SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  55
Télécharger pour lire hors ligne
ધોરણ 10 પ્રકરણ 21 ભારત - સામાજિક સમસ્યાઓ અનએ પડકારો
ધોરણ 10 પ્રકરણ 21 ભારત - સામાજિક સમસ્યાઓ અનએ પડકારો
ધોરણ 10 પ્રકરણ 21 ભારત - સામાજિક સમસ્યાઓ અનએ પડકારો
• ભારતીય સમાજમાં ઝડપી પિરવતત ન ના કારણે
   સથાિપત વયવસથા અને નવી વયવસથા વચચે
  સંઘ ષત થાય છે .
• ભારતીય સમાજની મુખ ય બે સામાિજક
   સમસયાઓ છે
   સાં પ દાિયકતા અને જાિતવાદ
• ભારતમાં િવિવધ ધમત ન ા લોકો રહે છે . િહં દુ ,
  શીખ,
   ઇસલામ, ઇસાઇ,પારસી વગે રે
• આ બધા લોકો િવિવધ સાંસ કૃ િ તક વારસાના
  ભંડ ાર છે .
ધોરણ 10 પ્રકરણ 21 ભારત - સામાજિક સમસ્યાઓ અનએ પડકારો
• ભારતની એકતા માનવતા, સવત ધ મત સમભાવ,
   રાષટભાવના અને સિહષણુ ત ા વગે રે રહે લ ા છે .
• ભારતના લોકોએ સવાતંત તા માટે સિહયારો
  પુરુ ષ ાથત કો છે .
• ભારતમાં શાં િ ત અને િવકાસને અવરોધતા
  પિરબળો
 જાિતવાદ,
 જિતવાદ,
 સાં પ દાિતક ઘષત ણ ,
 પાદે િ શક િહં સ ા વગે રે ..
• ભારતમાં સામાિજક તનાવ અને આતરવગીય
  િહં સ ાને ઉતે જ ન આપતા પિરબળો
  જાિતવાદ અને સાં પ દાિયકતા છે .
• કોઇ એક ધમત મ ા માનવુકે તે ને અનુસ રવું તે
      સાં પ દાિયકતા કે ધાિમિ ક તા કહે વ ાય
• ભારત િબનસાં પ દાિયક રાષટ છે .
• સંકૂ િ ચત સાં પ દાિયકતા બંધ ારણની
   ભાવનાની િવરુ ધ છે .
• કે ટ લાક લોકો પોતાના જ ધમત ને શે ષ ઠમાને છે .
  તે થ ી િહં સ ા અને તનાવ પે દ ા થાય છે .
• આવા લોકો દરે ક ને નાગિરક તરીકે નહી પણ
    સાં પ દાિયક તરીકે જુવે છે .
• આવા લોકો પોતાની અલગ ઓળખ અને
  િવચાર ધારા દારા સમાજમા િવભાજન કરે છે .
• ઇ.સ.1947 માં આનો અનુભ વ ભારતને થયે લ ો
  છે
• ભારતમાં િહં દુઓ બહુ મ તીમાં છે . અને મુિ સલમ
  સૌથી
    મોટી લઘુમ તીમાં છે .
• સાં પ દાિયકતા સામે સંઘ ષત
• સાં પ દાિતકતા વયિિત, સમાજ અને દે શ ના
  િવકાસને
   અવરોધત ુ પિરબળ છે .
• સાં પ દાિયકતાનો ઉપયોગ વયિિત પોતાના
  સવાથત
   ખાતર કરે છે . તે ન ો સામનો દરે ક વયિિતએ
  કરવો પડે છે .
• સાં પ દાિયક રાજકીય પકોને માનયતા આપવી
  નિહ
• આ બાબતે યુવ ાનોએ આગળ આવવુ પડે શે .
• શૌકિણક અને સામાિજકકે તે વૈ જ ાનીક
  દત િષટકોણ
    અપનાવવો પડશે
• બુિ િજવીઓ, રાજકીયને ત ાઓ, ધાિમિ ક વડાઓએ
    િનષઠાપુવત ક સાંપ દાિયકતા નાથવા પયતન
  કરવા પડે શે
• જાિતવાદ –
• ભારતીય સમાજની રચના જાિતવાદ
  આધારીત
    છે .
• વયવસાયો – બાહમણ, કતીય, વૈ શ ય, શુ દ
ધોરણ 10 પ્રકરણ 21 ભારત - સામાજિક સમસ્યાઓ અનએ પડકારો
• શુ દ નીચી જાિત, હલકા વયવસાય, ગામથી દૂર
    વસવાટ,સામાિજક ધાિમિ ક હકોથી વંચ ીત અને
    પે ઢ ી દર પે ઢ ી આિથિ ક િસથિત નબળી
• કે ટ લીક જિતઓ દુગત મ જગ લો , પહાડોમાં
                             ં
  વસવાટ કરે
    છે .
• તે મ ની સંસ કૃ િ ત , સમહ જવન અને બોલીઓ
                         ૂ
  અલગ
    પકારની છે . એકાકી જવન િવતાવે છે . તે થ ી
  તે મ નો
    િવકાસ રંુ ધ ાયો
• લધુમ તી, નબળા વગો અને પછાત વગોના
   િહતોના રકણ માટે બંધ ારણીય જોગાવાઇઓ
• સુર કા, કલયાણ અને િવકાસ માટે ન ી
  જોગવાઇઓ
• સમાનયરીતે નયાય પદાન સામાિજક, રાજકીય
  અને
   આિથિ ક િવકાસ
• કોઇ પણ પકારનો ભે દ ભાવ નિહ
• સમાન દરજજો અને સમાન તકો
• રાજયો તે વગોના કલયાણ માટે બંધ ારણમાં
  રહીને
• બંધ ારણની સહાયતા આપવાનો મુખ ય હે ત ુ
• લઘુમ તીઓને રાષટમાં સમાનતક, નયાય અને
  દરજજો
   આપવાનો છે .
• લધુમ તીઓ માટે ન ી જોગવાઇઓ
• બહુ મ તીઓની જમ તમામ અિધકારો
  સમાનતાના
   ધોરણે આપવા
• ધમત , ભાષા, સંસ કૃ િ ત , િલિપ વગે રેન ા સંર કણ
  તથા
   પોતસાહન માટે િવશે ષ જોગવાઇઓ
• ધાિમિ ક સવાતંત તાનો હક - ધમત પ ચાર,
  પોતસાહન
                 ૂ
• કાયદો બળપવત ક ના ધમાા તરને માનય રાખતો
  નથી
• સરકારી સહાયલે ત ી સંસ થામાં ધાિમિ ક િશકણ
  આપી
   શકાત ું નથી
• ધાિમિ ક પવિૃ ત માટે સંપ િત મે ળ વવાનો અને
  તે ન ી
   દે ખ ભાળ કરવાનો હક
• સંસ કૃ િ તક અને શૈ ક િણક હક િલિપ અને
• શૈ ક િણક સંસ થાઓમાં પવે શ અટકાવી શકાય
  નિહ
• ભાષા,િલિપ જળવવા અને િવકાસ કરવાનો હક
• શૈ ક િણક સંસ થાઓ સથાપવા તથા ચલાવવાનો
  હક
                             ૃ
• લધુમ તીકોમના બાળકોને માતભ ાષામાં િશકણ
   મે ળ વવાનો અિધકાર
• અનુસ િૂ ચત જિતઓ અને અનુસ િૂ ચત
  જનજિતઓ
• બંધ ારણમાં કોઇ ચોકસ વયાખયા નથી
• રાજયપાલની સલાહથી રાષટપિતના આદે શ થી
• જાિતવાદ એક પડકા છે .
• આ જાિતઓના સામાિજક, આિથિ ક રાજકીય અને
   શૈ ક િણક િવકાસ માટે બંધ ારણમાં કે ટ લીક
  જોગાવાઇઓ
   કરવામા આવી છે .
• બંધ ારણની કે ટ લીક અનુસ િૂ ચઓ
• બંધ ારણની કલમ 341 માં સમાિવષટ જિતઓ
   અનુસ િૂ ચતજિત તરીકે ઓળખ છે .
• બંધ ારણની કલમ 342 માં સમાિવષટ જિતઓ
   અનુસ િૂ ચત જન જિત તરીકે ઓળખ છે .
• કલમ 341 અને કલમ 342 ની યાદી રાષટપિત
  નકીકરે
   છે .
                                    ૃ
• અનુસ િૂ ચત જિત નકીકરવામાટે અસપશ યતાને
  આધાર
   ગણવામા આવે છે .
• અનુસ િૂ ચત જિતમાં િહં દુ અને શીખ ધમત પાલન
  કરનાર
   જિતનો સમાવે શ કરવામા આવે છે .
                            ં
• અનુસ િૂ ચત જન જિતમાં જગ લ અને પહાડી
  િવસતારમા
• અનુસ િૂ ચત જન જિતમાં ભૌગોલીક એકલતા,
  અલગ
   સામાિજક જવન િભનસંસ કૃ િ ત , આિથિ ક અને
  શૈ ક િણક
     પછાત પણુ ં જોવા મળે છે .
• અનુસ િૂ ચત જન જિતઓ માટે બંધ ારણની
  જોગવાઇઓ
• સામાનય જોગવાઇઓ
• બંધ ારણના આિટિ ક લ 15 પમાણે ન ી જોગવાઇ
• ધમત , જિત, િલં ગ , જનમસથાન અથવા તે ન ા
  આધારે
• જહે ર સથળોએ પવે શ તા અટકાવી શકે નિહ
• જહે ર જનતાના ઉપયોગ માટે ન ા સથાનોના
  ઉપયોને
   અટકાવી શકે નિહ દા .ત. કુવ ા ,તળાવ
• આિટિ ક લ 29 પમાણે
• ભારતના કોઇ પણ ભાગ કે પદે શ માં વસવાટ
  કરતા
   દરે ક નાગિરકને પોતાની ભાષા , િલિપ,સંસ કૃ િ ત
  સાચવવા
   નો અિધકાર છે .
• રાજયની સહાય અથવા િનભાવાતી શૈ ક િણક
ખાસ જોગવાઇઓ
• આિટિ ક લ 46 ની જોગવાઇ
• આ જિતના લોકોના શૈ ક િણક અને આિથિ ક
  િહતોની
   સંભ ાળ અને સામાિજક અનયાય અને બધા
  પકારના
   શોષણ સામે રકણ આપવુ ં
• આિટિ ક લ 16 (4) ની જોગવાઇ
• રાજય સરકારની નોકરીમાં આજિતના લોકોનુ ં
   પિતિનિધતવ યોગય જળવાત ુ ન હોયતો
        ૂ
  િનમણક ો
• અનુસ િૂ ચત જિત માટે – 15% અનામત
• અનુસ િૂ ચત જન જિત માટે - 7.5% અનામત
• અનામતની જોગવાઇ શરઆતમાં 10 વષત માટે
   કરવામાં આવી હતી
• આિટિ ક લ 330,332, અને 334 ની જોગવાઇઓ
• િવધાનસભા અને લોકસભામાં અનામત બે ઠ કો
• રાજયસભા માટે જોગવાઇ નથી
• ગામ પંચ ાયત અને નગરપાિલકામાં અનામત
   બે ઠ કોની જોગવાઇ છે .
• પંચ વિષિ ય યોજનામાં કાયત ક મો
• આિથિ ક , શૈ ક િણક, આરોગય, રહે ઠ ાણ, કાયદાકીય
   મદદની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે .
• તીજ પંચ વિષિ ય યોજનામાં જોગવાઇઓ
• આ જિતના બાળકો માટે છાતાલયો ખોલવા
  અને
   િશષયવિૃ ત આપવાની યોજના કરવામાં આવી
  છે .
• ચોથી પંચ વિષિ ય યોજનામાં જોગવાઇ
• પિતયોગયતા કસોટી માટે તાલીમ અને
  માગત દ શન ના
    વગો શર કરવા
• સરકારી નોકરીમાં ઉમર, ફી, તથા લાયકાતમાં
  કે ટ લીક
    છટ છાટો આપવી
• આશમ શાળાઓ શર કરવી
• કોલે જ કકાએ અનામત બે ઠ કોની જોગવાઇ
  કરવામાં
    આવી છે .
• આ જિતના લોકો માટે 1992-93 થી
  સવરોજગારી
    તથા રોજગાર માટે તૈ ય ાર કરવા તાલીમ
  કે ન દો
    સથાપવામાં આવયા છે .
• માચત 1992 માં ડૉ.બાબા સાહે બ આબે ડ કર જનમ
    શતાિિદની ઉજજવણીના સમયે
• ડૉ.બાબાસાહે બ આબે ડ કરના નામની સંસ થાની
  સથાપના
    કરવામા આવી છે .
• ડૉ. આબે ડ કર રાષટીય પુર સકાર
• નબળા વગોની સામાિજક સમજ અને ઉિાર,
  સામાિજક
   પિરવતત ન , કમતા, નયાય અને માનવ ગિરમા
  માટે
   કામકરનારને આ પુર સકાર આપવામાં આવે
  છે .
• રાષટીય આયોગની સથાપના
• આ જિતના રકણ સંબ ંધ ી બાબતોની દે ખ રે ખ
  અને
   તપાસ રાખવી આયોગના મુખ ય કાયત છે .
• રાષટીય યોજનમાં માગત દ શન આપવુ
• રાષટપિતને િરપોટ કરવો
• અતયારે આ જિતઓ માટે 194 જટલી િવકાસ
  યોજના ચાલી રહી છે .
• ફિત અનુસ િૂ ચત જિતઓ માટે ન ી જોગવાઇઓ
                            ૃ
• આિટિ ક લ-17 પમાણે અસપશ યતા નાબદ કરાઇ  ૂ
  છે .
         ૃ
• અસપશ યતા આચરવી તે ગન ો છે . ૂ
• આિટિ ક લ 25 પમાણે િહં દુ ધાિમિ ક સંસ થાઓને
  િહં દુઓ ના
   તમામ વગો અને િવભાગો માટે ખુલ લી
• િહં દુમ ાં (ધાિમિ ક સંસ થાઓમાં ) શીખ,જન,બૌિ
  ધમત
   પાળતા લોકોનો સમાવે શ થાય છે .
• અનુસ િૂ ચતજન જિતઓ માટે ન ી જોગવાઇઓ
• બંધ ારણના આિટિ ક લ 19 (5) ની જોગવાઇ
• રાજયપાલને અનુસ િૂ ચત જનજિતઓના િહતમાં
  બધા
   નાગિરકોના ગમે તે પદે શ માં આવજવ
  કરવા,વસવાટ
   કરવાના,િમલકત સંપ ાદન કરવાની અથવા
  કોઇપણ
• અનય પછાત વગો
• બંધ ારણમાં સપષટ વયાખયા નથી
• માં ડ લ કિમશનને 1978 માં 3743 જિતનો
  સમાવે અનય
   પછાત વગોમાં શકો છે .
• જ ભારતની કુલ વસતીના 52% વસતી છે .
                                       ૂ
• ગુજ રાતમાં ઇ.સ.1972માં બકીપંચ ની િનમણક
  કરવામાં
   આવી હતી
• ઉદે શ – ગુજ રાતમાં અનય સામાિજક અને
  શૈ ક િણક રીતે
• બકીપંચ ના િરપોટમાં ગુજ રાતની 82 જાિત,
       ૂ
  સમહ ો કે
   વગો નકી કરવામાં આવયા
           ૂ
• જાિત,સમહ ો કે વગો નકી કરતા ધયાનમાં
  લે વ ામા
   આવે લ મુદ ાઓ
• પરં પ રાગત જવન શૈ લ ી ,
• ગરીબી અને અકરજાનનુ નીચુ પમાણ
• વયવસાયમા પાથિમક પણુ ં અને નીચો
  સામાજક મોભો
• જહે ર નોકરીમાં નિહવત પિતિનિધતવ
• આ િરપોટના આધારે 10 વષત માટે 10%
• અનામતની જોગવાઇ કરવામાં આવી
• ઇ.સ.1990 માં માં ડ લ કિમશનની ભલામણ
  પમાણે
   નોકરીમાં 27% અનામત બે ઠ કોની જોગવાઇ
  કરવામાં
   આવી છે .
• અનામત બે ઠ કો ભરાય તે મ ાટે કે ટ લીક છટ છાટ
   આપવામાં આવે છે .
• લઘુત મ લાયકાતમાં છટછાટ
• ઉમરમાં તણવષત સુધ ીની છટછાટ
• સે વ ામાં સાત પયતન સુધ ી છટ
• કોલે જ કકાએ પવે શ અનામત
• આજની પિરિસથિત
• સરકાર દારા િવિવધ યોજનાઓ અને કાયત ક મો
• ઘણા લોકોને સામાિજક,આિથિ ક તે મ જ રાજકીય
   રીતે આગળ વધવાની તકો મળી છે .
• સવલતો અને લાભો આ જિતના નીચલા વગો
  સુધ ી પહોચાડી શકાયા છે .
• આ જિતના લોકો નોકરીમાં ઓછા,
  સાકરતાનો દર
   ઓછો,શૌકિણક અપવય વધુ હોય છે .
• જાિતવાદ અને દે ષ ભાવના દૂર કરવા સમાજ
  આગળ
   આવવુ જોઇએ
   ંૂ
• ચટ ણીમાં સાંપ દાિયક અને જાિતગત તાકાતને
   પભાવિહન બનાવવી જોઇએ
• સાં પ દાિયક અને જાિતગત તનાવ દૂર કરવા
  જોઇએ
• ધમત અને જિતને રાજનીિત સાથે જોડવી ન
• આતંક વાદ અને બળવો
• આતંક વાદ - જ લોકો પોતાનો રાજકીય કે
  ધાિમિ ક હે ત ુ િસિ કરવા માટે શસો વડે તાસ
  આપવાની પધધિત અપનાવી લોકોમાં
  ભય,તાસ,
  િહં સ ,અસલામતી કે અરાજકરતા ફે લ ાવે છે
  આવા
  વાતાવરણને આતકવાદ કહે વ ામાં આવે છે .
• આતકવાદીપવિૃ તઓ – માત ભય, િહં સ ા કે
  કોઇ
    રાજનીિત અથવા ચોકસ નીિત આધાિરત
  િવચાર
    ધારાથી પે ર ાઇને કરાતી પવિૃ ત
• વતત મ ાન આતકવાદનુ ં સૌથી ભયાનક પાસુ
  ધમત અને
      સાં પ દાિયક પે િ રત છે .
                                    ૃ
• િવશસતર પર સાંપ દાિયક િહં સ ા તથા ઘણ ા
  ફે લ ાવીને
    સમગ દુિ નયાને સાંપ દાિયક આધાર પર
• આતંક વાદ શુ ં છે ? (લકણો)
• રાજકીય રીતે પે િ રત િહં સ ા તે ન ો ઉદે શ શાસન
   વયવસથાને ઉખાડી ફે ક ીદે વ ી કે સરકાર સામે
  પડકાર
   ફે ક વો
• ભય ફે લ ાવવો કે બળ પયોગનુ ં એક હિથયાર
• માં ગ પુર ી કરવા માનિસક દબાણ આપવા માટે
  િહં સ ાનો
   ઉપયોગ કરવો
• નાગિરકો, ચોકસ લોકો, સમુદ ાય અથવા
  સૈ િ નકો,
ૂ
• તે ગે ર કાનન ી, અમાનવીય તથા લોકતંત ના
  િવરોધી
   હોય છે .
• માનવ િવકાસને અવરોધત ું એવુ ં કૃ ત ય જ
  આતંક વાદથી
   ભરે લ ુ હોય છે .
• તે માનવ અિધકારમાં માનતા નથી
• ભાઇ ચારા કરતા વે ર ભાવના વધુ હોય છે .
• આતંક વાદ અને બળવાખોરી
• બળવાખોરી- પોતાના રાષટની સરહદો વચચે
  પોતાની
   જ સરકાર િવરુ િ સથાિનક લોકોના સહકારથી
  ચાલતી
   પવિૃ તને બળવાખોરી કહે વ ાય છે .
• આતંક વાદી અને કાં િ તકારીઓ
• આતંક વાદી - િહં સ ાતમક પવિૃ તઓ, માદક
  દવયોની
   હે ર ાફે ર ી, ધાિમિ ક કટરવાદ ફે લ ાવે છે .
• કાંિ તકારીઓ – હે ત ુ દે શ માટે શહીદ થવું
  ભારતના
   સવાતંત ય સંગ ામમાં કે ટ લાય કાં િ તકારીઓ
  શહીદ થયા
   છે .
• ભારતમાં બળવાખોરી અને આતંક વાદ
• ભારત આતંક વાદ સામે એકલા હાથે લડી રહું
  છે . અને
   દે શ ની અખંિ ડતતા જળવી રાખી છે
           ૂ
• ઉતર-પવત ભારતમાં બળવાખોરી
• બળવાખોરી માટે ન ા કારણો
• કે ટ લાક િવસતારને આતર રાષટીય સીમાઓ
• િવદે શ ી એજનસીઓનો હસતકે પ
• નાગાલે ન ડમાં – સૌથી જૂ ન ી બળવાખોરી છે .
• અલગ નાગાલે ન ડ રાજયની માગણી
• ઇ.સ.1963 માં નાગાલે ન ડને અલગ રાજય
  બનાવવામાં
    આવયું છે .
• કે ટ લાક સંગ ઠનો આજ બુહ દ નાગા લે ન ડની
  માગણી કરી
    છે .
• તે મ ા અતયારના નાગાલે ન ડ ઉપરાં ત અસમ
  અરુ ણ ાચલ
   પદે શ ,મણીપુર અને મયાનમારના (બમાત ) નાગા
  વસતી
   ધરાવતા પદે શ નો સમાવે શ કરવાની માગણી
  કરે છે .
• સંગ ઠનો – ને શ નલ સોસયાિલસટ કાઉિનસલ
  ઓફ
                  નાગાલે ન ડ (એન.એસ.સ
  ીી.એન)
• મિણપુર ી –
• કુક ી સંગ ઠન
• (1) કુક ી સંગ ઠન ને શ નલ આમી (કે .એન..એ.)
• (2) કુક ી ને શ નલ ફનટ (કે .એન.એફ)
• આ સંગ ઠનો વચચે ટકરાવ થાય છે
• િતપુર ા –
• િતપુર ા ને તણ બાજુએ બાંગ લાદે શ ની સીમા
    આવે લ ી છે .
• તયાં થ ી િબનકાયદે સ ર ઘુસ ણખોરી થાય છે .
• િતપુર ાનાસંગ ઠનો
• (1) ને શ નલ િલબરે શ ન ફનટ ઑફ િતપુર ા
       (એન.એલ.એફ.ટી)
• (2) ઑલ િતપુર ા ટાયગસત ફોસત (એ.ટી.ટી.એફ)
• આ સંગ ઠનો િતપુર ામાં રહે ત ા િબન કાયદે સ ર
  લોકોને
   રાજયની બહાર કાઢવા, િહં સ ાતમક, અનય
  યુિ િતઓ,
   ડરાવી,ધમકાવી,મારીને ભય ફે લ ાવે છે .
• િબન કાયદે સ ર આવીને વસે લ ા લોકોનુ ં સંગ ઠન
• િતપુર ા ઉપજિત જુપ ા સિમિત (ટી.યુ .જ.એસ)
• આમ િતપુર ામાં બને સંગ ઠનો વચચે ઉગવાદી
• અસમ
• મુખ ય બે સંગ ઠનો –
• (1) યુન ાઇટે ડ િલબરે શ ન ફનટ ઑફ અસમ
  (ઉલફા)
• ઉલફાનો જનમ િવદે શ ી િવરોધી આદોલનમાં થી
    થયો છે .
• (2) યુન ાઇટે ડ માઇનોિરટી ફનટ (યુ .એમ.એફ)
• બોડો લે ન ડની માગ –
• (1) ને શ નલ ડે મ ોકે િ ડક ફનટ ઑફ બોડોલે ન ડ
       (એન.ડી.એફ.બી)
• (2) બોડો લે ન ડ િલબરે શ ન ટાયગર ફોસત
      (બી.એલ.ટી.એફ)
• આ બધા સંગ ઠનનુ ં અનુક રણ કરીને બીજ જન
  જિતના
        ૂ
   સમહ ો પણ અલગ સંગ ઠનોની રચના કરી છે .
• નિસલવાદી આદોલન
• નિસલવાદી આદોલન ચીનના માઓ–તસે – તગ   ું
  ની
   પે ર ણાથી સંગ ઠ અને આદોલન થાય છે .
• નિસલવાદી આદોલનની શરઆત
  પ.બંગ ાળાના
   નિસલવાદી ગામથી થયો હતો
• ઇ.સ.1967 માં પ.બંગ ાળામાં નિસલવાદી
  પવિૃ તની
   શરઆત થઇ હતી.
• નિસલવાદી પવિૃ તના પભાવ વાળા રાજયો
• નિસલવાદી પવિૃ ત કરતા મુખ ય સંગ ઠનો –
• 1 િપપલસ વૉર ગુપ (પી,ડબલયુ .જ)
• 2 માઓવાદી સામયવાદી કે ન દ (એમ.સી.સી.)
• પંજ બમા બળવો
• ઇ.સ 1980 ના દસકામાં પંજ બમા થી
  ખાિલસતાન
  રાજયની માગણી
• અતયાધુિ નક સાધનો, છપાવવા ઘાિમિ ક સથાનો
  નો
   ઉપયોગ
ૃ
• અમત સર સુવ ણત મ ંિ દરમાં િલયુસ ટાર ની
  કાયત વ ાહી
   કરવામાં આવી હતી.
• પંજ બમા અતયારે બળવાખોર પવિૃ ત બંધ છે .
• કાશમીરમાં આતકવાદ
• કશમીર ભારતનો અિભન ભાગ છે .
• પણ જમમુ -કશમીર મે ળ વવા પાિકસતાન પયાસ
  કરે છે .
• તણ યુિ માં ભારતે પાિકસતાનને હાર આપી છે .
• ઇ.સ.1988 પછી કશમીરમાં આતકવાદ વધીગયો
  છે
• સીમાપારથી આતકવાદીઓની ઘુસ ણખોરી
   કરાવવામાં આવે છે .
• હતયા, અપરહણ ,બૉમબ િવસફોટ વગે રે દારા
  લોકોને ભયભીત કરવામાં આવે છે .
• કાશમીરી પંિ ડતોએ સથળાં ત ર કરવાની ફરજ
  પિડ છે .
   આજ હજરો શરણાથીઓ કાશમીર બહાર
  જવન જવે છે .
• આતકવાદ સામે ભારત
• આતકવાદ પાદે િ શક અખંિ ડતતા અને
  બંધ ારણીય
   વયવસથા સામે ન ો પડકાર છે .
• ભારત આતકવાદનો િવરોધ કરે છે .
• ભારતે આતકવાદનો સામનો અને િવરોધકરવા
  કારે ય
   માનવ અિધકારનો ભંગ કે ઉલલંઘ ન ક ા ુ નથી
• ભારત માત શિદથી િવરોધ નિહ જતે દે શ ને
  જરિરયાત
   અને આપણી શિિત પમાણે મદદ કરી છે .
• કશમીરમાં આતકવાદી પવિૃ ત બંધ કરવાના
   પયતનો
• (1) લશકરની મદદથી આતંક વદી હુ મ લાઓ નો
         શસોદારા સામનો
• (2) િવિવધ સંગ ઠનો સાથે વાટાઘાટો દારા
          સમજવવાનો પયતન
• આતંક વાદની સામાિજક અને આિથિ ક અસરો
• સમાજને િવઘટન તરફદોરી જય છે .
• નાગિરક સતત ભય અને સંદેહ મા જવે છે
• પરસપર િવશાસ ઘટે છે .
• ભાઇ ચારાની ભાવના ઓછી થાય છે .
• આતંક વાદીઓ હતયા,અપરહણ,લટ વગે રે કરે
                              ૂ
  છે .તે ન ી
                           ૃ
   અસર નાના બાળકો અને વિ ો પર થાય છે .
• સાં પ દાિયક ઝઘડા અને તોફાનો થાય છે .
• આતંક વાદી પવિૃ ત વધુ હોય તયાં રાષટીય
• ગામડા-શહે ર વચચે તે મ જ રાજય–રાજય
  વચચે ન ા
   આતર વયવહાર ઓછો થાય છે .
• આતંક વાદની તાતકાિલક અસરો
• આિથિ ક વયવસથાપર થાય છે .
• વે પ ાર - ધંધ ા ઠપ થાય અને િવકાસ અટકે છે .
• અતંક વાદીઓ માદક દવયોની હે ર ાફે ર ી કરે છે
  તે ન ા
   દારા દે શ માં કાળનાણું આવે છે .
• આતંક વાદી સંગ ઠનો નાણાં પડાવે છે .
• આતંક વાદથી પભાવીત પદે શ માં ધંધ ા કે
ૂ
• આના કારણે લોકોને પર તી રોજરોટી નિહ
  મળવાને
   કારણે નશીલા પદાથત ન ા સે વ ન અને લટ ફાટંૂ
  તરફ
   પે ર ાય છે .
• સલામતી અને સુર કા પાછળ કરોડો રિપયાનો
  ખચત
   કરવો પડે છે .
• આતંક વાદીઓ સરકારી બાંધ કામો કે બાં ધે લ ા
  રસતાઓ,
   પુલ ો,રે લ વે , મકાનો વગે રેને બૉમબ િવસફોટ
ુ
• જતે િવસતારમાં ભાવવધારો – જરિર વસતન ી
  અછત
  ઉભી થાય છે .

Contenu connexe

ધોરણ 10 પ્રકરણ 21 ભારત - સામાજિક સમસ્યાઓ અનએ પડકારો

  • 4. • ભારતીય સમાજમાં ઝડપી પિરવતત ન ના કારણે સથાિપત વયવસથા અને નવી વયવસથા વચચે સંઘ ષત થાય છે . • ભારતીય સમાજની મુખ ય બે સામાિજક સમસયાઓ છે સાં પ દાિયકતા અને જાિતવાદ • ભારતમાં િવિવધ ધમત ન ા લોકો રહે છે . િહં દુ , શીખ, ઇસલામ, ઇસાઇ,પારસી વગે રે • આ બધા લોકો િવિવધ સાંસ કૃ િ તક વારસાના ભંડ ાર છે .
  • 6. • ભારતની એકતા માનવતા, સવત ધ મત સમભાવ, રાષટભાવના અને સિહષણુ ત ા વગે રે રહે લ ા છે . • ભારતના લોકોએ સવાતંત તા માટે સિહયારો પુરુ ષ ાથત કો છે . • ભારતમાં શાં િ ત અને િવકાસને અવરોધતા પિરબળો  જાિતવાદ,  જિતવાદ,  સાં પ દાિતક ઘષત ણ ,  પાદે િ શક િહં સ ા વગે રે ..
  • 7. • ભારતમાં સામાિજક તનાવ અને આતરવગીય િહં સ ાને ઉતે જ ન આપતા પિરબળો જાિતવાદ અને સાં પ દાિયકતા છે . • કોઇ એક ધમત મ ા માનવુકે તે ને અનુસ રવું તે સાં પ દાિયકતા કે ધાિમિ ક તા કહે વ ાય • ભારત િબનસાં પ દાિયક રાષટ છે . • સંકૂ િ ચત સાં પ દાિયકતા બંધ ારણની ભાવનાની િવરુ ધ છે .
  • 8. • કે ટ લાક લોકો પોતાના જ ધમત ને શે ષ ઠમાને છે . તે થ ી િહં સ ા અને તનાવ પે દ ા થાય છે . • આવા લોકો દરે ક ને નાગિરક તરીકે નહી પણ સાં પ દાિયક તરીકે જુવે છે . • આવા લોકો પોતાની અલગ ઓળખ અને િવચાર ધારા દારા સમાજમા િવભાજન કરે છે . • ઇ.સ.1947 માં આનો અનુભ વ ભારતને થયે લ ો છે • ભારતમાં િહં દુઓ બહુ મ તીમાં છે . અને મુિ સલમ સૌથી મોટી લઘુમ તીમાં છે .
  • 9. • સાં પ દાિયકતા સામે સંઘ ષત • સાં પ દાિતકતા વયિિત, સમાજ અને દે શ ના િવકાસને અવરોધત ુ પિરબળ છે . • સાં પ દાિયકતાનો ઉપયોગ વયિિત પોતાના સવાથત ખાતર કરે છે . તે ન ો સામનો દરે ક વયિિતએ કરવો પડે છે . • સાં પ દાિયક રાજકીય પકોને માનયતા આપવી નિહ • આ બાબતે યુવ ાનોએ આગળ આવવુ પડે શે .
  • 10. • શૌકિણક અને સામાિજકકે તે વૈ જ ાનીક દત િષટકોણ અપનાવવો પડશે • બુિ િજવીઓ, રાજકીયને ત ાઓ, ધાિમિ ક વડાઓએ િનષઠાપુવત ક સાંપ દાિયકતા નાથવા પયતન કરવા પડે શે • જાિતવાદ – • ભારતીય સમાજની રચના જાિતવાદ આધારીત છે . • વયવસાયો – બાહમણ, કતીય, વૈ શ ય, શુ દ
  • 12. • શુ દ નીચી જાિત, હલકા વયવસાય, ગામથી દૂર વસવાટ,સામાિજક ધાિમિ ક હકોથી વંચ ીત અને પે ઢ ી દર પે ઢ ી આિથિ ક િસથિત નબળી • કે ટ લીક જિતઓ દુગત મ જગ લો , પહાડોમાં ં વસવાટ કરે છે . • તે મ ની સંસ કૃ િ ત , સમહ જવન અને બોલીઓ ૂ અલગ પકારની છે . એકાકી જવન િવતાવે છે . તે થ ી તે મ નો િવકાસ રંુ ધ ાયો
  • 13. • લધુમ તી, નબળા વગો અને પછાત વગોના િહતોના રકણ માટે બંધ ારણીય જોગાવાઇઓ • સુર કા, કલયાણ અને િવકાસ માટે ન ી જોગવાઇઓ • સમાનયરીતે નયાય પદાન સામાિજક, રાજકીય અને આિથિ ક િવકાસ • કોઇ પણ પકારનો ભે દ ભાવ નિહ • સમાન દરજજો અને સમાન તકો • રાજયો તે વગોના કલયાણ માટે બંધ ારણમાં રહીને
  • 14. • બંધ ારણની સહાયતા આપવાનો મુખ ય હે ત ુ • લઘુમ તીઓને રાષટમાં સમાનતક, નયાય અને દરજજો આપવાનો છે . • લધુમ તીઓ માટે ન ી જોગવાઇઓ • બહુ મ તીઓની જમ તમામ અિધકારો સમાનતાના ધોરણે આપવા • ધમત , ભાષા, સંસ કૃ િ ત , િલિપ વગે રેન ા સંર કણ તથા પોતસાહન માટે િવશે ષ જોગવાઇઓ
  • 15. • ધાિમિ ક સવાતંત તાનો હક - ધમત પ ચાર, પોતસાહન ૂ • કાયદો બળપવત ક ના ધમાા તરને માનય રાખતો નથી • સરકારી સહાયલે ત ી સંસ થામાં ધાિમિ ક િશકણ આપી શકાત ું નથી • ધાિમિ ક પવિૃ ત માટે સંપ િત મે ળ વવાનો અને તે ન ી દે ખ ભાળ કરવાનો હક • સંસ કૃ િ તક અને શૈ ક િણક હક િલિપ અને
  • 16. • શૈ ક િણક સંસ થાઓમાં પવે શ અટકાવી શકાય નિહ • ભાષા,િલિપ જળવવા અને િવકાસ કરવાનો હક • શૈ ક િણક સંસ થાઓ સથાપવા તથા ચલાવવાનો હક ૃ • લધુમ તીકોમના બાળકોને માતભ ાષામાં િશકણ મે ળ વવાનો અિધકાર • અનુસ િૂ ચત જિતઓ અને અનુસ િૂ ચત જનજિતઓ • બંધ ારણમાં કોઇ ચોકસ વયાખયા નથી • રાજયપાલની સલાહથી રાષટપિતના આદે શ થી
  • 17. • જાિતવાદ એક પડકા છે . • આ જાિતઓના સામાિજક, આિથિ ક રાજકીય અને શૈ ક િણક િવકાસ માટે બંધ ારણમાં કે ટ લીક જોગાવાઇઓ કરવામા આવી છે . • બંધ ારણની કે ટ લીક અનુસ િૂ ચઓ • બંધ ારણની કલમ 341 માં સમાિવષટ જિતઓ અનુસ િૂ ચતજિત તરીકે ઓળખ છે . • બંધ ારણની કલમ 342 માં સમાિવષટ જિતઓ અનુસ િૂ ચત જન જિત તરીકે ઓળખ છે .
  • 18. • કલમ 341 અને કલમ 342 ની યાદી રાષટપિત નકીકરે છે . ૃ • અનુસ િૂ ચત જિત નકીકરવામાટે અસપશ યતાને આધાર ગણવામા આવે છે . • અનુસ િૂ ચત જિતમાં િહં દુ અને શીખ ધમત પાલન કરનાર જિતનો સમાવે શ કરવામા આવે છે . ં • અનુસ િૂ ચત જન જિતમાં જગ લ અને પહાડી િવસતારમા
  • 19. • અનુસ િૂ ચત જન જિતમાં ભૌગોલીક એકલતા, અલગ સામાિજક જવન િભનસંસ કૃ િ ત , આિથિ ક અને શૈ ક િણક પછાત પણુ ં જોવા મળે છે . • અનુસ િૂ ચત જન જિતઓ માટે બંધ ારણની જોગવાઇઓ • સામાનય જોગવાઇઓ • બંધ ારણના આિટિ ક લ 15 પમાણે ન ી જોગવાઇ • ધમત , જિત, િલં ગ , જનમસથાન અથવા તે ન ા આધારે
  • 20. • જહે ર સથળોએ પવે શ તા અટકાવી શકે નિહ • જહે ર જનતાના ઉપયોગ માટે ન ા સથાનોના ઉપયોને અટકાવી શકે નિહ દા .ત. કુવ ા ,તળાવ • આિટિ ક લ 29 પમાણે • ભારતના કોઇ પણ ભાગ કે પદે શ માં વસવાટ કરતા દરે ક નાગિરકને પોતાની ભાષા , િલિપ,સંસ કૃ િ ત સાચવવા નો અિધકાર છે . • રાજયની સહાય અથવા િનભાવાતી શૈ ક િણક
  • 21. ખાસ જોગવાઇઓ • આિટિ ક લ 46 ની જોગવાઇ • આ જિતના લોકોના શૈ ક િણક અને આિથિ ક િહતોની સંભ ાળ અને સામાિજક અનયાય અને બધા પકારના શોષણ સામે રકણ આપવુ ં • આિટિ ક લ 16 (4) ની જોગવાઇ • રાજય સરકારની નોકરીમાં આજિતના લોકોનુ ં પિતિનિધતવ યોગય જળવાત ુ ન હોયતો ૂ િનમણક ો
  • 22. • અનુસ િૂ ચત જિત માટે – 15% અનામત • અનુસ િૂ ચત જન જિત માટે - 7.5% અનામત • અનામતની જોગવાઇ શરઆતમાં 10 વષત માટે કરવામાં આવી હતી • આિટિ ક લ 330,332, અને 334 ની જોગવાઇઓ • િવધાનસભા અને લોકસભામાં અનામત બે ઠ કો • રાજયસભા માટે જોગવાઇ નથી • ગામ પંચ ાયત અને નગરપાિલકામાં અનામત બે ઠ કોની જોગવાઇ છે .
  • 23. • પંચ વિષિ ય યોજનામાં કાયત ક મો • આિથિ ક , શૈ ક િણક, આરોગય, રહે ઠ ાણ, કાયદાકીય મદદની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે . • તીજ પંચ વિષિ ય યોજનામાં જોગવાઇઓ • આ જિતના બાળકો માટે છાતાલયો ખોલવા અને િશષયવિૃ ત આપવાની યોજના કરવામાં આવી છે .
  • 24. • ચોથી પંચ વિષિ ય યોજનામાં જોગવાઇ • પિતયોગયતા કસોટી માટે તાલીમ અને માગત દ શન ના વગો શર કરવા • સરકારી નોકરીમાં ઉમર, ફી, તથા લાયકાતમાં કે ટ લીક છટ છાટો આપવી • આશમ શાળાઓ શર કરવી • કોલે જ કકાએ અનામત બે ઠ કોની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે .
  • 25. • આ જિતના લોકો માટે 1992-93 થી સવરોજગારી તથા રોજગાર માટે તૈ ય ાર કરવા તાલીમ કે ન દો સથાપવામાં આવયા છે . • માચત 1992 માં ડૉ.બાબા સાહે બ આબે ડ કર જનમ શતાિિદની ઉજજવણીના સમયે • ડૉ.બાબાસાહે બ આબે ડ કરના નામની સંસ થાની સથાપના કરવામા આવી છે .
  • 26. • ડૉ. આબે ડ કર રાષટીય પુર સકાર • નબળા વગોની સામાિજક સમજ અને ઉિાર, સામાિજક પિરવતત ન , કમતા, નયાય અને માનવ ગિરમા માટે કામકરનારને આ પુર સકાર આપવામાં આવે છે . • રાષટીય આયોગની સથાપના • આ જિતના રકણ સંબ ંધ ી બાબતોની દે ખ રે ખ અને તપાસ રાખવી આયોગના મુખ ય કાયત છે .
  • 27. • રાષટીય યોજનમાં માગત દ શન આપવુ • રાષટપિતને િરપોટ કરવો • અતયારે આ જિતઓ માટે 194 જટલી િવકાસ યોજના ચાલી રહી છે . • ફિત અનુસ િૂ ચત જિતઓ માટે ન ી જોગવાઇઓ ૃ • આિટિ ક લ-17 પમાણે અસપશ યતા નાબદ કરાઇ ૂ છે . ૃ • અસપશ યતા આચરવી તે ગન ો છે . ૂ • આિટિ ક લ 25 પમાણે િહં દુ ધાિમિ ક સંસ થાઓને િહં દુઓ ના તમામ વગો અને િવભાગો માટે ખુલ લી
  • 28. • િહં દુમ ાં (ધાિમિ ક સંસ થાઓમાં ) શીખ,જન,બૌિ ધમત પાળતા લોકોનો સમાવે શ થાય છે . • અનુસ િૂ ચતજન જિતઓ માટે ન ી જોગવાઇઓ • બંધ ારણના આિટિ ક લ 19 (5) ની જોગવાઇ • રાજયપાલને અનુસ િૂ ચત જનજિતઓના િહતમાં બધા નાગિરકોના ગમે તે પદે શ માં આવજવ કરવા,વસવાટ કરવાના,િમલકત સંપ ાદન કરવાની અથવા કોઇપણ
  • 29. • અનય પછાત વગો • બંધ ારણમાં સપષટ વયાખયા નથી • માં ડ લ કિમશનને 1978 માં 3743 જિતનો સમાવે અનય પછાત વગોમાં શકો છે . • જ ભારતની કુલ વસતીના 52% વસતી છે . ૂ • ગુજ રાતમાં ઇ.સ.1972માં બકીપંચ ની િનમણક કરવામાં આવી હતી • ઉદે શ – ગુજ રાતમાં અનય સામાિજક અને શૈ ક િણક રીતે
  • 30. • બકીપંચ ના િરપોટમાં ગુજ રાતની 82 જાિત, ૂ સમહ ો કે વગો નકી કરવામાં આવયા ૂ • જાિત,સમહ ો કે વગો નકી કરતા ધયાનમાં લે વ ામા આવે લ મુદ ાઓ • પરં પ રાગત જવન શૈ લ ી , • ગરીબી અને અકરજાનનુ નીચુ પમાણ • વયવસાયમા પાથિમક પણુ ં અને નીચો સામાજક મોભો • જહે ર નોકરીમાં નિહવત પિતિનિધતવ
  • 31. • આ િરપોટના આધારે 10 વષત માટે 10% • અનામતની જોગવાઇ કરવામાં આવી • ઇ.સ.1990 માં માં ડ લ કિમશનની ભલામણ પમાણે નોકરીમાં 27% અનામત બે ઠ કોની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે . • અનામત બે ઠ કો ભરાય તે મ ાટે કે ટ લીક છટ છાટ આપવામાં આવે છે .
  • 32. • લઘુત મ લાયકાતમાં છટછાટ • ઉમરમાં તણવષત સુધ ીની છટછાટ • સે વ ામાં સાત પયતન સુધ ી છટ • કોલે જ કકાએ પવે શ અનામત • આજની પિરિસથિત • સરકાર દારા િવિવધ યોજનાઓ અને કાયત ક મો • ઘણા લોકોને સામાિજક,આિથિ ક તે મ જ રાજકીય રીતે આગળ વધવાની તકો મળી છે . • સવલતો અને લાભો આ જિતના નીચલા વગો સુધ ી પહોચાડી શકાયા છે .
  • 33. • આ જિતના લોકો નોકરીમાં ઓછા, સાકરતાનો દર ઓછો,શૌકિણક અપવય વધુ હોય છે . • જાિતવાદ અને દે ષ ભાવના દૂર કરવા સમાજ આગળ આવવુ જોઇએ ંૂ • ચટ ણીમાં સાંપ દાિયક અને જાિતગત તાકાતને પભાવિહન બનાવવી જોઇએ • સાં પ દાિયક અને જાિતગત તનાવ દૂર કરવા જોઇએ • ધમત અને જિતને રાજનીિત સાથે જોડવી ન
  • 34. • આતંક વાદ અને બળવો • આતંક વાદ - જ લોકો પોતાનો રાજકીય કે ધાિમિ ક હે ત ુ િસિ કરવા માટે શસો વડે તાસ આપવાની પધધિત અપનાવી લોકોમાં ભય,તાસ, િહં સ ,અસલામતી કે અરાજકરતા ફે લ ાવે છે આવા વાતાવરણને આતકવાદ કહે વ ામાં આવે છે .
  • 35. • આતકવાદીપવિૃ તઓ – માત ભય, િહં સ ા કે કોઇ રાજનીિત અથવા ચોકસ નીિત આધાિરત િવચાર ધારાથી પે ર ાઇને કરાતી પવિૃ ત • વતત મ ાન આતકવાદનુ ં સૌથી ભયાનક પાસુ ધમત અને સાં પ દાિયક પે િ રત છે . ૃ • િવશસતર પર સાંપ દાિયક િહં સ ા તથા ઘણ ા ફે લ ાવીને સમગ દુિ નયાને સાંપ દાિયક આધાર પર
  • 36. • આતંક વાદ શુ ં છે ? (લકણો) • રાજકીય રીતે પે િ રત િહં સ ા તે ન ો ઉદે શ શાસન વયવસથાને ઉખાડી ફે ક ીદે વ ી કે સરકાર સામે પડકાર ફે ક વો • ભય ફે લ ાવવો કે બળ પયોગનુ ં એક હિથયાર • માં ગ પુર ી કરવા માનિસક દબાણ આપવા માટે િહં સ ાનો ઉપયોગ કરવો • નાગિરકો, ચોકસ લોકો, સમુદ ાય અથવા સૈ િ નકો,
  • 37. ૂ • તે ગે ર કાનન ી, અમાનવીય તથા લોકતંત ના િવરોધી હોય છે . • માનવ િવકાસને અવરોધત ું એવુ ં કૃ ત ય જ આતંક વાદથી ભરે લ ુ હોય છે . • તે માનવ અિધકારમાં માનતા નથી • ભાઇ ચારા કરતા વે ર ભાવના વધુ હોય છે .
  • 38. • આતંક વાદ અને બળવાખોરી • બળવાખોરી- પોતાના રાષટની સરહદો વચચે પોતાની જ સરકાર િવરુ િ સથાિનક લોકોના સહકારથી ચાલતી પવિૃ તને બળવાખોરી કહે વ ાય છે . • આતંક વાદી અને કાં િ તકારીઓ • આતંક વાદી - િહં સ ાતમક પવિૃ તઓ, માદક દવયોની હે ર ાફે ર ી, ધાિમિ ક કટરવાદ ફે લ ાવે છે .
  • 39. • કાંિ તકારીઓ – હે ત ુ દે શ માટે શહીદ થવું ભારતના સવાતંત ય સંગ ામમાં કે ટ લાય કાં િ તકારીઓ શહીદ થયા છે . • ભારતમાં બળવાખોરી અને આતંક વાદ • ભારત આતંક વાદ સામે એકલા હાથે લડી રહું છે . અને દે શ ની અખંિ ડતતા જળવી રાખી છે ૂ • ઉતર-પવત ભારતમાં બળવાખોરી • બળવાખોરી માટે ન ા કારણો
  • 40. • કે ટ લાક િવસતારને આતર રાષટીય સીમાઓ • િવદે શ ી એજનસીઓનો હસતકે પ • નાગાલે ન ડમાં – સૌથી જૂ ન ી બળવાખોરી છે . • અલગ નાગાલે ન ડ રાજયની માગણી • ઇ.સ.1963 માં નાગાલે ન ડને અલગ રાજય બનાવવામાં આવયું છે . • કે ટ લાક સંગ ઠનો આજ બુહ દ નાગા લે ન ડની માગણી કરી છે .
  • 41. • તે મ ા અતયારના નાગાલે ન ડ ઉપરાં ત અસમ અરુ ણ ાચલ પદે શ ,મણીપુર અને મયાનમારના (બમાત ) નાગા વસતી ધરાવતા પદે શ નો સમાવે શ કરવાની માગણી કરે છે . • સંગ ઠનો – ને શ નલ સોસયાિલસટ કાઉિનસલ ઓફ નાગાલે ન ડ (એન.એસ.સ ીી.એન) • મિણપુર ી –
  • 42. • કુક ી સંગ ઠન • (1) કુક ી સંગ ઠન ને શ નલ આમી (કે .એન..એ.) • (2) કુક ી ને શ નલ ફનટ (કે .એન.એફ) • આ સંગ ઠનો વચચે ટકરાવ થાય છે • િતપુર ા – • િતપુર ા ને તણ બાજુએ બાંગ લાદે શ ની સીમા આવે લ ી છે . • તયાં થ ી િબનકાયદે સ ર ઘુસ ણખોરી થાય છે .
  • 43. • િતપુર ાનાસંગ ઠનો • (1) ને શ નલ િલબરે શ ન ફનટ ઑફ િતપુર ા (એન.એલ.એફ.ટી) • (2) ઑલ િતપુર ા ટાયગસત ફોસત (એ.ટી.ટી.એફ) • આ સંગ ઠનો િતપુર ામાં રહે ત ા િબન કાયદે સ ર લોકોને રાજયની બહાર કાઢવા, િહં સ ાતમક, અનય યુિ િતઓ, ડરાવી,ધમકાવી,મારીને ભય ફે લ ાવે છે . • િબન કાયદે સ ર આવીને વસે લ ા લોકોનુ ં સંગ ઠન • િતપુર ા ઉપજિત જુપ ા સિમિત (ટી.યુ .જ.એસ) • આમ િતપુર ામાં બને સંગ ઠનો વચચે ઉગવાદી
  • 44. • અસમ • મુખ ય બે સંગ ઠનો – • (1) યુન ાઇટે ડ િલબરે શ ન ફનટ ઑફ અસમ (ઉલફા) • ઉલફાનો જનમ િવદે શ ી િવરોધી આદોલનમાં થી થયો છે . • (2) યુન ાઇટે ડ માઇનોિરટી ફનટ (યુ .એમ.એફ)
  • 45. • બોડો લે ન ડની માગ – • (1) ને શ નલ ડે મ ોકે િ ડક ફનટ ઑફ બોડોલે ન ડ (એન.ડી.એફ.બી) • (2) બોડો લે ન ડ િલબરે શ ન ટાયગર ફોસત (બી.એલ.ટી.એફ) • આ બધા સંગ ઠનનુ ં અનુક રણ કરીને બીજ જન જિતના ૂ સમહ ો પણ અલગ સંગ ઠનોની રચના કરી છે .
  • 46. • નિસલવાદી આદોલન • નિસલવાદી આદોલન ચીનના માઓ–તસે – તગ ું ની પે ર ણાથી સંગ ઠ અને આદોલન થાય છે . • નિસલવાદી આદોલનની શરઆત પ.બંગ ાળાના નિસલવાદી ગામથી થયો હતો • ઇ.સ.1967 માં પ.બંગ ાળામાં નિસલવાદી પવિૃ તની શરઆત થઇ હતી. • નિસલવાદી પવિૃ તના પભાવ વાળા રાજયો
  • 47. • નિસલવાદી પવિૃ ત કરતા મુખ ય સંગ ઠનો – • 1 િપપલસ વૉર ગુપ (પી,ડબલયુ .જ) • 2 માઓવાદી સામયવાદી કે ન દ (એમ.સી.સી.) • પંજ બમા બળવો • ઇ.સ 1980 ના દસકામાં પંજ બમા થી ખાિલસતાન રાજયની માગણી • અતયાધુિ નક સાધનો, છપાવવા ઘાિમિ ક સથાનો નો ઉપયોગ
  • 48. ૃ • અમત સર સુવ ણત મ ંિ દરમાં િલયુસ ટાર ની કાયત વ ાહી કરવામાં આવી હતી. • પંજ બમા અતયારે બળવાખોર પવિૃ ત બંધ છે . • કાશમીરમાં આતકવાદ • કશમીર ભારતનો અિભન ભાગ છે . • પણ જમમુ -કશમીર મે ળ વવા પાિકસતાન પયાસ કરે છે . • તણ યુિ માં ભારતે પાિકસતાનને હાર આપી છે . • ઇ.સ.1988 પછી કશમીરમાં આતકવાદ વધીગયો છે
  • 49. • સીમાપારથી આતકવાદીઓની ઘુસ ણખોરી કરાવવામાં આવે છે . • હતયા, અપરહણ ,બૉમબ િવસફોટ વગે રે દારા લોકોને ભયભીત કરવામાં આવે છે . • કાશમીરી પંિ ડતોએ સથળાં ત ર કરવાની ફરજ પિડ છે . આજ હજરો શરણાથીઓ કાશમીર બહાર જવન જવે છે .
  • 50. • આતકવાદ સામે ભારત • આતકવાદ પાદે િ શક અખંિ ડતતા અને બંધ ારણીય વયવસથા સામે ન ો પડકાર છે . • ભારત આતકવાદનો િવરોધ કરે છે . • ભારતે આતકવાદનો સામનો અને િવરોધકરવા કારે ય માનવ અિધકારનો ભંગ કે ઉલલંઘ ન ક ા ુ નથી • ભારત માત શિદથી િવરોધ નિહ જતે દે શ ને જરિરયાત અને આપણી શિિત પમાણે મદદ કરી છે .
  • 51. • કશમીરમાં આતકવાદી પવિૃ ત બંધ કરવાના પયતનો • (1) લશકરની મદદથી આતંક વદી હુ મ લાઓ નો શસોદારા સામનો • (2) િવિવધ સંગ ઠનો સાથે વાટાઘાટો દારા સમજવવાનો પયતન
  • 52. • આતંક વાદની સામાિજક અને આિથિ ક અસરો • સમાજને િવઘટન તરફદોરી જય છે . • નાગિરક સતત ભય અને સંદેહ મા જવે છે • પરસપર િવશાસ ઘટે છે . • ભાઇ ચારાની ભાવના ઓછી થાય છે . • આતંક વાદીઓ હતયા,અપરહણ,લટ વગે રે કરે ૂ છે .તે ન ી ૃ અસર નાના બાળકો અને વિ ો પર થાય છે . • સાં પ દાિયક ઝઘડા અને તોફાનો થાય છે . • આતંક વાદી પવિૃ ત વધુ હોય તયાં રાષટીય
  • 53. • ગામડા-શહે ર વચચે તે મ જ રાજય–રાજય વચચે ન ા આતર વયવહાર ઓછો થાય છે . • આતંક વાદની તાતકાિલક અસરો • આિથિ ક વયવસથાપર થાય છે . • વે પ ાર - ધંધ ા ઠપ થાય અને િવકાસ અટકે છે . • અતંક વાદીઓ માદક દવયોની હે ર ાફે ર ી કરે છે તે ન ા દારા દે શ માં કાળનાણું આવે છે . • આતંક વાદી સંગ ઠનો નાણાં પડાવે છે . • આતંક વાદથી પભાવીત પદે શ માં ધંધ ા કે
  • 54. ૂ • આના કારણે લોકોને પર તી રોજરોટી નિહ મળવાને કારણે નશીલા પદાથત ન ા સે વ ન અને લટ ફાટંૂ તરફ પે ર ાય છે . • સલામતી અને સુર કા પાછળ કરોડો રિપયાનો ખચત કરવો પડે છે . • આતંક વાદીઓ સરકારી બાંધ કામો કે બાં ધે લ ા રસતાઓ, પુલ ો,રે લ વે , મકાનો વગે રેને બૉમબ િવસફોટ
  • 55. ુ • જતે િવસતારમાં ભાવવધારો – જરિર વસતન ી અછત ઉભી થાય છે .