Contenu connexe
Similaire à Sach Huong Dan Qlda
Similaire à Sach Huong Dan Qlda (20)
Sach Huong Dan Qlda
- 1. SACH H¦¥NG D¢N
QUAN LY
TH¦C HI£N D¦ AN
Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u A
XuÊt b¶n cã söa ®æi, 1988
- 3. S¸ch híng dÉn
qu¶n lý thùc hiÖn
dù ¸n
Híng dÉn thùc hµnh cho c¸c ®¬n vÞ
thùc hiÖn dù ¸n do ADB tµi trî
Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸
XuÊt b¶n cã söa ®æi, 1988
(i)
- 4. Tµi liÖu nµy ®îc dÞch ra tõ nguyªn b¶n tiÕng Anh ®Ó phôc vô ®«ng ®¶o b¹n ®äc
h¬n. Tuy nhiªn, tiÕng Anh vÉn lµ ng«n ng÷ chÝnh thøc cña Ng©n hµng Ph¸t triÓn
ch©u ¸ vµ chØ nguyªn b¶n tiÕng Anh cña tµi liÖu nµy míi ®¸ng tin cËy (NghÜa lµ
chØ nguyªn b¶n tiÕng Anh cña tµi liÖu nµy míi chÝnh thøc ®îc c«ng nhËn vµ cã
hiÖu lùc). Do vËy, bÊt cø trÝch dÉn nµo còng ph¶i tham kh¶o b¶n tiÕng Anh cña tµi
liÖu nµy.
(ii)
- 5. Môc lôc
Lêi nãi ®Çu ..................................................................................................................... v
I. giíi thiÖu ..................................................................................................................... 1
II. môc ®Ých vµ ph¹m vi cña qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n .......................... 2
A. Môc ®Ých cña c«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n ........................................... 2
B. Ph¹m vi cña qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n .............................................................. 2
III. LËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn ................................................................................... 6
A. Dù ¸n vµ M«i trêng dù ¸n .............................................................................. 6
B. C¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n ................................ 7
C. Hoµn tÊt kÕ ho¹ch c«ng viÖc cña dù ¸n .......................................................... 8
D. Tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n ................................................................................. 10
E. LËp kÕ ho¹ch qu¶n lý tµi chÝnh vµ kÕ to¸n ................................................... 11
F. X©y dùng kÕ ho¹ch kiÓm so¸t dù ¸n .............................................................. 13
G. X©y dùng Tµi liÖu híng dÉn c¸c thñ tôc dù ¸n ......................................... 16
IV. Gi¸m ®èc dù ¸n .................................................................................................... 17
A. Chøc n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm cña Gi¸m ®èc dù ¸n ......................................... 17
B. Nh÷ng phÈm chÊt cña mét Gi¸m ®èc dù ¸n tèt ........................................... 18
V. Qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n ............................................................................... 19
A. ChuÈn bÞ thùc hiÖn dù ¸n ............................................................................... 19
B. Thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ®Ó kho¶n vay cã hiÖu lùc ...................................... 21
C. Thuª vµ gi¸m s¸t c«ng viÖc cña c¸c t vÊn ................................................... 21
D. Mua s¾m hµng ho¸ vµ thuª c¸c c«ng tr×nh d©n sù ..................................... 24
E. Gi¸m s¸t x©y dùng c«ng tr×nh hay l¾p ®Æt thiÕt bÞ ...................................... 28
F. Thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n quy ®Þnh cña dù ¸n ............................................ 28
G. KiÓm so¸t chi phÝ ............................................................................................. 29
H. Rót kinh phÝ tõ kho¶n vay ............................................................................. 30
I. KiÓm so¸t nh÷ng thay ®æi cña dù ¸n .............................................................. 30
(iii)
- 6. J. Phèi hîp víi c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn vµ hç trî kh¸c ........................................ 31
K. Gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t dù ¸n .......................................................................... 31
L. C¸c thñ tôc gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t dù ¸n ....................................................... 32
M. LËp b¸o c¸o tiÕn ®é cña dù ¸n ....................................................................... 36
VI. Trao ®æi gi÷a ng©n hµng vµ ®¬n vÞ thùc hiÖn vÒ dù ¸n ........... 37
A. Nhu cÇu thêng xuyªn tham kh¶o ý kiÕn ................................................... 37
B. C¸c chuyÕn ®i cña c¸c nhãm c«ng t¸c cña Ng©n hµng ............................... 37
C. §Þnh híng cho c¸n bé cña ®¬n vÞ thùc hiÖn .............................................. 38
VII. Thuª vËn hµnh dù ¸n .................................................................................... 39
A. ChuyÓn giao tr¸ch nhiÖm vËn hµnh dù ¸n .................................................. 39
B. T vÊn vµ ®µo t¹o cho nh©n viªn vËn hµnh ................................................. 40
VIII. ®¸nh gi¸ dù ¸n ................................................................................................. 41
A. Gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ lîi Ých cña dù ¸n ........................................................ 41
B. B¸o c¸o hoµn thµnh dù ¸n .............................................................................. 42
Phô lôc .......................................................................................................................... 44
(iv)
- 7. Lêi nãi ®Çu
Mét trong nh÷ng thö th¸ch chÝnh ®èi víi c¸c tæ chøc ph¸t triÓn quèc
tÕ lµ ®¶m b¶o c¸c dù ¸n mµ hä tµi trî ®îc thùc hiÖn thµnh c«ng vµ ®¹t
®îc c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. §iÒu nµy ®ßi hái dù ¸n ph¶i ®îc tiÕn hµnh
phï hîp víi kÕ ho¹ch, lÞch tr×nh vµ c¸c yªu cÇu kh¸c ®· ®Ò ra trong giai
®o¹n x©y dùng vµ thÈm ®Þnh dù ¸n bëi nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é kÜ thuËt
vµ n¨ng lùc qu¶n lý phï hîp. Tuy nhiªn, ë hÇu hÕt c¸c níc ®ang ph¸t
triÓn, mét khã kh¨n thêng xuÊt hiÖn lµ t×nh tr¹ng thiÕu c¸c nhµ qu¶n lý
®îc ®µo t¹o thÝch hîp vµ cã kinh nghiÖm; do ®ã, nhu cÇu trî gióp vÒ qu¶n
lý dù ¸n ®· trë thµnh yÕu tè thiÕt yÕu trong mäi ch¬ng tr×nh hç trî ph¸t
triÓn.
Kinh nghiÖm cña Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ cho thÊy c¸c vÊn ®Ò ph¸t
sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n thêng cã nguyªn nh©n do qu¶n lý
yÕu kÐm. Phong tôc, truyÒn thèng, thãi quen, tËp qu¸n vµ thËm chÝ thãi
quan liªu thêng chiÕm u thÕ so víi c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý hîp lý vµ dÉn
®Õn tÝnh tr¹ng chËm trÔ hoÆc thiÖt h¹i cho dù ¸n. ThiÕu hiÓu biÕt vÒ c¸c kh¸i
niÖm vµ kü thuËt qu¶n lý ®óng ®¾n hay thiÕu kh¶ n¨ng ¸p dông chóng vµo
nh÷ng t×nh huèng dù ¸n phøc t¹p còng lµ nguyªn nh©n chÝnh cña hiÖu qu¶
thÊp trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.
§Ó gióp gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò trªn, Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸
®· chuÈn bÞ cuèn s¸ch híng dÉn nµy víi sù trî gióp cña Arthur D. Little
International (ADL), mét c«ng ty t vÊn qu¶n lý quèc tÕ. Hy väng lµ c¸c
gi¸m ®èc dù ¸n sÏ nhËn ®îc tõ cuèn s¸ch nµy nh÷ng híng dÉn thùc
hµnh h÷u Ých cho viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n do Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u
¸ hç trî.
(v)
- 9. Qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
I. giíi thiÖu
1. Cuèn s¸ch nµy dµnh cho c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn1 nh÷ng dù ¸n do Ng©n hµng ph¸t
triÓn Ch©u ¸2 tµi trî vµ cã thÓ ®îc sö dông nh mét cuèn s¸ch híng dÉn c¸ch qu¶n
lý thùc hiÖn dù ¸n. MÆc dï ®îc thiÕt kÕ chñ yÕu ®Ó hç trî gi¸m ®èc dù ¸n do ®¬n vÞ
thùc hiÖn3 bæ nhiÖm, cuèn s¸ch còng cã Ých cho nh÷ng nh©n viªn cña Ng©n hµng
tham gia vµo gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c dù ¸n do Ng©n hµng tµi trî.
2. C¸c chøc n¨ng cña qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n lµ: (i) lËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n;
(ii) chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt trong viÖc thùc hiÖn dù ¸n; (iii) gi¸m s¸t tiÕn ®é dù
¸n vµ kiÓm so¸t/ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh; (iv) ®óc rót nh÷ng bµi häc kinh
nghiÖm ®Ó hç trî viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ qu¶n lý tèt h¬n cho c¸c dù ¸n trong t¬ng lai.
Qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n bao trïm tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®îc ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n
tiÕn hµnh, tõ viÖc chuyÓn dù ¸n tõ kÕ ho¹ch thµnh hiÖn thùc cho tíi bíc ®Çu vËn
hµnh dù ¸n. Trong trêng hîp dù ¸n nhËn ®îc hç trî tµi chÝnh tõ mét sè nguån bªn
ngoµi nh cña Ng©n hµng, c«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n còng sÏ bao gåm viÖc ®¶m
b¶o lµm ®óng theo c¸c quy ®Þnh vµ yªu cÇu cña nhµ tµi trî.
3. NÕu ®Þnh nghÜa chÆt chÏ, viÖc thùc hiÖn dù ¸n ®îc b¾t ®Çu tõ khi tháa thuËn
vay vèn ®îc ký kÕt. Tuy nhiªn, thùc tÕ cho thÊy r»ng ë mét møc ®é nµo ®ã nhiÒu ho¹t
®éng vµ quyÕt ®Þnh diÔn ra tríc khi ký tháa thuËn vay vèn l¹i v« cïng quan träng ®èi
víi viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng dù ¸n - vÝ dô trong giai ®o¹n chuÈn bÞ, thÈm ®Þnh vµ
®µm ph¸n dù ¸n. V× vËy, cuèn s¸ch híng dÉn nµy ®Ò cËp tíi c¶ giai ®o¹n tríc khi dù
¸n ®îc phª chuÈn ®Ó bíc vµo chu tr×nh thùc hiÖn vµ chó träng vµo nh÷ng ho¹t ®éng
cña giai ®o¹n nµy cã liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng ®îc tiÕn hµnh trong giai ®o¹n thùc
hiÖn.
4. Cuèn s¸ch sÏ giíi thiÖu c¸c thñ tôc chi tiÕt cho viÖc lËp kÕ ho¹ch dù ¸n, c¸c tr×nh
tù cña c«ng t¸c tæ chøc vµ bè trÝ c¸n bé dù ¸n, phèi hîp c¸c ho¹t ®éng, thùc hiÖn vµ
kiÓm so¸t, chuyÓn giao vËn hµnh vµ ®¸nh gi¸. Cuèn s¸ch cßn cung cÊp mét sè vÝ dô vµ
mÉu sæ s¸ch ®Ó hç trî cho qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n. Mét sè t liÖu trong cuèn s¸ch nµy
cã thÓ kh«ng thÝch hîp víi tÊt c¶ c¸c dù ¸n nªn cÇn ®iÒu chØnh chóng tïy theo lo¹i
h×nh dù ¸n ®Ó phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ. Ngoµi ra, c¸c néi dung cña cuèn s¸ch nµy
cßn ph¶i chÞu sù ®iÒu chØnh cña c¸c ®iÒu kho¶n cña tµi liÖu vay vèn hay tháa thuËn tµi
trî cña mçi kho¶n vay cô thÓ. Trong trêng hîp cã sù kh¸c biÖt, c¸c ®iÒu kho¶n cña
hîp ®ång vay vèn sÏ ®îc sö dông lµm c¨n cø.
“§¬n vÞ thùc hiÖn” lµ ®¬n vÞ trùc tiÕp chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn dù ¸n.
1
Díi ®©y viÕt t¾t lµ “Ng©n hµng.”
2
ThuËt ng÷ “gi¸m ®èc dù ¸n ®îc ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n chØ ®Þnh” chØ c¸ nh©n chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn
3
dù ¸n. Díi ®©y, c¸ nh©n nµy sÏ ®îc gäi lµ “Gi¸m ®èc dù ¸n.”
1
- 10. II. môc ®Ých vµ ph¹m vi cña qu¶n lý
thùc hiÖn dù ¸n
A. Môc ®Ých cña c«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
5. C«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n nh»m vµo hai môc ®Ých chÝnh. Thø nhÊt, ®¬n
vÞ thùc hiÖn ph¶i chó ý ®¶m b¶o dù ¸n sÏ ®¹t ®îc môc tiªu, hoµn thµnh ®óng thêi
gian vµ trong ph¹m vi ng©n s¸ch, vµ phï hîp víi c¸c tiªu chuÈn kÜ thuËt hîp lý. Hai
lµ, Ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o r»ng kinh phÝ cña dù ¸n chØ sö dông vµo nh÷ng môc ®Ých
®îc tµi trî vµ ph¶i chó ý ®Õn tÝnh kinh tÕ vµ tÝnh hiÖu qu¶. V× vËy, nh×n tõ quan ®iÓm
cña c¶ ®¬n vÞ thùc hiÖn vµ Ng©n hµng, c¸c môc ®Ých cña c«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù
¸n cã tÝnh bæ trî vµ phô thuéc lÉn nhau.
B. Ph¹m vi cña qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
6. Theo nghÜa réng, qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n bao gåm tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng do c¶
®¬n vÞ thùc hiÖn vµ Ng©n hµng tiÕn hµnh. Cô thÓ, c«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n bao
gåm c¸c chøc n¨ng sau:
1. Qu¶n lý dù ¸n. Ho¹t ®éng qu¶n lý dù ¸n gåm c¸c ho¹t ®éng ®îc tiÕn
hµnh ®Ó thùc hiÖn dù ¸n: lËp kÕ ho¹ch, lËp lÞch tr×nh, tæ chøc nhãm thùc
hiÖn dù ¸n, tuyÓn vµ ®µo t¹o nh©n viªn, gi¸m s¸t chuÈn bÞ c¸c kÕ ho¹ch
vµ thiÕt kÕ dù ¸n chi tiÕt, chØ ®¹o vµ ®iÒu phèi c«ng viÖc cña nh÷ng bªn
tham gia dù ¸n vµ c¸c ®èi t¸c bªn ngoµi kh¸c, gi¸m s¸t vµ viÕt b¸o c¸o dù
¸n.
2. Qu¶n lý tµi chÝnh. Qu¶n lý tµi chÝnh bao gåm c¸c ho¹t ®éng ®îc tiÕn
hµnh ®Ó huy ®éng, sö dông vµ kiÓm so¸t c¸c nguån tµi chÝnh ®Çu t vµo
dù ¸n. Qu¶n lý tµi chÝnh bao gåm t×m nguån kinh phÝ, lËp ng©n s¸ch chi
tiÕt, dù b¸o vµ kiÓm so¸t chi tiªu, x©y dùng c¸c thñ tôc nhËn vµ gi¶i ng©n
vèn, x©y dùng vµ duy tr× hÖ thèng kÕ to¸n dù ¸n vµ kiÓm to¸n c¸c tµi
kho¶n chi tiªu cña dù ¸n.
3. Qu¶n lý mua s¾m vµ hîp ®ång. Qu¶n lý mua s¾m vµ hîp ®ång bao gåm
c¸c ho¹t ®éng cÇn tiÕn hµnh ®Ó mua s¾m hµng ho¸ vµ dÞch vô, kÓ c¶ qu¶n
lý c¸c hîp ®ång liªn quan ký kÕt gi÷a ®¬n vÞ thùc hiÖn vµ c¸c nhµ cung
cÊp, nhµ thÇu vµ t vÊn.
Phô lôc 1 tr×nh bµy danh s¸ch chi tiÕt c¸c c«ng viÖc qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n.
7. Sau khi cã phª chuÈn tµi trî cho dù ¸n, c¸c ho¹t ®éng ®Ó thùc hiÖn dù ¸n (nh
®îc nªu trong s¸ch híng dÉn nµy) ®îc tiÕn hµnh theo ba giai ®o¹n. Giai ®o¹n ®Çu
tiªn, gäi lµ giai ®o¹n hiÖu lùc cña kho¶n vay, ®îc b¾t ®Çu tõ ngµy ký tháa thuËn vay
vèn ®Õn ngµy mµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó kho¶n vay cã hiÖu lùc ®îc ®¸p øng vµ kho¶n vay
®îc tuyªn bè lµ cã hiÖu lùc. Giai ®o¹n thø hai lµ giai ®o¹n b¾t ®Çu tõ thêi ®iÓm cã
hiÖu lùc; trong giai ®o¹n nµy sÏ diÔn ra ho¹t ®éng sö dông chÝnh c¸c nguån dù ¸n
(nguån nh©n lùc, vËt lùc vµ tµi chÝnh). Giai ®o¹n thø ba lµ giai ®o¹n vËn hµnh, tøc lµ
giai ®o¹n sau khi dù ¸n ®îc hoµn thµnh vµ b¾t ®Çu t¹o ra kÕt qu¶ nh ®îc dù tÝnh.
2
- 11. 8. H×nh 1, “C¸c ho¹t ®éng trong chu tr×nh dù ¸n ®èi víi c¸c dù ¸n do Ng©n hµng
tµi trî”, tr×nh bµy c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña toµn bé chu tr×nh dù ¸n vµ c¸c ho¹t
®éng diÔn ra trong mçi giai ®o¹n. H×nh 1 còng giíi thiÖu c¸c bªn tham gia chÝnh vµ kÕt
qu¶ cña tõng ho¹t ®éng. Nh÷ng phÇn díi ®©y sÏ m« t¶ kü h¬n vÒ tõng ho¹t ®éng.
9. Trong giai ®o¹n chuÈn bÞ dù ¸n cã mét sè nghiªn cøu kh¶ thi ®Ó kiÓm tra c¸c yÕu
tè kÜ thuËt, thÓ chÕ, kinh tÕ vµ tµi chÝnh cña dù ¸n. ë giai ®o¹n nµy cã sù gãp mÆt cña
c¸c nhµ t vÊn thêng xuyªn vµ th«ng thêng hä do Ng©n hµng trùc tiÕp thuª b»ng
nguån kinh phÝ hç trî kü thuËt. §iÒu quan träng lµ chÝnh Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn ph¶i
xem xÐt l¹i c¸c nghiªn cøu kh¶ thi ®Ó n¾m râ c¸c yªu cÇu, c¸c gi¶ ®Þnh vµ c¸c gi¶i ph¸p
kh¸c nhau ®îc sö dông khi x©y dùng dù ¸n. ViÖc xem xÐt l¹i nghiªn cøu kh¶ thi còng
sÏ gióp Gi¸m ®èc dù ¸n hiÓu tèt h¬n sù phï hîp cña dù ¸n víi toµn bé ch¬ng tr×nh
vµ u tiªn ph¸t triÓn cña ®Êt níc.
10. VÒ phÝa Ng©n hµng, c«ng t¸c thÈm ®Þnh do c¸c nh©n viªn Ng©n hµng tiÕn hµnh
thùc chÊt lµ xem xÐt chi tiÕt c¸c nghiªn cøu kh¶ thi liªn quan ®Õn dù ¸n ®Ó qua ®ã x¸c
®Þnh dù ¸n cã nhÊt qu¸n víi c¸c chÝnh s¸ch vµ ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña Ng©n
hµng còng nh cã phï hîp víi tµi trî cña Ng©n hµng kh«ng. Còng trong giai ®o¹n
thÈm ®Þnh, Ng©n hµng sÏ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn thµnh
c«ng dù ¸n vµ hoµn thµnh c¸c môc tiªu cña dù ¸n. KÕt qu¶ trùc tiÕp cuèi cïng cña qu¸
tr×nh thÈm ®Þnh lµ b¸o c¸o thÈm ®Þnh m« t¶ dù ¸n, trong ®ã bao gåm c¸c th«ng tin c¬
b¶n vÒ ngµnh, môc tiªu, ph¹m vi vµ c¸c néi dung c«ng viÖc, c¸c luËn chøng kÜ thuËt,
kinh tÕ vµ tµi chÝnh - vµ ghi l¹i c¸c th«ng sè kh¸c nhau cña dù ¸n vµ c¸c yªu cÇu liªn
quan ®Õn tæ chøc, bè trÝ nh©n viªn, íc tÝnh chi phÝ, nguån kinh phÝ, lÞch tr×nh, mua
s¾m vµ c¸c c«ng viÖc kh¸c cã liªn quan. §Ó hç trî ®¬n vÞ tham gia thùc hiÖn dù ¸n,
th«ng thêng Ng©n hµng cung cÊp c¸c biÓu mÉu sæ s¸ch b¸o c¸o vµ tµi liÖu trong qu¸
tr×nh thÈm ®Þnh.
11. Trong giai ®o¹n ®µm ph¸n vÒ kho¶n vay, bªn vay vµ Ng©n hµng tháa thuËn vÒ
c¸c vÊn ®Ò kh¸c nhau liªn quan ®Õn kho¶n vay vµ dù ¸n nh c¸c ®iÒu kiÖn cña kho¶n
vay, viÖc sö dông kho¶n vay, c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ vÒ c¸ch sö dông kho¶n vay, c¸ch
thøc thùc hiÖn dù ¸n vµ c¸c ®iÒu kiÖn hiÖu lùc cña kho¶n vay. Nh÷ng tho¶ thuËn nµy
sÏ ®îc nªu trong hîp ®ång vay vèn. Bªn c¹nh c¸c quy ®Þnh vµ híng dÉn vÒ kho¶n
vay, hiÖp ®Þnh vay cßn bao gåm c¸c lÞch tr×nh vµ ®©y lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña
hiÖp ®Þnh vay. Nh÷ng lÞch tr×nh nµy thêng bao gåm:
1. LÞch tr×nh 1. LÞch tr×nh 1 m« t¶ chi tiÕt c¸c néi dung c«ng viÖc cña dù ¸n
vµ ngµy hoµn thµnh dù kiÕn.
2. LÞch tr×nh 2. §a ra lÞch tr×nh tr¶ nî còng nh c¸c ®iÒu kho¶n thanh to¸n
u ®·i cho viÖc hoµn tr¶ sím c¸c kho¶n vay.
3. LÞch tr×nh 3. LÞch tr×nh 3 tr×nh bµy sù ph©n bæ kho¶n vay theo c¸c nhãm
lo¹i kh¸c nhau vµ ®iÒu kiÖn rót kho¶n vay.
4. LÞch tr×nh 4. LÞch tr×nh 4 m« t¶ c¸c thñ tôc vµ yªu cÇu mua s¾m hµng ho¸
vµ dÞch vô (trõ t vÊn).
5. LÞch tr×nh 5. LÞch tr×nh 5 m« t¶ c¸c lo¹i dÞch vô t vÊn cÇn thuª vµ c¸c thñ
tôc vµ yªu cÇu tuyÓn t vÊn.
6. LÞch tr×nh 6. LÞch tr×nh 6 m« t¶ c¸c ho¹t ®éng vµ yªu cÇu kh¸c nhau ®èi
víi viÖc thùc hiÖn dù ¸n vµ viÖc vËn hµnh c¸c c¬ së vËt chÊt cña dù ¸n.
3
- 12. 12. Trong trêng hîp bªn vay kh«ng ph¶i lµ ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n, cÇn ph¶i cã
tho¶ thuËn dù ¸n riªng biÖt ®îc ký gi÷a Ng©n hµng vµ ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n. Tho¶
thuËn nµy sÏ x¸c ®Þnh c¸c nhiÖm vô cô thÓ cña ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n liªn quan ®Õn
viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Tho¶ thuËn nµy cßn chØ ra mét sè ®iÒu kho¶n nhÊt ®Þnh trong
hiÖp ®Þnh vay cã gi¸ trÞ rµng buéc ®èi víi ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n, ®Æc biÖt lµ c¸c lÞch
tr×nh ®îc quy ®Þnh trong hiÖp ®Þnh vay.
13. Sau khi ký hiÖp ®Þnh vay, giai ®o¹n hiÖu lùc cña kho¶n vay b¾t ®Çu, th«ng
thêng tõ 60 ®Õn 90 ngµy sau khi hiÖp ®Þnh vay ®îc ký. Trong giai ®o¹n nµy, bªn vay
ph¶i ®¸p øng mét sè yªu cÇu nhÊt ®Þnh tríc khi kho¶n vay cã thÓ ®îc tuyªn bè cã
hiÖu lùc. Nh×n chung c¸c yªu cÇu nµy liªn quan ®Õn viÖc ®Ö tr×nh c¸c b»ng chøng vµ
phª chuÈn ph¸p lý ®Ó x¸c nhËn r»ng hiÖp ®Þnh vay (vµ c¸c hiÖp ®Þnh kÌm theo) ®·
®îc cÊp phÐp vµ ®îc phª chuÈn trªn c¬ së cã c¸c thñ tôc cÇn thiÕt, vµ c¸c hiÖp ®Þnh
nµy cÊu thµnh nh÷ng nghÜa vô hîp lÖ vµ mang tÝnh rµng buéc ®èi víi bªn vay. Trong
mét vµi trêng hîp, hiÖp ®Þnh vay nªu râ c¸c yªu cÇu bæ sung ®èi víi tÝnh hiÖu lùc cña
kho¶n vay vµ thêng ®©y lµ nh÷ng yªu cÇu ®îc coi lµ v« cïng quan träng ®èi víi viÖc
thùc hiÖn thµnh c«ng dù ¸n.
14. Giai ®o¹n thùc hiÖn lµ giai ®o¹n quan träng nhÊt trong suèt chu tr×nh dù ¸n bëi
ë giai ®o¹n nµy diÔn ra ®ång thêi rÊt nhiÒu ho¹t ®éng cÇn cã sù ®Çu t ®¸ng kÓ vÒ tiÒn,
thêi gian, nh©n lùc, chuyªn m«n qu¶n lý vµ c¸c nguån lùc kh¸c. §©y còng lµ giai ®o¹n
ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vµ khã kh¨n ph¸t sinh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ nhanh
chãng ®Ó tr¸nh g©y chËm trÔ vµ thiÖt h¹i cho dù ¸n. Tr¸ch nhiÖm cña Gi¸m ®èc dù ¸n
trong giai ®o¹n nµy bao gåm tæ chøc vµ bè trÝ nh©n viªn cña toµn dù ¸n, tuyÓn dông vµ
gi¸m s¸t c¸c nhµ t vÊn, mua s¾m hµng ho¸ vµ thuª ngoµi c¸c c«ng tr×nh d©n sù hay
c¸c c«ng viÖc kÜ thuËt kh¸c, gi¸m s¸t x©y dùng vµ qu¶n lý hîp ®ång, ch¹y khëi ®éng
vµ cho thuª sö dông c¸c c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh. Khi thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm cña
m×nh, Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i lu«n tu©n theo quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh vay vµ tho¶ thuËn
dù ¸n, c¸c quy ®Þnh vµ híng dÉn cña Ng©n hµng, thêng xuyªn tham kh¶o ý kiÕn
nh©n viªn Ng©n hµng, phèi hîp víi c¸c ®¬n vÞ bªn ngoµi vµ cã thÓ c¶ víi nh÷ng ngêi
sö dông dù ¸n.
15. Nãi ®óng ra, giai ®o¹n qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n sÏ kÕt thóc khi phÇn thùc hiÖn
hoµn thµnh vµ dù ¸n s½n sµng ®i vµo ho¹t ®éng. Sau ®ã, c¸c c¬ së trang thiÕt bÞ cña dù
¸n ®îc chuyÓn giao cho ®¬n vÞ vËn hµnh, thêng do mét Gi¸m ®èc vËn hµnh qu¶n lý.
Gi¸m ®èc vËn hµnh kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ Gi¸m ®èc dù ¸n - ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm
vÒ thùc hiÖn dù ¸n. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng cã nghÜa lµ sù quan t©m tíi dù ¸n cña
cña Gi¸m ®èc sÏ kÕt thóc sau khi chuyÓn giao - Gi¸m ®èc dù ¸n vÉn chÞu mét phÇn
tr¸ch nhiÖm ®èi víi viÖc vËn hµnh thµnh c«ng cña dù ¸n vµ cÇn ph¶i cung cÊp bÊt kú
sù hç trî nµo cÇn thiÕt cho môc tiªu nµy.
4
- 13. H×nh 1. C¸c ho¹t ®éng trong chu tr×nh dù ¸n ®èi víi c¸c dù ¸n do Ng©n hµng tµi trî
Thêi kú C¸c giai ®o¹n
cña dù cña chu C¸c sù kiÖn chÝnh C¸c bªn tham gia chÝnh C¸c kÕt qu¶ chÝnh
¸n tr×nh dù ¸n
°
1. X¸c ®Þnh dù ¸n Xem xÐt ®¸nh gi¸ c¸c u tiªn quèc gia Bªn vay (P)* X¸c ®Þnh ®îc c¸c môc ®Ých,
°
vµ ngµnh, lÜnh vùc, u tiªn trong c¸c môc tiªu dù ¸n, c¸c vÊn ®Ò
Ng©n hµng
kÕ ho¹ch vµ ch¬ng tr×nh. chÝnh, ph¹m vi vµ khung thêi
X¸c ®Þnh dù ¸n. gian chung.
°
2. LËp dù ¸n C¸c nghiªn cøu kh¶ thi ®Ó x¸c ®Þnh C¸c nghiªn cøu kh¶ thi xem xÐt
Bªn vay (P)
°
kh¶ n¨ng tån t¹i vµ ph¸t triÓn dù ¸n. c¸c khÝa c¹nh kinh tÕ, tµi chÝnh,
T vÊn (thêng th«ng qua
TiÒn phª
kÜ thuËt vµ thÓ chÕ cña dù ¸n.
Ng©n hµng)
chuÈn dù ¸n
°
3. ThÈm ®Þnh Xem xÐt l¹i toµn diÖn dù ¸n do Nhãm B¸o c¸o thÈm ®Þnh
Ng©n hµng (P)
°
ThÈm ®Þnh cña Ng©n hµng thùc hiÖn. Bªn vay
° T vÊn (thêng tham kh¶o ý
kiÕn trùc tiÕp víi Ng©n hµng)
°
4. §µm ph¸n C¸c cuéc ®µm ph¸n nh»m ®i ®Õn Bªn vay C¸c biªn b¶n ®µm ph¸n cho vay
°
kho¶n vay hiÖp ®Þnh vay. Ng©n hµng vèn, dù th¶o hiÖp ®Þnh vay.
°
5. Xem xÐt vµ phª Ban qu¶n trÞ vµ Ban Gi¸m ®èc xem Chñ tÞch ng©n hµng Phª chuÈn kho¶n vay cña Ng©n
°
chuÈn kho¶n xÐt l¹i dù ¸n vµ ®Ò xuÊt xin vay. hµng. Ký hiÖp ®Þnh vay.
Ban gi¸m ®èc
vay
°
6. Kho¶n vay cã Hoµn thµnh c¸c yªu cÇu hiÖu lùc Bªn vay Tuyªn bè hiÖu lùc kho¶n vay.
°
hiÖu lùc kho¶n vay cña Ng©n hµng. Ng©n hµng
°
7. Thùc hiÖn dù TuyÓn t vÊn, thiÕt kÕ chi tiÕt, mua Hoµn thµnh dù ¸n.
§¬n vÞ thùc hiÖn (P)
°
¸n s¾m hµng ho¸ vµ thuª dÞch vô, x©y Ng©n hµng ChuyÓn giao vËn hµnh dù ¸n.
Thùc hiÖn
°
dùng, hoµn thµnh c¸c yªu cÇu kh¸c Nhµ t vÊn
dù ¸n
°
cña dù ¸n, kiÓm tra ho¹t ®éng, khëi Nhµ cung cÊp
®éng, vµ ®µo t¹o. ° Nhµ thÇu c«ng tr×nh d©n sù
°
Qu¶n lý dù ¸n cña nh©n viªn Ng©n C¸c bªn tham gia dù ¸n kh¸c
hµng.
°
8. §¸nh gi¸ Xem xÐt l¹i viÖc x©y dùng dù ¸n, B¸o c¸o hoµn thµnh dù ¸n.
Ng©n hµng (P)
°
thÈm ®Þnh vµ thùc hiÖn. B¸o c¸o kiÓm to¸n ho¹t ®éng
§¬n vÞ thùc hiÖn
Xem xÐt l¹i c¸c lîi Ých cña dù ¸n. dù ¸n.
5
* (P) = Bªn chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong tõng giai ®o¹n
Khi kh«ng cã ký hiÖu nµy ë mét giai ®o¹n nµo ®ã, c¸c bªn tham gia sÏ cïng chia sÎ tr¸ch nhiÖm.
- 14. III. LËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn
A. Dù ¸n vµ M«i trêng dù ¸n
16. Nh ®îc ®Ò cËp ë trªn, c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n b¾t ®Çu tõ nh÷ng
giai ®o¹n ®Çu tiªn cña chu tr×nh dù ¸n - lËp vµ thÈm ®Þnh dù ¸n. Tuy nhiªn, kÕ ho¹ch
trong nh÷ng giai ®o¹n tiÒn phª chuÈn thêng chØ mang tÝnh kh¸i qu¸t vµ s¬ bé vµ
Gi¸m ®èc dù ¸n sÏ ph¶i lËp c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt vµ cËp nhËt h¬n ngay khi dù ¸n ®îc
phª chuÈn vµ cã nhiÒu th«ng tin cô thÓ. Ngoµi viÖc x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó
thùc hiÖn dù ¸n, cã thÓ sÏ cÇn cã nh÷ng ®iÒu chØnh vÒ lÞch tr×nh c«ng viÖc vµ nh©n sù
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ®Çu vµo, íc tÝnh chi phÝ, bè trÝ nh©n viªn vµ c¸c phÇn viÖc kh¸c
cña dù ¸n.
17. LËp kÕ ho¹ch chi tiÕt lµ ho¹t ®éng then chèt nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng mét dù
¸n. Dùa trªn c¸c môc ®Ých vµ môc tiªu cña dù ¸n, kÕ ho¹ch chi tiÕt ®îc lËp sÏ bao gåm
c¸c chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch c«ng viÖc, tæ chøc vµ bè trÝ nh©n viªn dù ¸n, lÞch tr×nh vµ
ng©n s¸ch, hÖ thèng kiÓm so¸t qu¶n lý, kÕ ho¹ch tµi chÝnh, c¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸,
c¸c thñ tôc ñy quyÒn c«ng viÖc, phèi hîp c¸c ho¹t ®éng. Khi lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt, Gi¸m
®èc dù ¸n ph¶i hîp t¸c chÆt chÏ víi Ng©n hµng vµ nÕu cÇn sÏ sö dông thªm t vÊn.
Kinh nghiÖm cña Ng©n hµng ®· cho thÊy nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch
chi tiÕt thêng g©y ¶nh hëng rÊt bÊt lîi ®Õn chi phÝ, lÞch tr×nh thùc hiÖn vµ chÊt lîng
kÜ thuËt cña dù ¸n.
18. Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i n¾m râ vÒ c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc sÏ tham gia vµo thùc hiÖn
dù ¸n, còng nh h×nh thøc vµ møc ®é tham gia cña hä. C¸c tæ chøc cã thÓ bao gåm c¸c
bé cña chÝnh phñ, c¸c c¬ quan lËp kÕ ho¹ch quèc gia, c¸c c¬ quan c«ng céng ®éc lËp, c¶
c¸c nhãm ngêi sö dông, c¸c c¬ quan ph¶i tham gia phª duyÖt chi tiªu cho dù ¸n, gi¶i
ng©n ng©n s¸ch, mua s¾m hµng ho¸ vµ thuª dÞch vô, c¸c ho¹t ®éng dù ¸n kh¸c. §èi víi
mét sè dù ¸n, cã thÓ cã nhiÒu ®¬n vÞ tham gia thùc hiÖn, mçi ®¬n vÞ ®Òu cã Gi¸m ®èc dù
¸n riªng chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn mét néi dung cô thÓ cña dù ¸n. CÇn ph¶i cã sù
®iÒu phèi vµ kÕt hîp khÐo lÐo ®Ó tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®Òu ®¹t hiÖu qu¶.
19. Trong c¸c dù ¸n ®îc ®ång tµi trî, kinh phÝ cho dù ¸n ®Õn tõ nhiÒu nguån kh¸c
nhau. Trong nh÷ng trêng hîp nµy, Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn biÕt nguån tµi trî cho tõng
phÇn cña dù ¸n vµ c¸c quy ®Þnh hay ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ sö dông tiÒn tµi trî cña mçi
nhµ tµi trî. VÒ phÝa Ng©n hµng, ngoµi c¸c ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång vay vèn, cßn cã c¸c
yªu cÇu vµ thñ tôc trong c¸c tµi liÖu híng dÉn, s¸ch híng dÉn vµ c¸c tµi liÖu kh¸c
cña Ng©n hµng - vµ Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn n¾m râ nh÷ng tµi liÖu nµy, vµ nÕu cÇn thiÕt th×
nªn ®a nh÷ng thñ tôc vµ quy ®Þnh nµy vµo khu«n khæ cña c¸c hÖ thèng vµ thñ tôc cña
chÝnh ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n.
20. Mét bíc quan träng mµ Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i tiÕn hµnh - tèt nhÊt lµ tríc khi
b¾t ®Çu thùc hiÖn dù ¸n - lµ thu thËp vµ lu tr÷ tÊt c¶ tµi liÖu liªn quan ®Õn dù ¸n, còng
nh c¸c tµi liÖu xuÊt b¶n cña Ng©n hµng, vµ n¾m râ néi dung cña chóng. Nh÷ng tµi
liÖu nµy sÏ bao gåm:
1. Nghiªn cøu kh¶ thi cña dù ¸n.
2. B¸o c¸o thÈm ®Þnh cña dù ¸n.
6
- 15. 3. C¸c biªn b¶n ®µm ph¸n kho¶n vay.
4. HiÖp ®Þnh vay vèn vµ tho¶ thuËn dù ¸n, nÕu cã.
5. C¸c quy ®Þnh vÒ c¸c kho¶n vay cho ho¹t ®éng th«ng thêng (hay ®Æc biÖt
tïy theo tõng trêng hîp) cña Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸.
6. C¸c híng dÉn mua s¾m trong ph¹m vi c¸c kho¶n vay cña Ng©n hµng
ph¸t triÓn Ch©u ¸.
7. S¸ch híng dÉn vÒ c¸c chÝnh s¸ch, thùc tiÔn vµ thñ tôc liªn quan ®Õn
mua s¾m trong ph¹m vi c¸c kho¶n vay cña Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸.
8. Híng dÉn s¬ tuyÓn c¸c nhµ thÇu x©y l¾p.
9. C¸c mÉu hå s¬ mêi thÇu - Mua s¾m cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng.
10. C¸c mÉu hå s¬ mêi thÇu - Mua s¾m hµng ho¸.
11. C¸c mÉu hå s¬ mêi thÇu - Cung cÊp, giao nhËn vµ l¾p ®Æt hµng ho¸.
12. S¸ch híng dÉn xÐt thÇu.
13. Quy ®Þnh ®iÒu kiÖn nhËn c¸c kho¶n vay ®Æc biÖt.
14. C¸c híng dÉn vÒ sö dông t vÊn cña Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ vµ
c¸c bªn vay vèn.
15. S¸ch híng dÉn cho c¸c ®¬n vÞ sö dông t vÊn.
16. S¸ch híng dÉn vÒ gi¶i ng©n kho¶n vay.
17. C¸c híng dÉn vÒ gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ lîi Ých dù ¸n (cho c¸c dù ¸n n«ng
nghiÖp, thuû lîi vµ ph¸t triÓn n«ng th«n).
B. C¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n
21. Trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n, Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn x¸c ®Þnh c¸c
vÊn ®Ò cã kh¶ n¨ng ph¸t sinh. Tuy cã thÓ ®o¸n tríc mét vµi vÊn ®Ò nhng nhiÒu vÊn
®Ò kh«ng thÓ ®o¸n tríc ®îc. Mçi lÜnh vùc vµ mçi níc thêng cã nh÷ng vÊn ®Ò vµ
rñi ro riªng vµ v× vËy ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vµ rñi ro nµy trªn c¬ së xÐt ®Õn hoµn
c¶nh liªn quan ®Õn mçi t×nh huèng cô thÓ. Phô lôc 2 liÖt kª danh s¸ch chi tiÕt c¸c vÊn
®Ò cßn díi ®©y lµ mét vµi vÊn ®Ò mang tÝnh phæ biÕn h¬n c¶.
22. NhiÒu dù ¸n kh«ng thÓ b¾t ®Çu theo ®óng kÕ ho¹ch do cã nh÷ng sù chËm trÔ
trong viÖc tæ chøc bé m¸y thùc hiÖn dù ¸n vµ trong viÖc chän Gi¸m ®èc dù ¸n. Còng
nh vËy, ngay tõ ®Çu c¸c dù ¸n cã thÓ bÞ ho·n v× sù chËm trÔ trong viÖc lùa chän vµ chØ
®Þnh c¸c nhµ t vÊn, mua thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu vµ trao c¸c hîp ®ång x©y dùng.
Trong mét sè trêng hîp, ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n gÆp khã kh¨n khi hoµn thµnh mét vµi
®iÒu kiÖn ®Ó kho¶n vay cã hiÖu lùc, ®Æc biÖt lµ ®îc quyÒn gi¶i phãng mÆt b»ng vµ tæ
chøc V¨n phßng qu¶n lý dù ¸n (PMO).
23. C¸c vÊn ®Ò tµi chÝnh còng thêng ph¸t sinh trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n,
trong ®ã phæ biÕn lµ thiÕu vèn ®èi øng trong níc, chi qu¸ kinh phÝ do dù trï thiÕu, gi¸
c¶ leo thang, dù trï thiÕu cho c¸c kho¶n dù phßng. §«i khi cßn xuÊt hiÖn c¶ vÊn ®Ò gi¶i
ng©n kho¶n vay bÞ chËm do ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n kh«ng tu©n theo c¸c yªu cÇu vµ thñ
tôc gi¶i ng©n cña Ng©n hµng.
24. Mét sè yÕu tè bªn ngoµi còng g©y c¶n trë viÖc thùc hiÖn nhanh chãng vµ thµnh
c«ng cña mét dù ¸n nh sù ph¶n kh¸ng cña ngêi d©n ®Þa ph¬ng ®èi víi dù ¸n, ®×nh
c«ng hay c¸c bÊt ®ång kh¸c vÒ vÊn ®Ò lao ®éng, khã kh¨n khi ra vµo c«ng tr×nh do ®Þa
7
- 16. h×nh bÊt lîi, c«ng viÖc ngõng trÖ do thêi tiÕt bÊt lîi, c¸c vÊn ®Ò vÒ phèi hîp gi÷a c¸c bé
phËn dù ¸n, thiÕu thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu.
25. C¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn nh©n sù thêng gÆp ph¶i trong khi thùc hiÖn dù ¸n
bao gåm thiÕu lao ®éng cã tay nghÒ, kh«ng tuyÓn ®îc nh©n viªn cã tr×nh ®é hay ®¸ng
tin cËy cho V¨n phßng qu¶n lý dù ¸n trung t©m hay cho c¸c chi nh¸nh ë c¸c vïng ®Þa
lý ph©n t¸n hoÆc ë vïng s©u, thiÕu lao ®éng ®· qua ®µo t¹o ®Ó vËn hµnh vµ duy tr× c¸c
c¬ së thiÕt bÞ cña dù ¸n, ®iÒu kiÖn x· héi hay kinh tÕ khã kh¨n t¹i ®Þa ®iÓm dù ¸n lµm
h¹n chÕ viÖc ®iÒu ®éng c¸n bé, vµ thiÕu c¸c trang thiÕt bÞ thÝch hîp cho ®µo t¹o.
C. Hoµn tÊt kÕ ho¹ch c«ng viÖc cña dù ¸n
26. LËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn ®ßi hái ph¶i chuÈn bÞ mét kÕ ho¹ch c«ng viÖc dù ¸n,
trong ®ã m« t¶ c¸c c«ng viÖc vµ ho¹t ®éng, c¸ch hoµn thµnh, qu¶n lý c«ng viÖc vµ
nguån lùc cÇn thiÕt cho c¸c ho¹t ®éng ®ã. CÇn nªu râ thêi gian b¾t ®Çu mçi ho¹t ®éng
theo lÞch tr×nh. §Ó dÔ dµng cho viÖc kiÓm so¸t, nÕu cã thÓ th× nªn chia nhá c«ng viÖc
thµnh c¸c nh¸nh cã thÓ nhËn biÕt, ®o lêng vµ qu¶n lý ®îc. ViÖc ph©n chia chi tiÕt
nh vËy sÏ gióp Gi¸m ®èc dù ¸n dù ®o¸n ®îc nh÷ng nguy c¬ chËm trÔ ®Ó cã nh÷ng
®iÒu chØnh kÞp thêi. Râ rµng nÕu kh«ng cã lÞch tr×nh riªng vµ chi tiÕt cho c¸c bíc cÇn
thiÕt ®Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc th× khi ph¸t hiÖn ra sù chËm trÔ, c¸c gi¶i ph¸p ®Ò ra
thêng sÏ lµ qu¸ muén, tèn kÐm hoÆc thËm chÝ kh«ng cßn t¸c dông.
27. Khi lËp kÕ ho¹ch c«ng viÖc cÇn c©n nh¾c cÈn träng vÒ ph©n c«ng c«ng viÖc cho
c¸c bªn tham gia vµo dù ¸n còng nh lªn kÕ ho¹ch dù kiÕn cho tÊt c¶ c¸c sù kiÖn cã thÓ
g©y ¶nh hëng ®Õn viÖc thùc hiÖn toµn bé lÞch tr×nh. Trong rÊt nhiÒu trêng hîp, cã
thÓ h¹n chÕ nh÷ng vÊn ®Ò ®ã nÕu thêng xuyªn theo dâi, ®iÒu chØnh hay cã c¸c biÖn
ph¸p kh¸c. Ph¶i thiÕt kÕ c¸c hÖ thèng qu¶n lý vµ b¸o c¸o ®Ó thêng xuyªn th«ng tin
cho ban qu¶n lý dù ¸n vÒ tiÕn ®é thùc hiÖn lÞch tr×nh, vµ nh vËy ban qu¶n lý sÏ cã
®îc nh÷ng quyÕt s¸ch kÞp thêi ®Ó ®iÒu chØnh hay gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh.
28. Trong kÕ ho¹ch cho nh÷ng dù ¸n phøc t¹p h¬n bao gåm mét sè dù ¸n nh¸nh
hay cã sù tham gia cña mét sè nhµ thÇu th× thêng ph¶i lËp riªng mét vµi lÞch tr×nh
phô. Sau ®ã, nh÷ng lÞch tr×nh nµy ®îc tæng hîp vµo lÞch tr×nh tæng thÓ. C¸c lÞch tr×nh
phô sÏ bao qu¸t tÊt c¶ c¸c chi tiÕt cÇn thiÕt cßn lÞch tr×nh tæng thÓ chØ gåm nh÷ng mèc
®Ó gióp ®¸nh gi¸ toµn bé tiÕn tr×nh phôc vô môc ®Ých kiÓm so¸t qu¶n lý chung dù ¸n.
Bé phËn chøc n¨ng cña mçi dù ¸n nh¸nh ph¶i tù lËp vµ gi¸m s¸t c¸c lÞch tr×nh phô cßn
viÖc tæng hîp c¸c lÞch tr×nh phô vµo lÞch tr×nh tæng thÓ sÏ do nhãm lËp kÕ ho¹ch trung
t©m cña ban qu¶n lý dù ¸n thùc hiÖn ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé vµ nhÊt qu¸n.
29. C¸c lÞch tr×nh phô t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc phèi hîp tèt h¬n gi÷a nh÷ng
bªn tham gia vµ hç trî cho viÖc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n. B»ng viÖc t¸ch
biÖt nh÷ng lÞch tr×nh nµy, ban qu¶n lý dù ¸n cã thÓ tËp trung tèt h¬n vµo mçi ho¹t ®éng
vµ x¸c ®Þnh ®îc tiÕn tr×nh ë mçi ®¬n vÞ g©y ¶nh hëng ®Õn toµn bé dù ¸n nh thÕ nµo
ë mäi thêi ®iÓm. Díi ®©y lµ mét ®Ò xuÊt chia dù ¸n thµnh c¸c m¶ng chøc n¨ng phæ
biÕn cho hÇu hÕt c¸c dù ¸n:
8
- 17. Néi dung ho¹t ®éng
M¶ng viÖc
§¶m b¶o nguyªn vËt liÖu vµ thiÕt bÞ cÇn thiÕt, kÓ c¶ vËn
LÞch tr×nh cho hËu cÇn
chuyÓn, xÕp hµng vµo kho vµ lÇn lît ®a ®Õn c¸c ®Þa
®iÓm cña dù ¸n, vµ, nÕu thÝch hîp, t×m mÆt b»ng cho
c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt.
LÞch tr×nh cho mua s¾m C¸c ho¹t ®éng mua s¾m vµ ký hîp ®ång ®Ó mua ®îc
hµng ho¸ vµ dÞch vô cho dù ¸n.
LÞch tr×nh nh©n lùc C¸c ho¹t ®éng tuyÓn, ®µo t¹o vµ s¾p xÕp nh©n sù.
LÞch tr×nh tµi chÝnh Tr×nh tù xóc tiÕn c¸c cam kÕt kinh phÝ cho dù ¸n vµ c¸c
thêi ®iÓm chi tiªu cho dù ¸n.
LÞch tr×nh x©y dùng C¸c ho¹t ®éng tuÇn tù ®Ó tiÕn hµnh x©y dùng c¸c phÇn
c«ng viÖc cña dù ¸n.
KÕ ho¹ch ®¸nh gi¸ C¸c ho¹t ®éng thu thËp sè liÖu vµ thêi gian thùc hiÖn
c¸c ho¹t ®éng ®¸nh gi¸.
30. Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p x©y dùng lÞch tr×nh vµ khi lùa chän ph¶i c©n nh¾c xem
ph¬ng ph¸p nµo sÏ thÝch hîp cho dù ¸n, dÔ sö dông vµ dÔ cËp nhËt lÞch tr×nh. Tèt
nhÊt lµ cã ®îc mét lÞch tr×nh ®¬n gi¶n, kh«ng qu¸ phøc t¹p ®Ó tÊt c¶ c¸c bªn quan t©m
cã thÓ hiÓu vµ sö dông dÔ dµng còng nh thêng xuyªn cËp nhËt ®îc nã. Cã thÓ x©y
dùng lÞch tr×nh díi c¸c h×nh thøc sau:
1. B¶ng c¸c ho¹t ®éng vµ sù kiÖn. C¸ch lËp lÞch tr×nh ®¬n gi¶n nhÊt lµ liÖt kª
thµnh b¶ng c¸c ho¹t ®éng hoÆc sù kiÖn, theo tr×nh tù dù kiÕn sÏ diÔn ra,
cïng víi thêi gian sÏ diÔn ra. Ph¬ng ph¸p nµy thêng thÝch hîp víi
nh÷ng dù ¸n ®¬n gi¶n, tøc lµ nh÷ng dù ¸n chØ cã Ýt bªn chÞu tr¸ch nhiÖm.
2. BiÓu ®å khèi. Khi mét vµi ho¹t ®éng ®îc ®a vµo lÞch tr×nh x¶y ra ®ång
thêi hoÆc chång chÐo vÒ thêi gian thùc hiÖn th× tr×nh bµy díi d¹ng biÓu
®å khèi sÏ tiÖn lîi h¬n bëi nã mang ®Õn cho ngêi sö dông mét bøc tranh
vÒ tr×nh tù c¸c ho¹t ®éng tõ khi b¾t ®Çu cho ®Õn khi kÕt thóc. BiÓu ®å khèi
sÏ chØ ra c¸c thêi ®iÓm b¾t ®Çu vµ kÕt thóc cña mét sù kiÖn, c¸c thêi ®iÓm
®ång thêi diÔn ra c¸c sù kiÖn vµ sù ®an xen c¸c sù kiÖn. Nh÷ng th«ng tin
trªn biÓu ®å, ®Æc biÖt lµ phÇn th«ng tin vÒ c¸c sù kiÖn ®an xen nhau cho
phÐp kÕt luËn nhanh chãng vÒ ¶nh hëng cña sù chËm trÔ cña mét ho¹t
®éng tíi mét ho¹t ®éng kh¸c. ViÖc vÏ vµ ®äc biÓu ®å khèi thêng kh«ng
khã nªn cã thÓ xem xÐt sö dông kiÓu biÓu ®å nµy trong viÖc lËp lÞch tr×nh
cho nh÷ng dù ¸n phøc t¹p võa ph¶i.
3. S¬ ®å m¹ng líi. C¸c s¬ ®å m¹ng líi nh CPM hay PERT rÊt phï hîp
víi nh÷ng dù ¸n phøc t¹p, tøc lµ nh÷ng dù ¸n ph¶i ph©n tÝch, lËp lÞch
tr×nh vµ tæng hîp nhiÒu ho¹t ®éng. Tuy nhiªn, nh÷ng s¬ ®å nµy cã nhîc
®iÓm lµ ®ßi hái ph¶i cã chuyªn m«n ®¸ng kÓ ®Ó x©y dùng vµ sö dông, vµ
nÕu kh«ng ®îc vi tÝnh ho¸, thêng tèn thêi gian cËp nhËt. Tõ gãc ®é
thùc tiÔn, chØ nªn sö dông ph¬ng ph¸p CPM hay PERT khi ngêi ®îc
giao tr¸ch nhiÖm lËp lÞch tr×nh ®· quen thuéc víi c¸c ph¬ng ph¸p nµy.
ViÖc vÏ ra ®îc c¸c s¬ ®å m¹ng líi ®· ®¬n gi¶n ho¸ ®Ó biÓu diÔn mèi
quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè vµ c¸c ho¹t ®éng cô thÓ cña dù ¸n thêng lµ
9
- 18. kh«ng khã, song viÖc cËp nhËt l¹i phøc t¹p vµ dÔ bÞ sao l·ng. Tuy nhiªn,
do d¹ng s¬ ®å m¹ng líi thÓ hiÖn ®îc c¸c ®iÓm mµ t¹i ®ã mét vµi ho¹t
®éng nµo ®ã g©y ¶nh hëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng kh¸c nªn h×nh thøc s¬ ®å
m¹ng líi ®· ®¬n gi¶n ho¸ thêng h÷u Ých trong viÖc x©y dùng lÞch tr×nh
c¬ b¶n ban ®Çu vµ lµ c¬ së ®Ó lËp b¶n lÞch tr×nh cuèi cïng cho dù ¸n. Phô
lôc 3 cña s¸ch sÏ híng dÉn viÖc x©y dùng vµ sö dông c¸c lÞch tr×nh
m¹ng líi cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ kiÓm so¸t. Phô lôc 3 còng th¶o luËn
thªm vÒ viÖc c©n ®èi nguån lùc - ®©y chÝnh lµ mét phÇn cña nhiÖm vô lËp
kÕ ho¹ch.
31. Th«ng thêng, thêi ®iÓm tham chiÕu cña c¸c ho¹t ®éng trong dù ¸n sÏ dùa vµo
ngµy ký hiÖp ®Þnh vay vèn. Cã thÓ hoµn tÊt viÖc x©y dùng lÞch tr×nh thùc hiÖn sau khi
Ng©n hµng ®· phª chuÈn dù ¸n, nhng kh«ng muén h¬n thêi ®iÓm ký kÕt hiÖp ®Þnh
vay vèn.
32. Trong hÇu hÕt c¸c trêng hîp, x©y dùng lÞch tr×nh thùc hiÖn cuèi cïng lµ c«ng
viÖc tèn nhiÒu thêi gian. V× vËy, lóc ®Çu chØ nªn lªn kÕ ho¹ch cho nh÷ng ho¹t ®éng
hîp lý vµ cã thÓ kiÓm so¸t ®îc dÔ dµng. ViÖc lËp lÞch tr×nh c¸c ho¹t ®éng cßn l¹i cña
dù ¸n sÏ tiÕn hµnh sau khi ®· dù ®o¸n ®îc t¬ng ®èi ch¾c ch¾n lµ chóng sÏ ®îc
thùc hiÖn.
33. Ph©n chia dù ¸n thµnh c¸c nh¸nh c«ng viÖc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc
íc tÝnh c¸c yªu cÇu nguån lùc cho mçi c«ng viÖc. Cã thÓ s¾p xÕp c¸c c«ng viÖc theo
møc ®é u tiªn hay biÓu thÞ c¸c c«ng viÖc trªn s¬ ®å m¹ng líi vµ sau ®ã tæng hîp vµo
s¬ ®å hay biÓu ®å tæng thÓ nh»m môc ®Ých kiÓm so¸t dù ¸n. Víi c¸c c«ng viÖc nhá, chi
phÝ cña tõng c«ng viÖc sÏ dÔ dµng íc tÝnh h¬n ®Ó sau ®ã gép l¹i thµnh íc tÝnh chi
phÝ cho c¸c c«ng viÖc chÝnh, vµ cuèi cïng, cho toµn bé dù ¸n. T¬ng tù nh vËy, cã thÓ
m« t¶ chi tiÕt kÕ ho¹ch cho tõng c«ng viÖc ë nh÷ng ph©n cÊp thÊp nhÊt råi tæng hîp
thµnh d¹ng tãm t¾t h¬n gièng nh trong tæng quan vÒ c¸c néi dung dù ¸n chÝnh. Phô
lôc 4 tr×nh bµy thªm híng dÉn vÒ viÖc ph©n chia dù ¸n víi viÖc sö dông mét c«ng cô
gäi lµ c¬ cÊu ph©n chia c«ng viÖc (Work Breakdown Structure- WBS).
D. Tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n
34. Mét trong nh÷ng nhiÖm vô chÝnh cña giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n lµ
chØ ®Þnh ®¬n vÞ tham gia thùc hiÖn dù ¸n vµ x¸c ®Þnh lo¹i h×nh ®¬n vÞ phï hîp nhÊt
tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n. §©y lµ mét néi dung thêng ®îc tiÕn hµnh trong
giai ®o¹n thÈm ®Þnh dù ¸n. Khi ®· quyÕt ®Þnh chän ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n, cÇn x¸c
®Þnh c¸c kiÕn thøc chuyªn m«n vµ tr×nh ®é kÜ n¨ng cÇn thiÕt, kÓ c¶ thuª t vÊn cho dù
¸n.
35. Trong néi bé ®¬n vÞ thùc hiÖn, cã thÓ thµnh lËp mét bé phËn chÝnh chÞu tr¸ch
nhiÖm thùc hiÖn mét dù ¸n ®Æc biÖt. Nhãm nµy thêng ®îc biÕt ®Õn víi tªn gäi lµ V¨n
phßng qu¶n lý dù ¸n (PMO), vµ trong mét sè trêng hîp ®îc gäi b»ng tªn kh¸c. §©y
lµ bé phËn cã nhiÖm vô lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn, kiÓm so¸t vµ gi¸m s¸t dù ¸n. C¸n bé
v¨n phßng dù ¸n cã thÓ ®îc lÊy tõ nh©n sù hiÖn t¹i trong ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n hoÆc
tuyÓn thªm/thuª thªm tõ c¸c nguån bªn ngoµi cho thêi gian thùc hiÖn dù ¸n. Phô lôc
5 m« t¶ mét sè chøc n¨ng cña c¸c c¸n bé trong V¨n phßng dù ¸n.
10
- 19. E. LËp kÕ ho¹ch qu¶n lý tµi chÝnh vµ kÕ to¸n
36. LËp kÕ ho¹ch qu¶n lý tµi chÝnh vµ kÕ to¸n bao gåm lËp ng©n s¸ch cho dù ¸n, x©y
dùng hÖ thèng kiÓm so¸t vµ h¹ch to¸n chi phÝ ®Ó ghi chÐp vµ gi¸m s¸t c¸c kho¶n chi
tiªu kh¸c nhau cho dù ¸n. ViÖc lËp kÕ ho¹ch qu¶n lý tµi chÝnh vµ kÕ to¸n còng cÇn ph¶i
cã ph¬ng ph¸p ®Ó ®¶m b¶o ph©n bæ ng©n s¸ch kÞp thêi vµ gi¶i ng©n theo ®óng thñ
tôc vµ quy ®Þnh ®· ®Ò ra; x¸c ®Þnh yªu cÇu kiÓm to¸n kinh phÝ ®Ó kiÓm ®Þnh c¸c kho¶n
chi tiªu phï hîp còng nh ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n.
1. LËp ng©n s¸ch dù ¸n
37. LËp ng©n s¸ch lµ qu¸ tr×nh dù tÝnh vµ íc tÝnh c¸c yªu cÇu tµi chÝnh cña mét dù
¸n, x¸c ®Þnh c¸c nguån kinh phÝ vµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o cã ®ñ kinh phÝ
vµo ®óng lóc cÇn thiÕt. MÆc dï qu¸ tr×nh lËp ng©n s¸ch ®îc b¾t ®Çu tõ giai ®o¹n x©y
dùng dù ¸n, khi chi phÝ cho c¸c néi dung c«ng viÖc kh¸c nhau cña dù ¸n ph¶i ®îc
íc tÝnh, qu¸ tr×nh lËp ng©n s¸ch vÉn tiÕp tôc c¶ trong suèt giai ®o¹n thÈm ®Þnh lµ khi
mµ c¸c con sè íc tÝnh ®îc xem xÐt l¹i vµ chØnh lý thªm, vµ thËm chÝ kÐo dµi cho ®Õn
tËn giai ®o¹n thùc hiÖn, khi tiÕn hµnh ph©n bæ vµ ph©n bæ l¹i kinh phÝ nh»m ®¸p øng
chi tiªu thêng xuyªn cho dù ¸n.
38. Ng©n s¸ch cho toµn dù ¸n ®îc lËp dùa trªn íc tÝnh chi phÝ cho c¸c kÕ ho¹ch
c«ng viÖc chi tiÕt. Nh÷ng chi phÝ nµy ®îc tæng hîp dÇn lªn theo tõng cÊp c«ng viÖc
nh trong c¬ cÊu ph©n chia c«ng viÖc cho ®Õn khi cã ®îc tæng chi phÝ trùc tiÕp cña dù
¸n. ¦íc tÝnh chi phÝ cña c¸c phÇn viÖc do t vÊn vµ c¸c nhµ thÇu kh¸c thùc hiÖn cã thÓ
ph¶i ®îc x¸c nhËn hoÆc ®iÒu chØnh sau c¸c cuéc ®µm ph¸n. Ngoµi c¸c chi phÝ trùc
tiÕp, ph¶i íc tÝnh c¶ c¸c chi phÝ qu¶n lý, c¸c kho¶n dù phßng vµ c¸c chi phÝ tµi chÝnh
kh¸c. KÕt qu¶ cuèi cïng cÇn ph¶n ¸nh mét íc tÝnh kh¸ gÇn víi thùc tÕ nh»m tr¸nh
nh÷ng r¾c rèi sau nµy vÒ mÆt tµi chÝnh do chi kh«ng hÕt hay béi chi. Chi kh«ng hÕt sÏ
g©y l·ng phÝ xÐt vÒ sè vèn ®· ®îc cam kÕt mµ kh«ng ®îc sö dông, trong khi chi vît
ng©n s¸ch dÔ dÉn ®Õn sù chËm trÔ cho dù ¸n nÕu khã t×m ®îc ng©n s¸ch bæ sung.
39. Phª duyÖt ng©n s¸ch cha ph¶i lµ bíc cuèi cïng cña chu tr×nh dù th¶o ng©n
s¸ch mµ tíi giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n, cÇn duyÖt l¹i ®Ó xem ng©n s¸ch cã cßn ý nghÜa
s¸t víi thùc tÕ hay kh«ng. Lu«n nhí r»ng ng©n s¸ch chØ ®îc x©y dùng tõ c¸c íc tÝnh
chi phÝ dù ¸n vµo thêi ®iÓm b¾t ®Çu giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch vµ cã thÓ kh«ng cßn chÝnh
x¸c do nh÷ng biÕn ®æi khi chuyÓn sang giai ®o¹n thùc hiÖn. Thêng thêng sau khi
ký kÕt hîp ®ång hay sau khi thay ®æi mét sè h¹ng môc trong dù ¸n hoÆc c¸c phÇn c«ng
viÖc cña dù ¸n ë giai ®o¹n thùc hiÖn sÏ xuÊt hiÖn thªm c¸c th«ng tin bæ sung hay th«ng
tin ®îc cËp nhËt. Bëi vËy nªn kÞp thêi tiÕn hµnh ®iÒu chØnh ng©n s¸ch. Mét ng©n
s¸ch cËp nhËt ®ãng vai trß v« cïng quan träng ®Ó dù tÝnh chi phÝ hoµn thµnh tõng
phÇn viÖc trong dù ¸n. Gi¸m ®èc dù ¸n lu«n ph¶i dù ®o¸n t¬ng ®èi chÝnh x¸c nhu
cÇu ng©n s¸ch cho c¸c ho¹t ®éng ®Ó cÊp kinh phÝ ®ñ vµ ®óng thêi gian, vµ nh vËy sÏ
gióp cho c«ng viÖc khái bÞ t¹m dõng.
40. Ngoµi c¸c kho¶n chi phÝ trùc tiÕp cña dù ¸n cßn ph¸t sinh c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp,
nh chi phÝ hµnh chÝnh vµ chi phÝ qu¶n lý cè ®Þnh. Ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ nh÷ng chi
phÝ nµy vµo ng©n s¸ch dù ¸n vµ ph¶i kiÓm so¸t chóng s¸t sao nh»m tr¸nh trêng hîp
chi phÝ gi¸n tiÕp trë nªn qu¸ cao so víi chi phÝ trùc tiÕp cña dù ¸n. §ång thêi, cÇn dù
11
- 20. trï ng©n s¸ch cho c¸c kho¶n dù phßng, nh÷ng môc cã kh¶ n¨ng lµm t¨ng chi phÝ cña
dù ¸n.
41. Trong viÖc tÝnh to¸n cÊp kinh phÝ cho thùc hiÖn dù ¸n, bªn vay vèn thêng
kh«ng tÝnh tÊt c¶ kho¶n tiÒn cÇn thiÕt cho toµn bé dù ¸n vµo ng©n s¸ch mét n¨m, trong
khi ®ã viÖc ph©n bæ ®îc tÝnh trªn c¬ së tõng n¨m, dùa vµo dù to¸n chi tiªu cña n¨m
®ã. V× vËy Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn cung cÊp cho ngêi dù th¶o ng©n s¸ch nh÷ng con sè
íc tÝnh kinh phÝ cÇn thiÕt ®Ó ®a vµo ng©n s¸ch hµng n¨m cña chÝnh phñ. Mét khã
kh¨n cã thÓ gÆp ph¶i lµ h¹n chÕ vÒ ng©n s¸ch - kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó ph©n bæ cho dù ¸n.
ThËm chÝ cã trêng hîp ®· ®îc ph©n bæ nhng viÖc cÊp ph¸t thùc tÕ vÉn bÞ chËm trÔ
hay kh«ng ®îc thùc hiÖn do kho b¹c nhµ níc kh«ng cã tiÒn.
42. ViÖc dù ®o¸n chi tiªu ®îc dùa trªn lÞch tr×nh thùc hiÖn vµ tõ ®ã cã thÓ tÝnh to¸n
c¸c kho¶n chi theo lÞch tr×nh nh thanh to¸n cho c¸c nhµ thÇu vµ nhµ cung cÊp, mua
®Êt, vµ l¬ng cho c¸n bé V¨n phßng dù ¸n. Nh»m gióp cho viÖc kiÓm so¸t tµi chÝnh,
nªn chia ng©n s¸ch cña c¶ n¨m thµnh ng©n s¸ch theo th¸ng hoÆc quý - c¸ch nµy cho
phÐp Gi¸m ®èc dù ¸n lËp kÕ ho¹ch vµ c©n ®èi luång tiÒn mÆt nh»m tèi u ho¸ viÖc sö
dông ng©n s¸ch hay ®Ó ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc trong viÖc cÊp kinh phÝ.
2. H¹ch to¸n chi phÝ
43. Môc tiªu c¬ b¶n cña h¹ch to¸n chi phÝ lµ cung cÊp cho bªn vay vèn, ®¬n vÞ tham
gia thùc hiÖn vµ Gi¸m ®èc dù ¸n th«ng tin tµi chÝnh phôc vô c«ng t¸c gi¸m s¸t vµ kiÓm
so¸t chi phÝ cña dù ¸n. §Ó sö dông ®îc, th«ng tin ph¶i chÝnh x¸c, cËp nhËt vµ cã hµm
lîng th«ng tin cao. §iÒu nµy cã nghÜa lµ cÇn cã hÖ thèng ñy quyÒn chi vµ duyÖt chi
tiªu, hÖ thèng ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n cïng hÖ thèng ph©n lo¹i, ghi chÐp vµ b¸o c¸o
c¸c giao dÞch. Ngoµi ra, c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång cho vay thêng quy ®Þnh ®¬n
vÞ thùc hiÖn më c¸c tµi kho¶n phï hîp cho dù ¸n vµ hµng n¨m nép b¸o c¸o tµi chÝnh
®· kiÓm to¸n cho Ng©n hµng. Mét t×nh tr¹ng thêng gÆp lµ c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n
kh«ng ®¸p øng ®îc quy ®Þnh nµy do chËm trÔ trong viÖc chèt sæ s¸ch kÕ to¸n.
44. Mét hÖ thèng h¹ch to¸n chi phÝ dù ¸n hiÖu qu¶ ph¶i tÝnh ®îc ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c
kho¶n chi tiªu cña dù ¸n, so s¸nh nh÷ng chi tiªu nµy víi c¸c dù trï ban ®Çu, t×m ra
nguyªn nh©n g©y chªnh lÖch, x¸c ®Þnh ®îc sè d, hç trî c«ng t¸c thanh to¸n vµ ®a
ra bøc tranh râ rµng vÒ t×nh h×nh chi phÝ cña dù ¸n t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo.
45. Nh×n chung, Gi¸m ®èc dù ¸n chÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng hÖ thèng h¹ch to¸n
chi phÝ vµ nép b¶n b¸o c¸o tµi chÝnh ®îc kiÓm to¸n hµng n¨m cho Ng©n hµng. VÒ
®iÓm nµy, hîp ®ång vay vèn thêng quy ®Þnh râ vµ Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i ®Æc biÖt cè
g¾ng ®Ó hoµn thµnh tr¸ch nhiÖm. NÕu nhãm thùc hiÖn dù ¸n thiÕu kÕ to¸n viªn cã
tr×nh ®é chuyªn m«n, Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn tuyÓn dông ngay mét ngêi thÝch hîp cho
vÞ trÝ nµy. Phô lôc 6 tr×nh bµy c¸c néi dung c¬ b¶n cña hÖ thèng h¹ch to¸n vµ kiÓm to¸n
chi phÝ dù ¸n.
3. Thñ tôc gi¶i ng©n kinh phÝ
46. Kinh phÝ ®îc cÊp ®Òu ®Æn lµ yÕu tè quan träng ®èi víi viÖc thùc hiÖn dù ¸n
nhanh chãng. Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch cho gi¶i ng©n chñ yÕu bao gåm viÖc x©y dùng
c¸c thñ tôc x¸c minh tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c kho¶n thanh to¸n, c¸c thñ tôc thanh to¸n
12
- 21. cho c¸c nhµ thÇu vµ nhµ cung cÊp vµ c¸c thñ tôc yªu cÇu rót vèn vay tõ Ng©n hµng.
LÞch tr×nh gi¶i ng©n cho tõng phÇn viÖc chÝnh cña dù ¸n ph¶i ®îc x©y dùng theo
hµng quý vµ ph¶i tiÕn hµnh so s¸nh kÕ ho¹ch víi gi¶i ng©n thùc tÕ theo thêi gian. So
s¸nh lÞch tr×nh gi¶i ng©n theo kÕ ho¹ch víi lÞch tr×nh gi¶i ng©n thùc tÕ vµ víi tiÕn ®é
x©y dùng lµ nh÷ng chØ tiªu quan träng ®Ó dù b¸o “tæng chi phÝ ®Ó hoµn thµnh dù ¸n”
vµ hç trî c¸c ho¹t ®éng kiÓm so¸t chi phÝ.
47. Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i n¾m râ c¸c nguån kinh phÝ cho dù ¸n vµ c¸c thùc tiÔn vµ
thñ tôc gi¶i ng©n cña mçi tæ chøc tµi trî. Trong quan hÖ víi Ng©n hµng, Gi¸m ®èc dù
¸n cÇn hiÓu c¸c híng dÉn gi¶i ng©n kho¶n vay cña Ng©n hµng theo cuèn S¸ch
híng dÉn vÒ gi¶i ng©n kho¶n vay.
F. X©y dùng kÕ ho¹ch kiÓm so¸t dù ¸n
48. Mét kÕ ho¹ch thùc hiÖn ®Çy ®ñ, nh ®· th¶o luËn ë phÇn III-C, gåm viÖc x©y
dùng lÞch tr×nh dù ¸n tæng thÓ, bé m¸y tæ chøc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm vµ lÞch tr×nh
d¹ng s¬ ®å víi tr×nh tù c¸c c«ng viÖc vµ ho¹t ®éng. Mçi ho¹t ®éng trong lÞch tr×nh
d¹ng s¬ ®å ®îc biÓu diÔn víi thêi h¹n vµ ng©n s¸ch ®· tÝnh to¸n th«ng qua c¸c bíc
lËp kÕ ho¹ch c«ng viÖc, ph©n bæ nguån lùc, íc tÝnh chi phÝ, lÞch tr×nh sö dông nh©n
lùc vµ thiÕt bÞ x©y dùng. Nh vËy, mét kÕ ho¹ch thùc hiÖn ®Çy ®ñ sÏ gåm toµn bé c¸c
ho¹t ®éng vµ nhiÖm vô kÌm theo chi phÝ vµ lÞch tr×nh cña chóng. Ngoµi ra kÕ ho¹ch ®ã
cßn m« t¶ c¸ch thùc hiÖn c¸c yªu cÇu kÜ thuËt cña dù ¸n. ChÝnh v× lÏ ®ã, cÇn lËp ra
nh÷ng quy ®Þnh kiÓm so¸t toµn bé c¸c th«ng sè cña dù ¸n nh»m môc tiªu hoµn thµnh
dù ¸n ®óng thêi gian vµ trong ph¹m vi ng©n s¸ch ®îc cÊp, ®ång thêi ®¸p øng tèt
chÊt lîng kÜ thuËt.
1. KiÓm so¸t ng©n s¸ch, chi phÝ vµ lÞch tr×nh
49. Sau khi ng©n s¸ch dù ¸n ®· ®îc x©y dùng, ph¶i tiÕn hµnh kiÓm so¸t ng©n s¸ch
b»ng c¸ch x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kinh phÝ cho c¸c néi dung c«ng viÖc kh¸c nhau cña dù
¸n, x¸c ®Þnh ®îc c¸n bé cña ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ng©n
s¸ch vµ biÕt ®îc nh÷ng c¬ chÕ vµ thñ tôc ®· ®îc thiÕt lËp ®Ó nhËn kinh phÝ tõ c¸c
nguån quy ®Þnh vµ ®Ó gi¸m s¸t chi tiªu.
50. Mét nhiÖm vô quan träng cña Gi¸m ®èc dù ¸n lµ kiÓm so¸t chi phÝ. KiÓm so¸t
chi phÝ thùc chÊt lµ tèi u ho¸ chi tiªu so víi khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh, hay nãi
c¸ch kh¸c lµ lµm sao ®Ó thùc hiÖn ®îc nhiÒu viÖc nhÊt tõ ng©n s¸ch ®· cho. KiÓm so¸t
chi phÝ ®ång nghÜa víi t¨ng hiÖu qu¶ vµ tr¸nh nh÷ng chi tiªu l·ng phÝ vµ kh«ng cÇn
thiÕt hay kh«ng ®îc phÐp. Do ®ã, lËp kÕ ho¹ch kiÓm so¸t chi phÝ cÇn bao gåm viÖc x©y
dùng c¸c thñ tôc vÒ ñy quyÒn thùc hiÖn c«ng viÖc; so s¸nh chi tiªu vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng
víi ng©n s¸ch dù ¸n; kiÓm so¸t chi tiªu hµnh chÝnh vµ nh©n sù; so s¸nh gi¸ ®Êu thÇu
víi íc tÝnh cña chñ dù ¸n; gi¸m s¸t “tæng chi phÝ ®Ó hoµn thµnh dù ¸n”; kiÓm so¸t
nh÷ng thay ®æi cña dù ¸n; gi¸m s¸t khèi lîng c«ng viÖc hoµn tÊt ®Ó thanh to¸n cho
c¸c nhµ thÇu; ®¶m b¶o thiÕt kÕ vµ c¸c ho¹t ®éng x©y dùng/l¾p ®Æt cã hiÖu qu¶ vÒ chi
phÝ vµ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh khi chi tiªu thùc tÕ kh«ng ®óng so víi kÕ ho¹ch.
51. LËp kÕ ho¹ch kiÓm so¸t lÞch tr×nh dù ¸n bao gåm viÖc kiÓm so¸t c¸c nguyªn
nh©n cã kh¶ n¨ng g©y ra sù chËm trÔ b»ng c¸ch quy ®Þnh râ c¸ch thøc phª chuÈn vµ
13
- 22. c¸c kªnh ra quyÕt ®Þnh nh»m gi¶m thiÓu sè ngêi ra quyÕt ®Þnh; kiÓm so¸t c¸c lçi trong
thiÕt kÕ; gi¸m s¸t chÊt lîng thiÕt bÞ vµ chÊt lîng c«ng tr×nh x©y dùng; ¸p dông c¸c hÖ
thèng ®¸nh gi¸ gi÷a kú thÝch hîp; kiÓm so¸t nguy c¬ ®×nh c«ng vµ kh¶ n¨ng can thiÖp,
kÝch ®éng tõ bªn ngoµi; kiÓm so¸t nh÷ng nguy c¬ chËm trÔ do vËn chuyÓn vµ giao
hµng; thùc hiÖn ph©n tÝch rñi ro vµ qu¶n lý rñi ro; thêng xuyªn kiÓm ®Þnh l¹i lÞch
tr×nh dù tÝnh ban ®Çu ®Ó ®¶m b¶o gÇn víi thùc tÕ; kiÓm so¸t nh÷ng thay ®æi trong
ph¹m vi vµ ph©n bæ nguån lùc. Thªm vµo ®ã, Gi¸m ®èc dù ¸n nªn ®Þnh kú tiÕn hµnh
®¸nh gi¸ thùc tr¹ng dù ¸n vµ c¸c xu híng vµ xem xÐt l¹i ngµy dù ®Þnh hoµn thµnh dù
¸n. Ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi ®èi víi ho¹t ®éng bÞ chËm trÔ ®Ó ®¶m b¶o ®óng
môc tiªu thêi gian.
2. KiÓm so¸t chÊt lîng kÜ thuËt
52. Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i lËp kÕ ho¹ch kiÓm so¸t yÕu tè quan träng thø ba - chÊt
lîng kÜ thuËt cña dù ¸n khi hoµn thµnh. Nh÷ng yªu cÇu ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô nµy
gåm x©y dùng c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra chÊt lîng, nh ®¸nh gi¸ cña nh÷ng c¸n bé
chuyªn m«n vÒ c¸c th«ng sè, yªu cÇu kü thuËt vµ b¸o c¸o kü thuËt cña t vÊn; kiÓm tra
thiÕt bÞ tríc khi göi vµ sau khi thiÕt bÞ ®Õn c«ng trêng; kiÓm tra viÖc x©y dùng vµ l¾p
®Æt thiÕt bÞ; kiÓm tra nguyªn vËt liÖu (®Êt, bª t«ng, nhùa ®êng, v.v.) trong thêi gian
x©y dùng ®Ó ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu kü thuËt; vµ kiÓm tra thiÕt bÞ vµ c¸c hÖ thèng tríc
khi chuyÓn giao cho ngêi sö dông. LËp kÕ ho¹ch kiÓm so¸t kü thuËt còng ph¶i x©y
dùng c¸c quy ®Þnh thñ tôc kiÓm tra, danh s¸ch nh÷ng néi dung cÇn kiÓm tra vµ mÉu
b¸o c¸o kiÓm tra vµ kiÓm ®Þnh. Gi¸m ®èc dù ¸n nªn tuyÓn c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn
m«n ®Ó x©y dùng vµ thùc hiÖn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng.
3. C¸c yªu cÇu vµ thñ tôc lËp b¸o c¸o dù ¸n
53. B¸o c¸o t×nh h×nh dù ¸n lµ c¬ së quan träng cho phÐp Gi¸m ®èc dù ¸n so s¸nh
diÔn biÕn thùc tÕ trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n víi kÕ ho¹ch ®îc lËp ra trong giai
®o¹n lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt. NÕu diÔn biÕn thùc tÕ kh¸c víi nh÷ng dù kiÕn ban ®Çu th×
ngay lËp tøc Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i x¸c ®Þnh nguyªn do cña sù kh¸c biÖt nµy ®Ó kÞp thêi
cã biÖn ph¸p kh¾c phôc.
54. Ng©n hµng cÇn c¸c b¸o c¸o dù ¸n cËp nhËt vµ nªu lªn ®îc nh÷ng sai lÖch so
víi íc tÝnh ban ®Çu còng nh c¸c vÊn ®Ò cã kh¶ n¨ng ph¸t sinh. Ng©n hµng còng cÇn
c¸c th«ng tin b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn ®iÒu kho¶n quy ®Þnh trong hå s¬ cho vay
vèn. Ngoµi ra, c¶ sau khi hoµn thµnh phÇn x©y dùng dù ¸n vµ sang giai ®o¹n ho¹t
®éng, Ng©n hµng vÉn cÇn c¸c b¸o c¸o cung cÊp th«ng tin thêng xuyªn ®Ó ®¸nh gi¸
lîi Ých do dù ¸n mang l¹i so víi chi phÝ cña dù ¸n vµ víi nh÷ng kú väng ban ®Çu.
55. Ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng lËp b¸o c¸o tiÕn ®é ®Ó cung cÊp nh÷ng th«ng tin
tho¶ m·n nhu cÇu ngêi ®äc b¸o c¸o. C¸c c¸ nh©n chÞu tr¸ch nhiÖm thiÕt lËp hÖ thèng
lËp b¸o c¸o tiÕn ®é nªn xem xÐt l¹i b¸o c¸o thÈm ®Þnh dù ¸n vµ c¸c hå s¬ cho vay ®Ó x¸c
®Þnh lo¹i th«ng tin cÇn b¸o c¸o, chu kú nép b¸o c¸o vµ mÉu b¸o c¸o. Trong c¸c b¸o c¸o
tiÕn ®é, th«ng tin cung cÊp sÏ kh¸c nhau tïy thuéc dù ¸n vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng.
56. §¬n vÞ tham gia thùc hiÖn ph¶i cã b¸o c¸o hoµn thµnh dù ¸n sau khi phÇn thùc
hiÖn dù ¸n kÕt thóc. Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i n¾m râ quy ®Þnh nµy vµ chuÈn bÞ s½n trong
14
- 23. hÖ thèng tËp hîp vµ xö lý sè liÖu cña m×nh nh÷ng sè liÖu cÇn thiÕt cho viÖc lËp b¸o c¸o
hoµn thµnh dù ¸n.
4. KiÓm so¸t nh÷ng thay ®æi
57. NhiÒu thay ®æi thêng x¶y ra trong giai ®o¹n thiÕt kÕ chi tiÕt, trong mua s¾m
hµng ho¸ vµ dÞch vô, trong khi l¾p ®Æt/x©y dùng, vµ thËm chÝ c¶ trong giai ®o¹n thuª
vËn hµnh dù ¸n. Nh÷ng thay ®æi sÏ do Gi¸m ®èc dù ¸n, c¸c nhµ t vÊn dù ¸n, hay c¸c
nhµ cung cÊp vµ nhµ thÇu x©y dùng ®Ò ra vµ cã thÓ bao gåm c¶ nh÷ng thay ®æi so víi
c¸c kÕ ho¹ch ban ®Çu vµ c¸c íc tÝnh chi phÝ ph¸t sinh tõ viÖc ®iÒu chØnh quy m«, yªu
cÇu kÜ thuËt, hay yªu cÇu vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô. Nh÷ng thay ®æi ®ã cã thÓ lµm ¶nh
hëng hoÆc kh«ng ¶nh hëng ®Õn lÞch tr×nh thùc hiÖn, chi phÝ dù ¸n hay yªu cÇu kÜ
thuËt cña dù ¸n, hoÆc cã thÓ chØ ¶nh hëng ®Õn mét hoÆc hai trong sè nh÷ng yÕu tè
quan träng nµy cña dù ¸n.
58. Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn x©y dùng c¸c thñ tôc cho viÖc thùc hiÖn thay ®æi vµ kiÓm
so¸t chóng. §Ó lµm nh vËy, ph¶i nghiªn cøu nh÷ng thay ®æi kÐo theo vÒ dù trï chi
phÝ, lîi Ých vµ tÝnh n¨ng kü thuËt tríc khi cho phÐp tiÕn hµnh thay ®æi. Nh÷ng thñ
tôc nµy cßn bao gåm c¸c thñ tôc phª chuÈn x¸c nhËn ngêi cã thÈm quyÒn phª chuÈn
vµ ph¬ng thøc phª chuÈn.
5. Qu¶n lý sè liÖu cña dù ¸n
59. Chøc n¨ng quan träng kh¸c cña qu¶n lý dù ¸n lµ duy tr× ®Çy ®ñ sæ s¸ch dù ¸n.
Tríc mét thùc tÕ lµ c¸c sù kiÖn diÔn ra dån dËp vµ yªu cÇu kiÓm so¸t dù ¸n, rÊt cÇn
ph¶i thu thËp vµ ph©n tÝch, xö lý kÞp thêi nh÷ng sè liÖu liªn quan ®Õn kÕ ho¹ch dù ¸n,
tiÕn tr×nh thùc hiÖn, nhu cÇu, xu híng vµ c¸c thay ®æi lµm c¬ së ra quyÕt ®Þnh.
60. Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn x¸c ®Þnh lo¹i tµi liÖu vµ sè liÖu cÇn thiÕt cho c«ng t¸c lËp kÕ
ho¹ch, kiÓm so¸t dù ¸n vµ c¸c yªu cÇu b¸o c¸o dù ¸n. C¸c Gi¸m ®èc dù ¸n kh«ng cã
kinh nghiÖm cã thÓ gÆp ph¶i mét vµi khã kh¨n víi nhiÖm vô nµy. Phô lôc 7 cung cÊp
danh s¸ch mét sè lo¹i sæ s¸ch dù ¸n cã thÓ cÇn ®Õn nh»m x©y dùng c¬ së d÷ liÖu cho
dù ¸n lµm c¬ së cho hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý.
6. Qu¶n lý c¸c nhµ t vÊn, nhµ cung cÊp vµ nhµ thÇu x©y dùng/l¾p ®Æt
61. Gi¸m ®èc dù ¸n chÞu tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o r»ng c¸c nhµ t vÊn dù ¸n, nhµ cung
cÊp vµ nhµ thÇu x©y dùng/l¾p ®Æt thùc hiÖn ®óng víi cam kÕt trong hîp ®ång. Do ®ã,
Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn cã kÕ ho¹ch gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña nh÷ng ®èi tîng ®ã theo
mét sè c¸ch díi ®©y.
62. C¸c thñ tôc qu¶n lý ho¹t ®éng cña nhµ t vÊn: (i) ®¸nh gi¸ chÊt lîng thùc hiÖn
vÒ mÆt kü thuËt ë c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau trong giai ®o¹n nhµ t vÊn cung cÊp dÞch
vô; (ii) kiÓm tra c¸c b¸o c¸o tiÕn ®é ®Þnh kú b¾t buéc cña nhµ t vÊn; (iii) ®¸nh gi¸ sù
trao ®æi cña nhµ t vÊn víi Gi¸m ®èc dù ¸n vµ c¸n bé cña V¨n phßng dù ¸n t¹i c¸c
cuéc häp thêng kú; (iv) gi¸m s¸t chÆt chÏ sù thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång cña
nhµ t vÊn; vµ (v) ®¸nh gi¸ lÇn cuèi tríc khi chÊp nhËn c«ng viÖc ®· thùc hiÖn.
63. C¸c thñ tôc qu¶n lý ho¹t ®éng cña nhµ cung cÊp: (i) gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c
yªu cÇu trong hîp ®ång vÒ tr×nh b¶n vÏ thiÕt kÕ vµ chøng nhËn chÊt lîng nguyªn vËt
15
- 24. liÖu cña nhµ cung cÊp; (ii) xem xÐt l¹i c¸c b¸o c¸o tiÕn ®é ®Þnh kú vÒ chÕ t¹o vµ giao
hµng; (iii) kiÓm ®Þnh hµng ho¸ khi ®ang ®îc chÕ t¹o ®Ó ®¶m b¶o tu©n thñ yªu cÇu kÜ
thuËt; (iv) kiÓm ®Þnh ®ãng gãi hµng ho¸ tríc khi giao hµng; vµ (v) kiÓm ®Þnh hµng
ho¸ giao t¹i c«ng trêng hay t¹i c¶ng ®Õn tríc khi chÊp nhËn cuèi cïng.
64. C¸c thñ tôc qu¶n lý ho¹t ®éng cña nhµ thÇu x©y dùng/l¾p ®Æt gåm cã: (i) kiÓm
®Þnh thêng xuyªn c«ng viÖc cña nhµ thÇu ®Ó ®¸nh gi¸ sù tu©n thñ c¸c quy c¸ch kü
thuËt vµ tiªu chuÈn x©y dùng quèc tÕ ®· ®îc c«ng nhËn; (ii) xem xÐt l¹i c¸c b¸o c¸o
tiÕn ®é ®Þnh kú b¾t buéc; (iii) yªu cÇu nhµ thÇu ®Õn dù c¸c cuéc häp dù ¸n ®Þnh kú víi
Gi¸m ®èc dù ¸n; (iv) ®¶m b¶o nhµ thÇu t«n träng c¸c thñ tôc thay ®æi ®¬n hµng; (v)
gi¸m s¸t chÆt chÏ sù tu©n thñ c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång cña nhµ thÇu; vµ (vi) kiÓm tra
lÇn cuèi c«ng viÖc mµ nhµ thÇu ®· hoµn thµnh tríc khi chÊp nhËn.
G. X©y dùng Tµi liÖu híng dÉn c¸c thñ tôc dù ¸n
65. §Ó gióp c¸c c¸n bé míi cña V¨n phßng dù ¸n lÇn ®Çu tiªn ®îc ph©n c«ng vµo
dù ¸n hoµn thµnh tèt nhiÖm vô, nªn cã mét tµi liÖu híng dÉn c¸c thñ tôc dù ¸n kÓ tõ
thêi ®iÓm b¾t ®Çu giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n. Tµi liÖu nµy cÇn bao trïm hÇu hÕt c¸c
ho¹t ®éng quan träng liªn quan ®Õn thùc hiÖn dù ¸n, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®ßi
hái sù phèi hîp ho¹t ®éng cña nhiÒu nh©n viªn ®ång thêi m« t¶ c¸ch tiÕn hµnh. Tµi
liÖu còng nªn cung cÊp c¸c mÉu th tõ giao dÞch vµ chøng tõ. Tµi liÖu híng dÉn cÇn
®îc cËp nhËt theo nh quy ®Þnh vµ bao gåm danh s¸ch nh÷ng söa ®æi, bæ sung ®îc
®¸nh sè theo thø tù thêi gian víi chØ dÉn thÝch hîp vÒ sè trang, ®o¹n, h×nh hay sè thø
tù b¶ng biÓu ®îc söa ®æi. Phô lôc 8 tr×nh bµy ph¸c th¶o gîi ý vÒ tµi liÖu híng dÉn
c¸c thñ tôc trong dù ¸n.
16
- 25. IV. Gi¸m ®èc dù ¸n
66. Bæ nhiÖm Gi¸m ®èc dù ¸n lµ yÕu tè v« cïng quan träng ®èi víi sù thµnh c«ng
cña dù ¸n, vµ ®iÒu quan träng lµ Gi¸m ®èc dù ¸n ®îc bæ nhiÖm ph¶i lµm viÖc theo chÕ
®é chÝnh nhiÖm. Gi¸m ®èc dù ¸n cã thÓ ®îc bæ nhiÖm tõ nhiÒu nguån - mét c¸n bé lµm
viÖc thêng xuyªn trong ®¬n vÞ thùc hiÖn; mét c¸n bé lµ thµnh viªn thêng xuyªn cña
nhãm qu¶n lý dù ¸n trong ®¬n vÞ thùc hiÖn hay trong phßng ban hay tæ chøc kh¸c cña
®¬n vÞ vay vèn; mét c¸ nh©n do ®¬n vÞ thùc hiÖn thuª riªng tõ bªn ngoµi chÝnh phñ;
hoÆc mét nhµ t vÊn bªn ngoµi hay c«ng ty t vÊn chuyªn vÒ qu¶n lý dù ¸n (vµ còng cã
thÓ chuyªn vÒ ®iÒu hµnh vµ duy tr× c¸c trang thiÕt bÞ). Sau khi hoµn thµnh dù ¸n, Gi¸m
®èc dù ¸n chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn dù ¸n cã thÓ trë thµnh gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c¸c
c¬ së thiÕt bÞ cña dù ¸n.
A. Chøc n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm cña Gi¸m ®èc dù ¸n
67. Lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn vµ hoµn thµnh dù ¸n ®óng thêi h¹n, trong
ph¹m vi ng©n s¸ch vµ theo ®óng c¸c yªu cÇu ho¹t ®éng kÜ thuËt, Gi¸m ®èc dù ¸n sÏ
ph¶i cã ®Çy ®ñ tr¸ch nhiÖm díi ®©y:
1. LËp kÕ ho¹ch dù ¸n. Hoµn thµnh kÕ ho¹ch thùc hiÖn chi tiÕt cuèi cïng.
2. §iÒu phèi dù ¸n. Phèi hîp tÊt c¶ nh÷ng ngêi tham gia dù ¸n, nhµ t
vÊn, nhµ cung cÊp vµ nhµ thÇu x©y dùng/l¾p ®Æt vµo mét nhãm lµm viÖc
cã sù phèi hîp tèt.
3. TuyÓn nh©n sù vµ ®µo t¹o. TuyÓn nh©n sù ®Ó cung cÊp nh©n viªn cho
®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n, vµ tiÕn hµnh ®µo t¹o khi cÇn.
4. Thùc hiÖn dù ¸n. Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng thùc hiÖn dù ¸n kh¸c nhau.
5. KiÓm so¸t vµ lËp b¸o c¸o qu¶n lý dù ¸n. Thùc hiÖn c¸c hÖ thèng kiÓm so¸t
chi phÝ, lÞch tr×nh, ho¹t ®éng kÜ thuËt vµ thñ tôc lËp b¸o c¸o.
6. Phèi hîp hay liªn kÕt. X©y dùng c¸c thñ tôc phèi hîp vµ hîp t¸c víi c¸c
®¬n vÞ vµ c¸c bªn kh¸c tham gia dù ¸n hoÆc chÞu ¶nh hëng cña dù ¸n,
bao gåm chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, nh÷ng nhãm t nh©n vµ nh÷ng ngêi
sö dông cuèi cïng.
7. Qu¶n lý xung ®ét. Gi¶i quyÕt xung ®ét gi÷a nh÷ng bªn tham gia dù ¸n.
8. Qu¶n lý sù thay ®æi. KiÓm so¸t nh÷ng thay ®æi trong dù ¸n, tiÕp nhËn vµ
xö lý c¸c yªu cÇu thay ®æi, th«ng b¸o cho tÊt c¶ nh÷ng bªn tham gia dù ¸n
vÒ nh÷ng thay ®æi ®îc phÐp.
9. Qu¶n lý tµi chÝnh dù ¸n. Tæ chøc cung cÊp kinh phÝ kÞp thêi, kiÓm so¸t
chi phÝ, duy tr× hÖ thèng kÕ to¸n hiÖu qu¶.
10. Thùc hiÖn ®óng theo c¸c quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh vay vèn. §¶m b¶o lµm
®óng theo tÊt c¶ yªu cÇu vµ ®iÒu kho¶n trong hiÖp ®Þnh vay.
11. ChuyÓn giao vµ thuª vËn hµnh dù ¸n. ChuÈn bÞ c¸c thñ tôc vµ nguån lùc
cho viÖc chuyÓn giao c¸c c¬ së cña dù ¸n khi hoµn thµnh.
17
- 26. B. Nh÷ng phÈm chÊt cña mét Gi¸m ®èc dù ¸n tèt
68. Mét Gi¸m ®èc dù ¸n tèt cÇn cã cµng nhiÒu phÈm chÊt c¸ nh©n díi ®©y cµng
tèt: cã mèi quan hÖ con ngêi vµ kh¶ n¨ng l·nh ®¹o tèt; cã ý thøc c«ng b»ng; cã kh¶
n¨ng hy sinh quyÒn lîi riªng; cã kinh nghiÖm thµnh c«ng trong qu¶n lý nh÷ng dù ¸n
t¬ng tù; cã c¸ch nh×n chiÕn lîc vÒ dù ¸n; cã hiÓu biÕt tèt vÒ c¸c nguyªn t¾c, c«ng cô
vµ kü thuËt qu¶n lý dù ¸n; b¶n th©n c¸ nh©n cã quan t©m tíi viÖc qu¶n lý dù ¸n; cã kh¶
n¨ng bao qu¸t t×nh h×nh vµ biÕt giao tr¸ch nhiÖm; cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t nh÷ng t×nh
huèng khã kh¨n vµ phøc t¹p mét c¸ch hiÖu qu¶; s½n sµng ®èi mÆt víi rñi ro, ra quyÕt
®Þnh, vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c quyÕt ®Þnh. Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn n¨ng næ, trung thùc,
kh«ng sî ®Êu tranh, chÝn ch¾n, nghÞ lùc, cã kh¶ n¨ng truyÒn ®¹t tèt, th«ng minh, s¸ng
suèt, ®¸ng tin cËy, trung thµnh, vµ, mét yÕu tè cuèi cïng nhng kh«ng kÐm phÇn quan
träng, khoÎ m¹nh vÒ thÓ x¸c vµ kh«ng bÞ bÖnh tËt ®Ó cã thÓ thùc hiÖn nhiÖm vô vµ ®¸p
øng nh÷ng thö th¸ch cña c«ng viÖc.
18
- 27. V. Qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
69. PhÇn nµy tr×nh bµy vÒ c¸c ho¹t ®éng cña Gi¸m ®èc dù ¸n trong qu¸ tr×nh thùc
hiÖn dù ¸n vµ trong viÖc chuÈn bÞ thùc hiÖn dù ¸n; hoµn thµnh c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó kho¶n
vay cã hiÖu lùc; thùc hiÖn ®óng c¸c ®iÒu kho¶n cho vay; mua s¾m hµng ho¸ vµ dÞch vô;
gi¸m s¸t c«ng viÖc cña c¸c nhµ t vÊn; gi¸m s¸t phÇn viÖc x©y dùng; kiÓm so¸t chi phÝ,
lÞch tr×nh vµ kÕt qu¶ kÜ thuËt; nhËn kinh phÝ gi¶i ng©n kho¶n vay; kiÓm so¸t nh÷ng
thay ®æi cña dù ¸n vµ phèi hîp víi c¸c tæ chøc bªn ngoµi.
A. ChuÈn bÞ thùc hiÖn dù ¸n
70. Khi b¾t ®Çu giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n, Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i thµnh lËp v¨n
phßng dù ¸n, tæ chøc bé m¸y c¸n bé qu¶n lý dù ¸n vµ ph©n c«ng nhiÖm vô vµ tr¸ch
nhiÖm, x©y dùng c¸c hÖ thèng th«ng tin vµ kÕ to¸n, vµ cã c¸c hµnh ®éng thÝch hîp ®Ó
khëi ®éng c¸c ho¹t ®éng dù ¸n kh¸c nhau.
1. Tæ chøc V¨n phßng qu¶n lý dù ¸n
71. NÕu cã thÓ, nªn ®Æt V¨n phßng qu¶n lý dù ¸n (PMO) ngay t¹i ®Þa ®iÓm thùc hiÖn
cña dù ¸n. Trong trêng hîp kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc do c«ng trêng dù ¸n n»m ë
vÞ trÝ hÎo l¸nh th× nªn xem xÐt ®Æt v¨n phßng dù ¸n ë thµnh phè gÇn nhÊt, n¬i cã chç
¨n ë, dÞch vô c«ng céng, c¸c ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ th«ng tin liªn l¹c. NÕu cã
nhiÒu ®iÓm dù ¸n sÏ thµnh lËp v¨n phßng chi nh¸nh ë mçi ®iÓm. §iÒu quan träng lµ
V¨n phßng dù ¸n vµ c¸n bé cña v¨n phßng ph¶i s½n sµng tiÕp cËn ®iÓm dù ¸n vµ ph¶i
cã ®ñ c¸c dÞch vô vµ ph¬ng tiÖn th«ng tin liªn l¹c cÇn thiÕt cho dù ¸n.
72. V¨n phßng dù ¸n cÇn cã ®ñ c¸c ph¬ng tiÖn cho nhu cÇu lµm viÖc cña nh©n
viªn. V¨n phßng ph¶i réng r·i ®Ó cã chç dïng gi¸ vÏ, cã phßng héi th¶o kÝn, phßng lµm
viÖc riªng cho Gi¸m ®èc dù ¸n, phßng häp kÝn, cã khu ®ùng hå s¬ v¨n phßng, khu vùc
cÊt gi÷ c¸c ®å dïng v¨n phßng vµ thiÕt bÞ v¨n phßng vµ dông cô ®i hiÖn trêng, phßng
thö nghiÖm nÕu cÇn, phßng in Ên, phßng th«ng tin vµ c¸c kho¶ng trèng trªn têng ®Ó
treo ®å thÞ, biÓu ®å, lÞch tr×nh vµ b¶ng tin. CÇn cung cÊp cho V¨n phßng dù ¸n ®Çy ®ñ
c¸c ®iÒu kiÖn sinh ho¹t vµ lµm viÖc víi chÊt lîng tèt nh ®iÒu hoµ kh«ng khÝ hay lß
sëi, níc, ®iÖn, ¸nh s¸ng vµ tho¸t níc. CÇn cã c¸c khu vùc ®ç xe vµ khu vùc cÊt ®å
chung nÕu cÇn. Cã c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ nhµ cöa, xe cé vµ khu vùc kho phßng chèng
ch¸y vµ t¸c ®éng cña c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt bÊt lîi nh giã, ma, bôi vµ lò lôt. Tæ chøc
b¶o vÖ c¸c ph¬ng tiÖn v¨n phßng, thiÕt bÞ, hå s¬, khu vùc kho vµ ph¬ng tiÖn ®i l¹i
chèng trém c¾p, c¸c hµnh ®éng ph¸ ho¹i vµ sù th©m nhËp cña nh÷ng ngêi l¹. Ngoµi
ra còng cÇn s¾p xÕp ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ cho c¸n bé vµ nh©n viªn dù ¸n, nh tiªm chñng
vµ dÞch vô y tÕ, kÓ c¶ s¬ cøu vµ cÊp cøu. CÇn chuÈn bÞ s½n c¸c thiÕt bÞ b¶o vÖ c¸ nh©n
®Æc biÖt (quÇn ¸o vµ thiÕt bÞ) cho c¸n bé v¨n phßng dù ¸n khi cÇn thiÕt.
2. TuyÓn chän vµ ®µo t¹o nh©n sù cho dù ¸n
73. Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn tuyÓn dông chØ nh÷ng nh©n sù cã ®ñ tr×nh ®é chuyªn m«n
vµ nªn tr¸nh, trong ph¹m vi cã thÓ, c¸c ¸p lùc buéc tuyÓn nh÷ng ngêi kh«ng cã
chuyªn m«n cÇn thiÕt. Tuy nhiªn, ngay c¶ khi ®· cã c¸c c¸n bé ®ñ tr×nh ®é chuyªn m«n
vÉn cÇn tæ chøc nh÷ng buæi nãi chuyÖn ®Þnh híng hay ®µo t¹o nh»m n©ng cao kü
19
- 28. n¨ng cña hä trong nh÷ng lÜnh vùc chuyªn m«n nhÊt ®Þnh. Mét trong nh÷ng ®iÓm v«
cïng quan träng lµ c¸n bé cña v¨n phßng dù ¸n ph¶i lµm viÖc theo chÕ ®é chÝnh nhiÖm
trong suèt giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n.
74. C¸c c¸ch s¾p xÕp c¸n bé cho v¨n phßng dù ¸n thêng lµ ®iÒu ®éng nh©n sù
biªn chÕ trong ®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n hay trong c¸c ®¬n vÞ kh¸c cña bªn vay vèn trong
thêi gian dù ¸n, hoÆc trùc tiÕp thuª c¸n bé ®Þa ph¬ng hay chuyªn gia níc ngoµi ®Ó
lµm c¸n bé thêng xuyªn hoÆc theo hîp ®ång thuª t¹m thêi víi thêi h¹n x¸c ®Þnh.
N¨ng lùc kü thuËt ph¶i lµ tiªu chuÈn chÝnh trong viÖc lùa chän c¸n bé vµ ph¶i biÕt
c¸ch ph©n c«ng nh©n sù vµo nh÷ng vÞ trÝ c«ng viÖc mµ hä cã thÓ sö dông toµn bé tµi
n¨ng vµ n¨ng lùc cña m×nh.
75. Nªn t×m hiÓu kü nhu cÇu ®µo t¹o vµ nÕu cÇn, thùc hiÖn viÖc nµy tríc khi nh÷ng
ngêi sÏ ®îc ®µo t¹o bÞ c«ng viÖc cho¸n hÕt thêi giê. Cã thÓ thùc hiÖn viÖc ®µo t¹o
díi c¸c h×nh thøc nh göi ®i ®µo t¹o chÝnh thøc t¹i trêng líp hoÆc ®µo t¹o t¹i chç
do nh÷ng c¸n bé cã kh¶ n¨ng vµ ®ñ chuyªn m«n thùc hiÖn. ChÊt lîng ®µo t¹o cßn cã
thÓ ®îc n©ng cao thªm b»ng c¸ch cö c¸n bé tham dù c¸c cuéc héi th¶o, líp häc hay
c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o kh¸c do nh÷ng tæ chøc cã chuyªn m«n thÝch hîp víi nhu cÇu
®µo t¹o tiÕn hµnh.
3. X¸c ®Þnh vµ ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cho c¸n bé v¨n phßng dù ¸n
76. Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn ®Þnh râ chøc n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bé phËn kh¸c
nhau trong v¨n phßng dù ¸n còng nh cña nh÷ng c¸n bé, nh©n viªn chñ chèt. Phô lôc
5 giíi thiÖu mét vµi vÝ dô vÒ chøc n¨ng cña c¸n bé v¨n phßng dù ¸n. Ngoµi ra, nªn cã
m« t¶ c«ng viÖc cho tõng vÞ trÝ trong ®éi ngò c¸n bé cña v¨n phßng dù ¸n vµ c¸c chøc
n¨ng, tr¸ch nhiÖm vµ m« t¶ c«ng viÖc nµy ph¶i ®îc in trong tµi liÖu híng dÉn thñ
tôc dù ¸n vµ cÇn cËp nhËt hay hiÖu chØnh thêng xuyªn theo sù thay ®æi cña t×nh h×nh
chung. Ph¹m vi quyÒn quyÕt ®Þnh cña tõng c¸n bé còng cÇn ®îc x¸c ®Þnh râ trong tµi
liÖu híng dÉn thñ tôc dù ¸n.
4. X©y dùng hÖ thèng ghi chÐp, lu tr÷ cho dù ¸n
77. §ång thêi víi sù thµnh lËp v¨n phßng dù ¸n, Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i x©y dùng vµ
®a vµo sö dông hÖ thèng, thñ tôc ghi chÐp vµ lu tr÷ c¸c hå s¬ hµnh chÝnh cña dù ¸n.
Phô lôc 7 tr×nh bµy danh s¸ch chi tiÕt mét sè lo¹i giÊy tê, tµi liÖu vµ hå s¬ hµnh chÝnh
cÇn lu tr÷ t¹i v¨n phßng dù ¸n trong thêi gian thùc hiÖn dù ¸n.
78. C¸n bé phô tr¸ch hµnh chÝnh dù ¸n cã nhiÖm vô x©y dùng c¸c thñ tôc hµnh
chÝnh cña dù ¸n. §©y sÏ lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn tÊt c¶ th tõ vµ tµi liÖu ®Õn,
®¸nh sè kiÓm tra hay sè tham chiÕu cho tõng tµi liÖu vµ ph©n ph¸t chóng tíi c¸n bé
thÝch hîp trong hoÆc ngoµi v¨n phßng dù ¸n. NÕu cÇn, c¸n bé hµnh chÝnh cã thÓ quy
®Þnh ngµy mµ tµi liÖu ph¶i ®îc V¨n phßng dù ¸n xö lý, ghi râ ngµy nµy trªn tµi liÖu,
thùc hiÖn vµ theo dâi c¸c bíc tiÕp theo. C¸n bé hµnh chÝnh ph¶i lu«n tù kiÓm tra ®Ó
thÊy r»ng c«ng viÖc lu tr÷ ®îc hoµn tÊt: toµn bé c¸c tµi liÖu ®Õn vµ b¶n sao c¸c tµi
liÖu göi ®i ®Òu ®îc lu l¹i ®Çy ®ñ. Khi dù ¸n hoµn thµnh, c¸ bé hµnh chÝnh sÏ xem xÐt
vµ quyÕt ®Þnh viÖc huû tõng lo¹i hå s¬ vµ tµi liÖu cña dù ¸n.
79. §Ó kiÓm so¸t viÖc chuyÓn vµ s¾p xÕp tÊt c¶ tµi liÖu dù ¸n, ngêi qu¶n lý hµnh
chÝnh nªn x©y dùng vµ ¸p dông hÖ thèng ®¸nh sè tµi liÖu cô thÓ. Khi ®¸nh sè c¸c hå s¬
20
- 29. vµ tµi liÖu tham chiÕu ®Õn hay liªn quan ®Õn chi phÝ dù ¸n, lÞch tr×nh vµ ph¹m vi -
chøng tõ ho¸ ®¬n hay chi tiªu, ®Ò nghÞ thay ®æi ®¬n ®Æt hµng, yªu cÇu mua s¾m, b¸o
c¸o nh©n lùc, v.v. - nªn sö dông hÖ thèng m· sè c¸c tµi kho¶n cña dù ¸n- xem thªm Phô
lôc 4. §èi víi c¸c th tõ kh¸c, nh yªu cÇu rót tiÒn hay b¸o c¸o dù ¸n, c¸n bé qu¶n lý
hµnh chÝnh dù ¸n cÇn lËp hÖ thèng ®¸nh sè sao cho phï hîp.
5. Kinh phÝ cÇn thiÕt cho c¸c c«ng viÖc ban ®Çu
80. C¸c kho¶n kinh phÝ ban ®Çu cÇn cho dù ¸n cã thÓ do bªn vay vèn hay Ng©n
hµng cung cÊp. Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i chuÈn bÞ s½n yªu cÇu thùc hiÖn cam kÕt vµ rót
kinh phÝ tõ c¶ hai nguån nµy, vµ trong mét sè trêng hîp, tõ c¸c nhµ tµi trî kh¸c. Mét
viÖc cÇn lµm kh¸c lµ Gi¸m ®èc dù ¸n xem xÐt l¹i c¸c quy ®Þnh vµ thñ tôc ph©n bæ kinh
phÝ ®èi øng cña bªn vay vèn, ®ång thêi c¶ c¸c yªu cÇu vµ thñ tôc rót kho¶n vay tõ
Ng©n hµng hay c¸c nhµ tµi trî kh¸c vµ c¸c thñ tôc thanh to¸n chi tiªu cña dù ¸n. Gi¸m
®èc dù ¸n cÇn ®¶m b¶o cã s½n kinh phÝ ®Ó gi¶i ng©n ngay tríc khi tiÕn hµnh bÊt kú
c«ng viÖc nµo cÇn ®Õn cam kÕt tµi chÝnh.
B. Thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ®Ó kho¶n vay cã hiÖu lùc
81. Kho¶n vay ®îc phª chuÈn kh«ng cã nghÜa lµ ngay lËp tøc cã thÓ rót ®îc tiÒn
®Ó chi tiªu cho dù ¸n; ®iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc sau khi kho¶n vay cã hiÖu lùc.
Muèn kho¶n vay cã hiÖu lùc, hiÖp ®Þnh vay thêng quy ®Þnh bªn vay (kh«ng nhÊt
thiÕt lµ tæ chøc thùc hiÖn) ph¶i hoµn thµnh c¸c ®iÒu kiÖn hiÖu lùc cña kho¶n vay trong
thêi h¹n x¸c ®Þnh. ViÖc bªn vay kh«ng hoµn thµnh quy ®Þnh cã thÓ dÉn ®Õn kÕt qu¶
Ng©n hµng huû kho¶n vay, trõ khi Ng©n hµng ®· gia h¹n ngµy hoµn thµnh ®iÒu kiÖn
hiÖu lùc cña kho¶n vay. MÆc dï nhiÖm vô nµy chñ yÕu thuéc tr¸ch nhiÖm cña bªn vay,
Gi¸m ®èc dù ¸n vÉn cÇn gi¸m s¸t c¸c c«ng viÖc ®îc tiÕn hµnh ®Ó lµm cho kho¶n vay
cã hiÖu lùc. NÕu xuÊt hiÖn nguy c¬ chËm trÔ, Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i nh¾c nhë nh÷ng
ngêi cã tr¸ch nhiÖm liªn quan r»ng mäi sù chËm trÔ ®Òu cã thÓ lµm ¶nh hëng bÊt lîi
®Õn viÖc hoµn thµnh dù ¸n ®óng thêi gian.
C. Thuª vµ gi¸m s¸t c«ng viÖc cña c¸c t vÊn
82. Mét thùc tiÔn phæ biÕn lµ ®¬n vÞ thùc hiÖn thuª c¸c t vÊn khi kh«ng cã ®ñ
chuyªn m«n ®Ó tiÕn hµnh mét ho¹t ®éng cô thÓ vµ chi phÝ cho dÞch vô nµy thêng
®îc tÝnh s½n trong kho¶n vay. Trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n, nhµ t vÊn thêng
®îc thuª ®Ó lËp c¸c thiÕt kÕ kü thuËt chi tiÕt vµ so¹n th¶o tµi liÖu mêi thÇu, thùc hiÖn
hay hç trî c«ng ®o¹n xÐt thÇu, gi¸m s¸t x©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n sù vµ thùc hiÖn
mét sè ho¹t ®éng dù ¸n kh¸c.
83. Gi¸m ®èc dù ¸n cã tr¸ch nhiÖm x¸c ®Þnh ®óng ph¹m vi dÞch vô cÇn thiÕt, x©y
dùng ®iÒu kho¶n tham chiÕu, gi¸m s¸t c«ng viÖc cña nhµ t vÊn vµ nghiÖm thu kÕt qu¶.
Gi¸m ®èc dù ¸n sÏ ph¶i quyÕt ®Þnh xem nªn sö dông dÞch vô cña mét nhµ t vÊn ®éc
lËp (tù lµm chñ) hay dÞch vô cña c«ng ty t vÊn. Thuª dÞch vô cña t vÊn ®éc lËp cã thÓ
nhanh h¬n vµ rÎ h¬n dÞch vô cña c«ng ty t vÊn nhng kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc cña
nhµ t vÊn ®éc lËp thêng h¹n chÕ trong chuyªn m«n riªng cña anh ta. H¬n n÷a, c¸c
rñi ro nh èm ®au, th¬ng tËt hay c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã thÓ ¶nh hëng ®Õn sù tham gia
liªn tôc cña nhµ t vÊn c¸ nh©n qua thêi gian dµi. Ngoµi ra, thêng khã ®¸nh gi¸ kü
21
- 30. lìng c«ng viÖc cña nhµ t vÊn ®éc lËp vµ viÖc phèi hîp mét vµi nhµ t vÊn ®éc lËp
còng kh«ng ®¬n gi¶n. Víi c¸c c«ng ty t vÊn, mÆc dï chi phÝ thêng ®¾t h¬n vµ mÊt
thêi gian h¬n, hä cã kh¶ n¨ng cung cÊp tr×nh ®é chuyªn m«n réng h¬n vµ cung cÊp
dÞch vô liªn tôc kÓ c¶ trong trêng hîp t vÊn ®îc giao nhiÖm vô bÞ èm hay kh«ng ®ñ
n¨ng lùc; dÔ dµng ®¸nh gi¸ chÊt lîng c«ng viÖc vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng cã s½n cña dÞch
vô tiÕp tôc trong trêng hîp më réng, kÓ c¶ dÞch vô ë trô së c«ng ty.
84. Trong qu¸ tr×nh thu thËp danh s¸ch nh÷ng t vÊn øng cö, Gi¸m ®èc dù ¸n cã
thÓ t×m kiÕm th«ng tin vÒ c¸c t vÊn ®éc lËp hay c«ng ty t vÊn tõ c¸c nguån díi ®©y:
1. Danh môc t vÊn cña Ng©n hµng - tõ danh môc ®¨ng ký nµy Ng©n hµng
cã thÓ cung cÊp mét danh s¸ch dµi c¸c c«ng ty t vÊn hay c¸c nhµ t vÊn
®éc lËp cã kinh nghiÖm thÝch hîp;
2. C¸c hiÖp héi nghÒ nghiÖp, nÕu cã, ë níc së t¹i cña bªn vay vµ c¸c níc
thµnh viªn cña Ng©n hµng;
3. Liªn ®oµn quèc tÕ c¸c kü s t vÊn (FIDIC), t¹i hßm th P.O. 86, CH 1000,
Lausanne 12 Chailly, Thuþ SÜ; ®iÖn tho¹i: 21-335-003; Telex No: 24698
FIDI CH; vµ
4. C¸c ®¹i sø qu¸n, l·nh sù qu¸n vµ v¨n phßng th¬ng m¹i cña c¸c níc
thµnh viªn Ng©n hµng ë níc cña bªn vay.
CÇn nhí r»ng chØ c¸c nhµ t vÊn tõ c¸c níc hîp lÖ míi cã thÓ ®îc xem xÐt ®Ó chän
cho nh÷ng dù ¸n do Ng©n hµng tµi trî.
1. C¸c thñ tôc lùa chän nhµ t vÊn
85. Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ cho viÖc tuyÓn chän t vÊn. VÒ vÊn ®Ò
nµy, Ng©n hµng cã c¸c quy ®Þnh cô thÓ vµ ph¶i ®îc thùc hiÖn chÆt chÏ- c¸c quy ®Þnh
nµy ®îc tr×nh bµy trong Híng dÉn vÒ sö dông t vÊn cña Ng©n hµng ph¸t triÓn
Ch©u ¸ vµ ®¬n vÞ vay vèn, th¸ng 4 n¨m 1979. Còng cã thÓ tham kh¶o mét Ên phÈm
kh¸c cña Ng©n hµng: Híng dÉn cho c¸c ®¬n vÞ sö dông c¸c t vÊn. NÕu c¸c ®¬n vÞ kh«ng
thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh vµ thñ tôc nµy sÏ dÉn tíi kh¶ n¨ng chËm trÔ khi ®îc Ng©n
hµng phª chuÈn hîp ®ång, hoÆc thËm chÝ sÏ khiÕn Ng©n hµng tõ chèi tµi trî.
86. Cã thÓ x¶y ra trêng hîp c¸c thñ tôc vµ quy ®Þnh cña Ng©n hµng m©u thuÉn víi
c¸c thñ tôc vµ quy ®Þnh cña bªn vay hay ®¬n vÞ thùc hiÖn. Khi ®ã, Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn
nç lùc tèi ®a ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p chÊp nhËn ®îc, vµ nÕu cÇn, xin sù trî gióp cña
nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm cao h¬n. NÕu kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®îc xung ®ét th× ¸p
dông c¸c thñ tôc vµ quy ®Þnh cña Ng©n hµng bëi bªn vay ®· chÊp nhËn nh÷ng thñ tôc
nµy khi ký kÕt hiÖp ®Þnh vay vèn.
87. C¸c t vÊn ®éc lËp thêng ®îc lùa chän trªn c¬ së tr×nh ®é chuyªn m«n vµ
theo mét thñ tôc kh¸ ®¬n gi¶n. Gi¸m ®èc dù ¸n chuÈn bÞ danh s¸ch c¸c øng cö viªn
thÝch hîp tõ mét sè níc thµnh viªn cña Ng©n hµng vµ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng còng nh
nguyÖn väng tham gia c«ng viÖc cña nh÷ng øng cö viªn nµy. Sau ®ã Gi¸m ®èc dù ¸n
chÊm c¸c t vÊn, chñ yÕu b»ng tiªu chuÈn chuyªn m«n vµ tiÕp theo lµ c¸c cuéc ®µm
ph¸n gi¸ c¶ víi nhµ t vÊn ®øng ®Çu vµ tiÕp tôc cho ®Õn khi ®¹t ®îc tháa thuËn.
H×nh 2 biÓu diÔn c¸c bíc lùa chän c¸c t vÊn ®éc lËp, trong qu¸ tr×nh nµy cÇn chó ý
vµo nh÷ng ®iÓm mµ t¹i ®ã Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i ®îc Ng©n hµng phª chuÈn tríc khi
tiÕn hµnh bíc tiÕp theo.
22
- 31. H×nh 2. Tr×nh tù lùa chän t vÊn ®éc lËp
X©y dùng C¸c
®iÒu kho¶n tham
chiÕu (TOR)
LËp danh s¸ch
So¹n th¶o
c¸c t vÊn cïng
hîp ®ång
tr×nh ®é chuyªn
m«n
Cã Cã
Ng©n hµng phª chuÈn TOR,
Danh s¸ch c¸c nhµ t vÊn vµ
Dù th¶o Hîp ®ång
Göi giÊy mêi thÓ
hiÖn nguyÖn väng
vµ s½n sµng tham
gia
ChÊm ®iÓm vµ
xÕp h¹ng c¸c t
vÊn
§µm ph¸n víi
t vÊn cao ®iÓm
nhÊt
Ng©n hµng phª
chuÈn hîp ®ång ®·
®µm ph¸n
Nép hîp ®ång
Th«ng b¸o cho Thùc hiÖn hîp
®· ký cho Ng©n
nh÷ng t vÊn ®ång
hµng
kh«ng ®îc chän
23
- 32. 88. ViÖc lùa chän c¸c c«ng ty t vÊn ®i theo mét tr×nh tù phøc t¹p h¬n bao gåm kiÓm
tra chi tiÕt kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng cña nh÷ng c«ng ty tõ mét danh s¸ch dµi c¸c c«ng
ty cã chuyªn m«n vÒ lÜnh vùc ®ang xem xÐt. KÕt qu¶ cña kiÓm tra vµ chän läc lµ mét
danh s¸ch ng¾n gåm tõ n¨m ®Õn b¶y c«ng ty cã ph¹m vi ho¹t ®éng ®ñ réng vµ ®îc
coi lµ ®ñ ®iÒu kiÖn nhÊt vµ thÝch hîp nhÊt ®Ó ®îc mêi cung cÊp dÞch vô.
89. C¸c c«ng ty trong danh s¸ch ng¾n sÏ ®îc mêi göi ®Ò xuÊt kü thuËt, kh«ng kÌm
®Ò xuÊt vÒ gi¸. §¸nh gi¸ vµ xÕp h¹ng c¸c ®Ò xuÊt kü thuËt dùa trªn c¬ së kü thuËt, c«ng
ty xÕp h¹ng nhÊt ®îc mêi ®Õn ®µm ph¸n gi¸ c¶. NÕu kh«ng ®¹t ®îc tháa thuËn nµo,
c¸c cuéc ®µm ph¸n sÏ chuyÓn sang c«ng ty xÕp h¹ng ®øng tiÕp theo, vµ cø tiÕp tôc nh
vËy. H×nh 3 lµ tr×nh tù lùa chän c«ng ty t vÊn. T¬ng tù nh víi t vÊn ®éc lËp, trong
qu¸ tr×nh nµy cÇn lu ý c¸c ®iÓm mµ t¹i ®ã Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i cã sù phª chuÈn cña
Ng©n hµng tríc khi tiÕn hµnh c¸c bíc tiÕp theo. Gi¶i thÝch vµ híng dÉn chi tiÕt vÒ
viÖc lùa chän c«ng ty t vÊn ®îc nªu trong Phô lôc 9.
2. Gi¸m s¸t c¸c t vÊn
90. RÊt cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ c¸c t vÊn. BÊt kú mét sai sãt nghiªm träng nµo trong
ho¹t ®éng cña nhµ t vÊn ®Òu cã thÓ cã ¶nh hëng hÕt søc bÊt lîi ®Õn viÖc thùc hiÖn dù
¸n sau nµy. C¸c thñ tôc gi¸m s¸t t vÊn cã thÓ bao gåm kiÓm tra trùc tiÕp, tøc lµ xem xÐt
l¹i thiÕt kÕ vµ kiÓm tra t¹i chç, hay th«ng qua c¸c cuéc th¶o luËn trong c¸c ®ît ®¸nh gi¸
vµ b¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng cña nhµ t vÊn, vµ ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña t vÊn trong
c¸c b¸o c¸o tiÕn ®é ®Þnh kú. CÇn ®Þnh râ c¸n bé chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra c¸c b¸o c¸o
cña t vÊn viªn ®Ó c¸c b¸o c¸o ®îc xem xÐt mét c¸ch nhanh chãng vµ cã ph¶n håi kÞp
thêi cho c¸c nhµ t vÊn.
91. Khi c¸c t vÊn ®Õn hiÖn trêng, Gi¸m ®èc dù ¸n cÇn chuÈn bÞ vµ cung cÊp ®Çy
®ñ hç trî vÒ hËu cÇn vµ hµnh chÝnh nh»m gióp t vÊn æn ®Þnh cuéc sèng nhanh chãng
vµ tho¶i m¸i vµ cã thÓ b¾t ®Çu c«ng viÖc trong thêi gian sím nhÊt. Nh÷ng hç trî nµy
thêng bao gåm céng sù vµ trî lý, nhµ ë, ph¬ng tiÖn lµm viÖc vµ ®i l¹i. Còng cÇn giíi
thiÖu v¾n t¾t vÒ toµn bé dù ¸n vµ cung cÊp c¸c th«ng tin vµ sè liÖu cÇn thiÕt cho t vÊn.
CÇn x¸c ®Þnh râ c¸c kªnh trao ®æi gi÷a t vÊn vµ v¨n phßng dù ¸n, ®¬n vÞ thùc hiÖn,
®¬n vÞ vay vèn vµ c¸c bªn tham gia dù ¸n kh¸c còng nh c¸c tr×nh tù, thñ tôc liªn quan
tíi luång th«ng tin.
D. Mua s¾m hµng ho¸ vµ thuª c¸c c«ng tr×nh d©n sù
92. Chi phÝ cho hµng ho¸ (m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu, ®å cung cÊp, v.v.) vµ
c«ng tr×nh d©n sù (bao gåm c¶ l¾p ®Æt thiÕt bÞ) lµ c¸c kho¶n chi tiªu chÝnh cña mét dù
¸n vµ chÝnh viÖc mua s¾m còng lµ mét qu¸ tr×nh kÐo dµi. ChËm trÔ trong mua s¾m
thêng lµ mét nguyªn nh©n g©y ra chËm trÔ cho dù ¸n vµ v× vËy Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i
lËp kÕ ho¹ch mua s¾m cÈn thËn. Ngoµi ra, theo quy ®Þnh Gi¸m ®èc dù ¸n ph¶i nép kÕ
ho¹ch cña c¸c hîp ®ång mua s¾m cho Ng©n hµng.
93. H×nh 4 thÓ hiÖn c¸c bíc mua s¾m hµng ho¸; h×nh 5 lµ tr×nh tù thuª dÞch vô cña
c¸c nhµ thÇu x©y dùng/l¾p ®Æt. CÇn lu ý c¸c bíc cÇn ®îc Ng©n hµng phª chuÈn
tríc khi tiÕn hµnh bíc tiÕp theo. Phô lôc 10 híng dÉn chi tiÕt vÒ mua s¾m hµng
ho¸ vµ dÞch vô x©y dùng/l¾p ®Æt th«ng qua ®Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ (ICB). Cã thÓ
tham kh¶o c¸c tµi liÖu kh¸c cña Ng©n hµng vÒ mua s¾m liÖt kª ë trang 7, tõ sè 6 ®Õn sè 13.
24
- 33. H×nh 3. Tr×nh tù lùa chän c¸c c«ng ty t vÊn
X©y dùng §iÒu kho¶n
tham chiÕu
ChuÈn bÞ danh s¸ch dµi
c¸c t vÊn
So¹n giÊy mêi
LËp danh s¸ch ng¾n
tham gia ®Ò xuÊt
c¸c t vÊn
Cã
Cã
Ng©n hµng phª Ng©n hµng phª
chuÈn chuÈn
Sao th«ng tin
So¹n th¶o X©y dùng tiªu chÝ Göi giÊy mêi
cho Ng©n
hîp ®ång ®¸nh gi¸ tham gia
hµng
Cã Cã
NhËn ®Ò xuÊt
Ng©n hµng phª Ng©n hµng phª
chuÈn chuÈn
§¸nh gi¸ ®Ò xuÊt
Lùa chän t vÊn
Cã 1
Ng©n hµng phª
chuÈn
§µm ph¸n hîp ®ång
Cã
Ng©n hµng phª
chuÈn
Göi b¶n sao th«ng
Thùc hiÖn hîp ®ång
tin cho Ng©n hµng
Th«ng b¸o cho nh÷ng t
vÊn kh«ng ®îc lùa chän
1 nÕu ®îc nªu trong hiÖp ®Þnh vay
25
- 34. H×nh 4. Tr×nh tù mua s¾m hµng ho¸ theo ÑÊu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ
ChuÈn bÞ danh s¸ch
hµng ho¸ cÇn mua
Cã
Ng©n hµng
phª chuÈn
ChuÈn bÞ tµi
liÖu mêi thÇu
Cã
Ng©n hµng
phª chuÈn
B¸o c¸c c¸c thñ
Göi th mêi thÇu vµ
tôc qu¶ng c¸o
thu c¸c tµi liÖu ®Êu
cho Ng©n hµng
thÇu
XÐt thÇu vµ ®Ò xuÊt
®¬n vÞ th¾ng thÇu
Cã
Ng©n hµng
phª chuÈn
Hîp ®ång víi B¸o c¸o kÕt qu¶
®¬n vÞ th¾ng thÇu cho Ng©n hµng
NhËn vµ l¾p
®Æt hµng ho¸
26