Information behavior, information seeking, zachowania informacyjne, poszukiwanie informacji, wyszukiwanie informacji, dzielenie się informacją, użytkownicy informacji

1. 2015-10-11, 2017-03-09
TYPOLOGIA NR 1
Zachowania informacyjne (information behavior, human information behavior)
1. Zapotrzebowanie na informację, uświadomienie sobie i werbalizacja potrzeby informacyjnej
2. Pozyskiwanie (gromadzenie, zdobywanie) informacji, information gathering
2.1. Aktywne i celowe, świadome i ukierunkowane poszukiwanie informacji, information seeking*
2.1.1. Przeglądanie, browsing
2.1.2. Wyszukiwanie informacji w konkretnych zasobach i źródłach, zwłaszcza w Internecie i innych
elektronicznych SIW, information retrieval albo information searching*
2.2. Rutynowe zbieranie, monitoring, routine information gathering (Godbold 2006)
2.3. Pasywny odbiór informacji, passive acquisition of information
2.4. Przypadkowe pozyskanie, information encountering, opportunistic discovery of information,
serendipity (Sanda Erdelez)
3. Reagowanie na informację, people respond to information (Godbold 2006)
3.1. Dalsze poszukiwanie (kolejnych) wiadomości
3.2. Odnotowanie istnienia jakiejś informacji „na wszelki wypadek”, taking mental note (Godbold
2006)
3.3. Unikanie, ignorowanie i negowanie informacji
3.4. Ukrywanie lub niszczenie informacji
3.5. Zrozumienie informacji, włączenie jej w struktury dotychczasowej wiedzy użytkownika
4. Ocena i selekcja informacji, jej opracowanie, przetwarzanie, przechowywanie (zachowania
związane z indywidualnym zarządzaniem zgromadzoną informacją)
5. Wykorzystanie informacji, Information use
5.1. Dzielenie się informacją z innymi (przekazywanie, upowszechnianie), information exchange,
sharing, transfer
5.2. Podjęcie decyzji w oparciu o informację
5.3. Rozwiązanie problemu, wykonanie zadania, „załatwienie sprawy”
5.4. Odzyskanie albo ustanowienie sensu (Brenda Dervin)
* Takie, słuszne zresztą, rozróżnienie information seeking, information searching (information retrieval) widać
w pracach Wilsona (1999; 2000).

2. [Sabina Cisek, opracowanie własne, główna inspiracja Bates 2010; Case & Given 2016; Godbold 2006;
Wilson 1999; 2000]
• Bates, Marcia J. (2010): Information Behavior. In: Encyclopedia of Library and Information Sciences.
Third edition. Ed. by M. J. Bates and M. N. Maack. New York: CRC Press 2010, Vol. 3, p. 2381-2391.
https://pages.gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/information-behavior.html
• Case, Donald O.; Given, Lisa M. (2016). Looking for Information. A survey of Research on Information
Seeking, Needs and Behavior. Fourth edition. Bingley: Emerald Group Publishing Limited.
• Godbold, Natalya (2006). Beyond information seeking: towards a general model of information
behaviour. Information Research, Vol. 11 No. 4, paper 269. http://www.informationr.net/ir/11-
4/paper269.html
• Wilson, Tom D. (1999). Models in information behaviour research. Journal of Documentation, Vol. 55
No. 3, p. 249-270. http://informationr.net/tdw/publ/papers/1999JDoc.html
• Wilson, Tom D. (2000). Human Information Behavior. Informing Science, Vol. 3 No. 2, p. 49-55.
http://inform.nu/Articles/Vol3/v3n2p49-56.pdf lub
http://informationr.net/tdw/publ/papers/2000HIB.pdf
Information behavior.
Zachowania informacyjne
Information gathering,
pozyskiwanie,
gromadzenie informacji
Information seeking,
poszukiwanie informacji,
aktywne i celowe
Information searching
(Information retrieval),
wyszukiwanie informacji
w konkretnych
systemach i źródłach
Zachowanie
informacyjne to nie
tylko pozyskiwanie
informacji
Pozyskiwanie informacji
to nie tylko jej celowe i
aktywne, świadome i
ukierunkowane
poszukiwanie
Poszukiwanie informacji
nie zawsze odbywa się
z wykorzystaniem
profesjonalnych,
konkretnych systemów
i źródeł

3. TYPOLOGIA NR 2
Zachowania informacyjne można podzielić na występujące:
• przed wyszukiwaniem,
• w trakcie wyszukiwania,
• po wyszukiwaniu informacji (Marcella, Pirie, Rowlands 2013).
Marcella, Rita; Pirie, Tracy; Rowlands, Hayley (2013). The information seeking behaviour of oil and
gas industry workers in the context of health, safety and emergency response: a discussion of the
value of models of information behaviour. Information Research, Vol. 18, No. 3.
http://www.informationr.net/ir/183/paper583.html