Suların arıtılması 3. Su Alma Yapısı

Suların Arıtılması
Water Treatment

3. Su Alma Yapısı
Water Intake Structure

enve-muhammed.blogspot.com

Su Alma Yapısı Örnekleri
Water Intake Structures / Towers

Su Alma Kuleleri, Hoover Barajı – Las Vegas



Su Alma Kuleleri, Talla Rezervuarı - UK



Su Alma Kuleleri , Megget Rezervuarı - UK



Su Alma Yapısı Çizimi, Ömerli İçme Suyu AT - İstanbul


Su Alma Yapısının İşlevi
Intake Structure

Su alma yapısının temel işlevi suyun, kaynak üzerinde
önceden tespit edilmiş su seviyesinden güvenli bir
şekilde çekilmesi ve çekilen bu suyun arıtma tesisine
nakledilmesidir.

The basic function of the intake structure is to help in safely withdrawing water from the
source over predetermined pool levels and then to discharge this water into the
withdrawal conduit (normally called intake conduit), through which it flows up to water
treatment plant.


Su Alma Yapısının Konumlandırılması
Factors Governing Location of Intake

Su alma yapısı için yer seçimi yapılırken aşağıdaki
faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:

1. Su alma yapısı arıtma tesisine mümkün olduğunca
yakın seçilmelidir böylelikle suyun iletimi için
oluşacak maliyet daha az olacaktır.

1. As far as possible, the site should be near the treatment plant so that the cost of conveying
water to the city is less.



2. Yapı, kaynaktan en iyi kalitedeki suyun temin
edilebilmesi için su kaynağının görece daha temiz bir
bölgesine yerleştirilmelidir, böylece arıtma tesisi
üzerindeki kirlilik yükü azalacaktır.

2. The intake must be located in the purer zone of the source to draw best quality water from
the source, thereby reducing load on the treatment plant.



3. Su alma yapısı kesinlikle bir atıksu deşarj noktası
civarında olmamalıdır.

3. The intake must never be located at the downstream or in the vicinity of the point of disposal
of wastewater.



4. Su alma yapısı için seçilecek yer gerektiğinde daha
yüksek debide su çekilmesine imkan verecek nitelikte
olmalıdır.

4. The site should be such as to permit greater withdrawal of water, if required at a future date.



5. Yapı, yılın en kuru mevsiminde dahi kaynaktan su
çekmeye elverişli olmalıdır.

5. The intake must be located at a place from where it can draw water even during the driest
period of the year.



6. Su alma yapısı yeri taşkın ya da sel gibi durumlarda
bile kolay bir şekilde ulaşılabilir olmalı taşkın ya da
sellerden etkilenmemeli, taşkın yada sel suları su alma
yapısı civarında yoğunlaşmamalıdır.

6. The intake site should remain easily accessible during floods and should noy get flooded.
Moreover, the flood waters should not be concentrated in the vicinity of the intake.


Su Alma Seviyesi
Water Intake Level

Suyu;
- Kaynağın yüzeye fazla yakın bir noktasından alırsak
alg konsantrasyonu daha fazla olan bir ham su elde
etmiş oluruz.

- Dibe fazla yakın bir noktadan alırsak demir ve mangan
konsantrasyonu daha yüksek olan bir ham su elde
edebiliriz.


suatiksu.org


Su Alma Seviyesi
Water Intake Level

Hareket ettirilebilir su alma yapısı ile su alma seviyesi ayarlanabilir. Movable intake (river)


Tasarım
Design

Tasarımda dikkat edilecek hususlar
1. Güçlü akıntılar, yüzen maddeler, batık cisimler, buz
baskısı gibi dış etkenlere karşı bir emniyet faktörü
değerlendirilmelidir.

1. Sufficient factor of safety against external forces such as heavy currents, floating
materials, submerged bodies, ice pressure, etc.


Tasarım
Design

Tasarımda dikkat edilecek hususlar
2. Su alma yapısı suyun hareketine mukavemet
edebilecek bir ağırlığa sahip olmalıdır.

2. Should have sufficient self weight so that it does not float by upthrust of water.


Su Alma Yapısı

Su alma yapısı, su kaynağına bağlı olarak 2 şekilde
çalışabilir:
1. Pompalama
2. İletim

Types of Intake
Depending on the source of water, the intake works are classified as follows:
1. Pumping
2. Conveyence


Pompalama

- Pompalamada, suyu yüksek basınçla daha düşük bir
seviyeden daha yüksek bir seviyeye çıkarmak için mekanik
enerjiyi hidrolik enerjiye çeviren pompalar kullanılır.
- Pompa kapasitesi= g*Q*H / E
(g: yerçekimi, Q: debi, H: toplam yük kaybı, E: verimlilik) formülü ile bulunur.

- Gerekli pompa sayısı, debinin pompa kapasitesine bölümü
sonucu bulunur.
- Pompa sayısı 2,4,.. gibi çift sayılarda seçilir ve yarısı yedek
olarak bırakılır.

Pumping

- A pump is a device which converts mechanical energy into hydraulic energy. It lifts water
from a lower to a higher level and delivers it at high pressure.

- Efficiency of pump (E) = gQH/Brake H.P.
(g: gravity, Q: flowrate, H: total head, E: efficiency)

- Provide even number of motors say 2,4,... with their total capacity being equal to the total
BHP and provide half of the motors required as stand-by.


İletim

Suyun iletiminde 2 aşama mevcuttur:
1. Suyun kaynaktan arıtma tesisine iletimi
2. Arıtılmış suyun tesisten dağıtım sistemine iletimi
İlk aşamada su pompalama yada yerçekimi (cazibe) yada
ikisinin birlikte kullanımıyla taşınır.
İkinci aşamada su önce bir toplama tankına pompalanıp
ardından cazibeyle yada doğrudan pompalamayla
dağıtıma iletilir.

Conveyence

There are two stages in the transportation of water:

1. Conveyance of water from the source to the treatment plant.
2. Conveyance of treated water from treatment plant to the distribution system.

In the first stage water is transported by gravity or by pumping or by the combined action of
both, depending upon the relative elevations of the treatment plant and the source of supply.
In the second stage water transmission may be either by pumping into an overhead tank and
then supplying by gravity or by pumping directly into the water-main for distribution.


İletim
Conveyence

Serbest Akış
Bu sistemde iletim hattındaki su yüzeyi cazibe ile serbestçe
akar. Böyle bir iletim hattında hidrolik gradyen çizgisi su
yüzeyi ile çakışır.
Genellikle mevcut taban eğimi ile uygun olması için çok uzun
iletim hatları inşa edilmelidir. Kanallar, su yolları, dereceli
tüneller ve su kemerleri örnek olarak verilebilir.

Free Flow System
In this system, the surface of water in the conveying section flows freely due to gravity. In such a conduit the
hydraulic gradient line coincide with the water surface and is parallel to the bed of the conduit. It is often
necessary to construct very long conveying sections, to suit the slope of the existing ground. The sections used
for free-flow are: Canals, flumes, grade aqueducts and grade tunnels.

İletim
Conveyence

Basınçlı Akış
Basınçlı (kapalı) iletim hatlarında su, atmosfer basıncının üzerindeki
bir basınç altında akar. Bu sebeple su hidrolik gradyen çizgisinden
bağımsızdır ve mevcut doğal yüzey eğimine tabi olarak akar
dolayısıyla daha az iletim hattı mesafesi gerektirir.
Yapıldığı malzemeye göre basınçlı borular dökme demir, çelik, RCC,
vitrifiye kil, asbest çimento, işlenmiş demir, bakır, pirinç, kurşun,
plastik, cam destekli plastik boru vb. olabilir.
Pressure System
In pressure conduits, which are closed conduits, the water flows under pressure above the atmospheric pressure. The bed
or invert of the conduit in pressure flows is thus independent of the grade of the hydraulic gradient line and can, therefore,
follow the natural available ground surface thus requiring lesser length of conduit.
Depending upon the construction material, the pressure pipes are of following types: Cast iron, steel, R.C.C, hume steel,
vitrified clay, asbestos cement, wrought iron, copper, brass and lead, plastic, and glass reinforced plastic pipes.


Hidrolik Tasarım

Su iletim hatları tasarımında genellikle açık akışlar için Manning ve
basınçlı akışlar için Hazen-William formülleri kullanılır.
Manning Formülü
U=1/n rH2/3S1/2
U: hız ( m/sn) , rH: hidrolik yarıçap, S: eğim, n: Manning katsayısı

In the design of water supply conduits , generally, Hazen-William's formula for pressure conduits and
Manning's formula for free flow conduits are used. Manning's formula
U=1/n rH2/3S1/2
where, U= velocity, m/s; rH= hydraulic radius,m; S= slope, and n = Manning's coefficient.


Hidrolik Tasarım

Hazen-William Formülü
U=0.85 C rH0.63S0.54
U: hız ( m/sn) , rH: hidrolik yarıçap, S: eğim, C: Hazen- William katsayısı

Hazen-William's formula
U=0.85 C rH0.63S0.54
U= velocity, m/s; rH= hydraulic radius,m; S= slope, C= Hazen-William's coefficient


Referanslar
References

1. http://nptel.iitm.ac.in/courses/Webcourse-contents/IIT-KANPUR/wasteWater/Lecture%203.htm
2. http://www.suatiksu.org/wp-content/uploads/2010/07/WTP-Lecture-1b-Water-Intake-Structures.pdf, A.
Mete Saatçi
3. Tanzanya Su bakanlığı – Rwegarulila Su Kaynakları Enstitüsü,
http://www.fastonline.org/CD3WD_40/CD3WD/WATSAN/H0322E/EN/B1193_4.HTM
4. http://farm1.static.flickr.com/191/456043645_8cb12492ef.jpg
5. http://en.wikipedia.org/wiki/File:TallaReservoir.jpg
6. http://www.geograph.org.uk/photo/1194290


Suların arıtılması 3. Su Alma Yapısı

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (8)

Suların arıtılması 3. Su Alma Yapısı