CDHA benh ly gan lan toa - Dr Luong - Dr To Ngan

1. HÌNH ẢNH CLVT BỆNH LÝ
GAN LAN TỎA
BSNT. TRẦN VĂN LƯỢNG
BSNT. NGUYỄN TỐ NGÂN

2. PHÂN LOẠI
1. Nhóm bệnh lý liên quan đến chuyển hóa.
2. Nhóm bệnh lý liên quan mạch máu.
3. Nhóm bệnh lý nhiễm trùng gan.
4. Xơ gan ( cirrhosis ).

3. PHÂN LOẠI
1. Nhóm bệnh lý liên quan đến chuyển hóa:
- Gan nhiễm mỡ.
- Bệnh Wilson.
- Một số bệnh lý khác:
+ Gan nhiễm sắt.
+ Thoái hóa dạng tinh bột ở gan.
+ Bệnh dự trữ glycogen ở gan.

4. PHÂN LOẠI
2. Bệnh lý liên quan đến mạch máu:
- Bệnh lý TM gan:
+ Huyết khối TMC.
+ Cavernoma TMC. Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
- HC Budd-Chiari.
- Bệnh lý gan do suy tim.
- Bệnh lý ĐM gan:
+ Tắc ĐM gan.
+ Nhồi máu gan.
+ Phình ĐM gan.

5. PHÂN LOẠI
3. Bệnh lý nhiễm trùng:
- Viêm gan virus.
- U hạt ở gan.
- Nấm gan.
4. Xơ gan:
Là hậu quả của nhiều quá trình bệnh lý khác nhau.

6. BỆNH LÝ LIÊN QUAN ĐẾN
CHUYỂN HÓA
(Storage Diseases)

7. GAN NHIỄM MỠ

8. Đặc điểm chung
- Lắng đọng triglycerid và cholesterol trong tế bào gan.
- Rải rác, khu trú hoặc lan tỏa.
- Yếu tố nguy cơ:
+ Uống rượu.
+ Béo phì.
+ ĐTĐ type II.
+ RL lipid máu.

9. Sinh lý bệnh học
- Gan nhiễm mỡ không có TCLS, chủ yếu phát hiện tình cờ.
- Gan nhiễm mỡ nặng còn gọi là gan nhiễm mỡ bệnh lý, có 4gđ:
+ Gan nhiễm mỡ không viêm.
+ Gan nhiễm mỡ có viêm.
+ Xơ hóa.
+ Xơ gan.

10. Vùng đốm trắng là vùng gan nhiễm mỡ và vi thể các tế bào gan

11. Hình ảnh trên CLVT
- Trước tiêm, tỷ trọng gan < tỷ trọng lách 10 HU.
- Các mạch máu trong gan hiện rõ.
- Sau tiêm, tỷ trọng gan < tỷ trọng lách 25HU or < tỷ trọng cơ.
- Gan nhiễm mỡ khu trú:
+ Thường ở HPT IV, cạnh dây chằng liềm.
+ Vùng nhiễm mỡ lan đến ngoại vi sát bao gan.
+ Không làm biến đổi bờ gan,
+ Không biến đổi cấu trúc mạch máu đi qua.

13. Fatty infiltration of the liver parenchyma in a 46-year-old woman with ovarian cancer who was
undergoing chemotherapy.
©2009 by Radiological Society of North America Boll D T , Merkle E M Radiographics 2009;29:1591-1614

14. Fatty infiltration of the liver parenchyma in a 46-year-old woman with ovarian cancer who was
undergoing chemotherapy.
©2009 by Radiological Society of North America Boll D T , Merkle E M Radiographics 2009;29:1591-1614

16. Gan nhiễm mỡ khu trú

17. Gan nhiễm mỡ khu trú

18. BỆNH LÝ CHUYẾN HÓA KHÁC

19. Histologically proved Wilson disease in a 41-year-old man.
©2009 by Radiological Society of North America Boll D T , Merkle E M Radiographics 2009;29:1591-1614

20. Thoái hóa dạng tinh bột ở gan và lách

21. BỆNH LÝ MẠCH MÁU GAN
(Hepatic Vascular Diseases)

22. TĂNG ÁP LỰC TĨNH MẠCH CỬA

23. Đặc điểm chung
- Khí áp lực TMC >15mmHg và chênh áp cửa – chủ > 5mmHg.
- Hình thành hệ thống vòng nối cửa – chủ.
+ Vòng nối qua TM lách.
+ Vòng nối qua TM vành vị.
+ Vòng nối qua TM thực quản.
+ Vòng nối qua TM trực tràng dưới.
+ Vòng nối qua TM rốn.

24. Nguyên nhân
Có 3 nhóm nguyên nhân
- Trước gan: HK TMC hoặc chèn ép TM cửa.
+ HCC, ung thư BM tuyến của tụy, sau PT cắt lách.
+ Có thể gặp trong chấn thương, NT huyết, can thiệp…
- Tại gan:
+ Xơ gan.
+ Sarcoidose, amylosis, bệnh máu ác tĩnh ở gan.
- Sau gan:
+ HC Budd-Chiari.

25. Hình ảnh trên CLVT

28. Cavernous transformation of the portal vein in a 57-year-old man with a history of recurrent
acute pancreatitis and benign portal vein thrombosis.
©2011 by Radiological Society of North America Lee W et al. Radiographics 2011;31:905-926

29. Tăng áp lực TMC

30. Dấu hiệu tăng ALTMC

31. Dấu hiệu tăng ALTMC

32. Tăng áp lực TMC

33. Dấu hiệu tăng ALTMC

34. Dấu hiệu tăng ALTMC– giả hạch mạc treo

35. HỘI CHỨNG BUDD-CHIARI

36. Đặc điểm chung
- Bệnh lý này được đặc trưng bởi tăng áp lực TMC và lách to
do tắc nghẽn các tĩnh mạch dẫn lưu của gan.
- Nguyên nhân:
+ Xơ gan.
+ HCC.
+ Bệnh lý Hodgkin.
+ Viêm màng ngoài tim.

37. Phân loại
- Có 3 type trong HC Budd-Chiari:
+ Type I (HK gây tắc TMCD).
+ Type II (HK gây tắc các TM trên gan).
+ Type III (HK gây tắc các TM trung tâm tiểu thùy).

38. Mô bệnh học

39. Vai trò của chẩn đoán hình ảnh
- Chẩn đoán xác định.
- Chẩn đoán nguyên nhân.
- Chẩn đoán phân loại.
- Đánh giá tình trạng tuần hoàn bàng hệ.
- Đưa ra chiến lược điều trị.

40. Hình ảnh trên CLVT
- Teo gan ở ngoại vi.
- Phì đại thùy gan trung tâm - phân thùy đuôi.
- Tuần hoàn bàng hệ qua hệ cửa.
- Huyết khối TM cửa – TM dẫn lưu.
- Các shunt mạch máu trong gan.

41. Figure 2a. Large regenerative nodules in a 34-year-old woman with subacute (25 days) Budd-Chiari
syndrome due to factor V Leiden deficiency.
©2002 by Radiological Society of North America Brancatelli G et al. Radiographics 2002;22:847-862

42. Figure 3a. Large regenerative nodules in a 31-year-old woman with Budd-Chiari syndrome of
unknown origin.
©2002 by Radiological Society of North America
Brancatelli G et al. Radiographics 2002;22:847-862

43. Figure 3a. Large regenerative nodules in a 31-year-old woman with Budd-Chiari syndrome of
unknown origin.
©2002 by Radiological Society of North America
Brancatelli G et al. Radiographics 2002;22:847-862

44. Figure 4a. Large regenerative nodules in a 27-year-old woman with chronic (2 years) Budd-Chiari
syndrome.
©2002 by Radiological Society of North America Brancatelli G et al. Radiographics 2002;22:847-862

45. BỆNH LÝ NHIỄM TRÙNG GAN

46. VIÊM GAN VIRUS

47. Đặc điểm chung
- Chủ yếu là viêm gan do virus, gồm 6 type (A,B,C,D,F,G).
- Về mặt mô bệnh học, gồm các quá trình
+ Hoại tử tế bào gan vùng quanh cửa nhiều mức độ.
+ Chuyển dạng tế bào Kuppffer.
+ Viêm cửa của tương bào.
- Phân loại
+ Cấp tính (<6 tháng).
+ Mạn tính (>6 tháng).

48. Hình ảnh trên CLVT
- Gan to, phù nền ở ngoại vi và bao gan.
- Trước tiêm, tỷ trọng nhu mô gan không đồng nhất, bằng
hoặc thấp hơn tỷ trọng lách.
- Sau tiêm, có vùng ngấm thuốc không đồng nhất.
- Phù nề quanh các nhánh TMC.
- Viêm gan mạn thường gây hậu quả xơ gan – bụng ascite và
lách to.

49. Acute viral hepatitis in a 39-year-old man.
©2009 by Radiological Society of North America Boll D T , Merkle E M Radiographics 2009;29:1591-1614

50. U HẠT Ở GAN

51. Đặc điểm chung
- Cơ chế bệnh sinh chưa được biết rõ nhưng thường có liên
quan đến viêm xơ đường mật nguyên phát.
- Tổn thương nhiều cơ quan khác trong ổ bụng.

52. Hình ảnh trên CLVT
- Trước tiêm, nhiều ổ giảm tỷ trọng trong nhu mô gan và lách.
- Gan – lách to.
- Hạch ổ bụng.
- Sau tiêm, các ổ tổn thương đồng tỷ trọng với nhu mô gan.

54. Figure 20a. Hepatic involvement in a 49-year-old woman with pulmonary sarcoidosis.
©2004 by Radiological Society of North America Koyama T et al. Radiographics 2004;24:87-104

55. NẤM GAN

56. Đặc điểm chung
- Chủ yếu là do Candida Albicans.
- Trên cơ địa suy giảm miễn dịch.
- Thường gây viêm đường mật tạo thành nhiều microabcess.

57. Hình ảnh trên CLVT
- Nhiều ổ giảm tỷ trọng trong nhu mô gan.
- Tròn hoặc bầu dục.
- Ranh giới rõ.
- Không ngấm thuốc sau tiêm.
- Có thể có vôi hóa rải rác (giai đoạn phục hồi).

59. XƠ GAN – CIRRHOSIS

60. Định nghĩa
Xơ gan là hậu quả của nhiều quá trình bệnh lý, được đặc trưng
bởi quá trình xơ hóa lan tỏa toàn bộ nhu mô gan:
+ Đảo lộn cấu trúc của gan.
+ Hình thành các nốt tân tạo.

61. Nguyên nhân
- Thường gặp:
+ Rượu.
+ Virus (B, C, D).
+ Xơ gan mật.
- Hiếm gặp:
+ Viêm gan tự miễn.
+ Bệnh gan tim.
+ HC Budd-chiari.
+ Một sộ bệnh di truyền (Wilson – Rendu Osler..)

62. Mô bệnh học

63. Sinh lý bệnh học
- Tăng áp lực tĩnh mạch cửa:
+ Lách to.
+ Tuần hoàn bàng hệ.
+ XHTH.
- Suy tế bào gan:
+ Vàng da.
+ BL não gan.
+ Nhiễm trùng.
- Ung thư biểu mô tế bào gan.

64. Hình ảnh trên CLVT
- Giai đoạn sớm:
+ Gan to.
+ Tăng tỷ trọng do xơ hóa.
- Giai đoạn muộn:
+ Gan biến đổi hình thái và đường bờ.
+ Dấu hiệu tăng ALTMC.
+ Dấu hiệu khác:
Dịch ascite – Lách to – Dày thành TM.
Nốt tân tạo.
Biến chứng (HCC).

66. Figure 1. Transverse contrast material-enhanced gradient-echo MR image (120/2.3, 90° flip angle)
shows method of obtaining the C/RL.
©2002 by Radiological Society of North America Awaya H et al. Radiology 2002;224:769-774

67. HPT I / Gan trái < 0,35

68. HPT I / Gan phải > 0,65

69. 1. Gan biến đổi hình thái và đường bờ

70. 1. Gan biến đổi hình thái và đường bờ

71. 1. Gan biến đổi hình thái và đường bờ (thể nốt lớn)

72. 1. Gan biến đổi hình thái và đường bờ (thể nốt nhỏ)

73. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

74. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

75. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

76. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

77. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

78. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

79. 2. Dấu hiệu tăng ALTMC

82. Vấn đề trong chẩn đoán xơ gan
1. Bệnh lý giả xơ gan (Micmic cirrhosis).
2. Xơ hóa trong gan xơ (Fibriosis).
3. Nốt tân tạo (Regeneration nodule).
4. Ung thư biểu mô tế bào gan (HCC).
5. U máu trong xơ gan (Hemangioma).

83. 1. Bệnh lý giả xơ gan

84. 1. Bệnh lý giả xơ gan

85. 2. Xơ hóa (Fibrosis)

86. 3. Nốt tân tạo

87. —Small hepatocellular carcinoma on dynamic contrast-enhanced CT in 49-year-old man.
4. HCC/Xơ gan
©2005 by American Roentgen Ray Society Jeong Y Y et al. AJR 2005;185:1024-1032

88. Multifocal hepatocellular carcinoma on dual-phase CT in 74-year-old man.
4. HCC/Xơ gan
©2005 by American Roentgen Ray Society
Jeong Y Y et al. AJR 2005;185:1024-1032

89. —Hepatocellular carcinoma with portal vein thrombosis in 69-year-old man.
4. HCC/Xơ gan
©2005 by American Roentgen Ray Society Jeong Y Y et al. AJR 2005;185:1024-1032

90. U máu trên gan xơ – T2W.

91. Chiến lược chẩn đoán
Việc phát hiện tổn thương HCC/Xơ gan sẽ làm thay đổi hoàn toàn
tiên lượng và góp phần quan trọng trong xác định chiến lược điều trị.
- Theo dõi siêu âm 6-12 tháng / 1 lần hoặc ít hơn.
- Nếu có tổn thương:
+ <2cm (Biopsy(-) thì theo dõi tiếp).
+ >2cm (Washout trên CLVT hoặc CHT)
- Nếu biến chứng HCC: RF – Hóa chất – Phẫu thuật.
“ EASL – Europe Association for the Study of the Liver ”

92. Tài liệu tham khảo
1. “Diffuse Liver Disease: Strategies for Hepatic CT and MR
Imaging”. Daniel T. Boll, MD and Elmar M.Merkle, MD.
2. “Diffuse disease of the liver: Radiologic-pathological correlation”.
Patricia J.Mergo, MD. Pablo R.Ros, MD. Peter C.Buetow, MD.
James L. Buck, MD.
3. “Cirrhosis: CT and MR evaluation”. Giuseppe Brancatelli, Michael
P.Federle and etc.

93. Nhóm BSNT - Khoa CĐHA BV. Việt Đức 01/2013