Brand, Licensing & Media Magazine in Turkey...

1. LICENSETIME
YIL: 2 SAYI: 5 İLKBAHAR 2013 KDV Dahil: 7.50 TL MARKA, LİSANS & MEDYA DERGİSİ
ŞEHRİN YENİ KEDİSİ...
ISSN 2146-8028
©2013 YUKO SHIMIZU / TACT. C. INC.

2. Domo © NHK-TYO 1998–2013. Domo Animation © Domo Production Committee.
©2013 YUKO SHIMIZU / TACT. C. INC.
All rights reserved. Licensed by Big Tent Entertainment.
Türkiye Lisans Hakları ‘Lisans Medya’ Tarafından Verilmektedir.
LisansMedya
brand, media and licensing agency
© 2013 Bean World e.K. All Rights Reserved. © Copyright Withit Licensing 2013. All Rights Reserved.

4. EDİTÖRDEN
İLKBAHAR’13
LICENSETIME MARKA, LİSANS & MEDYA DERGİSİ
Sosyal Medyadaki KAOS…
Her ne kadar stratejik iletişim alanında süreci sosyal medya değil, dijital iletişim
kolaylıklar ve düşük maliyetli çözümler adı altında başlatmak ve buna göre
sunsa da, işleri karıştıran birçok farklı planlama oluşturmaktır. Kısacası sosyal
platformlar gün yüzüne çıkmakta. En medya; SEO, SEM, landing web siteleri,
önemlisi de Marka ve Reklam verenlerin online monitoring, mobil tüketiciler için
düştüğü hataların ortak bir paydada mobil içerikler entegrasyonu yapılma-
buluşması. “günlük ne kadar tweet dan tek başına hiçbir şey ifade etmez ve
atmalıyız?”, “ne kadar post yayınlama- işe yaramaz. Aksine markayı bir yıkıma
lıyız?”, “hangi bloglara neler yazmamız sürükleyebilir.
gerekiyor?” gibi sorular, sosyal medya
yönetenlerin cevabını bulmaya çalıştığı Son olarak bu mecrada da rekabetin
ve bu doğrultuda yaptığı yanlışların birer olduğu unutulmakta ve en düşük bütçey-
etkisidir. le yüksek gelirler elde etme beklentisi de
yapılan yanlışlardan biri. Birçok mecra-
Esasında hedef belli; ürünü veya hizmeti da olduğu gibi sosyal medyada da bu
ön plana çıkarmak. Deyim yerindeyse sürecin doğru ve iyi yönetilmesi ile birlikte
“Markayı Tüketiciyle Konuşturmak”. Yani maliyetinin ve bütçelerinin de iyi belir-
tüketiciye sunulan ürünün yenilik taşıdığı- lenmesi gerekir. Dijital İletişim kanalları
nı, farklı olduğunu ve kolaylık sağladığını ile entegre yürütülen bu süreçte başarılı
ya da hizmette en iyi müşteri deneyimini olmamak için hiçbir neden olamaz. Doğ-
yaşatmak adına beklenenin üstünde bir ru analizlerin yapılması, iyi bir etkileşimin
değer oluşturmak. sağlanması ve strateji belirlerken yapılan
yatırımın kâra dönüşeceği zamanın iyi
Sosyal medyadaki düzensizliğin bir diğer hesaplanması gerekir.
nedeni de karar mekanizmalarının za-
yıflığı. Süreci yöneten ekibin veya kişinin, 1. yılını kutladığımız License Time Dergisi
karar doğrultusunda yapması gereken, ekibi olarak başarılı ve bol kazançlı günler İŞ ORTAKLARI
ulaşılmak istenen nokta ve bu doğrultu- diliyoruz.
da izlenecek taktikler. En önemlisi de bu
İMTİYAZ SAHİBİ
LICENSETIME
/ OWNER
LisansMedya
Lisans Medya Yayıncılık Reklam
Pazarlama Dağıtım ve Dış Tic. Ltd. Şti. adına
marka, medya ve lisans ajansı MARKA, LİSANS & MEDYA DERGİSİ
M.Esat YALVAK
İzzettinbey Cad. Atalar Sok. No: 15/1 34696
Üsküdar - İstanbul - Türkiye
+90 (216) 532 78 11 GENEL YAYIN YÖNETMENİ REKLAM VE PAZARLAMA MÜDÜRÜ
www.licensetime.com
M.Esat YALVAK eyalvak@licensetime.com Sezai ÜNYAL sunyal@licensetime.com
YIL: 2 SAYI: 5 İLKBAHAR 2013
ISSN: 2146-8028
YAYIN TÜRÜ: SÜRELİ YAYIN
YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ İÇERİK EDİTÖRÜ
Baskı İhsan YALVAK iyalvak@licensetime.com Enes AYDEMİR eaydemir@licensetime.com
Esen Ofset Matbaacılık San. ve Tic. A.Ş.
Tel: +90 (212) 549 25 68
DAĞITIM MARKA YÖNETMENİ REDAKSİYON
Dünya Süper Dağıtım A.Ş.
www.dunya.com Ö. Özlem GÜLMEZ ogulmez@licensetime.com Kübra UÇAR kucar@licensetime.com
4

6. İÇİNDEKİLER
İLKBAHAR’13
56
8 TÜKETİCİLER HANGİ MARKALARI
BAŞARILI BULUYOR?
Türkiye’nin en büyük online araştırma şirketi
DORinsight tarafından “2012 yılı Tüketici
Değerlendirmeleri Araştırması” gerçekleştirildi.
14 2013 YILINDA KOBİ’LERİ
HANGİ TEHDİTLER BEKLİYOR?
Symantec teknolojik gelişmelerle birlikte giderek artan
tehditlerin 2013 yılındaki durumunu inceledi ve gelecek
yıla dair tahminlerini paylaştı.
28
24 KURUMLARIN SOSYAL MEDYA
ALGISI PAZARLAMA ODAKLI
Kurumların sosyal medya kullanımlarını irdeleyen
araştırma raporu; Türkiye’de sosyal medya algısının
“pazarlama iletişimi odaklı ” olduğunu ortaya koyuyor.
32 DİJİTAL PAZARLAMA İLETİŞİMİ
SEKTÖRÜ BÜYÜYOR
IAB Türkiye 2012 Dijital reklam yatırımları raporuna
46
göre, sektör %30 büyüyerek 1 milyar TL sınırına
dayandı. 943 milyon TL’yle toplamda aldığı pay %18
oldu.
DEĞİŞİMİN ADI:
50 BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE ‘SEO’
Search Engine Optimization; “ İnternet ortamında var
DİJİTAL
MÜŞTERİ
olabilme ”, yani arama motorlarında üst sıralarda yer
52
alma da diyebiliriz.
86 360° MARKA PAZARLAMA VE
LİSANSLAMA STRATEJİLERİ
Markanızı daha üst seviyelere taşımak için lisanslama
yöntemi ile markanızı büyütecek metotları sizler için
sıraladık. 70
90 TV’DE YENİ BİR KAVRAM:
OTT TV
Son dönemlerde oldukça sık duymaya başladığımız
yeni bir kavram var: OTT (Over-the-top) TV. Kısaca,
video içeriklerin, internet üzerinden son kullanıcıların
66
çevrimiçi cihazlarına taşınmasına deniyor.
6

7. 10. YILINI KUTLAYAN ANGEL CAT SUGAR
ŞİMDİ TÜRKİYE’DE!
facebook.com/heartacs
LisansMedya twitter.com/angelcatsugarTR
brand, media and licensing agency ©2013 YUKO SHIMIZU / TACT. C. INC.
Türkiye Lisans Hakları ‘Lisans Medya’ Tarafından Verilmektedir.

8. ARAŞTIRMA
İLKBAHAR’13
TÜKETİCİLER HANGİ MARKALARI
BAŞARILI BULUYOR?
Türkiye’nin en büyük online araştırma şirketi DORinsight tarafından “2012 yılı Tüketici Değerlendirmeleri
Araştırması” gerçekleştirildi.
Geçtiğimiz yıl Aralık ayında yapılan araş- Bunu, yüzde 16 ile Arçelik, yüzde 15 ile Kırmızı et kategorisinde Pınar yüzde 15
tırma 75 ilden yüzde 50’si kadın, yüzde Arzum izliyor. Vestel ve Arnica reklamla- ile ilk sırada. Bunu yüzde 13 ile Banvit
50’si erkek 1639 tüketicinin katılımı ile rı ise yüzde 10’arlık bir beğeni oranıyla takip ediyor. Yüzde 8’erlik başarılı bulun-
gerçekleştirildi. Araştırmaya katılan tü- dördüncü ve beşinci sıradalar. ma oranlarıyla Maret ve Şahin Sucukları
keticilere göre; bu yıl TV reklamlarıyla en üçüncü ve dördüncü sıradalar. Bunları
çok akıllarda kalan marka yüzde 15 ile Atıştırmalık/Çerez grubunda ise Doritos yüzde 6 ile Aytaç takip ediyor.
Turkcell. Turkcell’i, yüzde 5 ile Vodafone yüzde 27 ile birinci, Lay’s yüzde 24 ile
ve Avea takip ediyor. Ardından yüzde 4 ikinci sırada. Ruffles yüzde 7 ile Chee- Kırmızı et kategorisinde de, tıpkı beyaz
ile Coca-Cola ve Ülker, yüzde 3 ile Pınar, tos yüzde 6 ile Tadım ise yüzde 5’le ta- ette olduğu gibi, Banvit’i başarılı bulan-
Arçelik ve İş Bankası sıralanıyor. kip ediyor. Çikolata kategorisinde Ülker lar genellikle 35-44 yaş arası grup. Şahin
reklamları yüzde 40 ile birinci. Ülker’i, Sucukları ise Pınar’ın aksine, gençlere
Yüzde 25 ile Hepsiburada.com 2012 yı- yüzde 21 ile Eti ve yüzde 18 ile Nestle, doğru gidildikçe başarı oranı yükseliyor.
lının en başarılı bulunan online alışveriş takip ediyor. Makarnada ise Nuh’un An-
sitesi. Hepsiburada.com’u, yüzde 18 ile kara Makarnası yüzde 28 ile birinci, Filiz Reklamlarıyla başarılı bulunan içe-
Markafoni, yüzde 14 ile Gittigidiyor.com yüzde 20 ile ikinci. Bunları yüzde 8’erlik cek markası yüzde 33 ile Coca-Cola.
takip ediyor. Trendyol yüzde 9, Morhipo başarılı bulma oranlarıyla Barilla ve Pas- Bunu yüzde 9 ile Uludağ takip ediyor.
yüzde 7, Yemeksepeti ise yüzde 5’lik be- tavilla takip ediyor. Pepsi’nin oranı yüzde 8. Cappy yüzde 6,
ğeni oranlarına sahip. Dimes ve Fanta ise yüzde 5’erlik başarılı
Bisküvi kategorisinde ise Eti yüzde 45 ile bulunma oranına sahip.
Giyim alanında en başarılı bulunan birinci, Ülker yüzde 43 ile ikinci sırada,
reklamlar yüzde 4 ile de Biscolata üçüncü sırada. Tüketicilere göre bu yılın en başarılı
Bu yıl giyim alanında yüzde 22 ile en çok Süt ve süt ürünlerinde ise Pınar reklam- kampanyası
Mavi’nin reklamları beğeniliyor. Bunu, ları yüzde 39 ile zirvede. Bunu yüzde 23 Tüketicilere göre bu yılın başarılı kam-
yüzde 18 ile DeFacto takip ederken, LC ile Sütaş takip ediyor. Ülker İçim yüzde panyasını yüzde 8 ile Turkcell gerçek-
Waikiki ve RodiMood yüzde 10’luk bir 10, SEK ise yüzde 7’lik bir kesimce rek- leştirdi. Bunu yüzde 5 ile Avea ve yüzde
kesim tarafından başarılı bulunuyor. lamları en başarılı bulunan firma. Hazır 3’erlik oranlarla Coca-Cola ve Vodafone
Kiğılı’nın reklamları ise yüzde 5’le ilk çorba reklamlarında ise Knorr yüzde takip ediyor. Tüketiciler bu yıl yüzde 10
dört markayı takip ediyor. Dayanıklı tü- 66 ile ilk sırada. Ülker Bizim Mutfak ise ile billboardlarda en çok Turkcell marka-
ketim malları kategorisinde tüketicilere Knorr’u yüzde 13 ile takip ediyor. Beyaz sını gördüklerini belirtiyorlar. Turkcell’i
göre en başarılı reklamlar yüzde 28 ile et ürünlerinde reklamları en çok beğe- yüzde 4 ile Vodafone ve yüzde 3 ile Avea
Arçelik’e ait. Arçelik’i, yüzde 15 ile Sam- nilen marka yüzde 28 ile Banvit. Yüz- ve DeFacto takip ediyor. Ülker, Mango,
sung, yüzde 14 ile Vestel ve yüzde 13 ile de 13 ile Şen Piliç ikinci sırada. Bunları Samsung ve Coca-Cola ise yüzde 2’lik
Bosch izliyor. Küçük ev aletleri katego- yüzde 7 ile Bey Piliç, yüzde 6 ile CP Piliç oranlarla bu markaların ardından geli-
risinde Tefal yüzde 17 ile birinci sırada. ve yüzde 5 ile Keskinoğlu takip ediyor. yorlar.
8

9. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
19

10. ARAŞTIRMA
İLKBAHAR’13
YENİ TREND
“BAKİRE TÜKETİCİ”
Günümüzde tüketicilerin hayatında her gün sayısız ilk deneyim yaşanıyor. Asıl soru şu, sizinle mi? Tüketim
ürünleri alanında pazara sunulan yeniliklerin baş döndürücü hızı, yeni çıkan bu ürün, hizmet, uygulama,
deneyim ya da markaların birçoğuna aşina olmayan tüketicileri VIRGIN CONSUMER (Bakire Tüketici) haline
dönüştürüyor. Ancak Bakire Tüketiciler bu yeniliklerden ürkmek bir yana, bütün bu yeni markaları ürün, hizmet
ve deneyimleri denemek için her zamankinden de istekliler. Özellikle kendilerine sunulan ürün ve hizmetler
zahmetsiz, basit, kolay, anlaşılabilir ve elbette eğlenceli olduğu sürece…
NEWISM
şirketin meydana getirdiği çılgın seçe-
nekler arasında gezinip seçim yapmak
durumunda... Örnekleri daha da arttır-
#1 HEVESLİ BAKİRELER:
Yeni olana duyulan arzu daha önce hiç
“Bakire Tüketici” trendini tetikleyen mak mümkün. bu kadar güçlü olmamıştı...
tüketici trendi.
Kısaca NEWISM’i özetlemek gerekirse: NEWISM yalnızca inovasyonun hızlan-
VIRGIN CONSUMER trendinin arkasın- genel olarak artan bağlantısallık, kü- masıyla değil, tüketicinin yeniye karşı
da yatan temel etken ne mi? NEWISM. reselleşme, pazara giriş engellerinin olan iştahının benzersiz şekilde artma-
yıkılması ve tasarım ve üretimin de- sıyla da ilgili. Basitçe, olan şu:
Bugün, Dubai’den Kanada’ya kadar, tü- mokratikleşmesi gibi olağan şüpheliler
keticiler buzdolabı mıknatısından piz- sayesinde, tüketiciyle buluşan inovas- Piyasada hüküm süren hiper-rekabet
za siparişi verebiliyor, 3D baskı tekno- yon sayısı ve buluşma hızı benzersiz ‘yeni’ iddiasını bir takım demode mar-
lojisi sayesinde ev aletlerini kendileri şekilde arttı. Bu da bizim Bakire Tüketi- kaların tekelindeki eski bir pazarlama
üretebiliyor ve tren istasyonundaki sa- ci olarak adlandırdığımız yeni bir tüke- taktiği olmaktan çıkardı. Yeni ürün ve
nal marketten alışveriş yapabiliyorlar. tici tipinde bir patlamaya neden olmuş hizmetler artık gerçekten de - eğer
Tüketiciler bugün Çinli lüks moda mar- durumda: ne kadar deneyimli olurlarsa varsa – oturmuş alternatiflerden çoğu
kaları, sosyal kredi kartları ve ultra-şef- olsunlar, her an tonlarca yeni ürün ve zaman daha şaşırtıcı ve daha kullanışlı
faf suşi mutfakları dünyasında yaşıyor. markayla ilk kez karşılaşmak durumun- ve bu yüzden de daha iyi olarak kabul
da kalan tüketiciler. görmekte. Diğer yandan, tüketicilerin
Günümüz tüketicileri, her ay Apple markalardan dürüstlük beklemesi yö-
uygulama mağazasına eklenen 19,000 Şimdi de, Bakire Tüketiciler üzerine nündeki mega trend (ki kötü bir mira-
yeni uygulama, 2012’de Kickstarter düşünürken (nihai tüketiciye yönelik sın etkisini taşımayan yeni markalar bu
üzerinden crowdfund edilen 18,000 ürün veya hizmetler üreten bir marka trende herkesten çabuk uyum sağlaya-
proje, yalnızca Çin’deki inovasyonlara ya da bu markaya hizmet veren bir bilir) gösteriyor ki yeni markalar çoğu
verilmiş olan yeni 1.2 milyon patent ajans iseniz) aklınızda tutmanızı öner- zaman tarihe geçmiş muadillerinden
ve İngiltere’de 2012’de açılmış 480,000 diğimiz bir iki noktaya geçelim: daha güvenilir veya itibarlı.
10

11. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
Son olarak, tüketicilerin sayısız öneri
ve değerlendirmeye kolayca ulaşma-
sını sağlayan F-Factor ve Transparency
#2 DENEYİMLİ BAKİRELER:
İlk deneyim için bile standartlar yüksek...
Tüketicilerin tümü her zaman VIRGIN
mi? Tabi ki değil. Markaların sürekli bir
bakire zihniyeti mi benimsemesi ge-
Triumph (Şeffaflığın Zaferi) trendleri rek? Hayır. Kaçınılmaz karşı trend aynı
sayesinde yeni olanı denemek artık VIRGIN CONSUMER’lar belli bir ürü- ürünün gelenekselini sunan oturmuş
onlar için neredeyse sıfıra yakın bir risk ne alışık olmayabilir ancak bu onların markaların geçerliliğini sonsuza dek
taşıyor. İşte tüm bu gelişmeler saye- cahil ya da saf olduğu anlamına gel- koruyacağını gösteriyor.
sinde tüketicilerin büyük bir bölümü miyor. Tersine: tüketim toplumunda
‘yeni’ olanın hayatlarını her yönden iyi- geçirdikleri yıllar sayesinde VIRGIN VIRGIN zihniyetini benimsemenin
leştireceğine tamamen ikna olmuş du- CONSUMER’ların her biri tüketicilik ko- yolu:
rumda. Bu duruma paralel, nerdeyse nusunda uzman. Bu da demek oluyor
saat başı çıkan yeni ürün ve hizmetle- ki daha önceki Trend Briefingler’de de- 1-Kolay Olun
rin içine dalmak, bunları denemek, de- ğişen tüketici beklenti ve tutumlarına
neyimlemek ve tecrübe etmek isteyen ilişkin söylediklerimiz geçerliliğini ko- Sektör kurallarından ve (tanınmış bir
hevesli VIRGIN CONSUMERS sayısı da ruyor. markaysanız) ürün tekrarlarından vaz-
elbette her geçen gün artmakta. geçerek ürününüzü sıfırdan yeniden
VIRGINS iyi hizmeti – hatta daha da hayal edin ve kurgulayın. Ürününüz tü-
iyisini, Servile Brands (Hizmetkâr keticinin şu anki yaşamı için anlam ifa-
Markalar)’ı gözünden tanıyor. Ve söy- de etmeli ve kutudan çıktığı gibi kulla-
lemeye gerek yok markalardan -ahlak nıma hazır ve nazır olduğu anlaşılmalı.
kuralları, iş süreci, hatta mali konular-
da- Full Frontal şeffaflık ve topluma VIRGIN BRANDS Lytro’nun, fotoğra-
geri verme konusunda Generation G fı çektikten sonra odaklanabilen bir
(Generosity) yaklaşımı bekliyorlar. kamera çıkararak fotoğraf çekimini
VIRGIN’ler için nasıl kolaylıklaştırdığına
EMERGING VIRGINS: “Gelişmekte Olan bakın. Veya ısı ayarlayıcılarını anlaşıla-
Bakireler” bilir, seksi ve sürdürülebilir hale geti-
ren Nest’i örnek alın.
Gelişmekte olan pazarlardaki, tü-
ketimin bazı yönlerine gerçekten
(veya neredeyse) yabancı bazı VIRGIN
CONSUMER’lar bu duruma istisna teş-
kil etmekte.
Ernst & Young’a göre, 2025 itibariyle,
ekonomisi gelişmekte olan şehirlerde-
ki 1 milyar insan, harcanabilir yıllık geli-
ri 3,600 USD olarak tanımlanan küresel
tüketici sınıfına katılacak.
Sadece teknoloji sektörüne bakın
(NEWISM’in etkisini en çok gösterdiği Sırada Ne Var?
alan): 2012 ortalarında Ouya games Bir VIRGIN’i baştan çıkarmak için VIR-
console Kickstarter’da tanıtımının ar- GIN zihniyetini benimsemenizi gerek-
dından 24 saatten az bir zamanda 1,2 tirir (bu kadar ima yeterli mi?). Bu kural
milyon USD yatırım toplamayı başardı. herkes için geçerli olmakla beraber,
Bu sırada, Kasım’da, yeni iPad 4 ve iPad VIRGIN BRANDS (Bakire Markalar) için
Mini üç günde 3 milyon adet sattı. El- bunu başarmanın çok daha kolay ol- 2012’de büyük markalar da VIRGIN gibi
bette bunlar tam dört ay önceydi: şu duğu açık: yani eski yöntemlerin ağır- düşündü: Nike+ Fuelband’e bakın, gün
anda teknoloji blogları Ocak 2013’de lığı altında ezilmeyen start-up’lar için. boyu aktivite takibini kolaylaştıran - gi-
CES’de duyurulan Panasonic’in Ultra- Ama tabi ki oturmuş markalar da her yilebilir cihaz ve online platformdan
HD 4K tablet haberiyle çalkalanıyor. zaman VIRGIN gibi düşünmeyi dene- oluşan- bir servis tasarladı. Microsoft
Veya Samsung’un esnek ekranlı pro- yebilir. Tüm diğer trendlerde de oldu- ise yirmi yıllık kullanıcı deneyimini
totip akılı telefonu haberleriyle. Ya da ğu gibi, ‘ya hep ya hiç’ yerine ‘bir de hiçe sayarak, Windows 8 ile dokunma-
Huawei Ascend Mate 6.1-inch phablet böyle bir şey varmış’ bakış açısından tik karo ara yüzüne dönerek VIRGIN
ile. Ve bu böyle sürüp gidiyor. düşünün. CONSUMERS’ın hizmetine sundu.
11

12. ARAŞTIRMA
İLKBAHAR’13
EMERGING VIRGINS’den medet uman Kısacası, ister yeni kurulmuş bir start-
tanınmış markalar için de marka anla- up, ister geleneksel bir marka olun,
tımı tabi ki çok önemli: Volkswagen’in, NEWISM’in tüketimciliği ışık hızına yak-
geçmişte VW markasıyla hiç tecrübesi laştırdığı günümüzde, şunu aklınızdan
olmayan Çinli VIRGINS ile Phaeton lu- çıkarmayın: ürün veya hizmetlerinizin
xury vehicle’ın VW’in üretim geleneği- geniş kitleler tarafından sevilip kulla-
ni ve Almanya’nın Saxony bölgesiyle nılmasını istiyorsanız, bunlar VIRGIN
2-Markanızı Anlatın olan bağlarını anlatan web sayfası için zihniyetini yansıtmak durumunda. VIR-
yaptığı kooperasyona göz atın. GIN CONSUMERS’a nasıl hizmet eder-
Temel sorulara cevap veren kampan- seniz edin, unutmayın: özel olsun. Ne
yalar düşünün: 3-Sadakat İstemeyin de olsa ilk seferleri…
Siz kimsiniz? Bir zamanlar uzun süreli ilişki peşinde
Sizi farklı kılan ne? olan çoğu VIRGINS, artık tek gecelik
Markanız onu tercih eden tüketicilerle ilişkiyi tercih ediyor. VIRGIN’lere ürün-
ilgili ne söylüyor? lerinizi satmak yerine, onlara kişisel-
leştirme ve kiralama şansı vererek on-
Tüketicilerin tamamı için yeni olan ları şımartmaya bakın. Tasarım moda
VIRGIN BRANDS için bu bir zorunlu- kiralama platformu thesixosix veya
luk: Mart 2012’de yeni kurulan Galli BMW’nin kısa süreli araba kiralama gi-
kot markası Hiut Denim’in, kendini rişimi DriveNow gibi oturmuş marka
Galler’in Cardigan şehrindeki kot üreti- örneklerinden feyiz alın ve sadece satış
mi tarihi ve geleneğiyle ilişkilendirmek yapmak yerine VIRGIN’lerin ürününüze
için ‘Şehrimiz yeniden kot pantolon erişimini nasıl sağlayacağınızı düşü-
üretiyor.’ mesajını nasıl kullandığına nün.
bakın. Kaynak: trendwatching.com/tr
12

13. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
19

14. ARAŞTIRMA
İLKBAHAR’13
2013’TE KOBİ’LERİ
HANGİ TEHDİTLER BEKLİYOR?
Symantec, teknolojik gelişmelerle birlikte giderek artan tehditlerin 2013 yılındaki durumunu inceledi ve
gelecek yıla dair tahminlerini paylaştı. Hayatımızda giderek daha çok yer kaplayan mobil cihazlar ve bulut
teknolojileri yıkıcı tehditleri de beraberinde getiriyor.
2012 yılı, bilgisayar korsanlarının KO- kadar bu model gerçek hayattaki kaçırıl- Hatta ülkeler arasında politik “mesajlar”
Bİ’leri, daha büyük ve daha kazançlı he- ma olaylarındaki kısıtlamalarla karşılaş- da dijital dünya üzerinden gönderilecek.
deflere giderken bir basamak taşı olarak sa da kurbanlardan para sızdırmak için Bireyler ve sivil örgütler arasındaki ça-
gördükleri bir yıl olarak anılacak. 2012 geliştirilen başarılı bir yöntem. Üstelik tışmalardan ötürü kaynaklanan pek çok
yılının ilk ayında 250 kişinin altında ça- siber suçlular şimdi fidyeler için online saldırının bu yıl artış göstermesi bekleni-
lışana sahip kurumlara yapılan saldırı- ödeme yöntemlerini de kullanıyorlar. yor. Bu tip saldırıların en çok karşılaşılan
lar, tüm yıl boyunca yapılan saldırıların Symantec’in yakın zamanda gerçekleş- örneği hacker gruplarının belirli kişiler
yüzde 36’sına denk geliyor. Symantec tirdiği bir araştırmaya göre fidye ücretle- ve kurumlar tarafından desteklenmesi
ayrıca, KOBİ’ler arasında “tesadüfî giri- ri 460 dolara kadar çıkabiliyor. Yakın ge- oluyor.
şimci” olarak anılabilecek bazı KOBİ’ler lecekte kurbanlardan sızdırılan paraların
arasında yeni bir eğilim yaşandığını da daha yıkıcı boyutlara ulaştığına şahit Yüzde yüz sanallaşan KOBİ’lerin sayısı
gözlemledi. olacağız. artıyor
2013’te her ölçekten kurum çoklu hiper-
Başarısını hızlandırmak için her an muaz- 2013 yılında saldırganlar daha profesyo- vizörleri sanallaştırma ve bilgisayar or-
zam bir büyüme için bekleyen KOBİ’ler nel fidye uygulamaları kullanarak, kur- tamlarına dâhil edecek. Hipervizör çeşit-
bulut teknolojisi gibi yöntemlerle tek- banların virüsten kurtulmalarını daha da liliği sayesinde belirli hipervizör araçları
nolojisini ilerletiyor. Ancak Symantec zor bir hale getirecekler. Saldırganlar ay- kaldırılarak, yerlerine yedekleme, kurtar-
uzmanları ekonominin itici gücü olan rıca ransomware virüsünü küçük ölçekli ma ve yönetim için çoklu hipervizörleri,
KOBİ’lere yapılan saldırıların önümüz- işletmelerin veri ve sistemlerine ulaşmak fiziksel, sanal, anında görüntülü ve bulut
deki yıl da azalmayacağını öngörüyor. için de kullanacaklar. bazlı hipervizörleri destekleyen plat-
KOBİ’ler için bu saldırılara karşı hazırlıklı formlar gelecek. Bu da KOBİ’lerin yüzde
olmak büyük önem taşıyacak. Symantec Siber çatışmalar yaygınlaşacak yüz olarak sanal olacağı ve test ile üretim
önümüzdeki kritik süreçte KOBİ’lere yar- 2013 yılında uluslar, kurumlar ve bireyler ortamında çoklu hipervizörleri kullana-
dım etmek için yedi maddelik bir tehdit arasındaki anlaşmazlıklar siber dünyada cakları anlamına geliyor. KOBİ’ler ayrıca
listesi hazırladı. kritik bir rol oynayacak. Özellikle casus- test ve üretim uygulamalarında çoklu
luk olayları online dünyada yapıldığı hipervizör desteği alacaklar.
Ransomware yeni tehdit takdirde hem başarılı hem de ispatlan-
Önümüzdeki yıl ransomware yazılımla- ması oldukça zor bir olgu olarak karşı- “Madware” virüsü her yere sızacak
rı sahte anti virüsleri gölgede bırakarak mıza çıkıyor. Gelecek yıl farklı ülkelerin Kötü amaçlı reklam destekli yazılımlar
siber suç stratejilerinde daha kritik bir ve grupların istedikleri bilgilere ulaşmak (madware) kullanıcıların yerlerini ve ile-
unsur olacak. Bu virüs saldırganların için siber taktikleri kullanması bekleni- tişim bilgilerinin saldırganlar tarafından
kurbanlarını kandırmasının yanı sıra on- yor. Bu yıl savaş tehditlerinin benzerleri- tespit edilmesini sağlıyor. Madware, ge-
ları tehdit etmelerini de sağlıyor. Her ne nin dijital dünyada yayıldığını göreceğiz. nellikle kullanıcıların mobil araçlara yük-
14

15. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
ledikleri uygulamalarla birlikte cihazlara formlarına yönelik olarak artan malware Felaket hazırlıklarınızı bugünden
sızıyor ve tarayıcı ayarlarını değiştirdiği saldırıları da bu öngörünün en belirgin yapın: Çok geç olana kadar bekleme-
gibi kişisel bilgileri de ulaşıyor. Geçtiği- örneği oluyor. Kullanıcılar telefonlarına yin. Kritik olan kaynaklarınızı belirleyin;
miz dokuz ay içerisinde madware tehdi- yeni uygulamalar indirdikçe kötü amaçlı önemli dosyalarınızı arşivlemek için
dini taşıyan uygulamaların oranı yüzde yazılımlarla karşılaşma riskleri yüksele- uygun güvenlik ve yedekleme sistemlerini
210 artış gösterdi. Yer ve cihaz bilgileri cek. Bugün mobil tehditler cep telefon- kullanın ve belirli aralıklarla güvenlik
reklam ağları tarafından belirlenebildi- larına gelen mesajlarla da gerçekleşiyor. testleri yapın.
ğinden dolayı mobil reklam alanına olan Önümüzdeki yıl mobil teknolojinin siber
ilgi giderek yükseliyor. Bu doğrultuda suçlular için yeni alanlar yaratacağı dü- Gizli bilgiler için şifreleme çözümleri
ücretsiz uygulamalarla gelebilecek teh- şünülüyor. Örneğin, e-cüzdan gibi uy- kullanın: Masaüstü, dizüstü ve çıkarıla-
ditlerin önümüzdeki yıl yaygınlaşması gulamaların yaygınlaşmasıyla saldırgan- bilir medya cihazlarındaki bilgilerinize
bekleniyor. ların yöneleceği yeni bir alan oldu. Yeni izinsiz erişimi engellemek için şifreleme
bazı ödeme sistemleriyle birlikte saldır- çözümlerini kullanın. Bu sayede müşteri
Sosyal ağlarda parasallaşma yeni ganların bilgi sızdırabilecekleri açıkların ve iş ortaklarınızın verilerini yüksek gü-
tehlikeleri beraberinde getiriyor oluşabileceği de düşünülüyor. venlikle korumuş olursunuz.
KOBİ’ler tıpkı tüketiciler gibi sosyal
medyaya oldukça güveniyor ve ürün ile Bulut hizmetlerinde kesintiler yaşanacak Doğru güvenlik çözümünü tercih edin:
servislerini pazarlamak, müşterileriyle Bulut hizmetlerinde yaşanan kesintiler- Güvenlik çözümleri artık sadece virüs-
iletişime geçmek için sosyal ağları kulla- de 2013 yılında beklenen artışla birlikte leri engellemekle kalmıyor. Dosyaların
nıyorlar. KOBİ’lerin yüzde 63’ü bu ağları firmaların milyonlarca dolar kaybı ola- büyüklüğündeki olağandışı değişiklikleri,
kullanıyor. Sosyal ağlar üyelerin birbirle- cak. KOBİ’lerin buluttaki verilerini koru- malware tehditleri ve şüpheli mail eklerini
rine gerçek hediyeler göndermesini sağ- ma ve yönetme ihtiyaçları, yedekleme göz önünde bulundurarak sürekli olarak
layarak yeni bir para kazanma yöntemi ve kurtarma uygulamalarını sistemlerine tarama yapıyorlar. Doğru güvenlik çözü-
uyguluyor. Bu sosyal harcama trendi de entegre etmelerini sağlayacak. Kısaca, münü tercih etmek bilgilerinizi koruma-
siber suçluların saldırıları için de yeni bir her ölçekten kurumun gelecek yıl bulut daki en önemli adım.
alan yaratıyor. yönetim araçlarını sistemlerine iyi bir
şekilde entegre etmesi gerekiyor çünkü Verilerinizi kapsamlı bir koruma altına
Symantec, 2013’te sosyal ağlar üzerinde- hizmet kesintilerinin giderek artması alın: İşiniz için en önemlisi iş bilgilerinizi
ki kullanıcıların ödeme bilgilerini çalmak bekleniyor. koruma altına almak. Herhangi bir veri
için yapılacak malware saldırılarında ar- kaybı tehlikesiyle karşılaşmamak için veri-
tış bekliyor. Saldırganlar, kişilerin hesap Symantec’e göre 2013 yılında yeni tek- lerinizi yedekleyerek güvenliğinizi garanti
bilgileri dışındaki bilgileri başka ağlarda- nolojilerden faydalananların iş alanında altına alın.
ki hesaplarına ulaşmak için kullanabili- büyük avantajlar yakalayacak. Bu doğ-
yor. KOBİ’lerin yüzde 70’inin çalışanları- rultuda Symantec uzmanları KOBİ’lerin Gelişmelerden haberdar olun: Herhan-
na yönelik olarak uyguladıkları bir sosyal dikkate alması gereken önemli ipuçlarını gi bir güvenlik programının verimliliği
medya politikaları bulunmuyor. 2013 şu şekilde sıralıyor: güncelleştirme yapılıp yapılmadığına
yılında bu eksikliklerin KOBİ’leri zarara bağlıdır. Yeni virüs, truva atları ve mal-
uğratacağı düşünülüyor. Neyi koruyacağınızı bilin: Herhangi bir ware yazılımlarına her gün yeni bir çeşit
veri sızıntısı KOBİ’ler için tamamen finan- eklendiğini unutmamak gerekiyor.
Saldırganlar bulut ve mobil sal yıkım anlamına gelebiliyor. Bilgilerini-
teknolojilerine geçiş yaptılar zin nerede saklanıp kullandığına dikkat Çalışanlarınızı eğitin: İnternet güvenlik
Kullanıcıların mobil ve bulut platform- edip, bu alanlardaki korumanızı artırın. ayarlarına ilişkin bilgiler vererek çalışanla-
larına transfer olmasıyla birlikte saldır- rınızı internet güvenliği ve en son tehditler
ganlar da bu alana doğru yöneldiler. Bu Parola ayarlarınızı güçlendirin: İçinde hakkında bilgilendirin. Ayrıca herhangi
nedenle 2013 yılında bu hizmet alanla- harf, sayı ve sembol olan sekiz karakterli bir malware yazılımıyla karşılaştıkların-
rındaki saldırıların artması bekleniyor. parolaların kullanımı verilerinizi güvenlik da ne yapacaklarına dair çalışanlarınızı
Özellikle 2012 yılında Android plat- altına almanıza yardımcı olacaktır. bilgilendirme büyük avantaj sağlar.
15

16. Boğaziçi sahilinin en güzel mücevherlerinden eşsiz bir Osmanlı Yalısı. Modern iç mimarisi, yüzyıllık tarihi
mimari yapısı ile A’jia, etrafına trend ve heyecan yayıyor. Detaylara gösterilen olagandışı ihitimam, özel
servis ve HIP yönüyle A’jia Hotel otelcilik anlayışına yeni bir bakış açısı getiriyor.
Ahmet Rasim Paşa Yalısı Çubuklu Cad. No 27 34812 Kanlıca / İstanbul / Türkiye
Tel: +90 (216) 413 93 00
www.ajiahotel.com

17. Şehrin tarihi ve
kültürel merkezlerine kolay erişimi
olmasına rağmen, A’jia nefes kesen
Boğaz manzaralı 16 odasıyla
misafirlerine gündelik hayatın stres
ve koşuşturmasından uzak, çok
özel bir kaçış olanağı sunmaktadır.
Birbirinden bağımsız olarak
dizayn edilmiş her odasının
en modern techizat ve konfor
anlayışıyla 1800lerin sonsuz
zerafetini harmanlayacak şekilde
döşenmiş olması da değerli
misafirlerine ayrı bir keyif verir.
A’jia restaurant İstanbul’un gurme
damak tadına hitap eden en
güzide mekanlarından biridir.
Benzersiz yaklaşımı, yaratıcı
fikirleri ve mükemmel mönüleriyle
A’jia Otel’de özel davetler
ziyafete dönüşür.
A’jia, kendi teknesi ile misafirlerine
Avrupa yakasından ücretsiz
transfer servisi verirken,
muhteşem manzara eşliğinde
göz ziyafeti de sunmaktadır.

18. MAKALE
İLKBAHAR’13
MARKALAR DİJİTAL REKLAMLARI
TERCİH EDİYOR
Dijital devrim ile birlikte bireylerin
medya tüketim alışkanlıkları da değişiyor.
Televizyon, radyo, yazılı basın halen
geçerliliğini korurken, dijital medyanın
günlük yaşamdaki payı da hızla artıyor.
Ö. Özlem Gülmez Geçtiğimiz 5 yıl içerisinde hızlı bir bü- Rapora göre Türkiye’deki standart ban-
Marka Yönetmeni yüme ivmesi yakalayan dijital reklam- nerlar %0. 09, zengin medya reklamları
cılık, geleneksel medyaya oranla düşük (rich media) %0.33 oranında tıklanıyor.
21. yüzyıl insanı, televizyon karşısında bütçeli olmasıyla reklam verenlerin de Sektörler bazında ise spor %0.83 ile ilk
geçirdiği zaman kadar internete de tercihi oldu. DG Mediamind tarafından sırada yer alıyor. Oyunlar %17 ile ikinci,
vakit ayırıyor. Dijital medya sadece in- hazırlanan 2012 Global Benchmark ra- Eğlence %12 ile üçüncü sırada yer alı-
ternetle sınırlı değil. Mobil telefonlar, poru, dünya çapında 47 ülke ve 600 yor.
oyun platformları, tablet teknolojileri milyar görüntülü reklamın analizi ile
gibi geniş tüketim ürünleri zinciri de sektörü ve trendleri konusunda önemli IAB AdEx2012 raporuna göre
sürece dâhil olunca geleneksel med- veriler sundu. Türkiye’nin dijital reklam yatırımla-
yanın en önemli argümanı olan tele- rı geçen yılık ilk yarısına göre %34.4
vizyonun reklam dünyasındaki tahtı oranında artış gösterdi. BTK’nın 2012
sarsılıyor. II. Dönem raporuna göre, Türkiye’deki
geniş bant abone sayısı 18 milyon. Bu
Uzun yıllar 4. güç olarak akıllara yerle- rakam video tüketiminin artışı anlamı-
şen geleneksel medyanın reklam payı na geliyor. Mobil dünya rakamları da
azalırken, sosyal medya reklamları öne yükselişi ifade ediyor. Haziran 2012’de
çıkıyor. Dijital reklamlar online pazar- Türkiye’de 38 milyona yakın 3G abone-
lamada yetkin role sahip alan. Dolayı- si var. Hem 3G hem de mobil bilgisa-
sıyla dijital reklama yapılan yatırımlar yardan ve cepten internet kullananla-
sektörün gelişme hızı ve büyüklüğü rın rakamı ise 11 milyona yaklaştı.
yönünde fikir vermekte.
Tablet kullanımında özellikle Fatih pro-
Bazı firmalar reklam harcamalarını diji- Ülkelere özel analizlerin yer aldığı ra- jesiyle birlikte büyük artış bekleniyor.
tal reklama kaydırırken, bazı firmalarsa pora göre dijital reklamcılığın en eski Rakamlar sektörün gün geçtikçe büyü-
çok alanlı kampanyalarla hızlı sonuçla- şekli olan Banner’lar reklam modelleri yeceğini ve özellikle genç tüketicileri
rı hedeflemekte. İnternet ile televizyon arasında önceliğini koruyor. Rapora hedefleyen markaların reklam tercih-
veya ulusal basın arasında bağlantı ku- göre dijital video reklamları 2012’nin lerinin de dijitalleşeceğini gösteriyor.
ran bir çapraz medya kampanyası tüm gözdesi. Raporda Türkiye’nin dijital 2013’ün dijital reklamcılık yılı olması
dikkatleri bir anda toplayabiliyorlar. reklamcılık performansı da yer alıyor. bekleniyor.
18

19. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
15

20. MAKALE
İLKBAHAR’13
ŞİRKET VE KURUM VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASINDA
UYGULANAN EN ETKİLİ YÖNTEM:
YALIN 6 SİGMA METODOLOJİSİ
Her geçen gün daha da globalleşen dünya ekonomisinde verimlilik, ülkelerin ekonomik kalkınmalarını
sürdürebilmeleri açısından büyük önem taşımaktadır.
Ahmet Sünetçi
Kurumsal Satış Uzmanı
Son 10 yıldır dünyadaki birçok lider ku-
ruluşun uygulamakta olduğu Altı Sig-
ma; üretimden personel yönetimine,
finanstan pazarlamaya, şirketlerin her
türlü sürecini daha verimli hale getire- başarılı olmasına karşın, sonuçları açı- olan bir program niteliği taşıyordu. Altı
rek kârlılıklarını arttırmalarına ve büyü- sından ise tam anlamıyla başarılı ola- Sigma’nın dünya çapında tanınmasını
melerine yardımcı olmuştur. Ancak Altı mamıştır. ise 1990’ların ikinci yarısında Gene-
Sigma, hızdan çok kaliteye odaklan- ral Electric’deki uygulamalar sağladı.
maktadır. Sürece hız kazandırmadaki İstatistiksel Süreç Kontrol, Tam Zama- O zamanki tepe yöneticisi olan Jack
bu eksiklik, Yalın Yönetim yöntemi ile nında Üretim, Kaizen bu yaklaşımlar- Welch’in, eski bir General Electric yö-
gidermektedir. Yalın Yönetim kaliteyi dan bazılarıdır. Hepsi de ses getirmiş neticisi olan Allied Signal CEO’su Larry
iyileştirmekten çok, süreç akışını ve ve prensipleri olan üretim iyileştirme Bossidy’i bir sunum yapmak için çağır-
hızını iyileştirme alanında daha etkili- yöntemleriydi. Bunları öğretenler, yön- ması ve daha sonra General Electric’in
dir. Bu nedenle, Yalın Yönetim ve Altı temlerin çok basit olduğunu ve çok bu metodolojiyi benimsemesiyle Ge-
Sigma teknikleri birlikte ve birbirlerini kısa sürede sorunların yok olacağını neral Electric’de Altı Sigma başladı.
destekleyecek şekilde kullanıldıkların- söylemekteydiler. Ancak böyle olma-
da en iyi sonuca ulaşılır. dı. Bu yaklaşımların zaafı; müşteriler, Altı Sigma’ya geçişle şirketin hisse se-
süreçler ve çalışanlar arasındaki ba- netlerinin yukarıya doğru hareketlen-
Bu sistem farklı coğrafyadaki birçok şir- ğın sağlam kurulmamasıydı ve hiçbir mesi de gerçekten sonuç yaratan bir
ket ve çalışanlarında uygulandı ve on- zaman bu yöntemler topyekûn kabul teknik olarak algılandığını göstermek-
ların üzerinde kültür değişimi yarattığı görmemişti. tedir.1985 yılında Motorola tarafından
gözlendi, sonrasında yüksek enflasyon uygulanmaya başlayan Altı Sigma,
ile geçirilmiş son yirmi yıl ve sık sık ya- Yine bu yıllarda, Amerikan Motorola bugün ABB, Texas Instruments, Gene-
şanan krizlerin ardından şirketler köklü firmasında çalışan Mikel Harry adında- ral Electric, Whirlpool, Boeing, Sony,
bir değişime ihtiyaç duydu. Bu köklü ki bir mühendis, Deming’in felsefesini AlliedSignal gibi uluslararası kuruluşlar
değişime duyulan ihtiyaç Türkiye’de çalışanlara öğütlüyordu. Mikel Harry, tarafından yaygın olarak kullanılmak-
de Altı Sigma’ya olan ihtiyacı ortaya ortaya koyduğu yaklaşımın adına de- tadır.
çıkardı. ğişkenlik teriminin istatistikte standart
sapma ile ölçülmesi ve Yunan alfa- Altı Sigma yaklaşımı, yönetim kalitesi
6 Sigma’nın Tarihi besindeki “sigma (σ)” harfi ile simge- açısından belli seviyelere ulaşan şirket-
lenmesinden yola çıkarak “altı sigma” lerde tepe yönetim tarafından başla-
İkinci Dünya Savaşı sonrasında Ja- demiştir. Bunun asıl sebebi ise Moto- tılmalıdır. Örneğin, General Electric’de
pon endüstrisindeki mucizevî rola firmasında yapılan her iyileştirme Altı Sigma uygulaması Jack Welch
gelişim,1980’li yıllarda Amerika’da da çalışmasında “altı sigma” seviyesini tarafından başlatılmış, bizzat kendisi
birçok kalite yönteminin ortaya çık- hedeflemiş olmasıdır. Motorola’da uy- tarafından şirketin strateji ve hedef-
masına Zemin hazırlamıştır. Bu yakla- gulanmaya başlayan Altı Sigma çalış- lerine entegre edilmiştir. 1997 yılında
şımlar, içerik ve teknik açıdan oldukça maları, istatistik ağırlığı çok daha fazla Altı Sigma konusundaki eğitimlere
20

21. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
400 milyon dolar harcanmış, Altı Sig- dünya çapında verimliliğini 3 katına Yalın 6 Sigma’nın Gelişimi
ma projeleri sonucunda 600 milyon çıkarmıştır. Altı Sigma’ya 1991 yılında
dolar getiri elde edilmiştir. General başlayan 14 milyar dolar ciroya sahip 1960’ların başındaki Henry Ford’un
Electric’in bu işe başladığı 1995 yılında Allied Signal Inc.’nın 8 yılda elde etti- Yalın Akış imalat süreci ile 1980’ler-
3 sigma olan kalite düzeyi, 22 ayda 3,5 ği getiri 800 milyon doları aşmıştır. Bu de Motorola tarafından yaratılan Altı
sigma seviyesine çıkmıştır, bugünkü miktar toplam cironun %6’sı civarında- Sigma’nın birleştirilmesiyle ortaya çı-
düzeyi 5,6 sigmadır. dır. kan Yalın Altı Sigma, imalat tarihindeki
son evrim basamağıdır. Her iki uygula-
General Electric’de 1998 yılından itiba- 6 Sigma’nın Faydaları mada operasyonel etkinliğe ulaşmayı
ren çalışanların performans değerlen- sağlamaktadır. İlk seferde doğru yap-
dirmesi de Altı Sigma uygulamalarına Altı Sigma’nın faydaları aşağıdaki gibi mak, hızlı ve etkili hareket ederken de-
bağlanmıştır. Altı Sigma eğitimi alma- özetlenebilir: ğer yaratan değişiklikleri uygulamak
mış bir çalışan, kıdemi veya yeterlilik- • Hislerle değil, verilerle karar vermeyi demektir.
leri ne olursa olsun kıdem artısı veya öngörür.
yönetim kademesine yükseltilme gibi Yalın yönetim, süreçteki israfları orta-
değerlendirmelere tabi tutulmamak- • Çıktıları izlemek yerine girdilere odak- dan kaldırmaya ve karmaşıklığı azalt-
tadır. Bunun yanında yöneticilere veri- lanır. Girdileri kontrol altına alarak çıktı- maya odaklanmaktadır. Minimum
len yıllık primlerin %40’ı Altı Sigma ko- lara hükmetmeyi amaçlar. miktarda kaynak (insan, malzeme ve
nusundaki başarılarına bağlanmıştır. sermaye) kullanarak çözüm üretmeyi
• Sistematiktir, her adım bir sonrakine ve onu zamanında müşteriye ulaştır-
ışık tutar. mayı amaçlamaktadır. Tüm alanlarda
uygulanabilmekte ve performansı
• Problemleri istatistiksel problemlere çe- arttırmak için fırsatları ortaya çıkar-
virir ve çözer. Girdi ve çıktılar, veri tabanlı maktadır. Altı Sigma ise, kalite felsefesi
olarak incelenir ve değerlendirilir. sağlamaktadır ve süreç performansını
gözlemek için istatistiksel bir araçtır.
• İyileştirmeler, sürecin başlangıç yetene- Süreçteki değişkenliği azaltmayı ve
ğiyle karşılaştırılarak projenin başarısı hataları yok etmeyi amaçlar. Yalın Yö-
net bir şekilde ortaya koyulur. netim ve Altı Sigma el ele başarılı bir
şekilde çalışmaktadır. Oluşan sinerjiyle
• Net bir kontrol planı ile süreçlerdeki iyi- yavaş süreçler değişmekte, yerini ke-
Altı Sigma ile elde edilen başarılar leşmelerin sürekliliği sağlanır. sintisiz akan iş akışlarına bırakmakta-
General Electric ile sınırlı değildir. Altı dır.
Sigma’yı 1980 yılından beri uygulayan • Sonuçları finansal göstergelerle birleş-
Motorola’nın 19 yılda elde ettiği getiri tirir ve finansal etkisi hesaplanarak pa- Kaynak: Sabriye Şule Girenes,
11 milyar dolar civarındadır. Motorola, rasal olarak ifade edilir. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniv.2006
21

22. HABER
İLKBAHAR’13
TURKUAZOO
SADECE BİR AKVARYUM DEĞİL,
KOCAMAN BİR DÜNYA...
Sualtı dünyasının gizemini keşfetmeye hazır mısınız? Avrupa’nın en
büyük alışveriş ve yaşam merkezi olan Forum İstanbul Bayrampaşa’da
22 Ekim 2009’da ziyaretçilerine kapılarını açan Turkuazoo, bir akvaryum
olmanın çok ötesinde her yaştan insanın eğlenip yeni keşifler
yapabileceği bir dünya.
50 adet canlı sergi akvaryumunda, Köpekbalıklarına ne kadar yakın Korkusuz dalgıçları köpekbalıklarını ve
dünyanın dört bir yanındaki deniz ve olabilirsiniz? vatozları beslerken izlemek istiyorsanız
okyanuslardan getirilen 10 bini aşkın Turkuazoo’ya uğramanız gerekecek.
deniz canlısına ev sahipliği yapan Tur- Köpekbalıkları, dev vatozlar ve birbi-
kuazoo, 80 metrelik akrilik sualtı tüne- rinden farklı balık türleriyle burun bu- Köpekbalıkları her Salı ve Cumar-
liyle ziyaretçilerinin ilgi odağı olmaya runa gelip, yan yana resim çektirmek tesi günü saat 15:30’da vatozlar ise
devam ediyor. 8 bin metre karelik bir artık imkânsız değil. 80 metrelik sualtı Salı, Perşembe ve Cumartesi günleri
alana kurulu akvaryumun içinde birbi- tünelinde gezerken yanınızdan geçen 14:00’da dalgıçlar tarafında besleniyor.
rinden farklı deniz canlısını barındıran köpekbalıklarıyla fotoğraflar çektirip,
Turkuazoo’da, özellikle sualtı tünelini vatozların nasıl beslendiğini izleyebi- Köpekbalıklarıyla Dalış Programları
gezerken kendinizi okyanusun derin lirsiniz. Bu görsel şölen sırasında hay- ile adrenalin dolu bir deneyim
sularında bir maceranın içindeymiş retler içerisinde kalacak ve dalgıçların yaşayın
gibi hissedeceksiniz. yanında olmak isteyeceksiniz.
Türkiye’de bröveli-brövesiz herkes için
köpekbalıklarıyla dalış yapılabilen tek
adres olan dev akvaryum Turkuazoo,
dalış tutkunları için vazgeçilmez bir
dalış noktası. Sualtı sevdalısı dalıcılar
Turkuazoo sayesinde artık dalış yap-
mak için uzaklara gitmeye gerek duy-
madan, dalış destinasyonuna gitmek
için günler harcamadan ve yüksek ma-
liyetleri düşünmek zorunda olmadan
dalış aktivitesini gerçekleştirebiliyorlar.
Turkuazoo bünyesinde Temmuz
2010’da kurulan Turkuazoo Dalış Mer-
kezi tarafından yürütülen köpekbalık-
ları ile dalış programlarına 14 yaş ve
üzeri, dalışa engel herhangi bir rahat-
sızlığı olmayan herkes katılabiliyor.
22

23. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
Ailenizle kaliteli zaman geçirmek için
en doğru adres
Türkiye’nin dev akvaryumu Turkuazoo,
sadece çocukların değil, bir ailenin
tüm fertlerinin ilgisini çekebilecek na-
dir yerlerden biri. Çocuklarınızla kali-
teli zaman geçirmek ve ailenizle her
an yeni deneyimler tadabilmek için
Turkuazoo’ya gidip denizlerin derinlik-
lerinde bir yolculuğa çıkmanız yeterli.
Çocuklarınız sürpriz aktivitelere katılır-
ken siz de eşinizle el ele sualtı tünelin-
de eğlenceli bir gezintiye çıkabilirsiniz.
niz kaplumbağaları için bir rehabilitas- Turkuazoo sömestr tatili, bayramlar
yon merkezi kurulmuştur. Şubat ayın- ve özel günlerde birbirinden eğlence-
da Mersin Üniversitesi’nden getirilen li ve renkli su altı şovları ve özel kam-
iki adet yaralı deniz kaplumbağasının panyaları ile ziyaretçilere keyifli anlar
rehabilitasyon süreçleri Turkuazoo’da yaşatıyor. Turkuazoo yaptığı farklı
devam ettiriliyor. gösteriler, etkinlikler ve su altı şovla-
rı ile Amerika’dan Çin’e, Kanada’dan
Turkuazoo’da eğlence hız kesmeden İspanya’ya kadar dünyanın dört bir ya-
sürüyor nından basın kuruluşlarının ve marka-
ların da dikkatini çekiyor.
Büyük küçük her insanın eğlenip yeni
deneyimler yaşayabileceği Türkiye’nin Açıldığı günden bu yana 3 sene içinde
ilk dev akvaryumu olan Turkuazoo, 3 milyona yakın kişi tarafından ziyaret
her gün keyifle zaman geçirilecek bir edilen Türkiye’nin ilk dev akvaryumu
mekân olmanın yanı sıra bitmeyen ak- Turkuazoo, tüm ziyaretçilerine unutul-
tivitelerle misafirlerine unutulmayacak maz anlar yaşatarak onları uğurluyor.
zamanlar yaşatan bir yer olarak bilini- Siz hala bu deneyimi yaşamadıysanız
yor. emin olun geç kalmış sayılmazsınız…
Turkuazoo aynı zamanda da bir
Caretta Caretta Rehabilitasyon
Merkezi
Türkiye’nin ilk dev akvaryumu olan
Turkuazoo’nun, üniversite kuruluşu
olmayan, özel sektörde faaliyet gös-
teren Türkiye’nin ilk ve tek Deniz Kap-
lumbağaları Tanıtım ve Rehabilitasyon
Merkezi olma özelliğini de taşıdığını
biliyor muydunuz? Turkuazoo Akvar-
yum, nesli tükenme tehlikesi altında
olması nedeniyle koruma altında bulu-
nan Caretta Carettaların ve diğer deniz
kaplumbağası türlerinin rehabilitasyo-
nu için 2010 yılından bu yana Çevre ve
Orman Bakanlığı ile işbirliği yapıyor. Bu
kapsamda Çevre ve Orman bakanlığı
ile imzalanan protokol çerçevesinde
Turkuazoo Akvaryum bünyesinde de-
23

24. HABER
İLKBAHAR’13
KURUMLARIN SOSYAL MEDYA ALGISI
PAZARLAMA ODAKLI
Kurumların sosyal medya kullanımlarını irdeleyen araştırma raporu; Türkiye’de sosyal medya algısının
“pazarlama iletişimi odaklı ” olduğunu ortaya koyuyor.
İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Fa- medyanın amiral gemisi olarak tanım- Sosyal medyada farklı ve zengin
kültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Kor- lanıyor. Facebook’u yine geniş kullanıcı içerik şart!
han Mavnacıoğlu tarafından yapılan sayısı ile Twitter’ın takip ettiği belirtili-
sosyal medya araştırması, Türkiye’deki yor. Kurumsal blogların ise azalan bir Araştırma raporunda son olarak, sosyal
kurumların sosyal medya kullanımları- trendle sosyal medyada destekleyici medyada başarıyı getirecek unsurun
na ışık tutan bir rapor sunuyor. unsur olarak tanımlandığı belirtiliyor. içerik olduğu sonucuna yer veriliyor.
Niteliksel görüşme metoduyla elde
Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de- Kurumlar en çok kontrolsüz edilen verilere göre; Kurumlar, sosyal
ki firmalar sosyal medyayı pazarlama yorumlardan çekiniyor… medya iletişiminde farklılaşmayı ve
iletişimi amacıyla kullanabilecekleri başarıyı getirecek unsurların ne oldu-
yeni bir mecra olarak görüyorlar. Sos- Kurum yöneticileri, sosyal medya/diji- ğu sorusuna, öncelikli olarak “farklı ve
yal medyayı kurumsal iletişim amacıy- tal ve halkla ilişkiler ajans uzmanları ile zengin içerik” yanıtını veriyorlar. Fark-
la kullanan firmaların sayısı bir hayli yapılan derinlemesine görüşmelerde; lılaşma, yapılmayanı yapmak anlamını
düşük. sosyal medyanın avantaj ve dezavan- taşıdığı için, hedef kitlede ilgi uyandı-
tajları da soruluyor. Katılımcıların bü- racak, hedef kitleyi meraklandıracak
Raporda, kurumların sosyal medyayı; yük bir bölümü sosyal medyanın inte- farklı ve zengin bir içeriğin farklılaşma-
ürünlerini, markalarını, kampanyaları- raktif yapısını avantaj olarak görürken, yı ve başarıyı getireceği vurgusu yapı-
nı, ön plana çıkaracak yeni bir pazarla- kontrol dışı oluşabilecek yorumları ise lıyor.
ma iletişim mecrası olarak gördükleri dezavantaj olarak görüyor.
vurgusu yapılıyor. Kurumsal iletişim
çalışmalarının ise ikinci planda kaldığı- Raporda, herkese açık özgür bir plat-
nın altı çiziliyor. form olan sosyal medyadaki takipçi
yorumlarının zaman zaman krize yol
Sosyal medyanın amiral gemisi: açmasından kaynaklanan tedirginlik-
Facebook ler yaşandığının altı çiziliyor.
Rapora göre; Facebook, geniş kullanı- Halkla İlişkiler / Dijital Ajanslar:
cı sayısının yanı sıra, kurumlara fonk- Kurumlar sosyal medyayı
siyonel avantajlar sağlaması ve renkli içselleştiremedi
unsurlar barındırması sayesinde sosyal
Araştırma raporunda, Halkla ilişkiler ve
dijital ajansların sosyal medyada ya-
şadıkları sıkıntılara verdikleri cevaplar
dikkatlerden kaçmıyor. Ajans katılımcı-
larının büyük bir çoğunluğu Türkiye’de
sosyal medya algısının henüz oturma-
mış olmasından şikayetçiler. Raporda,
kurumların sosyal medyayı içselleşti-
rememesinden kaynaklanan zorluklar
öne çıkıyor.
24

25. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
19

26. MAKALE
İLKBAHAR’13
YANSIYAN HABERLERİNİZİN İTİBAR ALGINIZA ETKİSİNİ
NASIL ÖLÇÜMLERSİNİZ?
Kurumsal iletişim çalışanlarıyla yaptığım toplantılarda, çoğu kurumda çıkan haberlerin itibar kriterlerinde
tasnif edildiğini gördüm. Cümleyi biraz açmak gerekirse, belli bir dönemin sonunda ben ‘ürün/hizmetlerimle
ilgili ne kadar iletişimde bulundum?’, ‘finansal algımı olumlu yönde etkileyecek ne kadar haberim çıktı’, ‘sosyal
sorumluluk ve sponsorluk projelerimi ne kadar tanıttım?’ gibi soruların cevabını verebilmek adına kurumsal
iletişim çalışanlarının çıkan haberlerini itibar kriterleri bazında kategorilere ayırdığına şahit oldum.
Ufuk Aydın
AVD Araştırma Kurucu Ortak
Maksimum kar elde etmenin yolunun,
itibar kriterlerinde hedef kitle algısın-
da rakiplere göre daha iyi bir konuma
sahip olmaktan geçtiği gerçeğini göz
önüne alırsak, kurumların itibar kriter-
lerinde iletişim yapıp yansıyan haber-
lerini yine itibar kriterlerinde ayrıştır-
maya ihtiyaç duymaları da çok doğal
bir durum.
Peki, yansıyan haberlerimizi, haber
sayısı bazında itibar kriterlerinde kate-
gorilere ayırmak ne kadar doğru sonuç
verir? Bu noktada asıl cevaplandırılma- yansıdı. Lansmanda aktarılan bilgilere bedeliyle 100 km yol alabilmesi ve
sı gereken soru ise bu. Çünkü haber paralel olarak haberlerde; Renault’un 26.000 Euro bedelle fiyatlandırılması’
sayısı bazında sınıflandırma üç önemli elektrikli araç üretiminde öncü oldu- Renault’un fiyat-fayda algısını (ödedi-
gerekçe nedeniyle yanlış sonuca ulaş- ğu ve Fluence’ın Türkiye’de pazara su- ğim bedele karşılık aldığım değer algı-
manıza neden olmaktadır. nulacak ilk elektrikli otomobil olacağı, sını), ‘Fluence’ın çevreyi kirletmemesi’
Fluence’ın yerli üretim olduğu için Renault’un ‘sosyal sorumluluk’ algısını,
İlki, haberler her zaman içerisinde tek istihdama katkı sağlayacağı, 1,5 TL’lik Fluence’ın Türkiye’de üretilip istihdama
bir mesaj taşımazlar. Özellikle haber, şarj bedeliyle 100 km yol alabildiği, katkı sağlayacak olması ise Renault’un
kurumun kendi çabası sonucunda 26.000 Euro bedelle fiyatlandırıldığı ve ‘duygusal yakınlık’ algısını olumlu yön-
yansıdıysa, hele ki kurum sözcüsünün elektrikli olduğu için çevreyi kirletme- de etkileyecek niteliktedir.
açıklamaları sonucu oluştuysa, çoğu diği mesajları yer alıyordu.
zaman içerisinde okuyucuyu farklı iti- Yani elimizde kurumsal itibarın birden
bar kriterlerinde etkileyen birbirinden Tek bir haberde yer alan tüm bu mesaj- fazla kriterini etkileyen tek bir haber
farklı mesajlar barındırır. lar okuyucuların Renault algısını farklı var demektir. O zaman bu haberi hangi
kriterlerde etkilemektedir: ‘Renault’un kriterin altına sınıflandıracağız? Şayet
Hepimizin aşina olduğu bir örnek üze- elektrikli araç üretiminde öncü olma- etkilediği her itibar kriterinin altına bu
rinden anlatmak gerekirse, Renault sı ve Fluence’ın Türkiye’de pazara su- haberi ayrı ayrı sayar isek, bu sefer tek
geçe sene bahar aylarında elektrikli nulacak ilk elektrikli otomobil olması’ bir haberi çoklamış oluruz. Bu yöntem
aracı Fluence ZE’nin lansmanını yaptı. Renault’un ‘yenilikçilik’ ve ‘sektörel de, içerisinde birden fazla mesaj içeren
Basında da konuyla ilgili epey haber liderlik’ algısını, ‘aracın 1,5 TL’lik şarj bir haberin, içerisinde tek bir mesaj
26

27. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
de geçtiği (fotoğrafta mı, başlıkta mı,
yoksa metinde mi geçtiği), kupürde
firmadan bahsedilme oranı (kupürde
tamamıyla firmanızdan mı bahsedil-
diği, yoksa firmanızın yalnızca isminin
mi geçtiği), haberinizin ana yayında mı
yoksa ekte mi yer aldığı, haberinizin
okunma olasılığını etkileyen belli başlı
kriterler konumundadır. Dolayısıyla bu
okunma olasılığı kriterlerinin yayının
tirajıyla harmanlanması çok önemlidir.
Bu bilgilerden hareketle, yukarıda yer
verilen okunma olasılığı kriterleri ile
yayın tirajının ağırlıklandırılarak habe-
ri olasılıkla okuyan kişi sayısının he-
saplanmasının, haberin içerdiği tüm
mesajların analiz edilmesinin, haberin
içerdiği mesajların itibar kriterlerinde
okuyucu algısına yaptığı etkiyi bir kul-
lanım ve tutum araştırması ile destek-
lemenin ve tüm bunları harmanlama-
nın yansıyan haberlerin gerçek etkisini
ortaya koymak için elzem olduğu gö-
rülmektedir.
içeren bir habere göre daha fazla skor malarda ürün kalitesinin ödüllendiril-
yaratılmasına neden olarak yanıltıcı bir mesini konu alan bir haberin, ürünün
sonuç elde edilmesine neden olacaktır. teknik özelliklerini anlatan tanıtıcı bir
Yansıyan haberlerin iletişim alanları habere göre okuyucularda çok daha
bazında etkisinin haber sayısı bazında fazla etki yarattığını gördüm.
sınıflandırılmasının ikinci sakıncası, bu
yöntemin haber içeriklerinin okuyu- Üçüncü olarak da haber sayısı kadar
cularda yaratacağı etki derecesini eşit haberlerle ulaştığımız kişi sayısını işin
kabul etmesidir. Oysaki haberlerin içe- içerisine katmak olmazsa olmazdır.
risinde aktarılan mesajların okuyucu- Aksi takdirde tirajı 140 bin dolayında
larda bıraktığı etki düzeyi birbirinden olan bir gazete ile, tirajı 14 bin dola-
farklıdır. yında olan bir gazeteyi aynı kefeye
koymuş oluruz. Ancak salt bir tiraj ağır-
Bir haber tek bir mesaj içerebilir ve de lıklandırması da yeterli değildir. Çünkü
okuyucu algısını tek bir itibar kriterin- iletişim kanalı sayısının ve rekabetin
de de etkileyebilir. Ancak bu özellikle- fazlalığı sebebiyle günümüzde hiç ol-
ri barındırması, her haberin okuyucu madığı kadar çok mesaja maruz kalan
üzerindeki etki derecesinin aynı oldu- tüketicilerin, bir gazete ya da dergideki
ğu anlamına gelmez. Yine örneklerle her haberi okuduğunu düşünemeyiz.
desteklemek gerekirse, ‘ürünlerinin
kalitesinden dolayı firmanın ödüllen- Dolayısıyla haberinizin yayın içindeki
dirilmesini konu alan’ bir haber de, ‘salt konumu (sayfada sağda mı yoksa sol-
ürünlerinin teknik özelliklerini anlatan da mı olduğu, sayfada tepede mi yoksa
tanıtıcı’ bir haber de okuyucu algısını etekte mi olduğu), haber kupürünü-
‘ürün/hizmet kalitesi’ kriteri özelinde zün etrafını çevreleyen kupürlere göre
etkilemektedir. Ancak yaptığım araştır- boyutu, firma bahsinin kupürde nere-
27

28. MAKALE
İLKBAHAR’13
YENİ
MEDYA DÜZENİ
Yeni Medya düzeni nedir, ne değildir, bizlerin
hayatında neleri değiştiriyor? Bu yazıda bu konulardan
bahsetmek istiyorum.
Güneş Er
sosyalmedyaport.com
Yeni medya düzenini anlatmak için
öncelikle geleneksel medya düzenini,
bir anlamda eskiyi anlatmak gerekiyor.
Geleneksel medya, yazılı ve görsel ba-
sında yani gazete, dergi, radyo ve tele-
vizyonda iletim tek yönlüdür.
Hatta iletim tek bir yönden belli za-
manlarda belli konuları verirken yeni
medyada durum böyle değil, yeni
medya düzeninde çok yönlü bir etki-
leşim ve iletişim var. Örnekle açıklaya-
cak olursak geleneksel medyada haber
saati bellidir, o saatlerin dışında -haber
kanalları dışında- hiçbiri iletimde bu-
lunmaz. Ancak yeni medya düzeninde
milyonlarca insan klasik medyanın göz
ardı ettiği haberlere ulaşma, yorum Yeni Medya düzeni ile iş modelleri de
yapma, haberi yayma, sorgulama gibi değişiyor
imkânlara sahiptir. Yeni Medya düzeni ile insan ilişkileri
de değişiyor Yeni medya ile müşteriye ulaşma yön-
Yeni medya düzeni hayatımızı temleri de değişiyor. İşletmeler gele-
değiştiriyor Toplumun bütün değerleri, bugüne neksel medyanın sağladığı tek iletim
kadar farklı tanımladığımız her şey noktasından yüksek reklam bütçeleri
İnternet kullanımının yaygınlaşmasıy- değişiyor. Örneğin sosyal medya ile ar- ödeyerek ulaşırken yeni medya mil-
la internetin içinde barındırdığı sosyal kadaşlık kavramı da değişiyor. Facebo- yonlarca kişiye uygun bütçelerle ulaşa-
medya, e-ticaret, bilgi deposu v.b özel- ok ve Twitter’da aslında yüz yüze gö- biliyor. Bir anlamda geleneksel medya
likler artık hayatımızın ayrılmaz bir par- rüşmediğimiz birçok insanla arkadaş büyük işletmeleri daha da büyütürken
çası haline geldi. olabiliyoruz. Bu durum yakın geçmi- yeni medya küçük işletmelerin de bü-
şimizdeki arkadaşlık tanımıyla da ters yümesine yol açıyor diyebilirim.
Hayatımızın bir parçası haline gelince düşüyor. Sosyal medyada arkadaşımız
hayatımızı değiştirmemesi söz konusu olan bir kişiyi markette veya mağaza- Özetle yeni medya ile toplumun haya-
olamazdı. Artık toplumun bütün alış- da fark etmeyebiliriz. Bu örnek bile tek tında farklı tanımladığımız her şey cid-
kanlıkları, davranışları, yaşayış biçimle- başına hayatımızda ne kadar önemli di bir şekilde değişiyor ve değişmeye
ri hatta değerleri değişiyor. değişiklikler olduğunu gösteriyor. de devam edecektir.
28

29. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
40 ülkede 5400’ü aşkın mağaza ve 30.000’den fazla ürün çeşidi... Intersport dünyanın en iyi spor markalarını sizlerle buluşturuyor.
İSTANBUL AKBATI AVM (0212) 397 72 22 - BAYRAMPAŞA FORUM AVM (0212) 437 06 14 - KANYON AVM (0212) 353 06 96 - KOZZY AVM (0216) 658 02 69
MA R MARA PARK AV M (0 2 1 2 ) 8 5 3 4 1 1 4 - MEYDAN AVM (0216) 526 29 99 - NOVADA AVM (0216) 576 83 39 - OPTİMU M AVM ( 0 2 1 6 ) 6 6 4 1 3 1 5 A NKA R A A NT A RE S A VM
15
(0312) 321 00 60 FORUM AVM (0312) 578 03 60 - GORDİON AVM (0312) 236 74 78 - KENTPARK AVM (0312) 219 92 14 - NATA VEGA OUTLET (0312) 554 35 25/26
İZMİR E G EPARK AV M (0 2 3 2 ) 2 7 8 9 7 4 7 ANT ALYA TERRACITY AVM (0242) 323 46 01 BURSA ANATOLİU M AVM (0224) 261 23 7 3 ER Z UR UM E RZ U RU M A VM ( 0 4 4 2 ) 3 1 7 0 4 0 3

30. MAKALE
İLKBAHAR’13
SOSYAL
PAZARLAMA EYLEMİ
Kullanıcıların ve markaların, internet ve sosyal medya ile tanışmasıyla sosyal pazarlama kavramı da dillerde
dolaşmaya başladı. Markalar bugüne kadar “sıcak satış” adı verilen birkaç yöntemle (mağazada, kapıda,
sokakta, televizyonda) pazarlama planlamalarını uyguladılar.
Güneş Er
sosyalmedyaport.com
Sözlük anlamından yola çıkarak top-
lumun da içinde bulunduğu ve bizzat
katkı sağladığı bu yeni iletişim türü sa-
yesinde pazarlamanın da seyri değişti.
Burnundan kıl aldırmayan markalar,
sizin için çok üzgünüm!
Neden mi? Sosyal medya ile birlikte
markaların gizemli, ihtişamlı ve mü-
kemmel o eski hallerinden eser yok yönde bile değiştirebiliyor. Bu etkile- olur! Çünkü zaman sokaklarda, posta
şimdi. Daha fazla arabeske bağla- şimle ilgili kendimden bir örnek ver- kutularında el ilanı – katalog dağıtma
madan ifade etmek gerekirse, sosyal mek istiyorum. Barbaros Şansal’ ı ço- zamanı değil, zaman “sosyalleşmeden
medyada kullanıcılar kendi deneyim- ğunuz tanıyordur. Ben de sözde kitle insan içine çıkılmadan nasıl sosyal olu-
lerini ya da takip ettikleri çevrelerinin iletişim aracı olan televizyonlardan, nur ki “ diyenlerin de zamanı değildir.
deneyimlerini paylaşabiliyorlar. Bu du- magazin programlarından gördüğüm
rum markalara ve onların ürünlerine kadarıyla tanıyordum, tanıdığımı sanı- Sosyal medyada olmak yetmez
duyulan sadakati bulanıklaştırıyor gibi yordum! eyleme geçin, insanları konuşturun.
görünse de aslında daha berrak, daha Onlarla konuşun!
gerçekçi bir hale getiriyor. Açık konuşmak gerekirse televizyon-
ların ürettiği eğlence amaçlı var olan Kullanıcıların markanızla ilgili dene-
Artık televizyonlara ve milyon tirajlı süslü elitlerden zannederdim. Ta ki yimlerini dinleyin, onlarla konuşun.
gazetelere tam sayfa reklam verip Türk Twitter’da takip ettiğim bir arkadaşı- Ne kadar büyük olursa olsun, sadece
Kadınlarının En Sevdiği markayız sonu- mın onun yazdığı bir yazıyı paylaştığı işe aldığınız satış ve pazarlama eki-
cuna ulaşmak mümkün olmadığı gibi, ana kadar! Okuduğumda şaşırmıştım, biyle pazarlama yapamazsınız. Ürün
saçma bir düşünce olarak gerilerde ka- çok düşünmeden Retweet yaptım ve ve hizmetlerinizi kullanan insanların
lıyor. Umarız yıllarca markaları ve ken- ardından Barbaros Şansal’ı Twitter’dan deneyimlerini sosyal medyada paylaş-
dilerini kandıran sözde kitle iletişim takip etmeye başladım. O’nun yazdığı ması markanızı daha geniş kitlelerle
araçlarının sahipleri ve reklamcılar bu tweeti okumam kendisi ile ilgili düşün- buluşturacaktır. Kötü deneyimlerden
yaptıklarından pişmanlık duyarlar. Sos- celerimi tam tersine çevirmişti ve bu de korkmayın, yayılan kötü deneyimle-
yal medya markaların kitlelerle iletişim sosyal medya sayesinde olmuştu! İşte ri markanızın gelişimi için fırsat olarak
aracı değil kitlelerle etkileşim aracıdır! bu mükemmel bir etkileşimdi! değerlendirmelisiniz. Size bağıran, küf-
reden insanlardan bile marka savunu-
Sosyal medyanın getirdiği bu çok yön- Sosyal medya kişileri, düşünceleri ve cusu yaratabilirsiniz.
lü etkileşim o kadar etkilidir ki, takip markaları gerçek bir iletişim içine alı-
ettiğimiz bir kişinin yaşadığı deneyim yor. Bu nedenle hala insanların mar- Sosyal Medyadan kaçıp, kapalı bir kutu
o marka / ürünle ilgili düşünlerimizi kanızla ilgili neler konuştuğunu dinle- olarak varlığınızı sürdürmeye çalışırsa-
olumlu yönde olduğu gibi olumsuz miyorsanız bir an önce başlasanız iyi nız çürür ve yok olursunuz.
30

31. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
!
epsileri HEDiYE
Baklava T
15

32. ARAŞTIRMA
İLKBAHAR’13
DİJİTAL PAZARLAMA İLETİŞİMİ SEKTÖRÜ
BÜYÜMEYİ SÜRDÜRÜYOR
IAB Türkiye 2012 Dijital reklam yatırımları raporuna göre, sektör %30 büyüyerek 1 milyar TL sınırına dayandı.
943 milyon TL’yle toplamda aldığı pay %18 oldu.
33 ülkede dijital pazarlama iletişimi tünde, bir büyüme öngördüklerini ve oranında artmış ve dijitalin aldığı pay
endüstrisinin gelişmesi için faaliyet bunun gerçekleştiğini, dijitalin geçen %18’e yükselmiştir. Dijitalin, en geç
gösteren IAB’nin (Interactive Adver- yıla oranla %30 büyüyerek 943 milyon 2016’da ikinci büyük mecra olacağı
tising Bureau) Türkiye merkezi IAB TL’na ulaştığını vurguladı. tahmin edilmektedir. Tüm sektör oyun-
Türkiye’nin, açıklamasına göre dijital cularının, hem toplam yatırımların
reklam yatırımları 2012’de geçen yıla “Reklamcılar Derneği’nin geçtiğimiz yükselmesine hem mecralar bazında
göre %30 artışla 943 milyon TL oldu. hafta açıkladığı verilere ilaveten IAB taşların yerinden oynamasına hazırlıklı
Türkiye’nin kapsamlı analizine (arama olması gerekli.” diyerek, dijitalin yükse-
IAB Türkiye Dijital Reklam Harcamaları/ motorları, ilan sayfaları, e-mail marke- lişini bir kez daha gözler önüne serdi.
AdEx-2012 Raporu’na göre; ting, oyun içi reklam yatırımları dahil)
* Display, arama raporu, mobil reklam, göre, toplam reklam yatırımları %10 Kaynak: maxusglobal.com.tr
ilan sayfaları, e-posta, oyun içi reklam
gibi uygulamalardan oluşan internet
reklam yatırımları; 943 milyon TL,
* Gösterim / tıklanma bazlı reklam, vi-
deo, sponsorluk ve gelir paylaşımlı rek-
lam yatırımlarından oluşan “Display
Reklam Yatırımları”; 374 milyon TL,
* Ücretli sıralama, arama motoru görün-
tülü reklam ağından oluşan “Arama Mo-
toru Reklam Yatırımları”; 448 milyon TL,
* Mobil gösterim ve mobil opt-in SMS/
MMS’den oluşan “Mobil Reklam Yatırım-
ları” 36 milyon TL,
* İlan sayfaları reklam yatırımları 76
milyon TL olurken, e-posta ve oyun içi
reklam yatırımları toplamı 9 milyon TL
olarak gerçekleşti.
Konuyla ilgili olarak IAB Türkiye Başka-
nı Ahmet Pura, e-Marketer verilerine
göre 2012’de dünyada toplam reklam
yatırımlarının yaklaşık 500 milyar $’ı
olduğuna ve bu rakamın 100 milyar
$’ının dijitalden geldiğine dikkat çe-
kerek, “Artık her 5 dolardan 1’i diji-
tal ortamda kullanılıyor.” dedi. Pura,
Türkiye’de 2012 yılı için dünya ortala-
masının (%16 – ZenithOptimedia) üs- *Tüm rakamlar IAB Türkiye tahminidir. Yaratıcı işler, CRM çalışmaları, SEO yatırımları hariçtir.
32

33. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
19

34. ARAŞTIRMA
İLKBAHAR’13
FACEBOOK
ŞUBAT 2013
TÜRKİYE
RAPORU
Socialbakers, Şubat 2013 Türkiye
raporunu yayınladı. Rapora göre,
Türkiye’de 32 milyon Facebook kullanıcısı
bulunuyor.
Raporda marka sayfaları, hayran sayılarının
yanı sıra etkileşim ve cevap oranlarına göre
de incelendi. Raporda ayrıca Şubat ayında en
yüksek etkileşim yaratan Facebook marka ile-
tileri de bulunuyor.
En fazla beğenilen marka sayfaları arasında
iletişim, finans ve e-ticaret sektörleri dikkat
çekiyor. Hayran sayısına göre ilk sırada bulu-
nan Turkcell’in 2 milyon 478 bin, ikinci sırada
bulunan Avea’nın 2 milyon 37 bin ve üçüncü
sıradaki Volkswagen Türkiye’nin 1 milyon 985
bin hayranı bulunuyor.
Ortalama etkileşim oranlarına (engagement
rate*) göre ise marka sayfalarının başında,
Sinpaş GYO, Land Rover Türkiye, Letoonia Life
ve Yeni Rakı sayfaları bulunuyor.
Socially Devoted Brands adı altında sunulan
bölümde de marka sayfalarının, kullanıcılar-
dan gelen sorulara verdikleri cevapları kap-
sıyor. Cevap verme oranına (response rate)
göre, Trendyol, Turkish Airlines ve Samsung
Türkiye öne çıkan marka sayfaları.
Aralık ayında en yüksek etkileşimi yaratan
iletilere sahip sayfalar ise, Nike Football / Tür-
kiye, Greenpeace Akdeniz – Türkiye ve Ülker
Çikolatalı Gofret olarak sıralanıyor.
Kaynak: smgconnected.com
34

35. MARKA, LiSANS ve MEDYA DERGiSi
19