ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

1. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
«ΡΩΜΑΪΚΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ
ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ»
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
1ο Γυμνάσιο Κοζάνης
2013-2014

2. Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Η κορυφαία δημιουργία
της Βυζαντινής ναοδομίας

3. ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
• Η Ιστορία του ναού
• Η αρχιτεκτονική
• Τα ψηφιδωτά
• Μύθοι και θρύλοι για την Αγιά
Σοφιά (Ελληνική λαογραφία)

4. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΓΕΓΟΝΟΣ
324 Ο Μέγας Κων/νος ξεκινά το χτίσιμο της
Αγίας Σοφίας.
360 Ο Κων/νος Β’ ολοκληρώνει το χτίσιμο του
ναού και κάνει τα εγκαίνια.
532 Ολοκληρωτική καταστροφή του ναού
από τη Στάση του Νίκα.
532-537 Ανέγερση του σημερινού ναού από τον
Ανθέμιο και τον Ισίδωρο και τέλεση
Θυανοιξίων από τον Ιουστινιανό.
1204 Μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε
καθολικό ναό.
1261 Επαναφορά της Εκκλησίας στην
Ορθόδοξη λατρεία από το Μιχαήλ
Παλαιολόγο.
1453 Τέλεση της τελευταίας χριστιανικής
λειτουργίας

5. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
1) Ο ναός είναι χτισμένος σε
ρυθμό βασιλικής με τρούλο,
συνδυασμός περίκεντρου
ναού και βασιλικής.
2) Διαιρείται από κιονοστοιχίες
σε 3 κλίτη (τρίκλιτη)
3) Έχει πλάτος 70 μ. και μήκος
75 μ. και ο εντυπωσιακός
τρούλος στηρίζεται σε 4
πεσσούς που καταλήγουν σε
τόξα.

6. ΤΑ ΨΗΦΙΔΩΤΑ
• Στην Αγία Σοφία σώζονται πανέμορφα ψηφιδωτά από τη
βυζαντινή εποχή. Οι Οθωμανοί κατέστρεψαν πολλά από αυτά,
ενώ άλλα τα κάλυψαν με στρώμα ασβέστη και διατηρήθηκαν για
πολλούς αιώνες κάτω από αυτό. Όταν οι αρχαιολόγοι
μετακίνησαν το στρώμα ασβέστη, έφεραν στην επιφάνεια τα
ψηφιδωτά αυτά και θαμπώθηκαν από τη λάμψη και την ομορφιά
τους.

7. ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΘΡΥΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ
ΣΟΦΙΑ
• ΤΟ ΧΤΙΣΙΜΟ
Σύμφωνα να με ένα θρύλο από την περιοχή της Θράκης
μαθαίνουμε πώς ο Ιουστινιανός βρήκε το σχέδιο για το
χτίσιμο του ναού. Μία Κυριακή μετά τη λειτουργιά ο
αυτοκράτορας πλησίασε για να πάρει αντίδωρο .Το
αντίδωρο του έπεσε και μια μέλισσα το πήρε και έφυγε από
το παράθυρο του ναού. Ο βασιλιάς διέταξε όσοι είχαν
μελίσσια να τα ανοίξουν για να βρουν το αντίδωρο. Το
αντίδωρο βρέθηκε στα μελίσσια του αρχιτέκτονα που είχε
αναλάβει το χτίσιμο του ναού και μαζί με το αντίδωρο
βρέθηκε και το σχέδιο του ναού φτιαγμένο από αυτές με
κερί.

8. • Η ΑΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ
Την μέρα που πάρθηκε η Πόλη, έβαλαν σ’ ένα καράβι την Αγία
Τράπεζα της Αγίας- Σοφίας, να την πάνε στην Φραγκιά, για να
μην πέσει στα χέρια των Τούρκων.
Εκεί όμως στη θάλασσα του Μαρμαρά άνοιξε το καράβι και η
Αγία Τράπεζα βούλιαξε στον πάτο. Στο μέρος εκείνο η
θάλασσα είναι λάδι, όση θαλασσοταραχή και κύματα κι αν
είναι γύρω
• Ο ΙΕΡΕΑΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ
α)Μια λαϊκή παράδοση αναφέρει, όταν μπήκαν οι Τούρκοι
στην Αγία Σοφία τελούνταν θεία λειτουργία και ο ιερέας τη
στιγμή που είδε τους μουσουλμάνους , εισήλθε και
εξαφανίστηκε μέσα στον τοίχο, πίσω από το Άγιο Βήμα που
άνοιξε μπροστά του με τρόπο μαγικό. . Λέγεται ότι όταν η
Κωνσταντινούπολη θα επανέλθει στα χέρια των Χριστιανών, ο
ιερέας θα βγει από τον τοίχο για να συνεχίσει τη λειτουργία.
β) Ένας άλλος θρύλος λέει ότι ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος
στο ένα του χέρι είχε έξι δάκτυλα και αν βρεθεί κάποιος
Έλληνας που έχει έξι δάχτυλα τότε θα ανακτηθεί η Πόλη.

9. ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΝ
Όταν οι εισβολείς έφτασαν στον εξώστη-γυναικωνίτη ένα
Τούρκος αξιωματικός προσπάθησε με έναν πέλεκυ να
καταστρέψει μια τοιχογραφία της Παναγίας που κρατά στα
χέρια της τον Ιησού μωρό. Τη στιγμή που ο Τούρκος χτύπησε
την τοιχογραφία κεραυνοβολήθηκε κι έπεσε νεκρός. Τη θέση
του πήρε ένας άλλος Τούρκος, αλλά την ίδια στιγμή κι εκείνος
είχε την ίδια τύχη. Οι υπόλοιποι βάρβαροι πανικοβλήθηκαν
από το πρωτόγνωρο γι αυτούς θαύμα και γεμάτοι τρόμο αλλά
και σεβασμό εγκατέλειψαν.
ΤΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΤΟΥ ΑΛΟΓΟΥ
Όταν οι Τούρκοι μπήκαν στην Πόλη ξεκίνησαν να
καταστρέφουν τις εκκλησίες και τα μοναστήρια και να σφάζουν
όποιον έβρισκαν μπροστά τους. Ο σωρός των πτωμάτων
έφτασε τα δέκα μέτρα. Όταν μάλιστα ο Σουλτάνος Μωάμεθ
προσπάθησε να μπει στο ναό το άλογο του σκόνταψε πάνω στα
πτώματα. Με την οπλή του άφησε ένα σημάδι στην κορυφή
του στύλου, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα

10. ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ:
Σκάκα Νίκη
Σιδερίδου Πωλίνα
Σιδερίδου Μαρία
Χαριτίδου Ευγενία
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ:
Δουγαλής Νικόλαος
Μαρίνος Δημήτριος
Γκούτζιου Ματίνα