1. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 : Η χριστιανοσύνη στην Ευρώπη
ΟΥΛΡΙΧ ΖΒΙΓΓΛΙΟΣ
Ο Ούλριχ Ζβίγγλιος γεννήθηκε το 1484 στην Γερμανική
Ελβετία και έλαβε ευρεία μόρφωση στις σχολές της
Βέρνης, της Βασιλείας και στο Πανεπιστήμιο της
Βιέννης, όπου σπούδασε την φιλοσοφία, αστρονομία
και τους αρχαίους Έλληνες και Λατίνους
συγγραφείς. Στην ηλικία των 20 ετών επιδόθηκε στη
θεολογία και χειροτονήθηκε ιερέας το έτος 1506,
δηλαδή στην ηλικία των 22 ετών. Τέσσερα έτη
αργότερα δημοσίευσε ένα ποίημα κατά των
εκκλησιαστικών καταχρήσεων της εποχής του, ενώ
το έτος 1517 άρχισε να κηρύττει κατά της
προσκυνήσεως της Παρθένου Μαρίας και των αγίων,
της δια των έργων και των χρημάτων αφέσεως των
αμαρτιών, κτλ. Μόλις το επόμενο έτος 1518
ξεσήκωσε σταυροφορία κατά της πωλήσεως των
συγχωροχαρτιών, λίγους μήνες μετά την όμοια εκδήλωση του
Λουθήρου.
Προσκλήθηκε όμως το 1518 στη Ζυρίχη σαν εφημέριος της εκεί
μεγαλύτερης εκκλησίας, και τότε άρχισε γρήγορα να καθορίζει τη
θέση του απέναντι στον παπισμό. Καταρχήν κήρυττε περισσότερο
λόγους πρακτικής Χριστιανικής ηθικής παρά δογματικούς. Ζητούσε
να κηρύξει «τον Χριστό από την πηγή», δηλαδή από την γραφή και
να «να ενσταλάξει τον Χριστό στις καρδιές των ακροατών του» όπως
λέει ο βιογράφος του Μυκώνιος. Κήρυττε σαν κανόνα πίστεως και
έργων μόνο όσα βασίζονταν στις Γραφές. Γρήγορα απέκτησε όχι
μόνο μεγάλη φήμη σαν κήρυκας, αλλά και μεγάλη πνευματική
επιρροή στην κοινωνία της Ζυρίχης. Οι πολιτικοί άρχοντες της
πόλεως και του καντονίου της Ζυρίχης (η δημογεροντία) γρήγορα
ήλθαν κάτω από την επιρροή του, όταν δε το έτος 1522 ο Ζβίγγλιος
άρχισε να κηρύττει κατά των νηστειών και ο επίσκοπος Κωνσταντίας
αντιτάχθηκε σ’ αυτόν, ο λαός και η δημογεροντία έλαβαν το μέρος
του Ζβίγγλιου. Κατά τη διάρκεια του ίδιου χρόνου ο Ζβίγγλιος μαζί
με άλλους 10 ιερείς ζήτησαν από τον επίσκοπο και από την
Μαρία Σεργάκη, Γ3, Θρησκευτικά, 6/11/2013
2. ομοσπονδιακή βουλή στη Βέρνη να επιτραπεί
ελεύθερα το κήρυγμα του Ευαγγελίου και να
δοθεί στους κληρικούς η άδεια να
παντρεύονται. Η αίτηση απορρίφθηκε, αλλά
πολλοί ιερείς φανερά παντρεύτηκαν, μεταξύ
αυτών και ο Ζβίγγλιος. Το έτος 1523 ο
Ζβίγγλιος δημοσίευσε ομολογία πίστεως με
την οποία απροκάλυπτα απέρριπτε τις
παπικές ετεροδιδασκαλίες. Στην ομολογία
αυτή διακηρύττεται ότι ο Χριστός είναι ο μόνος Σωτήρας και
μεσίτης του ανθρώπου, ότι η Αγία Γραφή είναι ο μόνος κανόνας
πίστεως και έργων και ότι η μετουσίωση κατά την Ευχαριστία, η
επίκληση των αγίων, η προσκύνηση των εικόνων και αγαλμάτων, η
αξιομισθία των ανθρώπινων έργων, οι νηστείες και τα ταξίδια στους
αγίους τόπους, η αγαμία του κλήρου, το καθαρτήριο πυρ, η άφεση
των αμαρτιών μέσω άλλου εκτός του Θεού, η εκκλησιαστική
ιεραρχία και η υπέρτατη εξουσία του Πάπα, είναι διδασκαλίες
αντίθετες προς την Αγία Γραφή και είναι επομένως απορριπτέες.
Το έτος 1524 με την εισήγηση του Ζβίγγλιου η δημογεροντία Ζυρίχης,
διέταξε την κατάργηση των παπικών ιεροτελεστιών και την
αφαίρεση από τους ναούς της Ζυρίχης όλων των εικόνων,
αγαλμάτων, ιερών λειψάνων, θυσιαστηρίων λαμπάδων και άλλων
συμβόλων και διακοσμήσεων της παπικής λατρείας. Τα χρυσά και
τα αργυρά σκεύη λυώθηκαν και κόπηκαν από αυτά νομίσματα, που
μπήκαν στο δημόσιο ταμείο. Το ίδιο έγινε και στους ναούς των
κωμοπόλεων και των χωριών του καντονίου της Ζυρίχης.
Ταυτόχρονα ο Ζβίγγλιος ίδρυσε στη Ζυρίχη θεολογική σχολή, στην
οποία αυτός και άλλοι σοφοί δίδασκαν την θεολογία της
Αναμορφώσεως και εκπόνησαν Γερμανική μετάφραση ολόκληρης
της Αγίας Γραφής.
Το παράδειγμα της Ζυρίχης γρήγορα μιμήθηκαν και άλλα
καντόνια της Ελβετίας, παρόλη την αντίσταση των επισκόπων. Στη
Βέρνη, τη Βασιλεία και εν γένει την Βόρεια και την Ανατολική
Ελβετία καθαρίστηκαν οι ναοί από τις εικόνες, τα αγάλματα και τα
ανάλογα, και εγκαινιάσθηκε η απλή και πνευματική λατρεία, έχοντας
σαν μόνες τελετές την Ευχαριστία και το Βάπτισμα.
Οι μεταρρυθμίσεις του δεν έγιναν απ' όλους αποδεκτές. Έτσι οι
Ελβετοί χωρίσθηκαν σε δύο παρατάξεις, στους καθολικούς και στους
Μαρία Σεργάκη, Γ3, Θρησκευτικά, 6/11/2013
3. οπαδούς της μεταρρυθμίσεως, οι οποίες μεταξύ τους αντιμάχοντο. Ο
Ζβίγγλιος, αρχηγός των μεταρρυθμιστών, βρήκε τρόπο να
αποκλείσει την μεταφορά σίτου, αλεύρου, οίνου κ.α., σε πόλεις των
καθολικών. Η στέρηση των αναγκαίων ειδών, έφερνε την πείνα. Η
πείνα οδήγησε τους καθολικούς σε σύγκρουση με τον Ζβίγγλιο και
τους οπαδούς του.
Θανατώθηκε στη μάχη της Καππέλ (μία από τις μάχες ενάντια
στη Ζυρίχη) το 1531.
Μαρία Σεργάκη, Γ3, Θρησκευτικά, 6/11/2013