2. ТРАХЕОТОМИЈА-историски
преглед
Трахеотомија е една од најстарите
хируршки процедури.
Првата трахеотомија датира во 3600 г. п.н.е
во Египет.
Asclepiades од Персија е првиот човек кој
правел трахеотомија во 100 г. п.н.е.
Првата успешна трахеотомија ја изведил
италианскиот доктор Antonio Musa
Brasavola во 15.век
3. ТРАХЕОТОМИЈА
Трахеотомија е хируршка
интервенција со која артифициелно
се отвара трахеата во нејзиниот
цервикален дел.
Е една од најургентните
интервенции во медицината.
4. ИНДИКАЦИИ:
1. Опструкција на горните дишни патишта
Конгенитални Горна трахеална стеноза,ларингеална циста, .
трахео-езофагеални аномалии,или ... .
хемангиома на ларикс
Инфективни Акутен епиглотитис,ларинготрахеобронхитис
дифтерија или Ludwig’s angina
Малигни тумори Тумори на ларинкс,јазик,фаринкс
Траума Огнострелни повреди,повреди со нож
инхалација на чад,пиење корозивна течност
Страно тело Проголтано или инхалирано страно тело на
горните дишни патишта
5. ИНДИКАЦИИ:
2. За тоалета и отсранување на
секрети од дишните патишта
3. За по брза,лесна и сигурна
оксигенација
4. Анафилактичен шок
5. За вештачко дишење
6. За ендотрахеална анестезија
7. За операции на глава и врат
11. АНАТОМИЈА
ТРАХЕАТА е дел од дишните
патишта,а се протега од
ларинкс(крикоидната ‘рскавица)
во висина на (C6) до неговиот
раздвој(bifurcatio tracheae) во
висина на (Т5)
Има цевковидна форма,во
вратниот дел се наоѓа во
средишната линија
ДОЛЖИНА:10-12 cm
ДИЈАМЕТАР:15-20 mm
13. УРГЕНТНА ТРАХЕОТОМИЈА
( cricothyroidotomy )
Се прави при ургентни
состојби,треба да се изведува
доста брзо и енергично со скалпел
врз сите слоеви на строго
средната линија на вратот.
Не се води сметка за асепса или
анестезија,пред се е битно да се
отвори трахеа за да се овозможи
дишење на пациентот.
14. Инцизија 0,5-1cm под крикоидната
`рскавица ,над incisura jugularis sterni
Ретрахирање на стернотиреоидните
мускули латерално
15. Предната страна на трахеата е покриена само со кожа и вратна фасција.
Во височина 2 и 3 трахеална ‘рскавица на неа лежи (isthmus glandulae thyroideae)
таму е и местото каде треба да се прави инцизијата за трахеотомија.
Има вертикална димензија 5-10 мм.Треба да се помести нагоре од трахеата за да
се направи инцизија помеѓу втората и третата трахеална ‘рскавица.
5-10 mm
16. Потоа во отворот на трахеата се става
трахеална канила која е составена
од внатрешен и надворешен дел.
Внатрешниот дел на канилата мора
често да се вади,да се исчисти од
секретот што доаѓа од долните
дишни патишта.
За време на чистењето на
внатрешниот дел на канилата
надворешниот дел останува на
место.
17. ХИРУРШКА ТРАХЕОТОМИЈА
За изведување на хируршката трахеотомија за
разлика од ургентната е потребна хируршка
сала и секако повеке време.
Пациентот треба да лежи на грб,со подметната
тврда перница под вратот.
За разлика од ургентната трахеотомија тука е
потребно пациентот да биде под општа
анестезија.
18. ХИРУРШКА ТРАХЕОТОМИЈА
Инцизијата се прави помеѓу вториот и
третиот трахеален прстен почнувајки од
доле кон нагоре.Работејки на овој
начин се избегнува можна повреда на
крвни садови.Инцизијата може да
биде трансверсална или
Y
лонгитудинална,се препорачува и во
форма на(Y) поради тоа што
отстранувањето на канилата не е
отежната.
После направената инцизија на кожа
се препарираат сите слоеви на ткива во
медијалната линија до стеснувањето на
тиреоидната жлезда,која понекогаш
ако е потребно може да се сечи за да се
има преглед на вториот трахеален
23. ДЕКАНИЛМАН
Деканилман се врши
кога нема веке потреба
за носење на
трахеалната канила.
Ако болниот ја носел
канилата само неколку
дена,доволно е
канилата само да се
извлечи,додека раната
на вратот сама ке се
затвори.
24. ДЕКАНИЛМАН
Доколку болниот ја
носел канилата долго
време,деканилманот
мора да биде
постепено(постепено
намалување на бројот
на канилата,за
нејзиниот отвор
постепено да зарасне)
25. ДЕКАНИЛМАН
На овој начин болниот
почнува да диши на
ларинкс.
После вадење на
канилата,во случаеви
кога таа долго време
стоела,тогаш
трахеостома мора
хируршки да се затвори.
27. ШТО ДА СЕ НАПРАВИ?
Секогаш да се оди по АBC
Секогаш да се оди по АBC
(airway,breathing,circulation)
(airway,breathing,circulation)
Причинител за проблеми е најчесто блокирана
Причинител за проблеми е најчесто блокирана
канила
канила
Во таков случај треба итно да се отсрани
Во таков случај треба итно да се отсрани
канилата
канилата
Ефективно е да се направи директна
Ефективно е да се направи директна
вентилација преку устата
вентилација преку устата
28. ОТЕЖНАТ ДЕКАНИЛМАН
Под отежнат деканилман се подразбира состојба кога
болниот не може да диши без канила.
Отежнат деканилман настанува како последица на
стеноза на ларинксот која по правило се јавува кога
има висок отвор на трахеа.
Кај ваков вид на отвор канилата врши притисок на
крикоидната `рскавица после што се развива стеноза.
До отежнат деканилман може да дојде и после појава
на гранулација во пределот на трахеостомата и на
задниот зид на трахеата,на местото каде долната
ивица на канилата врши притисок на трахеата.
29. ОТЕЖНАТ ДЕКАНИЛМАН
За да се избегне оваа компликација потребно е
да се смени должината на канилата после
секои
2-3 дена,на тој начин се спречува континуирано
вршење притисок на истото место.
Отежнат деканилман може да се јави и како
последица на психички карактер.Тоа најчесто
се случува кај болни кои се гушиле пред
трахеотомија,тие осеќат страв да дишат без
канила