Presentatie op het afscheidssymposium van Daniel van Spanje (OCLC-NL) op 30 januari 2020 in Leiden

1. DE KUNST VAN CULTURELE
ERFGOEDINFORMATIE & -DATA
Saskia Scheltjens, Hoofd Research Services
@saschel – s.scheltjens@rijksmuseum.nl - slideshare.net/saschel
Afscheidssymposium Daniel van Spanje
OCLC-NL, 30 januari 2020 # d a g d a n i e l

2. # d a g d a n i e l
Universiteit Gent / België Rijksmuseum / Nederland
Vorige en huidige werkplaats

3. ByJohnLewisMarshall
Nationaal Museum van Kunst en Geschiedenis
Mensen verbinden met kunst en geschiedenis
# d a g d a n i e l

4. +1 mio objecten
0.5 mio publicaties & archieven
+2,2 mio bezoekers on-site
Publiek gefinancieerd vanaf 1800
Verzelfstandigd in 1995
Gebouwd in 1885 door Cuypers
Restauratie/ Sluiting 2003-2013
Circa 700 personeelsleden
FEITEN & CIJFERS
# d a g d a n i e l

5. We
• verzamelen,
• bewaren,
• beheren,
• conserveren,
• restaureren,
• onderzoeken,
• lenen uit,
• presenteren,
• publiceren, en
• delen
data en informatie over
kunst en historische objecten
voor het publiek
FOCUS OP COLLECTIE
# d a g d a n i e l

6. # d a g d a n i e l
FUNDAMENTEEL OBJECT-GEORIËNTEERD
FrickeOosten

7. # d a g d a n i e l
CONTINUÜM
ByJohnLewisMarshall

8. ByJohnLewisMarshall
# d a g d a n i e l
Research Services departement
Mensen verbinden met kunst en geschiedenis via informatie & data

9. Bibliotheek gaat in 2016
op in nieuwe afdeling
Research Services
Centraliserig van alle
collectie informatie & data
(digitaal én analoog)
inclusief open data beleid,
research data management
en data services
+/- 40 people
LAM-ification
# d a g d a n i e l

10. EVOLUTIE EN PLAATS VAN
INFORMATIE EN DATA
IN HET RIJKSMUSEUM
# d a g d a n i e l

11. P.J.H. Cuypers,
architect Rijksmuseum
1875
Ontwerp & selectie RM
1885
Opening RM
Voegde uit eigen beweging
een bibliotheek toe aan zijn
ontwerp en kreeg het nog
uitgevoerd ook …
# d a g d a n i e l

12. # d a g d a n i e l
‘Een plaats voor wetenschap & kunst’

13. # d a g d a n i e l
‘Een plaats voor wetenschap & kunst’

14. Cartouche in de leeszaal Cuypersbibliotheek- Motto bedacht door Jacob Verdam
# d a g d a n i e l
‘Een plaats voor wetenschap & kunst’

15. ByJohnLewisMarshall
# d a g d a n i e l

16. Huidige leeszaal (Cuypersbibliotheek, 1928 Huidige studiezaal (Prenten & Tekeningen), 1928
CONNAISSEURS
informele en niet-gestandaardiseerde collectiekennis # d a g d a n i e l

17. # d a g d a n i e l
ByJohnLewisMarshall

18. Marjorie Bottenheim (1898-1983), de facto hoofd van
de Rijksmuseum Research Library van 1934 tot 1961
PROFESSIONALISATIE
standaardisering collectie informatie
Else Van der Vossen-Delbück (1923- ),
eerste officiële hoofd van de
Rijksmuseum Research Library van
1962 tot 1988
# d a g d a n i e l

19. # d a g d a n i e l
Gerenoveerde publieksruimte voor bezoekers, ontworpen door Dick Elffers (1966) – foto uit de jaren ‘80
PROFESSIONALISATIE
Herinrichting publieke infrastructuur

20. # d a g d a n i e l
DATAFICATION
ByJohnLewisMarshall

21. Hoofd Rijksmuseum Research Library Geert-Jan Koot met de allereerste modem & terminal , 1989
# d a g d a n i e l
AUTOMATISERING collectie informatie & processen

22. Student-onderzoeker(!) Taco Dibbits met de eerste (bibliotheek)OPAC in de studiezaal, 1990
# d a g d a n i e l
AUTOMATISERING processen & collectiedata

23. MUSEUM RENOVATIE/RESTORATIE
Gesloten 2003-2013 # d a g d a n i e l

24. START MASSADIGITALISERING COLLECTIE
2008 – (2021) # d a g d a n i e l

25. # d a g d a n i e l
(HER)OPENING MUSEUM & COLLECTIE
in 2013

26. DIGITAL TURN / NETWERK
ByTheOpteProject-OriginallyfromtheEnglishWikipedia;CCBY2.5,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1538544
# d a g d a n i e l

27. OPEN DATA
Regaining control
by sharing
# d a g d a n i e l

28. SCALING UP – NETWORK POWER
Open collection data (CC-BY 2011 / CC0 2013-)
Collectie informatie & - data
Open API’s voor portals zoals Europeana (2013),
Geheugen van Nederland (2014), Google Arts
(2016), …
Bibliotheek
Z39.50 & SRU voor AdamNet (2003), Virtuele
Katalog Kunstgeschichte (2004), OCLC WorldCat
(2012), International Art Discovery Group
Catalogue (2014), …
# d a g d a n i e l

29. 664.774 art works – 469.668 Rijksstudios (25/4/2019)
# d a g d a n i e l
‘GENEROUS‘ LOCAL INTERFACE (COLLECTION)

30. # d a g d a n i e l
COLLECTIVE DISCOVERY INTERFACE (LIBRARY)

31. STIMULEREN CREATIEF HERGEBRUIK
# d a g d a n i e l

32. # d a g d a n i e l
GROEIEND BELANG ONDERZOEKSDATA

33. # d a g d a n i e l
NOOD AAN INFRASTRUCTUUR VOOR OPSLAG
EN DELEN VAN ONDERZOEKSDATA

34. DAGELIJKSE REALITEIT = DATA SILO’S
# d a g d a n i e l

35. RLG-OCLC project
2007-2009
report
workshops
resultaten ?
LAM INFORMATIE & DATA CONVERGENTIE
https://www.oclc.org/content/dam/research/publicatio
ns/library/2008/2008-05.pdf
# d a g d a n i e l

36. GELOOF IN KRACHT VAN LAM CONVERGENTIE
Culture is Digital report (2018) - UK
# d a g d a n i e l

37. PARTICIPATIE RM AAN VROEGE SEMANTISCHE
PROJECTEN - ‘LODLAM’
http://www.catchplus.nl/
https://www.nwo.nl/en/research-and-
results/programmes/Continuous+Acce
ss+To+Cultural+Heritage+/CATCH
# d a g d a n i e l

38. PARTICIPATIE RM AAN LOSSE PROJECTEN
http://www.catchplus.nl/
https://www.nwo.nl/en/research-and-
results/programmes/Continuous+Acce
ss+To+Cultural+Heritage+/CATCH
# d a g d a n i e l

39. HUIDIGE PROJECTEN RM - RESEARCH SERVICES
• Herziening en actualisering digitale strategie
• Opschonen & verrijken collectiedata
• Stabilisering bestaande
collectiebeheerssystemen
• Implementatie nieuwe componenten
• Nieuwe - semantische –
collectiearchitectuur & - infrastructuur
# d a g d a n i e l

40. DATA.RIJKSMUSEUM.NL
Lancering dataplatform (22 november 2019) # d a g d a n i e l

41. PUNT OP DE HORIZON
KANS
# d a g d a n i e l

42. BESTAANDE ICOM DEFINITIE (2007 – 1946)
A museum is a non-profit, permanent institution in the service of
society and its development, open to the public, which acquires,
conserves, researches, communicates and exhibits the tangible
and intangible heritage of humanity and its environment for the
purposes of education, study and enjoyment.
# d a g d a n i e l

43. VOORSTEL NIEUWE ICOM DEFINITIE (2019)
Museums are democratising, inclusive and polyphonic spaces for
critical dialogue about the pasts and the futures. Acknowledging
and addressing the conflicts and challenges of the present, they
hold artefacts and specimens in trust for society, safeguard
diverse memories for future generations and guarantee equal
rights and equal access to heritage for all people.
Museums are not for profit. They are participatory and
transparent, and work in active partnership with and for diverse
communities to collect, preserve, research, interpret, exhibit,
and enhance understandings of the world, aiming to contribute
to human dignity and social justice, global equality and planetary
wellbeing.
# d a g d a n i e l

44. MEERSTEMMIG
MEERDUIDIG
PLURIVERS
IN TRANSITIE
TUSSENIN
http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.585176
# d a g d a n i e l
DATA CHALLENGE!

45. CALL TO ACTION
‘The visitor moved from being onsite
within the museum’s information space
to being outside the museum in the online
information space of the Internet.
This has fundamental implications
for the institutional role of museums and
our understanding of metadata.’
The Museum as Information Space (2016) door
Trilce Navarette en John Mackenzie Owen
https://doi.org/10.1007/978-3-319-29544-2_7
# d a g d a n i e l

46. # d a g d a n i e l
Van een gesloten bibliotheek …. naar
een open collectie data ruimte … and beyond!
Rijksmuseum Library (2013)Rijksmuseum Library (2004) – cop. Candida Höfer

47. Knowledge needs to be shared
Taco Dibbits
General Director Rijksmuseum
# d a g d a n i e l

48. CONTACT
# d a g d a n i e l
VRAGEN?
All ideas improve when they are shared – R. David Lankes
Saskia Scheltjens
Head Research Services
s.scheltjens@rijksmuseum.nl
@saschel | skype ID: saskia.scheltjens