1. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A
Wprowadzenie do analityki sportowej
ze szczególnym uwzględnieniem
analizy gry w ujęciu jakościowym i
ilościowym
opracował: Kamil Wojkowski
2. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A
Źródła:
- własne doświadczenia: Arka Gdynia SSA, program TOP-Talent, działalność blogowa
- materiały szkoleniowe holenderskiej federacji piłki nożnej
- Futbol i statystyki (2014) Anderson Chris, Sally David
- Herr Guardiola (2014) Perernau Marti
- Mourinho. Za kulisami zwycięstw Pereira Luis Miguel, Luz Nuno
- Jurgen Klopp. Czarodziej z Dortmundu. Neveling Elmar
- Analiza piłkarska 2.0! Rozpoznanie, wiedza, zastosowanie Myszkorowski Jakub
- Guide to Analyzing Football Matches Osmanbasic Adin
- Handbook of Soccer Match Analysis: A Systematic Approach to Improving Performance
Carling Christhoper, Williams Mark, Reilly Tom
- prace analityków: Maciej Szymański , Andre Villas-Boas, Tom Payne, Rene Maric, Maciej
Laskowski, Andrzej Gomołysek, Michał Zachodny, Rob Carroll, Michael Cox, Colin Trainor,
Goncalo Feio, Miłosz Stępiński,
4. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A
Analityka
sportowa
Aspekt
medyczny
Aspekt
szkoleniowy
Aspekt
ekonomiczny
Aspekt
rywalizacji
Analityka zajmuje się zbieraniem, przetwarzaniem danych i formułowaniem
wniosków w obrębie danej dziedziny oraz tworzeniem metod ich
pozyskiwania i interpretacji w celu jej ciągłego rozwoju. !
5. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
Aspekt
szkoleniowy
przewidywanie nowych trendów
wyciąganie taktycznych
zachowań z działań technicznych
mikro
makro
Pytania: CO i JAK !
budowanie świadomości zawodników
[full screen]
6. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
Aspekt
szkoleniowy
Działania kluczowe:
świadomość sytuacji i celu (jak przeprowadzić skuteczny atak w danej chwili?)
czytanie gry = wyciąganie informacji z otoczenia (piłka, zawodnicy, wolne przestrzenie) i
przewidywanie wydarzeń na podstawie zgromadzonych danych
Jakie zalecenia do programowania zawartości szkoleniowych wyciągnąłem?
Działania sytuacyjne:
podanie na wolne pole
finalne podanie w światło bramki
głębia w rozgrywaniu (ustawienie w trójkącie/rombie)
pierwsze działanie otwierające przestrzeń do przeprowadzenia ataku
prowadzenie ataku wykorzystując międzystrefy i środek pola (zajęcie 3 pasów)
bycie aktywnym w akcji do momentu jej zakończenia
pierwsze podanie do zawodnika ustawionego w kierunku ataku
zminimalizowanie prowadzenia i gry 1v1 (priorytetowe podanie)
w ostatniej fazie przy opóźnionym kontrataku szukać możliwości gry w przestrzeni między liniami
dawanie wsparcia w kontrataku między liniami drużyny broniącej
zabezpieczenie kontrataku przed ewentualną stratą
wykorzystanie szerokości boiska w pierwszej fazie kontrataku
nie zatrzymywanie się podczas ataku
wykorzystanie wolnych przestrzeni bez piłki
zajmowanie pozycji w świetle bramki
7. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
Aspekt
rywalizacji
Identyfikacja mocnych i słabych
stron oraz szans i zagrożeń (SWOT)
przeciwnika
własnej drużyny
Pytanie: DLACZEGO !
budowanie świadomości zawodników
ArsenalKoncentracja na przyczynach , nie na skutkach
(problem wygranych meczów)
Arka
9. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
NAJWAŻNIEJSZE SĄ PROCEDURY
DOSTOSOWYWANE DO
POSIADANYCH ZASOBÓW!
Rodzaje raportów, terminy, zakres obowiązków
10. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
Mecz
Raport/Analiza Wnioski
Integracja z procesem
treningowym
Feedback/odprawa
Analiza
Mikrocykl
treningowyFeedback/odprawa
analiza bieżąca przebiegu
rozgrywki
sposoby analizowania
forma: ilościowa
(statystyczna) jako
wsparcie jakościowej
(opisowej)
wyciągane w oparciu o
przyjęty model gry i/lub
aktualną dyspozycję
projektowanie ćwiczeń
(zadań) treningowych wg
standardów przyjętej
metodologii i modelu gry
intelektualizacja procesu
treningowego
przekazanie zadań taktycznych oraz
wstępnych informacji i przeciwniku
forma: indywidualna oraz
drużynowa
trening kontekstu
(grupowy z zadaniami
indywidualnymi)
trening drużynowy
odprawy taktyczne przed
jednostkami treningowymi
analiza efektu
treningowego i
wyznaczenie zadań na
mecz
przekazanie zawodnikom
zadań w aspekcie
drużynowym i
indywidualnym
analiza gry przeciwnika
12. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
Co wpływa na zachowanie
zawodników?
CZYNNIKI STAŁE
Pozycja bramki
Pole gry ograniczone liniami
„Fazowość” piłki nożnej
Przepisy gry
Stan murawy boiska*
CZYNNIKI ZMIENNE
Stosowana taktyka
Czas gry
Emocje
Pozycja piłki
Pozycja zawodników
Wolne przestrzenie
Wytrzymałość fizyczna
zawodników
Przebieg spotkania
Atmosfera na stadionie
Wydarzenia poza boiskowe
Stan murawy boiska*
14. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
Zbieranie informacje poprzez odpowiedź na pytanie: jak i dlaczego
zespół zachowuje się w każdej z faz gry oraz w jakich
okolicznościach odbywać/odbywał będzie się mecz?
15. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
PODSTAWOWE INFORMACJE
Na jakiej podstawie analizujemy grę drużyny (dobór materiału, wywiad środowiskowy)?
Jakie są wyniki osiągane przez drużynę w ostatnich meczach? Jakie kryterium ważności miał każdy z tych meczy?
Jakim składem osobowym dysponuje drużyna? Jak prezentuje się aktualna forma oraz ogólna charakterystyka poszczególnych
zawodników?
Jakie czynniki zewnętrzne wpływają na rozegranie meczu (np. derby, lider, historia oraz stan murawy, nasłonecznienie boiska, jakość
podróży, atmosfera na stadionie, warunki atmosferyczne w czasie trwania meczu)?
Jak wygląda ustawienie początkowe? Czy ustawienie zmienia się w zależności od fazy gry oraz jak ustawienie obu drużyn wpływa
na siebie w teorii i praktyce?
Jak ustawia się cała drużyna? Wysoko czy głęboko, szeroko czy wąsko? Jaki styl gry prezentuje drużyna? Aktywny – stara się przejąć
inicjatywę czy pasywny – wyczekuje na możliwość przeprowadzenia kontrataku?
Jak wygląda ustawienie drużyny w szerokości i długości boiska? Jak zawodnicy wpływają na ustawienie drużyny i przeciwników?
Charakterystyka kluczowych zawodników
16. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
FAZA ATAKU
CEL: DEZORGANIZACJA DEFENSYWY PRZECIWNIKA I STWORZENIE
SZANSY STRZELECKIEJ
BUDOWANIE ATAKU OD TYŁU
PROGRESJA W POLU
TWORZENIE SZANS STRZELECKICH I
FINALIZACJA
Jak wygląda budowanie ataku od tyłu przez bramkarza? Jacy zawodnicy biorą udział w tej
fazie? Jaka jest rola bramkarza w atakowaniu?
Jak drużyna próbuję rozbić defensywę? Czy ich ustawienie w szerokości jest
odpowiednie? Czy może stoją zbyt wąsko? Czy przemieszczają piłkę szybko czy
wolno?
Czy w drużynie występuje powtarzająca się współpraca w małych grupach? (np.
dwójka napastników, trójka środkowych pomocników) Jak zawodnicy rotują się na boisku,
jakie strefy zajmują?
Jak drużyna próbuje przedrzeć się przez linie obrony? Czy preferują krótkie podanie
czy długie piłki? W jaki sposób drużyna chcę zdobyć SBZ?
Czy widać jakieś stałe tendencje przy wykonywaniu zagrań w ostatniej fazie ataku
np. długa piłka na dalszy słupek z lewej strony na lepszą nogę napastnika?
17. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
FAZA OBRONY
CEL: OGRANICZENIE ZDOBYWANIA POLA PRZEZ PRZECIWNIKA I
DĄŻENIE DO ODBIORU
PRZECIWDZIAŁANIE
BUDOWANIU ATAKU
ZABEZPIECZENIE
DRUGIEJ LINII
PRZECIWDZIAŁANIE TWORZENIU
SZANS I FINALIZACJI
Jak ustawiona jest linia obrony? Wysoko czy głęboko?
Jak wąsko ustawia się zespół zarówno w szerokości jak i długości pola? Czy
zostawiają miejsce pomiędzy liniami? Którzy zawodnicy mają problem z właściwym
ustawieniem?
Czy drużyna zakłada pressing czy czeka na przeciwnika, blokując linie podania? Czy próbuje
wypychać przeciwnika w boczne sektory, czy w stronę zagęszczonego środka pola?
Czy cały zespół (duża ilość zawodników) zakłada pressing (jaki?) czy robią to
pojedynczy zawodniczy, a reszta blokuje możliwe linie podania (pressing strefy)?
Czy zawodnicy mają tendencję do opuszczania swoich stref? Kto odpowiada za asekurację
poszczególnych zawodników? Jak wygląda zabezpieczenie SBZ?
Czy zawodnicy grają dobrze w powietrzu? Jak zachowują się podczas zbierania drugich
piłek?
18. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
FAZA PRZEJŚCIA OFENSYWNEGO
CEL: JAK NAJSZYBSZE STWORZENIE SZANSY STRZELECKIEJ
ODBIÓR W 1. TERCJI
ODBIÓR W 2. TERCJI
ODBIÓR W 3. TERCJI
Czy zespół potrafi skutecznie kontratakować? Jak najczęściej wygląda ta faza? Czy
zawodniczy starają się jak natychmiastowo wykorzystywać wolne, niezorganizowane
przestrzenie czy może szukają konkretnego zawodnika?
Które strefy najczęściej są niezorganizowane i otwarte do ataku patrząc od strony
drużyny broniącej? Czy zespół kontratakujący potrafi wykorzystać te strefy?
Czy drużyna preferuje kontratak angażujący duża ilość zawodników czy bardziej
polega na dobrej, szybkiej współpracy 2-3 zawodników?
Jak drużyna radzi sobie pod pressingiem, gdy odzyskuje piłkę (strefa pressingu
drużyny broniącej)? Czy próbuje grać krótkimi podaniami czy od razu wprowadza
piłkę górnym zagraniem?
19. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
FAZA PRZEJŚCIA DEFENSYWNEGO
CEL: JAK NAJSZYBSZE ODBUDOWANIE ORGANIZACJI DEFENSYWNEJ
STRATA W 1. TERCJI
STRATA W 2. TERCJI
STRATA W 3. TERCJI
Czy po stracie piłki starają się ją szybko odzyskać czy jak najszybciej dążą do
zorganizowania defensywy na własnej połowie? Jakie role mają określeni zawodnicy? Czy
zachowanie zmienia się w zależności od strefy odbioru?
Jak wygląda organizacja defensywy po stracie? Czy drużyna zostawia wolne strefy do
przeprowadzanie ataku?
Jak zachowuje się drużyna po stracie piłki w niebezpiecznych strefach? Czy po
stracie piłki drużyna ustawia linię obrony głęboko, a najbliżsi zawodnicy opóźniają
atak przeciwnika czy może próbuje złapać atakujących na spalonym?
Jak agresywny jest pressing po stracie piłki? Czy 3-4 zawodników automatycznie
próbuje odebrać piłkę (zamknąć strefę) czy raczej jeden zawodnik stosuje pressing, a
reszta drużyny organizuje blok defensywny?
Jak szybko drużyna przeciwna reaguje na stratę? Ile czasu zabiera im zmiana
nastawienia z gry ofensywnej na defensywną?
20. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
FAZA „MARTWEJ GRY” - SFG
Jak drużyna zachowuje się podczas bronienia SFG?
Ilu zawodników stoi w murze i jak się zachowują?
Czy pozostawiają zawodników bez krycia poza polem
karnym?
Ilu zawodników jest przygotowanych do kontrataku?
Czy bramkarz zachowuje się pewnie?
Czy drużyna preferuje krycie strefowe, indywidualne czy
mieszane?
Jak drużyna zachowuje się po wygraniu „pierwszej
piłki”?
Czy drużyna zawsze jest zorganizowana przy wrzutach z
autu?
Jak drużyna zachowuje się podczas rozgrywania SFG?
Jak drużyna rozpoczyna grę od środka boiska?
Jak wykonują rzuty od bramki? Czy bramkarz wprowadza piłkę długim
zagraniem czy wznawia krótko do obrońców? W jakie strefy boiska
zagrywana jest długa piłka? Czy bramkarz szuka konkretnego
zawodnika?
Jakie zachowania prezentują poszczególni wykonawcy SFG? Ilu
zawodników znajduje się w polu karnym, ilu poza polem karnym, a ilu
zabezpiecza kontratak? Czy drużyna po nieudanym SFG dobrze broni
kontratak? W jaki sposób rozgrywają piłkę przy SFG? Czy drużyna
agresywnie stara się atakować tzw. „drugie piłki”?
Podczas rzutów rożnych, czy drużyna preferuje krótkie rozegranie czy
długą piłkę? Czy długa piłka grana jest na krótki czy na długi słupek?
Czy istnieje pewien schemat rozgrywania rzutów z autu i innych SFG?
21. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
NAWET NAJLEPSZA ANALIZA NIC NIE DA
JEŚLI NIE POTRAFIMY „SPRZEDAĆ” JEJ
ZAWODNIKOM
[ODPRAWA VS WISŁA PŁOCK]
23. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
CO NAM MÓWIĄ STATYSTYKI?
Procentowe posiadanie piłki?
Ilość uderzeń na bramkę?
Ilość podań?
Ilość pokonanych kilometrów?
24. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
CO NAM MÓWIĄ STATYSTYKI 2.0?
Procentowe posiadanie piłki w konkretnej strefie boiska?
Ilość uderzeń z możliwością powodzenia (strefa/jakość)?
Ilość podań zdobywających pole/kluczowych/utrzymujących?
Ilość pokonanych kilometrów w konkretnym tempie?
25. Gdańsk, 14.12.2014
Kurs trenerski UEFA A: Analityka sportowa
ANALIZA ILOŚĆIOWA JAKO
WSPARCIE ANALIZY
JAKOŚCIOWEJ, PRZYNAJMNIEJ
NA RAZIE