1. THỊ TRƯỜNG QUYỀN CHỌN
(OPTIONS)
1. Mua quyền chọn mua (Buying a call)
2. Bán quyền chọn mua (Selling a call)
3. Mua quyền chọn bán ( Buying a put)
4. Bán quyền chọn bán ( Selling a put)
2. Lịch sử phát triển của Options
• Vào thế kỷ 19 các ý tưởng về quyền chọn lần
đầu tiên đã hình thành trên thị trường chứng
khoán London. Nhưng phải đến năm 1973 các
quyền chọn mới thực sự được mua bán, trao
đổi trên thị trường quyền lựa chọn tại Chicago
(Mỹ) Thông qua các hợp đồng quyền chọn với
2 tiêu chí cơ bản là: mức phí và ngày hiệu lực.
3. Nội dung cơ bản của Options
• Quyền chọn là một công cụ tài chính mà cho
phép người mua nó có quyền, nhưng không
bắt buộc, được mua hay bán một công cụ tài
chính khác ở một mức giá và thời hạn được
xác định trước. Người bán hợp đồng quyền
chọn phải thực hiện nghĩa vụ hợp đồng nếu
người mua muốn. Bởi vì quyền chọn là một tài
sản tài chính nên nó có giá trị và người mua
phải trả một khoản chi phí nhất định khi mua
nó.
4. Một số thuật ngữ liên quan
• Người mua quyền: Là người bỏ ra chi phí để
được nắm giữ quyền chọn và có quyền yêu cầu
người bán có nghĩa vụ thực hiện quyền chọn
theo ý mình.
• Người bán quyền: Người nhận chi phí mua
quyền của người mua quyền, do đó có nghĩa
vụ phải thực hiện quyền chọn theo yêu cầu của
người mua quyền.
5. Một số thuật ngữ liên quan (tt)
• Tỷ giá thực hiện: Tỷ giá sẽ được áp dụng nếu
người mua quyền chọn yêu cầu thực hiện
quyền chọn.
• Giá trị hợp đồng quyền chọn: Trị giá được
tính theo từng loại ngoại tệ và thị trường giao
dịch.
• Thời hạn của quyền chọn: là thời gian hiệu
lực của quyền chọn. Quá thời hạn này quyền
chọn không còn giá trị.
6. Một số thuật ngữ liên quan (tt)
• Phí mua quyền: Chi phí mà người mua quyền
phải trả cho người bán quyền để được nắm giữ
hay sở hữu quyền chọn.
• Loại quyền chọn: Loại quyền mà người mua
nắm giữ. Loại quyền nào cho phép người mua có
quyền được mua một loại tài sản ở mức giá xác
định trước, trong thời hạn nhất định gọi là quyền
chọn mua. Ngược lại, loại quyền cho phép người
mua có quyền được bán gọi là quyền chọn bán.
7. Một số thuật ngữ liên quan (tt)
• Kiểu quyền chọn: Kiểu giao dịch 2 bên thoả
thuận cho phép người mua quyền được lựa
chọn thời điểm thực hiện quyền. Kiểu quyền
chọn cho phép người mua quyền được thực
hiện bất cứ thời điểm nào trong thời hạn hiệu
lực của quyền chọn gọi là quyền chọn kiểu
Mỹ. Kiểu quyền chọn chỉ cho phép người mua
thực hiện khi quyền chọn đến hạn gọi là quyền
chọn kiểu Châu Âu.
8. Một số thuật ngữ liên quan (tt)
- Quyền chọn mua: Là kiểu HĐQC mà cho
phép người mua nó có quyền, nhưng không
bắt buộc, được mua một số lượng ngoại tệ ở
một mức giá và trong thời hạn được xác định
trước.
- Quyền chọn bán: là kiểu HĐQC mà người
mua nó có quyền, nhưng không bắt buộc, được
bán một số lượng ngoại tệ ở một mức giá và
thời hạn được xác định trước. Nếu tỷ giá biến
động thuận lợi người mua sẽ thực hiện HĐ,
ngược lại người mua sẽ không thực hiện HĐ
cho đến khi HĐ hết hạn.
9. Mua quyền chọn mua
(Buying option)
• Người mua quyền chọn mua có quyền nhưng không
bắt buộc phải thực hiện quyền mua một số ngoại tệ
nhất định, theo một tỷ giá nhất định, gọi là giá quyền
chọn. Để có được quyền chọn mua, người mua phải
trả một khoản phí cho người bán gọi là phí chọn
mua. Phí chọn mua phải được thanh toán cho người
bán tại thời điểm ký kết hợp đồng mua quyền chọn
mua, ngay sau đó người mua trở thành người tiềm
năng thu lợi nhuận nếu giá ngoại tệ tăng lên trên mức
quyền chọn cộng với khoảng phí chọn mua.
10. Mua quyền chọn mua
(Buying option)
• Thực tế, các nhà nhập khẩu thường mua quyền
chọn mua để đảm bảo mua được ngoại tệ theo
giá mong muốn. Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng
thường ký hợp đồng mua quyền chọn mua
ngoại tệ.
11. Mua quyền chọn mua
• Ví dụ:
(Buying option)
Công ty nhập khẩu ABC của Hong Kong cần có 1.000.000
USD để thanh toán nợ trong 3 tháng tới. Để đảm bảo có
1.000.000 USD thanh toán nợ đúng hạn trong điều kiện dự
đoán USD có khả năng tăng giá thì ngay từ bây giờ công ty
ABC có thể mua quyền chọn mua USD trên thị trường với
số tiền đảm bảo là 0,02 HKD cho mỗi USD và tỷ giá thực
hiện USD/HKD = 5,6050. Ngoài ra không có thêm bất kỳ
phí nào nữa. Hỏi công ty ABC nên làm thế nào nếu 3 tháng
sau tỷ giá thị trường là:
a. USD/HKD = 5,6080
b. USD/HKD = 5,6020
c. USD/HKD = 5,6800
12. BÀI GIẢI
• Số tiền Cty bỏ ra để mua 1.000.000USD:
1.000.000 x 5,6050 = 5.605.000 HKD
• Số phí Cty bỏ ra để mua 1.000.000USD:
1.000.000 x 0,02 = 20.000HKD
• Tổng số tiền mà Cty bỏ ra để mua được
quyền mua 1.000.000USD:
5.605.000 + 20.000 = 5.625.000
13. BÀI GIẢI (tt)
a. USD/HKD = 5,6080
Số tiền mà Cty bỏ ra để mua 1.000.000USD
là:
1.000.000 x 5,6080 = 5.608.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng Cty lỗ:
5.625.000 – 5.608.000 = 17.000 HKD < Phí
⇒Cty thực hiện hợp đồng vì nếu từ bỏ hợp đồng
Cty sẽ mất khoản phí mua quyền đến 20.000
HKD.
14. BÀI GIẢI (tt)
b. USD/HKD = 5,6020:
Số tiền công ty ABC bỏ ra để mua 1.000.000
USD:
1.000.000 x 5,6020 = 5.602.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng CTy sẽ lỗ
5.625.000 – 5.602.000 = 23.000 > Phí
⇒Cty sẽ từ bỏ hợp đồng để giới hạn khoản lỗ
bằng với khoản phí (20.000 HKD) vì nếu thực
hiện HĐ Cty sẽ lỗ đến 23.000 HKD
15. BÀI GIẢI (tt)
c. USD/HKD = 5,6800:
Số tiền CTy ABC bỏ ra để mua 1 trđ USD là:
1.000.000 x 5,6800 = 5.680.000 HKD
Nếu thực hiện HĐ Cty sẽ lời:
5.680.000 – 5.625.000 = 55.000 HKD
⇒Cty sẽ thực hiện HĐ
16. Bán quyền chọn mua
(Selling a call)
• Người bán quyền chọn mua nhận được
một khoản phí gọi là phí bán quyền chọn
mua và phải luôn sẳn sàng bán một số
ngoại tệ nhất định với một tỷ giá cố định
đã được thoả thuận trước gọi là giá quyền
chọn cho người mua. Nếu tỷ giá giảm thì
người bán quyền chọn sẽ thu được một
khoản lãi.
17. Bán quyền chọn mua
(Selling a call)
• Ví dụ:
Công ty xuất khẩu Hong Kong thu được 1.000.000 USD.
Để tránh sự biến động của tỷ giá giảm xuống làm ảnh
hưởng đến 1.000.000 USD thu được, thì ngay từ bây giờ
công ty xuất khẩu có thể bán quyền chọn mua 1.000.000
USD trên thị trường với số tiền đảm bảo là 0,02 HKD cho
mỗi USD và tỷ giá thực hiện USD/HKD = 5,6050. Ngoài ra
không có thêm bất kỳ phí nào nữa. Hỏi công ty xuất khẩu
sẽ lãi hay lỗ nếu 3 tháng sau tỷ giá trên thị trường là:
a. USD/HKD = 5,6080
b. USD/HKD = 5,6020
c. USD/HKD = 5,5080
18. BÀI GIẢI
• Số tiền Cty thu được từ việc bán 1.000.000
USD:
1.000.000 x 5,6050 = 5.605.000 HKD
• Số phí mà Cty thu được từ việc bán quyền:
1.000.000 x 0,02 = 20.000 HKD
• Tổng số tiền Cty thu được từ việc bán
quyền chọn mua 1.000.000 USD:
5.605.000 + 20.000 = 5.625.000 HKD
19. BÀI GIẢI (tt)
A. USD/HKD = 5,6080:
Số tiền CTy thu được khi bán 1.000.000
USD trên thị trường:
1.000.000 x 5,6080 = 5.608.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng CTy lời:
5.625.000 – 5.608.000 = 17.000 HKD < Phí
⇒ Vẫn được thực hiện hợp đồng do người mua
thực hiện hợp đồng.
20. BÀI GIẢI (tt)
B. USD/HKD = 5,6020:
Số tiền Cty thu được từ việc bán 1.000.000
USD trên thị trường:
1.000.000 x 5,6020 = 5.602.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng Cty lời:
5.625.000 – 5.602.000 = 23.000 HKD > Phí
⇒Công ty sẽ lời được 20.000 HKD do người
mua quyền đã hủy bỏ hợp đồng.
21. BÀI GIẢI (tt)
C. USD/HKD = 5,5080
Số tiền Cty thu được từ việc bán 1.000.000
USD trên thị trường:
1.000.000 x 5,5080 = 5.508.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng CTy sẽ lời:
5.625.000 – 5.508.000 = 117.000 HKD
⇒Cty sẽ lời được 20.000 HKD vì trong thực tế
người mua quyền đã hủy bỏ hợp đồng để giới
hạn khoản lỗ bằng khoản phí.
22. Mua quyền chọn bán
( Buying a put)
• Người mua quyền chọn bán được quyền nhưng
không bắt buộc, bán một lượng ngoại tệ nhất
định theo một tỷ giá cố định, gọi là giá quyền
chọn vào ngày đến hạn. Ngược lại, người mua
quyền chọn phải trả cho người bán quyền
chọn một khoản phí gọi là phí quyền chọn
bán. Nếu tỷ giá giảm thì người mua quyền
chọn bán thu đuợc một khoản lãi.
23. Mua quyền chọn bán
• Ví dụ: ( Buying a put)
Một nhà xuất khẩu Hong Kong sẽ thu được 1.000.000
USD trong 3 tháng tới. Để tránh sự biến động của tỷ giá
giảm xuống làm ảnh hưởng đến 1.000.000 USD thu được
thì ngay từ bây giờ nhà xuất khẩu có thể mua quyền
chọn bán 1.000.000 USD trên thị trường với số tiền đảm
bảo là 0,02 HKD cho mỗi USD và tỷ giá thực hiện
USD/HKD = 5,6050. Ngoài ra không có khoản phí nào
nữa. Hỏi nhà xuất khẩu có thực hiện hợp đồng hay
không nếu 3 tháng sau tỷ giá thị trường lần lượt là:
a. USD/HKD = 5,6080
b. USD/HKD = 5,6020
c. USD/HKD = 5,5080
24. BÀI GIẢI
• Số tiền NXK thu được từ việc bán 1.000.000
USD:
1.000.000 x 5,6050 = 5.605.000 HKD
• Số phí mà NXK phải trả để mua quyền:
1.000.000 x 0,02 = 20.000 HKD
• Tổng số tiền NXK thu được từ việc mua
quyền chọn bán 1.000.000 USD:
5.605.000 – 20.000 = 5.585.000 HKD
25. BÀI GIẢI (tt)
A. USD/HKD = 5,6080
Số tiền Cty thu được từ việc bán 1.000.000
USD trên thị trường là:
1.000.000 x 5,6080 = 5.608.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng thì Cty lỗ:
5.585.000 – 5.608.000 = -23.000 HKD >Phí
⇒ NXK sẽ hủy bỏ hợp đồng để giới hạn khoản
lỗ đúng bằng mức phí (20.000 HKD)
26. BÀI GIẢI (tt)
B. USD/HKD = 5,6020
Số tiền Cty thu được từ việc bán 1.000.000
USD trên thị trường:
1.000.000 x 5,6020 = 5.602.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng thì Cty sẽ lỗ:
5.585.000 – 5.602.000 = -17.000 < Phí
⇒Cty vẫn thực hiện hợp đồng.
27. BÀI GIẢI (tt)
C. USD/HKD = 5,5080:
Số tiền Cty thu được từ việc bán 1.000.000
USD trên thị trường:
1.000.000 x 5,5080 = 5.508.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng thì Cty lời:
5.585.000 – 5.508.000 = 77.000 HKD > Phí
⇒Cty thực hiện hợp đồng.
28. Bán quyền chọn bán
( Selling a put)
• Người bán quyền chọn bán nhận được một
khoản phí gọi là phí bán quyền chọn bán và
người bán quyền chọn bán có trách nhiệm
phải mua một số ngoại tệ nhất định theo tỷ
giá cố định đã được thoả thuận từ trước, gọi là
giá quyền chọn vào ngày đến hạn hợp đồng.
Nếu như tỷ giá tăng thì người bán quyền chọn
bán có lời.
29. Bán quyền chọn bán
( Selling a put)
• Ví dụ:
Có một nhà kinh doanh ngoại hối Hong Kong dự đoán
USD có khả năng tăng giá nên ông ta đã ký một hợp đồng
bán quyền chọn bán 1.000.000 USD trong 3 tháng tới cho
một nhà xuất khẩu, với số tiền đảm bảo là 0,02 HKD cho
mỗi USD và tỷ giá thực hiện USD/HKD = 5,6050. Ngoài ra
không có thêm bất kỳ phí nào nũa và kiểu hợp đồng quyền
chọn là kiểu Mỹ. Hỏi nhà kinh doanh ngoại hối này sẽ lời
hay lỗ nếu như tỷ giá thị trường là:
a. USD/HKD = 5,6080
b. USD/HKD = 5,6020
c. USD/HKD = 5,5080
30. BÀI GIẢI
• Số tiền NKD phải bỏ ra để mua 1.000.000
USD theo hợp đồng:
1.000.000 x 5,6050 = 5.605.000 HKD
• Số phí mà NKD thu được:
1.000.000 x 0,02 = 20.000 HKD
• Tổng số tiền NKD phải bỏ ra:
5.605.000 – 20.000 = 5.585.000 HKD
31. BÀI GIẢI (tt)
A. USD/HKD = 5,6080
Số tiền NKD bỏ ra để mua 1.000.000 USD
trên thị trường:
1.000.000 x 5,6080 = 5.608.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng thì NKD lời:
5.608.000 - 5.585.000 = 23.000 HKD > Phí
⇒ Trong thực tế NKD chỉ lời 20.000HKD vì
người mua quyền đã hủy bỏ hợp đồng.
32. BÀI GIẢI (tt)
B. USD/HKD = 5,6020:
Số tiền NKD bỏ ra để mua 1.000.000 USD
trên thị trường:
1.000.000 x 5,6020 = 5.602.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng thì NKD lời:
5.602.000 - 5.585.000 = 17.000 HKD
⇒NKD vẫn được thực hiện hợp đồng vì trong
thực tế người mua quyền chấp nhận thực hiện
hợp đồng.
33. BÀI GIẢI (tt)
C. USD/HKD =5,5080
Số tiền NKD bỏ ra để mua 1.000.000 USD
trên thị trường:
1.000.000 x 5,5080 = 5.508.000 HKD
Nếu thực hiện hợp đồng thì NKD lỗ:
5.508.000 - 5.585.000 = -77.000 HKD
⇒NKD vẫn phải chấp nhận hợp đồng theo nghĩa
vụ đối với người mua quyền.
34. Quyền chọn mua Quyền chọn bán
Mua -Trả một khoản phí -Trả một khoản phí
-Có quyền mua. -Có quyền bán.
-Có quyền huỷ hợp đồng. -Có quyền huỷ hợp đồng
-Nếu lỗ thì lỗ tối đa bằng -Nếu lỗ thì lỗ tối đa bằng
khoản phí đã trả. khoản phí đã trả.
-Nếu lãi thì có thể lãi vô -Nếu lãi thì có thể lãi vô hạn
hạn.
Bán - Thu được một khoản phí. - Thu được một khoản phí.
- Có nghĩa vụ bán. -Có nghĩa vụ mua.
-Không được quyền huỷ -Không được quyền huỷ
hợp đồng. hợp đồng.
-Nếu lãi thì lãi tối đa bằng -Nếu lãi thì lãi tối đa bằng
khoản phí thu. khoản phí.
-Nếu lỗ thì có thể lỗ vô -Nếu lỗ thì có thể lỗ vô hạn.
hạn.
35. Bài tập áp dụng 1
1. Công ty Lovely của Anh ký HĐ mua quyền chọn
mua 1.000.000 EUR kỳ hạn 3 tháng với tỷ giá
thực hiện EUR/USD = 1,140 và phí phải trả là
0,025 USD cho mỗi EUR. Ngoài ra không có
thêm bất cứ phí nào. Hỏi công ty Lovely nên làm
thế nào nếu tỷ giá thị trường:
a. EUR/USD = 1,170
b. EUR/USD = 1,160
c. EUR/USD = 1,135
36. Bài tập áp dụng 2
4. Công ty Crazy ký HĐ bán quyền chọn mua
100.000.000 SGD kỳ hạn 3 tháng với tỷ giá thực
hiện USD/SGD = 1,69 phí phải trả là 0,05 USD cho
mỗi SGD ngoài ra không có thêm bất kỳ khoản phí
nào. Hỏi công ty Crazy sẽ lời hay lỗ nếu thực hiện
HĐ vào thời điểm tỷ giá thị trường là:
a. USD/SGD = 2
b. USD/SGD = 1,42
c. USD/SGD = 1,89
37. Bài tập áp dụng 3
2. Công ty Lazy ký HĐ mua quyền chọn bán
1.000.000 EUR kỳ hạn 3 tháng, tỷ giá giao dịch
EUR/USD = 1,150 và phí của HĐ là 25.000 USD.
Hỏi nếu thực hiện HĐ này thì công ty Lazy sẽ
lãi/lỗ bao nhiêu nếu tỷ giá trị trường EUR/USD =
1,120? Và nếu tỷ giá thị trường biến động
EUR/USD = 1,160 thì công ty này sẽ lãi hay lỗ
nếu thực hiện hợp đồng?
38. Bài tập áp dụng 4
3. Công ty Beautiful ký HĐ bán quyền chọn bán
1.000.000 USD kỳ hạn 3 tháng, giá thực hiện
USD/JPY = 105 và phí của hợp đồng là 0,02 JPY
cho mỗi USD. Hỏi nếu thực hiện HĐ thì công ty
Beautiful sẽ lãi hay lỗ và lãi/lỗ bao nhiêu nếu tỷ
giá thị trường là:
a. USD/JPY = 100
b. USD/JPY = 110
c. USD/JPY = 99