Tình hình ngập lụt, triều cường tại thành phố Hồ Chí Minh

1. TÌNH HÌNH NGẬP LỤT, TRIỀU CƯỜNG THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH
Vu Anh Minh - CED

2. TÌNH HÌNH THIÊN TAI Ở TP HỒ CHÍ
MINH TỪ NĂM 2012 – 2014
NGUỒN:. TỔNG HỢP TỪ CÁC BÁO CÁO TỔNG KẾT CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG, ỨNG PHÓ
THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2012, 2013 VÀ 2014 CỦA BAN CHỈ HUY
PCLB&TKCN THÀNH PHỐ

3. TÌNH HÌNH THIÊN TAI 2012-2014 TẠI TP HCM
 Loại hình thiên tai phổ
biến là Triều cường,
Lốc xoáy, đôi khi có
Bão
2012 2013 2014
Triều cường 4 5 5
Lốc xoáy 8 12 7
Bão 1 2 0
0
2
4
6
8
10
12
14
Thiên tai 12-14 : HCMC
2012 2013 2014
Chết 1 0 1
Bị thương 7 13 7
0
2
4
6
8
10
12
14
Thiệt hại về người 12-14 : HCMC

4. Năm Loại hình thiên tai Thiệt hại
2014 + 05 đợt triều cường Gây tràn bờ bao tại một số đoạn bờ bao có cao trình thấp, tuy nhiên không xảy ra
tình trạng bể bờ bao
+ 07 đợt lốc xoáy và mưa giông (trên địa
bàn quận 9, quận 11, quận Thủ Đức, huyện
Củ Chi, huyện Bình Chánh và huyện Nhà
Bè)
Chết 01 người; bị thương nhẹ 07 người; hư hỏng hoàn toàn 03 căn nhà; hư hỏng
một phần và tốc mái 94 căn nhà, 05 căn hộ chung cư, 01 nhà xưởng, 04 trường
học và 01 trụ sở dân phố; hư hỏng 07 xe ô tô, 48 xe gắn máy; ngã đổ 131 cây
xanh
2013 + 05 đợt triều cường Vỡ 04 đoạn với chiều dài đoạn bờ bao bị bể là 24m gây ngập 25ha đất vườn mai,
ao nuôi cá và ảnh hưởng đến 576 hộ dân
+ 12 đợt lốc xoáy và mưa giông (tập trung
chủ yếu trên địa bàn huyện Bình Chánh,
huyện Nhà Bè, huyện Cần Giờ, quận 2,
quận 7, quận 9 và quận Gò Vấp)
13 người bị thương; sập đổ 50 căn nhà; tốc mái hư hỏng một phần 433 căn nhà,
05 trường học, 01 trụ sở cơ quan, 03 chốt dân phòng, 77 phòng trọ và 02 nhà kho,
xưởng; hư hỏng 68 trụ điện và 02 hệ thống điện, ngã đổ 251 cây xanh.
+ 02 cơn bão số 13 và số 15 đi vào thành
phố, gây mưa lớn trên địa bàn thành phố
Thiệt hại không đáng kể vì Thành phố đã có các biện pháp di dời dân cư và cảnh
báo tàu thuyền
2012 + 04 đợt triều cường Vỡ 04 đoạn bờ bao với tổng chiều dài bị vỡ là 29 m tại quận 12, quận Bình Thạnh
và gây tràn bờ bao tại một số quận – huyện
+ 08 đợt lốc xoáy và mưa giông 07 người bị thương; sập hoàn toàn 38 căn nhà, 02 nhà xưởng (kết hợp nhà ở); tốc
mái và hư hỏng 390 căn nhà và 04 dãy phòng trọ (22 phòng), hư hỏng 11 trường
học và 05 trụ sở cơ quan, ngã đỗ 32 cây xanh, 04 trụ điện và 01 cầu giao tổng của
công trình điện trên địa bàn huyện Cần Giờ, huyện Bình Chánh, quận 2, quận 7,
quận 8, quận 9, quận Thủ Đức, quận Bình Tân và quận Bình Thạnh
+ 01 cơn bão số 1 (Pakhar xuất hiện ngày
01 tháng 4 năm 2012)
Gây thiệt hại trên địa bàn 24 quận – huyện, làm chết 01 người; sập hoàn toàn 47
căn nhà; hư hỏng một phần 47 căn nhà, tốc mái 896 căn nhà và 01 chung cư; hư
hỏng 31 trụ sở công cộng (gồm: 18 trường học, 02 bệnh viện, 03 trụ sở cơ quan,
02 chốt dân quân, 05 chợ, 01 di tích lịch sử tốc mái) và 119 phòng trọ; chìm 13
chiếc ghe; ngã đổ 15 trụ điện, sạt lở 25 m bờ kênh, hư hỏng 85 hệ thống điện, gãy
nhánh 195 cây xanh, ngã đổ 575 cây xanh, thiệt hại 10.941 tấn muối

5. TÌNH HÌNH TRIỀU CƯỜNG
 Diễn ra từ tháng 9 năm trước
đến tháng 2 của năm sau
 Trung bình một năm: 4 đến 5
đợt
 Đỉnh triều cường có xu hướng
tăng dần: năm 2013 và 2014 đã
xuất hiện đỉnh triều cường vượt
mức báo động III là 0.18 mét
(mức báo động III là 1.5 mét)
Năm
Đỉnh triều
lớn nhất
Ngày xuất
hiện
2014 1,68 m 10/10
2013 1,68 m 20/10
2012 1,62 m 17/10
2011 1,58 m 25/11
2010 1,55 m 09/9
2009 1,56 m 20/9
Nguồn: Tổng hợp từ Báo cáo tổng kết công tác phòng, chống, ứng phó
thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các năm từ 2009 đến 2014 của Ban chỉ
huy PCLB&TKCN Thành phố
Tất cả các đỉnh triều lớn nhất này đều được đo tại trạm quan trắc thủy
văn Phú An (sông Sài Gòn)
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Đỉnh triều 1.56 1.55 1.58 1.62 1.68 1.68
1.45
1.5
1.55
1.6
1.65
1.7
Đỉnh triều

6. BẢN ĐỒ NHỮNG VÙNG THƯỜNG XUYÊN BỊ NGẬP, LỤT
Nguồn:

7. CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY NGẬP, LỤT
Ngập,
triều
cường
Mưa lớn
Đô thị
hóa
Lún đất
Nước
biển
dâng
Lũ
thượng
nguồn
Nguồn: Theo báo cáo của quy hoạch tích hợp để kiểm soát ngập Thành phố của Thạc sỹ
Hồ Long Phi, Giám đốc trung tâm Quản lý Nước và Biến đổi Khí hậu (WACC) - Đại học
Quốc gia Thành phố (tại Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước thành phố
ngày 17 tháng 10 năm 2012)

8. GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH NHẰM GIẢM
THIỂU, KHẮC PHỤC TÌNH TRẠNG NGẬP LỤT
Đến hết năm 2014:
(a) Các giải pháp giảm ngập do mưa
 Kỹ thuật: nạo vét kênh mương, hầm ga, tu bổ các hệ thống cấp thoát nước, khơi thông
dòng chảy;
 Quản lý: tăng cường công tác quản lý về sông, kênh, rạch và kiểm tra giám sát việc thi
công hệ thống thoát nước, xử lý các nhà thầu chặn dòng thi công gây ngập trong khu
dự án.
(b) Các giải pháp giảm ngập do triều
 Lắp đặt và đưa vào vận hành 1.077 van ngăn triều; 29 trạm bơm với 43 máy bơm cố định và
di động cùng với việc vận hành đồng bộ các cống kiểm soát triều lớn, như: Bình Triệu, Rạch
Lăng, Bình Lợi, Nhiêu Lộc-Thị Nghè, xây tường tạm, tổ chức bơm ứng cứu.

9. KẾT QUẢ
So với chỉ tiêu đưa ra năm 2011 của UBND Thành
phố là xóa bỏ 58 điểm ngập, đến hết năm 2014,
Thành phố đã xóa 47 điểm ngập, tuy nhiên, lại có
33 điểm tái ngập và phát sinh thêm 29 điểm ngập
mới

10. KẾ HOẠCH HOẠCH HOẠT ĐỘNG CỦA
UBND THÀNH PHỐ TRONG THỜI GIAN TỚI
3 nhóm giải pháp chính:
 Quy hoạch: Với đặc điểm địa hình tự nhiên là nền đất thấp, hệ thống
thoát nước của thành phố bị ảnh hưởng nhiều bởi thuỷ triều nên việc
nghiên cứu giải pháp quy hoạch, tích hợp, ứng phó biến đổi khí hậu với
mục tiêu giữ đất trữ nước là giải pháp căn cơ để giải quyết thoát nước
cho thành phố;
 Đầu tư công trình: tiếp tục cải tạo, phát triển hệ thống thoát nước của
thành phố và nghiên cứu xây dựng các hồ chứa, điều tiết nước ở hạ lưu;
 Quản lý khai thác, vận hành: tiếp tục phát huy công tác duy tu, bảo
dưỡng hệ thống thoát nước đúng trọng điểm để phát huy hiệu quả hệ
thống thoát nước. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý các
trường hợp lấn chiếm sông kênh, rạch và hệ thống thoát nước; đảm bảo
hành lang bảo vệ để phục vụ công tác duy tu, nạo vét.

11. MỘT SỐ SÁNG KIẾN VỀ ĐA DẠNG SINH HỌC HỮU ÍCH TRONG
VIỆC GIẢM NGẬP TRONG THÀNH PHỐ
Nguồn: Theo báo cáo quy hoạch tích hợ để kiểm soát ngập Thành phố HCM của Thạc sỹ Hồ Long
Phi, Giám đốc trung tâm Quản lý Nước và Biến đổi Khí hậu (WACC) - Đại học Quốc gia thành phố
Hồ Chí Minh (trình bày tại Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước thành phố ngày 17
tháng 10 năm 2012),

12. KHU CÔNG NGHIỆP HIỆP PHƯỚC
 KCN Hiệp Phước được đặt ngay cạnh sông Nhà Bè,
nằm trong địa phận xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè
 Lợi thế của Khu công nghiệp Hiệp Phước là có hệ
thống sông bao bọc xung quanh tạo điều kiện phát triển
giao thông đường thủy, đường bộ nối với các khu vực
khác. Đây là điều kiện thuận lợi để xây dựng cảng, phát
triển công nghiệp, tuy nhiên
 Từ khi đi vào xây dựng cơ sở hạ tầng và các công ty
phát triển, nhiều tuyến đường xuống cấp nặng, thường
xuyên bị ngập sâu do thủy triều

13. TÌNH HÌNH TRIỀU CƯỜNG
 Diễn ra từ tháng 9 năm trước
đến tháng 2 của năm sau
 Trung bình một năm: 4 đến 5
đợt
 Đỉnh triều cường có xu hướng
tăng dần: năm 2013 và 2014 đã
xuất hiện đỉnh triều cường vượt
mức báo động III là 0.18 mét
(mức báo động III là 1.5 mét)
Năm
Đỉnh triều
lớn nhất
Ngày xuất
hiện
2009 1,56 m 20/9
2010 1,55 m 09/9
2011 1,58 m 25/11
2012 1,62 m 17/10
2013 1,68 m 20/10
2014 1,68 m 10/10
Nguồn: Tổng hợp từ Báo cáo tổng kết công tác phòng, chống, ứng phó
thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các năm từ 2009 đến 2014 của Ban chỉ
huy PCLB&TKCN Thành phố
Tất cả các đỉnh triều lớn nhất này đều được đo tại trạm quan trắc thủy
văn Phú An (sông Sài Gòn)

14. Năm Loại hình thiên tai Thiệt hại
2012
01 cơn bão số 1 (Pakhar xuất
hiện ngày 01 tháng 4 năm
2012)
Gây thiệt hại trên địa bàn 24 quận – huyện, làm chết 01 người; sập hoàn toàn
47 căn nhà; hư hỏng một phần 47 căn nhà, tốc mái 896 căn nhà và 01 chung
cư; hư hỏng 31 trụ sở công cộng (gồm: 18 trường học, 02 bệnh viện, 03 trụ sở
cơ quan, 02 chốt dân quân, 05 chợ, 01 di tích lịch sử tốc mái) và 119 phòng trọ;
chìm 13 chiếc ghe; ngã đổ 15 trụ điện, sạt lở 25 m bờ kênh, hư hỏng 85 hệ
thống điện, gãy nhánh 195 cây xanh, ngã đổ 575 cây xanh, thiệt hại 10.941 tấn
muối
04 đợt triều cường Vỡ 04 đoạn bờ bao với tổng chiều dài bị vỡ là 29 m tại quận 12, quận Bình
Thạnh và gây tràn bờ bao tại một số quận – huyện
08 đợt lốc xoáy và mưa giông
07 người bị thương; sập hoàn toàn 38 căn nhà, 02 nhà xưởng (kết hợp nhà ở);
tốc mái và hư hỏng 390 căn nhà và 04 dãy phòng trọ (22 phòng), hư hỏng 11
trường học và 05 trụ sở cơ quan, ngã đỗ 32 cây xanh, 04 trụ điện và 01 cầu
giao tổng của công trình điện trên địa bàn huyện Cần Giờ, huyện Bình Chánh,
quận 2, quận 7, quận 8, quận 9, quận Thủ Đức, quận Bình Tân và quận Bình
Thạnh
2013
Bão số 13 và số 15 đi vào
thành phố, gây mưa lớn trên
địa bàn thành phố
Tuy nhiên không gây thiệt hại đáng kể vì Thành phố đã có các biện pháp di dời
dân cư và cảnh báo tàu thuyền
05 đợt triều cường Vỡ 04 đoạn với chiều dài đoạn bờ bao bị bể là 24m gây ngập 25ha đất vườn
mai, ao nuôi cá và ảnh hưởng đến 576 hộ dân
12 đợt lốc xoáy và mưa giông
(tập trung chủ yếu trên địa bàn
huyện Bình Chánh, huyện Nhà
Bè, huyện Cần Giờ, quận 2,
quận 7, quận 9 và quận Gò
Vấp)
13 người bị thương; sập đổ 50 căn nhà; tốc mái hư hỏng một phần 433 căn
nhà, 05 trường học, 01 trụ sở cơ quan, 03 chốt dân phòng, 77 phòng trọ và 02
nhà kho, xưởng; hư hỏng 68 trụ điện và 02 hệ thống điện, ngã đổ 251 cây xanh.
2014
05 đợt triều cường Gây tràn bờ bao tại một số đoạn bờ bao có cao trình thấp, tuy nhiên không xảy
ra tình trạng bể bờ bao
07 đợt lốc xoáy và mưa giông
(trên địa bàn quận 9, quận 11,
quận Thủ Đức, huyện Củ Chi,
huyện Bình Chánh và huyện
Nhà Bè)
Chết 01 người; bị thương nhẹ 07 người; hư hỏng hoàn toàn 03 căn nhà; hư
hỏng một phần và tốc mái 94 căn nhà, 05 căn hộ chung cư, 01 nhà xưởng, 04
trường học và 01 trụ sở dân phố; hư hỏng 07 xe ô tô, 48 xe gắn máy; ngã đổ
131 cây xanh.