από την Κατερίνα Προκοπίου. Λογοτεχνία Γ΄Γυμνασίου

1. Κ. Π. Καβάφης
Όσο μπορείς

2. Oι παραινζςεισ που απευκφνει ο Κ.Π. Καβάφθσ
αναφζρονται τόςο ςτον εαυτό του όςο και ςε κάκε
αποδζκτθ του ποιιματοσ και υποδεικνφουν μια θκικι
ςτάςθ και μια μετρθμζνθ κοινωνικι ηωι. Το ποίθμα
γράφτθκε το 1913.

3. Όςο μπορείσ

4. Κι αν δεν μπορείσ να κάμεισ τθν ηωι
ςου όπωσ τθν κζλεισ,
τοφτο προςπάκθςε τουλάχιςτον
όςο μπορείσ: μθν τθν εξευτελίηεισ
μεσ ςτθν πολλι ςυνάφεια του κόςμου,
μεσ ςτεσ πολλζσ κινιςεισ κι ομιλίεσ.
Μθν τθν εξευτελίηεισ πθαίνοντάσ τθν,
γυρίηοντασ ςυχνά κι εκκζτοντάσ τθν
ςτων ςχζςεων και των ςυναναςτροφϊν
τθν κακθμερινιν ανοθςία,
ωσ που να γίνει ςα μια ξζνθ φορτικι.

5. όςο μπορείσ: μθν τθν εξευτελίηεισ μεσ ςτθν πολλι ςυνάφεια
του κόςμου, μεσ ςτεσ πολλζσ κινιςεισ κι ομιλίεσ.

6. Κι αν δεν μπορείσ να κάμεισ τθν ηωι ςου όπωσ τθν κζλεισ,
τοφτο προςπάκθςε τουλάχιςτον
όςο μπορείσ: μθν τθν εξευτελίηεισ
μεσ ςτθν πολλι ςυνάφεια του κόςμου,
μεσ ςτεσ πολλζσ κινιςεισ κι ομιλίεσ.
Πϊσ ευτελίηεται θ ηωι του ανκρϊπου;
Ποιο πρόςωπο χρθςιμοποιεί ο ποιθτισ και γιατί;
Ο ποιθτισ κεωρεί τθ ςτάςθ ηωισ που προτείνει ωσ ιδανικι
και εφκολα κατορκωτι ι τθ κεωρεί μια δφςκολθ διαδικαςία;

7. Μθν τθν εξευτελίηεισ πθαίνοντάσ τθν,
γυρίηοντασ ςυχνά κι εκκζτοντάσ τθν
ςτων ςχζςεων και των ςυναναςτροφϊν
τθν κακθμερινιν ανοθςία,
ωσ που να γίνει ςα μια ξζνθ φορτικι.
Ποιεσ είναι οι τροπικζσ μετοχζσ και τι αποκαλφπτουν;
Τι είδουσ ςχζςεισ ευτελίηουν τθ ηωι μασ;
Ποιον κίνδυνο επιςθμαίνει ο ποιθτισ ςτον τελευταίο ςτίχο;
Με ποιον τρόπο πιςτεφετε ότι ο κίνδυνοσ αυτόσ μπορεί να
αντιμετωπιςτεί αποτελεςματικά;
Ποια ςτάςθ ηωισ προβάλλεται ςτο ποίθμα;

8. Να ςχολιάςετε τθ γλϊςςα του ποιιματοσ,
αφοφ πρϊτα κατατάξετε τισ λζξεισ του
ποιιματοσ ςτον πίνακα.
μθν τθν εξευτελίηεισ
τθν κακθμερινιν
μεσ ςτεσ πολλζσ
δθμοτικι κακαρεφουςα ιδιωματιςμοί

9. Κι αν δζν /μπορείσ /να κά/μεισ τιν/ ηωι/ ςουοπϊσ /τθν
κζ/λεισ
ο-ςό/ μπο-ρείσ/μθν-τιν /εξεφ/τε-λί/ηεισ
Αφοφ ελζγξετε αν υπάρχει ςτο ποίθμα:
• ομοικαταλθξία
• επίκετα
• εκφραςτικά μζςα
και να δικαιολογιςτε τθν άποψθ ότι το ποίθμα ζχει
πεηολογικό φφοσ

10. Ποιεσ κοινωνικζσ εκδθλϊςεισ μποροφν, ςφμφωνα με τον
ποιθτι, να ευτελίςουν τθ ηωι του ατόμου; Γράψτε ζνα
ςφγχρονό ςασ παράδειγμα.

12. Όςο μπορείσ
Ο ποιθτισ γνωρίηει ότι ο πλιρθσ ζλεγχοσ
τθσ ατομικισ ελευκερίασ μζςα ςτθν
κοινωνικι ηωι είναι ανζφικτοσ.
Αναγνωρίηει πόςο δφςκολο είναι να
διαφυλάξει κάποιοσ τθν προςωπικότθτά
του και να αντιςτακεί ςτθ μαηοποίθςθ

13. Κι αν δεν μπορείσ να κάμεισ τθν ηωι ςου όπωσ τθν κζλεισ,
τοφτο προςπάκθςε τουλάχιςτον
όςο μπορείσ: μθν τθν εξευτελίηεισ
μεσ ςτθν πολλι ςυνάφεια του κόςμου,
μεσ ςτεσ πολλζσ κινιςεισ κι ομιλίεσ.
βϋπρόςωπο: παραινετικό φφοσ,
οικειότθτα, αμεςότθτα, ηεςταςιά
Να αποφεφγουμε τισ ανοφςιεσ
ςυναναςτροφζσ κι όςο μποροφμε να
διαφυλάςςουμε τθν ατομικότθτά μασ, τθν
προςωπικι μα σταυτότθτα και να ξεχωρίηουμε
από τον όχλο

14. Μθν τθν εξευτελίηεισ πθαίνοντάσ τθν,
γυρίηοντασ ςυχνά κι εκκζτοντάσ τθν
ςτων ςχζςεων και των ςυναναςτροφϊν
τθν κακθμερινιν ανοθςία,
ωσ που να γίνει ςα μια ξζνθ φορτικι.
Τροπικζσ μετοχζσ, αποκαλφπτουν τον τρόπο
με τον οποίο κζτουμε ςε κίνδυνο τθν
αξιοπρζπεια και τθν ατομικότθτά μασ
Συςχζτιςθ με ανκρϊπουσ που δεν ζχουν
να μασ προςφζρουν τίποτε, ςχζςεισ ρθχζσ
ανοφςιεσ, υποταγι ςτθ μόδα, ενδιαφζρον
μόνον για το «φαίνεςκαι» και όχι για το
«είναι»
Αλλοτρίωςθ = αποξζνωςθ
από τον εαυτό μασ, τισ
ανάγκεσ μασ, τα ιδανικά μασ,
τισ αξίεσ μασ => χάνουμε τθν
προςωπικότθτά μασ,
ενταςςόμαςτε ςτθ μάηα,
ςτον όχλο

15. ωσ που να γίνει ςα μια ξζνθ φορτικι
Με ποιον τρόπο πιςτεφετε ότι ο κίνδυνοσ αυτόσ μπορεί να αντιμετωπιςτεί
αποτελεςματικά, ϊςτε να διαφυλάξουμε τθν ατομικότθτά μασ;
• με πνευματικι καλλιζργεια
• με αυτογνωςία
• με ποικιλία ενδιαφερόντων
Ποια χαρακτθριςτικά τθσ καβαφικισ ποίθςθσ εντοπίηουμε ςτο ποίθμα;
• Καβαφικι αξιοπρζπεια / αίςκθςθ του χρζουσ = βαςικι αξία του ποιθτι
• Η ιδιότυπθ καβαφικι γλϊςςα: δθμοτικι + κακαρεφουςα – αρχαΐηουςα +ιδιωματιςμοί
• Πεηολογικό φφοσ: απουςία ομοιοκαταλθξίασ, επικζτων, εκφραςτικϊν μζςων. Ο λόγοσ
μοιάηει προφορικόσ, κάτι που εξυπθρετεί το παραινετικό φφοσ του ποιιματοσ.