens huisartsstage
19/22

20. Multidisciplinaire communicatie
• Communicatieoefening
o Patiënten
o Interprofessioneel
EPD
• Start eerste master (‘Wat is het?’ + ‘Meerwaarde?’)
• Zelfstudie
• Oefenen aan de hand van simulatiepatiënten
20/22

21. • Paulus D, Van Den Heede K, Mertens R et al. Position paper: Organisatie van zorg voor chronisch zieken in België. Health Services Research (HSR). Brussels: Belgian Health
Care Knowledge Centre (KCE); 2012. KCE Reports 190 As
• Lorant V, Geerts C, D'Hoore W et al. Making General Practice Attractive: Encouraging GP attraction and retention. Health Services Research (HSR). Brussels: Belgian Health
Care Knowledge Centre (KCE); 2008 27/10/2008. KCE Reports 90C
• Baarda DB. Basisboek enquêteren en gestructureerd interviewen : praktische handleiding voor het maken van een vragenlijst en het voorbereiden en afnemen van
gestructureerde interviews. Houten.
• Stordeur S, Léonard C. Challenges in physician supply planning: the case of Belgium. Hum Resour Health 2010;8(28):1-11.
• Smith S. A recipe for medical schools to produce primary care physicians. N Engl J Med 2011;364(6):496-497.
• Bland C, Meurer L, Maldonado G. Determinants of primary care specialty choice: a non-statistical meta-analysis of the literature. Acad Med 1995;70(7):620-641.
• Senf J, Campos-Outcalt D, Kutob R. Factors related to the choice of family medicine: a reassessment and literature review. JABFP 2003;16(6):502-512.
• Berman R, Powe C, Carnevale J et al. The crimson care collaborative: a student-faculty iniciative to increase medical students’ early exposure to primary care. Acad Med
2012;87(5):651-655.
• Frenk J, Chen L, Bhutta Z, Cohen J, Crisp N, Evans T et al. Health professionals for a new century: transforming education to strengthen health systems in an interdependent
world. Lancet 2010;376:1923-58.
• Cohen A. Caring for the chronically ill: a vital subject for medical education. Acad Med 1998;73:1261-1266.
• Chan C, Perkins D, Wan Q, Zwar N, Daniel C, Crookes P, Harris M. Finding common ground? Evaluating an intervention to improve teamwork among primary health-care
professionals? Int J Qual Health Care 2010;22(6):519-524.
• Harris A, Chan C, Daniel C, Wan Q, Zwar N, Davies G. Development and early experience from an intervention to facilitate teamwork between general practices and allied
health providers: the Team-link study. Health Serv Res 2010;10:104.
• Art B, De Roo L, Willems S, De Maeseneer J. An interdisciplinary community diagnosis experience in an undergraduate medical curriculum: development at Ghent university.
Acad Med 2008;83:675-683.
• Reeves S, Zwarenstein M, Goldman J, Barr H, Freeth D, Hammick M, Koppel I. Interprofessional education: effects on professional practice and health care outcomes.
Cochrane Database of Systematic Reviews 2008;1.
• McDonald K, Sundaram V, Bravata D, Lewis R, Lin N, Kraft S et al. Closing the Quality Gap: A Critical Analysis of Quality Improvement Strategies. Agency for Healthcare
Research and Quality 2007;04(07):0051-7.
• Grumbach K, Bodenheimer T. Can Health Care Teams Improve Primary Care Practice? JAMA 2004;291(10):1246-1251.
• Bodenheimer T. Coordinating Care – A Perilous Journey through the Health Care System. N Engl J Med 2008;358(10):1064-1071.
• De Haan J, Dijkers F, Boendermaker P. Onderwijs in praktijkmanagement in de huisartsopleiding en daarna. Huisarts en Wetenschap 2002;45(2):681-684.
• Kripalani S, LeFevre F, Phillips C, Williams M, Basaviah P, Baker D. Deficits in Communication and Information Transfer Between Hospital-Based and Primary Care Physicians.
JAMA 2007;297(8):831-841.
• Ruhstaller T, Roe H, Thürlimann B, Nicoll J. The multidisciplinary meeting: A indispensable aid to communication between different specialities. Eur J Cancer 2006;42:249-2462.
• Hammoud M, Dalymple J, Christner J, Stewart R, Fisher J, Margo K et al. Medical student documentation in electronic health records: a collaborative statement from the
Alliance for Clinical Education. Teach Learn Med. 2012;24(3):257-66.
• Stephens M, Gimbel R, Pangaro L. Commentary: The RIME/EMR scheme: an educational approach to clinical documentation in electronic medical records. Acad Med. 2011
Jan;86(1):11-4.
21/22

22. “It is not the strongest of the species that
survives, nor the most intelligent, but rather the
one most responsive to change.”
Charles Darwin (February 12, 1809 – April 19, 1882)