1. ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
Δράσεις κατά της βίας
στο σχολείο
6 Μαρτίου 2012
1ο ΕΠΑ.Λ. ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟΥ

2. Τι είναι η ενδοσχολική βία;
Οι όροι:
«εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying)
«θυματοποίηση» (victimization)
χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση
κατά την οποία ασκείται:
 εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και
επαναλαμβανόμενη βία
 και επιθετική συμπεριφορά

3. Τι είναι η ενδοσχολική βία;
με σκοπό:
 την επιβολή
 την καταδυνάστευση και
 την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου
σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός
σχολείου

4. Τι είναι η ενδοσχολική βία;
Συχνά το «ισχυρότερο» παιδί αντλεί από την
πράξη του κάποιο όφελος, όπως
 ευχαρίστηση
 κύρος
 υλικά αποκτήματα
ενώ το «αδύναμο» παιδί δεν μπορεί να προστατέψει
τον εαυτό του

5. Τι είναι η ενδοσχολική βία;
 Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι και ομαδικό
φαινόμενο.
 Δεν αφορά μόνο το μαθητή που εκφοβίζει και εκείνον
που εκφοβίζεται
 Αφορά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν την
ύπαρξή του
 Οι παρατηρητές, μπορεί να είναι είτε μαθητές είτε
ενήλικες.

6. Τι είναι η ενδοσχολική βία;
Η επιθετικότητα
 αποτελεί χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης
 δεν στοχεύει πάντα στην τρομοκράτηση των
«αδύναμων»
 δεν αποτελεί σε όλες τις περιπτώσεις μορφή
εκφοβιστικής συμπεριφοράς
 για παράδειγμα, η έκφραση επιθετικότητας στα
πλαίσια κάποιου παιχνιδιού εξαιτίας μιας διαφωνίας,
δεν αποτελεί αναγκαστικά μορφή εκφοβισμού

7. Τι είναι η ενδοσχολική βία;
Η επιθετικότητα μπορεί να μετασχηματιστεί σε μορφές
συμπεριφοράς κοινωνικά αποδεκτές, όπως
 η διεκδικητικότητα
 η πρωτοβουλία
 το θάρρος της γνώμης
 η δημιουργικότητα
 η επιθυμία για μάθηση
Στις περιπτώσεις του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο,
η επιθετικότητα και η δύναμη (σωματική, ψυχολογική ή
κοινωνική) διαστρεβλώνονται και γίνονται μέσο επιβολής.

8. Μορφές Εκφοβισμού
 Σωματικός
 Λεκτικός
 Εκφοβισμός με εκβιασμό
 Έμμεσος ή κοινωνικός
 Ηλεκτρονικός
 Ρατσιστικός
 Σεξουαλικός

9. Σωματικός εκφοβισμός
Φυσικός τραυματισμός ή απειλή τραυματισμού προς
κάποιον ο οποίος εκδηλώνεται με
 σπρωξίματα – σκουντήματα – αγκωνιές
 γροθιές και κλοτσιές
 τρικλοποδιές
 χτυπήματα με αντικείμενα
 τσιμπήματα και δαγκωνιές
 περιορισμό του άλλου μέσω σωματικών πρακτικών

10. Λεκτικός
Συστηματική χρησιμοποίηση
 υβριστικών εκφράσεων
 φραστικών επιθέσεων
 προσβολών και απειλών
 αγενών σχολίων και ειρωνείας
 χρήση παρατσουκλιών

11. Εκφοβισμός με εκβιασμό
Εκούσια απόσπαση
 χρημάτων
 προσωπικών αντικειμένων
η οποία συνοδεύεται από
 απειλές
 εξαναγκασμό σε αντικοινωνικές πράξεις

12. Έμμεσος ή κοινωνικός
Προσπάθεια για
 κοινωνική απομόνωση ή αγνόηση ατόμου
 άσκηση επιρροής στην ομάδα των συνομηλίκων
ώστε να αισθανθούν αντιπάθεια για κάποιο
συγκεκριμένο συμμαθητή τους
 διάδοση κακόβουλων φημών και ψευδών

13. Ηλεκτρονικός
 Αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού μέσω
• του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
• των υπηρεσιών MMS και SMS που παρέχουν τα κινητά
τηλέφωνα
• των διαδικτυακών τόπων κοινωνικής δικτύωσης
 χρήση ή παραποίηση των προσωπικών δεδομένων
κάποιου ατόμου
 αποκλεισμός του από μια δικτυακή ομάδα
 κλήσεις στο κινητό του από άγνωστο νούμερο

14. Ρατσιστικός
Διάδοση αρνητικών σχολίων εξαιτίας
 της καταγωγής
 της κοινωνικής τάξης
 της οικονομικής κατάστασης
 της διαφορετικότητας

15. Σεξουαλικός
 υβριστικά σχόλια
 σκίτσα και γκράφιτι με σεξουαλικό περιεχόμενο
 ανήθικες χειρονομίες
 ανεπιθύμητο άγγιγμα
 μέχρι και σοβαρές σεξουαλικές επιθέσεις

16. Τι πρέπει να κάνει το παιδί-θύμα;
 Κατ’ αρχάς, δεν φταις εσύ! Πολλοί επιτυχημένοι
άνθρωποι είχαν πέσει θύματα εκφοβισμού στο
σχολείο
 Διατήρησε την ψυχραιμία και την αυτό-πεποίθησή
σου
 Μην απαντάς στις κοροϊδίες, μη μπαίνεις σε διάλογο,
κάνε ότι δεν τις ακούς
 Κοίταξέ τους στα μάτια και πες τους καθαρά και
σταθερά ΣΤΑΜΑΤΑ
 Φύγε όσο γρηγορότερα μπορείς

17. Τι πρέπει να κάνει το παιδί-θύμα;
 Πες αμέσως τι συνέβη στο δάσκαλό σου ή σε
κάποιον άλλον ενήλικα
 Αν φοβάσαι να το πεις σε κάποιον ενήλικα, πες το σε
έναν φίλο και ζήτα του να είναι μαζί σου
 Συνέχισε να το λες μέχρι ότου κάποιος σε βοηθήσει
 Αν σου έστειλαν απειλητικό sms ή email κράτησέ το,
μη το σβήσεις, θα χρειαστεί ως απόδειξη
 Αν σε εκφοβίζει ολόκληρη παρέα, πιάσε το πιο
αδύναμο μέλος της και πες του ότι αυτό δεν είναι
σωστό και αν θα του άρεσε να του φέρονταν εκείνου
έτσι

18. Τι πρέπει να κάνει το παιδί-θύμα;
 Αν μετά από αυτά δεν αλλάξει κάτι, άλλαξε σχολείο-
ζήτησε από τους γονείς σου να βρουν ένα σχολείο
που είναι φιλικό και ασφαλές
 Μην πιστεύεις αυτά που σου λένε οι εκφοβιστές, να
επαινείς τον εαυτό σου και να θυμίζεις στον εαυτό
σου κάθε μέρα τα καλά σου σημεία
 Μίλα στους γονείς ακόμα κι αν νομίζεις ότι θα σε
επικρίνουν!

19. Τι μπορείτε να κάνετε;
 Προσδιορίστε ποιοι συμμαθητές σας ήταν παρόντες στο
περιστατικό εκφοβισμού
 Ξεκαθαρίστε αν συμμετείχαν ως ουδέτεροι παρατηρητές ή αν
ενθάρρυναν το παιδί που εκφοβίζει
 Συζητήστε μαζί τους για το ποια θα ήταν η κατάλληλη
συμπεριφορά σε μια τέτοια περίπτωση (π.χ. να μιλήσουν σε
κάποιον ενήλικα για να βοηθήσει) και για το ποιες ευθύνες
έχουν όταν παρατηρούν να συμβαίνει περιστατικό εκφοβισμού
 Συζητήστε σχετικά με το τι θα μπορούσαν να είχαν κάνει για να
αποφευχθεί ο εκφοβισμός και να εξασφαλίσουν ένα ασφαλές
περιβάλλον τόσο για τους ίδιους όσο και για τους συμμαθητές
τους

20. Πληροφορίες
ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
www.antibullyingnetwork.gr