1. UNIVERSITETI I EVROPËS JUGLINDORE
ЈУГОИСТОЧЕН ЕВРОПСКИ УНИВЕРЗИТЕТ
SOUTH EAST EUROPEAN UNIVERSITY
Fakulteti juridik
Studime posdiplomike
PUNIM SEMIARIK
TEMA: Morali si burim I Pronesise Intelektuale
Mentor studenti
Prof. Assoc.Dr Alba Dumi Shahadije Osmani ID:108981
2. Koncepti dhe elementet e prones intelektuale
Pronesia intelektuale ka te beje me te drejtat ligjore qe
burojne nga aktiviteti krijues I njeriut ne fushen
industriale, shkencore, letrare dhe artistike.
Pronesia intelektuale tradicionalisht ndahet ne dy kategori
kryesore:
1. E drejta e Autorit (copyright), dhe
2. Pronesia industriale
Prona intelektuale eshte nje prone imateriale, por qe ka
shume karakteristika te ngjashme me pronen reale.
Keshtu, prona intelektuale eshte nje aset qe mund te
shitet, blihet, licencohet, shkembehet, etj. Si cdo prone
tjeter.
3. PREZANTIMI I PUNIMIT
• KONCEPTI I PRONESISE INTELEKTUALE
• BURIMET E PRONESISE INTELEKTUALE
• MORALI SI BURIM I PRONESISE INTELEKTUALE
• SA ESHTE DEMTUAR MORALI I POPULLSISE
MUSLIMANE ME KARIKATUREN E PROFETIT
• QFAR MUND TE JENE PASOJAT SI REZULTAT I
DEMTIMIT TE PRONESISE INTELEKTUALE
• PERFUNDIM
4. BURIMET E PRONESISE INTELEKTUALE
1.Burime të brendshme të së drejtës së pronësisë
intelektuale:
• • Kushtetuta ;
• • Ligjet si burim i së drejtës së pronësisë intelektuale;
• • Tradita si burim i së drejtës së pronësisë intelektuale;
• • Morali si burim i së drejtës së pronësisë intelektuale;
• • Praktika gjyqësore si burim i së drejtës së pronësisë
intelektuale;
5. 2.Organizatat nderkombetare
• Organizata Botërore për pronësi intelektuale ;
• Organizata Botërore Tregtare ;
• Organizata e Kombeve të Bashkuara për arsim,
shkencë dhe kulturë (UNESCO);
• Organizata Evropiane e Patentave (EPO)
• Shoqata Ndërkombëtare për Mbrojtjen e
Pronësisë Intelektuale (AIPPI)
• Këshilli i Evropës (COE)
6. 3. Burimet e Organizatës Botërore për Pronësi
Intelektuale
• Marrëveshja mbi aspektet ndërkombëtare të së drejtës
autoriale dhe të drejtave të përafërta:
•Konventa për themelimin tregtare të së drejtave së
pronësisë intelektuale;
• Konventa e Bernit për mbrojtjen e veprave letrare dhe
artistike;
• Konventa Universale për të drejtat autoriale;
• Marrëveshja e Organizatës Botërore për pronësi
intelektuale për të drejtën autoriale
• Konventa Ndërkombëtare për mbrojtjen e
interpretuesve, producentëve të fonogrameve dhe
organizatave radiodifuzive;
7. •Marrëveshja e Organizatës Botërore për pronësi
intelektuale për performanca dhe fonograme
• Konventa për Mbrojtjen e producentëve të
fonogrameve kundër shumimit të paautorizuar të
fonogrameve të tyre;
• Konventa për distribuimin e sinjaleve programore
të transmetuara përmes satelitit;
• Konventa Evropiane mbi çështjet e të drejtave
autoriale dhe të drejtave të përafërta në kornizat
e transmetimit satelitor ndër-kufitar;
• Marrëveshja Evropiane për këmbimin programor
të filmave televiziv;
8. • Marrëveshja Evropiane për parandalimin e
emetimit të transmetuar nga stacione jashtë
territoreve nacionale;
• Marrëveshja Evropiane për mbrojtjen e
transmetimeve televizive;
• Konventa Evropiane për mbrojtjen e trashëgimisë
audio-vizive;
• Konventa Evropiane për koproduksionin
kinematografik;
• Konventa Evropiane për televizion ndërkufitar;
• Marrëveshja për regjistrimin ndërkombëtar të
veprave audio-vizive.
9. 4. Burime ndërkombëtare për të drejtën e
pronësisë industriale:
•Konventa për themelimin e Organizatës
Botërore të Pronësisë Intelektuale
•Marrëveshja mbi aspektet tregtare të së
drejtave së pronësisë intelektuale (TRIPS)
• Konventa e Parisit për mbrojtjen e pronësisë
industriale;
• Konventa Evropiane e Patentave
• Marrëveshja për të drejtën e patentave;
10. • Marrëveshja për bashkëpunim në fushën e
patentave;
• Konventa mbi shumëllojshmërinë biologjike; •
Konventa ndërkombëtare për mbrojtjen e llojeve
të reja bimore;
•Marrëveshja e Budapestit për njohjen
ndërkombëtare të deponimit të
mikroorganizmave në qëllimet e patentës;
• Konventa për unifikimin e çështjeve të caktuara të
së drejtës materiale për patenta për shpikje;
• Konventa Evropiane për klasifikimin
ndërkombëtar të patentave për shpikje;
11. • Konventa Evropiane për formalitetet që
kërkohen për deklarata të patentave;
• Marrëveshja e Strasburgut për klasifikimin
ndërkombëtar të patentave;
• Marrëveshja e Hagës për regjistrimin
ndërkombëtar të dizajneve industriale;
• Marrëveshja e Lokarnës për vendosjen e
klasifikimit ndërkombëtar të dizajneve
industriale;
• Marrëveshja mbi të drejtën e markës tregtare;
• Marrëveshja e Madridit për regjistrimin
ndërkombëtar të markave;
12. • Protokolli i Marrëveshjes së Madridit për
regjistrimin ndërkombëtar të markave;
•Marrëveshja e Nicës mbi klasifikimin
ndërkombëtar të mallrave dhe shërbimeve me
qëllim të regjistrimit të markave;
• Marrëveshja e Vjenës për vendosjen e
klasifikimit ndërkombëtar të elementeve
figurative të markave;
• Marrëveshja nga Najrobi për mbrojtjen e
simbolit olimpik;
13. • Marrëveshja e Lisbonës për mbrojtjen e
shenjave së origjinës dhe regjistrimi i tyre
ndërkombëtar;
• Marrëveshja e Madridit për shtypjen e
shenjave të rreme dhe mashtruese për
origjinën e mallrave;
• Akt plotësues nga Stokholmi në Marrëveshjen
e Madridit për shtypjen e shenjave të rreme
dhe mashtruese për origjinën e mallrave;
• Marrëveshja mbi pronësinë intelektuale në
aspektin e qarqeve të integruara;
14. Te drejtat morale
• Nocioni i te drejtave morale eshte nje nocion
qe ka lindur ne vendet e te drejtes civile ( civil
law). Shtetet e ndryshme variojne nga njeri
tjetri per sa I perket menyres sesi ato e
perkufizojne dhe I mbrojne te drejtat morale.
• Njeri nder vendet qe I ben njohjen dhe
mbrojtjen me te madhe te drejtave morale
eshte Franca.
15. • Franca, si vend qe ben
njohjen dhe mbrojtje me
te madhe te drejtave
morale, I percakton ato
me te :
• Drejten e berjes publike
te vepres,
• Te drejten per tu njohur
si autor I vepres,
• E drejta e integritetit,
• E drejta e nxerjes nga
qarkullimi.
16. Liria e shprehjes dhe morali
• Konflikti midis “moralit” dhe lirisë së
shprehjes sjell interpretime të reja për parimin
e proporcionalitetit. Në parim, në çështje të
tilla, Gjykata i lë autoriteteve kombëtare një
liri më të gjerë vlerësimi, e cila justifikohet me
specifikën e “moralit” në çdo shtet anëtar, ose
edhe në rajone të ndryshme brenda të njëjtit
vend.
17. Karikaturat
• Karikatura është pikëpamje e shtrembëruar e
njeriut (zakonisht një vizatim, por ajo mund të
jetë, skulpturë pikturë ose punë të tjera artistike). Lloj i
artit figurativ që kritikon e demaskon anët negative në
sjelljet e në veprimet e dikujt nëpërmjet paraqitjes së
zmadhuar e qesharake të tipareve e të metave. Vizatim
që zmadhon tiparet e të metat e dikujt dhe i paraqet
ato në mënyrë qesharake.
• -Pamja e një karikature na bën të qeshim – ndoshta
edhe për të menduar . Ajo është forma më e shkurtër
e publikuar për ta realizuar një kritikë ndaj një njeriu,
shoqërie apo ndonjë fenomen qe duam me
i demaskuar si figura të ndryshme apo njerëz të
caktuar.
18.
19. Karikatura e Profetit
• Charlie Hebdo, revista satirike franceze, ka botuar
karikaturen e profetit a.s, e cila ne menyre
satirike dergonte mesazh per personalitetin e
besimtareve musliman.
• Chalrie Hebdo, ka një histori të diskutueshme në
përshkrimin e Profetit Muhamed, shpesh në një
mënyrë të pafavorshme, e kjo ka zemëruar
shumë myslimanë në mbarë botën.
• Chalrie Hebdo, duke mos mare parasysh ndjenjen
morale te besimtareve musliman ajo botoi shum
here karikaturen e proefetit a.s.
20. Ndalimi i ilustrimit të Profetit
Muhamed sipas Islamit
• Ndalimi i ilustrimit të Profetit Muhamed filloi si
një përpjekje për të shmangur adhurimin e
idhujve, që ishte i përhapur në vendlindjen e
Islamit,
• Një parim themelor i Islamit është që Muhamedi
është një njeri, jo Perëndia, dhe portretizimi i tij
mund të çojë në adhurimin e një njeriu në vend
të Allahut.
• "Në Islam, nocioni i Perëndisë kundrejt ndonjë
përshkrimi të Perëndisë apo ndonjë figure të
shenjtë është shumë i fortë."
21. • Në disa mënyra, Islami ishte një reagim
kundër krishterimit, të cilin muslimanët e
hershëm besonin se është udhëhequr në
rrugë të gabuar duke besuar te Krishti, jo si
njeri, por si Perëndi. Ata nuk donin që e njëjta
gjë të ndodhë edhe me Profetin Muhamed.
• "Profeti vetë ishte i vetëdijshëm njerëzit në
qoftë se do të shihnin fytyrën e tij të
portretizuar nga njerëzit, ata do të fillonin
adhurimin ndaj tij", thotë Ahmed. "Kështu që
ai vetë ka folur kundër këtyre imazheve, duke
thënë: "Unë jam vetëm një njeri."
22. Ngacmimi I moralit
• Si pasoje e demtimit te moralit me
karikaturen, filluan edhe reagimet nga me te
ndryshmet. Fatkeqesisht pat edhe reagime
nga me te dhushmet.
• Në tetor të vitit 2011, zyra e Charlie Hebdo qe
djegur në të njëjtën ditë kur revista
planifikonte të lëshonte një numër me një
ballinë që ngacmonte ligjin islamik.
23. • Në shtator të vitit 2012, Franca mbylli ambasadat në
rreth 20 vende në mes të zhurmës globale mbi filmin
anti-Islam "Pafajësia e Myslimanëve", revista botoi një
numër duke shfaqur një karikaturë ku përshkruhej një
Profeti Muhamed gjysëm lakuriq i mbuluar me vetëm
një mbulesë, në një karrocë duke u shtyrë nga një
ortodoks.
• Gazetari i Charlie Hebdo Laurent Leger mbrojti revistën
në atë kohë, duke thënë se karikatura nuk pati qëllim të
provokojë zemërim ose dhunë.
• "Qëllimi është për të qeshur", pati thënë Leger në vitin
2012. "Ne duam të qeshim me ekstremistët - çdo
ekstremist Ata mund të jenë myslimanë, hebrenj,
katolikë. Gjithkush mund të jetë fetar, por mendimet
ekstremiste dhe veprimet e tyre ne nuk mund t’i
pranojmë..."
24. • Por, për shumë myslimanë pamje përqeshëse
të Profetit Muhamed, jo vetëm si një profet,
por edhe si një ekzemplar i moralit, nuk janë
çështje për të qeshur.
• Ne cofte se e drejta e shprehjes se lire eshte e
rendesishme per Charlie Hebdo, edhe per
popujt musliman besimi islam eshte shum I
shejte. Mbrojta e profetit nga pershkrimi,
karikaturizimi, ndryshimi apo gjithqka e
ngjajshme eshte e drejte e cdo personi
