SlideShare a Scribd company logo
1 of 29
1
İÇİNDEKİLER
 
2. PAKET TUR KAVRAMI
•Paket Tur Planlaması
•Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Yer Alan Temel 
Unsurlar
•Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Sabit Giderler
•Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Değişken Giderler
•Tur Giderlerinin Hesaplanması Örneği
•Maliyet-Kar Yöntemi Örneği
•Turda Bulunması Gereken Belgeler
2
1. BİR SONRAKİ DERS İÇİN ÖNERİLER
 
• Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü (Dr. İrfan Mısırlı, 
Detay Yayıncılık, 2010)  Sayfa: 37-51.
•Seyahat Acenteleri internet sayfalarına ziyaret.
 
 
 
  
3
2. ÖĞRENME ÇIKTILARI
 
 Bu dersin sonunda öğrenci;
•Paket tur ile ilgili tanım ve kavramları öğrenir.
•Seyahat Acenteciliği hakkında bilgi sahibi olur.
Paket Tur Planlaması
1. Paket Turun Üretim Aşaması
2. Paket Turun Pazarlama Aşaması
3. Paket Turun Yönetim Aşaması
4. Paket Tur Tüketimi Sonrası Müşteri Şikâyet
Ve Beklentileri
4
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Piyasa Araştırması
• Yeterli arz kapasitesinin (koltuk+yatak) bulunup
bulunmadığı,
• Gidilmesi düşünülen ülkenin (yada yerin) sosyo-
ekonomik durumu,
• Gidilmesi düşünülen ülkenin (yada yerin) güvenlik
ve hijyen durumu,
• Gidilmesi düşünülen ülkenin (yada yerin) altyapı,
sağlık ve ulaşım imkanları,
• Düşünülen destinasyon için diğer şirketlerinde
programları olup olmadığı ve eğer varsa fiyatının ne
düzeyde olduğu saptanır.
5
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Müşteri Araştırması
• Müşterilerin ilgileri
• Sosyal statüleri,
• Yaş grupları,
• Aile yapıları,
• Satın alma güçleri araştırılır.
• Pazar tahminlemesi yapılır.
http://www.uzmantv.com/pazar-arastirmasi-yaparken-tuketici-ile-ilgili-hangi-bilgiler-toplanmali
6
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Daha Önce Düzenlenen Turların
Değerlendirmesi Ve Analizi
• Piyasadaki paket tur talebini ölçmek,
• Rakip ürünleri saptamak,
• Benzer ürünleri saptamak,
• Pazardaki rekabetin yoğunluğunu,
• Ürünün verimliliğini tahmin etmek için yapılır.
7
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Gidilecek Bölgenin Belirlenmesi
• Seçilecek destinasyonun karlı olup olmayacağını
• Yörenin iklimi, coğrafi, kültürel, tarihi özellikleri
• Ulaşım ve konaklama imkanları,
• Yönetim Biçimi,
• Politik İstikrar
• Suç Oranı ve Terörizm
• Gelişmişlik Düzeyi-İnsan Hakları
• Kişilerin o yöreye karşı ilgileri
• Gidilecek bölgedeki hizmet işletmelerinin tur operatörlerine
tanıyacakları kolaylık ve avantajlar saptanır.
8
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Ulaşım Aracının Belirlenmesi
• Türü,
• Fiyatı belirlenir.
9
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Karşılama (Transfer) Hizmetlerinin Seçimi
• Düzenlenecek olan paket turların tüketimini
yabancı bir ülkede yapılacak ise tur operatörü, o
ülkedeki bir yerel seyahat acentesi ile in-coming
hizmetlerinin yürütülmesi için sözleşme yaparak
ürünün en iyi şekilde tüketilmesine yardımcı
olunmasını sağlar. Böylece yerel acente ülkesindeki
tüm hizmetlerden sorumlu olur ve tur operatörünü
temsil eder.
10Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
1. Paket Turun Üretim Aşaması
– Paket Tur Programının Belirlenmesi
• Taşıma, konaklama, yiyecek-içecek ve diğer
hizmetler belirlendikten sonra paket tur
oluşturulmuş olur.
• Tur güzergahları ve turun işleyişinden sorumlu
kişiler tespit edilir.
• Paket turun müşteriye ulaşması için gerekli tanıtım
ve iletişim araçları belirlenir ve genellikle bir broşür
yardımıyla halka ulaştırılır.
• Belirlenen bu hizmetlerin turiste maliyeti
hesaplanır.
11
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
2. Paket Turun Pazarlama Aşaması
– Tur broşürlerinin dağıtımı,
– Reklam ve tanıtım faaliyetlerinin
gerçekleştirilmesi,
– Kişisel satış çabaları,
– Turun en iyi şekilde gerçekleşmesi için
programlama yapılır.
E-katalog:
http://www.jollytur.com/katalog/yurtici/
12
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
3. Paket Turun Yönetim Aşaması
– Tur özelliklerine yönelik çalışma takvimi ve
çalışma şemaları hazırlanır,
– Turla ilgili tüm faaliyetler arasında bir
uyumluluk sağlanır,
– Rezervasyon ve satış işlemleri gerçekleştirilir,
– Muhasebeye yönelik işlemler gerçekleştirilir.
13
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
4. Paket Tur Tüketimi Sonrası
Müşteri Şikâyet Ve Beklentileri
– Paket Turlar İle İlgili Tüketici Sorunları
– Paket Turlarda Tüketicinin Korunması
14
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
Örnek Müşteri Şikayetleri
• X Turizm Yemeklerden Hastalandık!
• X turizm vasıtasıyla umre ziyaretine katıldık ama 15 günümüz sabır çekmekle geçti.
Otelde böcek var dediğimizde, kafile sorumlusu böceklerin bizden küçük olduğunu
zarar veremeyeceğini söyledi. Yemekleri koklayarak yedik. Bozuk bayat yemekleri
seçmeye çalıştık.
Kaldığımız diğer otelde ise yemeklerden zehirlendik. Dönüş yapacağımız gün tura
katılanlar birbirlerine antibiyotik var mı diye soruyordu. Çoğu ateşlenmiş halsizdi.
Medine' de 5 gün kaldık ama sadece 2 defa otelden çıkabildim çok hastaydım.
Otobüsle kutsal ziyaretler tura dahildi ama beceremediler ve bizi sığıntı gibi başka
bi kafileye eklemeye çalıştılar.
Rehber kendi umresinin derdindeymiş gibiydi. Medine' de tahsis edilen rehber ise
elinde sigarasıyla akıl verip ortadan kaybolan biriydi. Dönüşte rapor aldık işe
gidemedik. Arkadaşın kan değerleri sıfıra düşmüş uzun süre toparlayamadık.
15
www.sikayetvar.com, Erişim:16.09.2012
Örnek Müşteri Şikayetleri
• Y Tour Tatilden Keyif Almadım!
• Hangi birini yazayım bilemiyorum şikayetlerimin. Ekstra turlar için, ekstra turlara
katılmayan kişilerin geçiştirilmesinden mi? Ekstra turların bazılarını zorunlu kılıp
para almalarından mı? Yapmaları gereken panaromik şehir turlarını zaman varken,
ekstra tura da gidecekleri için ertesi gün geç saatlere ertelemelerinde mi? Şikayet
formu doldurduğumda bana verdikleri cevabımı şikayet edeyim burada.
7 madde şikayet yazdım, doğal olarak hepsine muhalefetler. Sanki o anda
yanımızdaymış gibi onun öyle olması olasılıksız, bunun böyle olması olanaksız.
Komik yani, keşke olanları kameraya alsaydım. O zaman neyi inkar edeceklerdi çok
merak ediyorum.
Bir de hanımefendi diyor ki "kimseden şikayet gelmedi". Arkadaşım benden 3 saat
önce yanımda yazdı şikayet gönderdi, gözlerimle gördüm. Y Tur mu aman diyorum
bundan sonra. Bir özür dileselerdi bu kadar tepkili olmaya devam etmezdim.
16
www.sikayetvar.com, Erişim:16.09.2012
Şikayete Firma Cevabı
• Sn…….,
Daha önce tarafınızla da paylaşmış olduğumuz üzere katılmış olduğunuz ve
hizmeti verilmiş turların para iadesi maalesef söz konusu değildir.
Grubunuz ile gezi sonrası yapılan görüşmeler de ve anket formlarında
ekstra turlar ile ilgili herhangi bir şikayet almadığımızı yinelemek isteriz.
Haricinizde hiç bir misafirimizden bu yönde yazılı bir şikayet gelmediğini
geldiği takdirde yeniden hassasiyetle değerlendirileceğini bilmenizi isteriz.
Saygılarımızla
Y TOUR
17
Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Yer
Alan Temel Unsurlar
• Yerel operasyon giderleri
• Transit taşımacılık giderleri
• Satış organizasyon giderleri
• Genel giderler
18
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
Tur Maliyetinin Ve Fiyatının
Hesaplanmasında Sabit Giderler
• Konaklama (otel vb)
• Yeme - içme (restoran)
• Müze ve ören yerleri girişi
• Uçak biletleri ve yerel tasıma
• Kişi başına diğer giderler.
19
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
Tur Maliyetinin Ve Fiyatının
Hesaplanmasında Değişken Giderler
• Otobüs ve toplu ulaşım fiyatları
• Rehberlik ücretleri
• Grup başına diğer giderler
20
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
Tur Giderlerinin Hesaplanması Örneği
21
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009, İşler, 2008.
Maliyet-Kar Yöntemi Örneği
22Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009; İşler, 2008.
Turda Bulunması Gereken Belgeler
• Araç Kira Sözleşmesi
• Tur Programı
• Rehber-Acente Çalışma Sözleşmesi
• İsim Listesi
• Zorunlu Seyahat Sigortası Poliçeleri (sadece yurt
içinde satılan turlarda aranır)
• Seyahat Acentesi İşletme Belgesi Fotokopisi (TÜRSAB
veya Noter onaylı)
• TÜRSAB Araç Plakası
23
Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
FORUM TARTIŞMA KONUSU
Varsayımsal bir tur düzenleyiniz. Düzenlediğiniz hayali turu forumda
anlatınız.
24
25
3. KONU DEĞERLENDİRME SORU VE CEVAPLARI
DERSİN
ADI
SEYAHAT ACENTECİLİĞİ VE TUR
OPERATÖRLÜĞÜ
HAFTA NO 2
KONU
BAŞLIĞI
2. PAKET TUR KAVRAMI YAYIM TARİHİ
S1 Aşağıdakilerden paket turun üretim aşamalarından değildir?
C1
d
a) Müşteri Araştırması
b) Daha Önce Düzenlenen Turların Değerlendirmesi Ve Analizi
c) Gidilecek Bölgenin Belirlenmesi
d) Paket Turun Yönetim Aşaması
e) Piyasa Araştırması
S2 Aşağıdakilerden hangisi paket tur programının belirlenmesi aşamasında gerçekleşir?
C2
a
a) Tur güzergahları ve turun işleyişinden sorumlu kişiler tespit edilir.
b) Tur broşürlerinin dağıtımı,
c) Reklam ve tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi,
d) Kişisel satış çabaları,
e) Turun en iyi şekilde gerçekleşmesi için programlama yapılır,
S3 Aşağıdakilerden hangisi tur maliyetinin ve fiyatının hesaplanmasında sabit giderlerden biridir?
C3
b
a) Transit taşımacılık giderleri
b) Müze ve ören yerleri girişi
c) Otobüs ve toplu ulaşım fiyatları
d) Rehberlik ücretleri
e) Grup basına diğer giderler
26
S4 Aşağıdakilerden hangisi tur maliyetinin ve fiyatının hesaplanmasında değişken
giderlerden biridir?
C4
d
a) Uçak biletleri ve yerel taşıma
b) Yeme - içme (restoran)
c) Kişi başına diğer giderler.
d) Rehberlik ücretleri
e) Konaklama (otel vb)
S5 Aşağıdakilerden hangisi Turda Bulunması Gereken Belgelerden değildir?
C5
c
a) Seyahat Acentesi İşletme Belgesi Fotokopisi (TÜRSAB veya Noter onaylı)
b) Zorunlu Seyahat Sigortası Poliçeleri (sadece yurt içinde satılan turlarda aranır)
c) Rehber tarafından kesilen fatura
d) Rehber-Acente Çalışma Sözleşmesi
e) İsim Listesi
27
 Ders ile ilgili
tüm soru ve görüşleriniz için
forum saatinde
öğretim elemanıyla
iletişime geçiniz.
28
4. ÖNERİLEN KAYNAKLAR
1. Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü, Dr. İrfan MISIRLI, Detay Yayıncılık, 2010,
Ankara. (Ders Kitabı olarak takip edilecektir)
2.Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlüğü Yönetimi , Orhan İÇÖZ , Turhan Kitabevi Yayınları ,
2011, Ankara.
3.Dr. Tulga Albustanlıoğlu Seyahat Acenteciliği Ders Notları, Ankara 2009.
29
5. KAYNAKÇA
1. Mısırlı, İ., Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü, Detay Yayıncılık, 2010, Ankara.
2. İçöz, O. Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlüğü Yönetimi , Orhan İÇÖZ , Turhan Kitabevi
Yayınları , 2011, Ankara.
3. Albustanlıoğlu, T. Seyahat Acenteciliği Ders Notları,2009, Ankara.
4. Karamustafa, K., Öz, M. Uluslar arası Turizm Dağıtım Kanalı Değer Zincirine İnternetin
Katkısı: Fırsatlar Ve Tehditlere Dayalı Bir Değerlendirme, Dumlupınar Sosyal Bilimler
Dergisi, Sayı: 21, s. 273-292. (http://sbe.dumlupinar.edu.tr/21/15-kurtulus.pdf, erişim:
15.09.2012).
5. Arpacı, Ö., Tur Operatörlerinin Temel Hizmeti Olan Paket Tur, Ders Notları, 2007, Sakarya.
(web.sakarya.edu.tr/~skuyucu/sunum/ozgur4.ppt, Erişim:15.09.2012).
6. İşler, Ö., Bir Yönetim Aracı Olarak Bütçeleme Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlerine
Yönelik Bir Uygulama, Akdeniz Üniversitesi S.B.E. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
2008.
7. www.sikayetvar.com

More Related Content

What's hot

Tour Operation - Planning and Development
Tour Operation - Planning and DevelopmentTour Operation - Planning and Development
Tour Operation - Planning and DevelopmentÉva Garán
 
Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)
Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)
Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)Edutour
 
Introduction to Tour Guiding.pptx
Introduction to Tour Guiding.pptxIntroduction to Tour Guiding.pptx
Introduction to Tour Guiding.pptxreginecusap
 
Travel Trade and Travel Intermediaries
Travel Trade and Travel  IntermediariesTravel Trade and Travel  Intermediaries
Travel Trade and Travel IntermediariesJody Titus
 
Tour operators' contracts
Tour operators' contractsTour operators' contracts
Tour operators' contractsÉva Garán
 
tourism consumer behavior
tourism consumer behaviortourism consumer behavior
tourism consumer behaviorepy
 
Chapter 4 Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)
Chapter 4  Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)Chapter 4  Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)
Chapter 4 Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)Md Shaifullar Rabbi
 
Tourism models by Kalyan S Patil
Tourism models by Kalyan S PatilTourism models by Kalyan S Patil
Tourism models by Kalyan S PatilKalyan S Patil
 
γραφεία εισερχόμενου τουρισμού
γραφεία εισερχόμενου τουρισμούγραφεία εισερχόμενου τουρισμού
γραφεία εισερχόμενου τουρισμούTHANASSIS KRITIKOS
 
Lesson 4 Introduction to Amadeus
Lesson 4   Introduction to AmadeusLesson 4   Introduction to Amadeus
Lesson 4 Introduction to AmadeusAngelina Njegus
 
Chapter 5 tour operator, tour markets and tour destination
Chapter 5 tour operator, tour markets and tour destinationChapter 5 tour operator, tour markets and tour destination
Chapter 5 tour operator, tour markets and tour destinationsyetepie Dynis
 
Progettare il prodotto turistico
Progettare il prodotto turisticoProgettare il prodotto turistico
Progettare il prodotto turisticoDino De Angelis
 
Chapter 2 Local Currency Fares and Ticketing Terminology (Computerized Reser...
Chapter 2 Local Currency Fares and  Ticketing Terminology (Computerized Reser...Chapter 2 Local Currency Fares and  Ticketing Terminology (Computerized Reser...
Chapter 2 Local Currency Fares and Ticketing Terminology (Computerized Reser...Md Shaifullar Rabbi
 
Major businesses and niche operators in the holiday
Major businesses and niche operators in the holidayMajor businesses and niche operators in the holiday
Major businesses and niche operators in the holidayIGilmore
 

What's hot (20)

Tour Operation - Planning and Development
Tour Operation - Planning and DevelopmentTour Operation - Planning and Development
Tour Operation - Planning and Development
 
Tour package
Tour packageTour package
Tour package
 
Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)
Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)
Introduction Tourism System (NEW VERSION 2017)
 
Introduction to Tour Guiding.pptx
Introduction to Tour Guiding.pptxIntroduction to Tour Guiding.pptx
Introduction to Tour Guiding.pptx
 
Travel behavior chapter one
Travel behavior chapter oneTravel behavior chapter one
Travel behavior chapter one
 
Travel Trade and Travel Intermediaries
Travel Trade and Travel  IntermediariesTravel Trade and Travel  Intermediaries
Travel Trade and Travel Intermediaries
 
Tour operators' contracts
Tour operators' contractsTour operators' contracts
Tour operators' contracts
 
tourism consumer behavior
tourism consumer behaviortourism consumer behavior
tourism consumer behavior
 
Chapter 4 Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)
Chapter 4  Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)Chapter 4  Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)
Chapter 4 Package Tour Development (Travel Agency & Tour Operations)
 
Tourism models by Kalyan S Patil
Tourism models by Kalyan S PatilTourism models by Kalyan S Patil
Tourism models by Kalyan S Patil
 
Destination Management Tourism
Destination Management  TourismDestination Management  Tourism
Destination Management Tourism
 
TRAVEL AGENCY.pptx
TRAVEL AGENCY.pptxTRAVEL AGENCY.pptx
TRAVEL AGENCY.pptx
 
γραφεία εισερχόμενου τουρισμού
γραφεία εισερχόμενου τουρισμούγραφεία εισερχόμενου τουρισμού
γραφεία εισερχόμενου τουρισμού
 
Lesson 4 Introduction to Amadeus
Lesson 4   Introduction to AmadeusLesson 4   Introduction to Amadeus
Lesson 4 Introduction to Amadeus
 
Chapter 5 tour operator, tour markets and tour destination
Chapter 5 tour operator, tour markets and tour destinationChapter 5 tour operator, tour markets and tour destination
Chapter 5 tour operator, tour markets and tour destination
 
Progettare il prodotto turistico
Progettare il prodotto turisticoProgettare il prodotto turistico
Progettare il prodotto turistico
 
Tour planning
Tour planningTour planning
Tour planning
 
Chapter 2 Local Currency Fares and Ticketing Terminology (Computerized Reser...
Chapter 2 Local Currency Fares and  Ticketing Terminology (Computerized Reser...Chapter 2 Local Currency Fares and  Ticketing Terminology (Computerized Reser...
Chapter 2 Local Currency Fares and Ticketing Terminology (Computerized Reser...
 
Barriers to travel
Barriers to travelBarriers to travel
Barriers to travel
 
Major businesses and niche operators in the holiday
Major businesses and niche operators in the holidayMajor businesses and niche operators in the holiday
Major businesses and niche operators in the holiday
 

Viewers also liked

Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11Yunus Topsakal
 
Gişirimcilik
GişirimcilikGişirimcilik
Gişirimciliksedadoc
 
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİ
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİMÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİ
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİsedadoc
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12Yunus Topsakal
 
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİMMÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİMsedadoc
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10Yunus Topsakal
 
RFID in retail sector
RFID in retail sectorRFID in retail sector
RFID in retail sectorsedadoc
 
Genel İşletmecilik Bilgileri Başlanıgç
Genel İşletmecilik Bilgileri BaşlanıgçGenel İşletmecilik Bilgileri Başlanıgç
Genel İşletmecilik Bilgileri Başlanıgçsedadoc
 
Işkur görüşme aşamaları
Işkur görüşme aşamalarıIşkur görüşme aşamaları
Işkur görüşme aşamalarısedadoc
 
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİ
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİMÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİ
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİsedadoc
 
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMAMÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMAsedadoc
 
Işkur danışman tutum
Işkur danışman tutumIşkur danışman tutum
Işkur danışman tutumsedadoc
 
Hizmet 2015
Hizmet 2015Hizmet 2015
Hizmet 2015sedadoc
 
Müşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlar
Müşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlarMüşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlar
Müşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlarsedadoc
 
Tüketici davranış modelleri
Tüketici davranış modelleriTüketici davranış modelleri
Tüketici davranış modellerisedadoc
 
Müşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratmaMüşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratmasedadoc
 
Bankacılıkta pazarlama
Bankacılıkta pazarlama Bankacılıkta pazarlama
Bankacılıkta pazarlama sedadoc
 
Hizmet Pazarlaması
Hizmet PazarlamasıHizmet Pazarlaması
Hizmet Pazarlamasısedadoc
 
ULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER
ULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLERULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER
ULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLERsedadoc
 

Viewers also liked (20)

Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 11
 
Gişirimcilik
GişirimcilikGişirimcilik
Gişirimcilik
 
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİ
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİMÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİ
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİNİN ÖLÇÜLMESİ
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 9
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 12
 
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİMMÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 10
 
RFID in retail sector
RFID in retail sectorRFID in retail sector
RFID in retail sector
 
Genel İşletmecilik Bilgileri Başlanıgç
Genel İşletmecilik Bilgileri BaşlanıgçGenel İşletmecilik Bilgileri Başlanıgç
Genel İşletmecilik Bilgileri Başlanıgç
 
Işkur görüşme aşamaları
Işkur görüşme aşamalarıIşkur görüşme aşamaları
Işkur görüşme aşamaları
 
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİ
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİMÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİ
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ YÖNETİMİ
 
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMAMÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
 
Işkur danışman tutum
Işkur danışman tutumIşkur danışman tutum
Işkur danışman tutum
 
Hizmet 2015
Hizmet 2015Hizmet 2015
Hizmet 2015
 
Müşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlar
Müşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlarMüşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlar
Müşteri ilişkilerinde boyutlar ve ilgili temel kavramlar
 
Tüketici davranış modelleri
Tüketici davranış modelleriTüketici davranış modelleri
Tüketici davranış modelleri
 
Müşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratmaMüşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratma
 
Bankacılıkta pazarlama
Bankacılıkta pazarlama Bankacılıkta pazarlama
Bankacılıkta pazarlama
 
Hizmet Pazarlaması
Hizmet PazarlamasıHizmet Pazarlaması
Hizmet Pazarlaması
 
ULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER
ULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLERULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER
ULUSLARARASI PAZARLAMAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER
 

More from Yunus Topsakal

Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4Yunus Topsakal
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3Yunus Topsakal
 

More from Yunus Topsakal (7)

Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 14
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 13
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 7
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 6
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 5
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 4
 
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3
Kongre Turizmi ve Fuarcılık 3
 

SEYAHAT ACENTECİLİĞİ VE TUR OPERATÖRLÜĞÜ 2

  • 2. 2 1. BİR SONRAKİ DERS İÇİN ÖNERİLER   • Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü (Dr. İrfan Mısırlı,  Detay Yayıncılık, 2010)  Sayfa: 37-51. •Seyahat Acenteleri internet sayfalarına ziyaret.         
  • 3. 3 2. ÖĞRENME ÇIKTILARI    Bu dersin sonunda öğrenci; •Paket tur ile ilgili tanım ve kavramları öğrenir. •Seyahat Acenteciliği hakkında bilgi sahibi olur.
  • 4. Paket Tur Planlaması 1. Paket Turun Üretim Aşaması 2. Paket Turun Pazarlama Aşaması 3. Paket Turun Yönetim Aşaması 4. Paket Tur Tüketimi Sonrası Müşteri Şikâyet Ve Beklentileri 4 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 5. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Piyasa Araştırması • Yeterli arz kapasitesinin (koltuk+yatak) bulunup bulunmadığı, • Gidilmesi düşünülen ülkenin (yada yerin) sosyo- ekonomik durumu, • Gidilmesi düşünülen ülkenin (yada yerin) güvenlik ve hijyen durumu, • Gidilmesi düşünülen ülkenin (yada yerin) altyapı, sağlık ve ulaşım imkanları, • Düşünülen destinasyon için diğer şirketlerinde programları olup olmadığı ve eğer varsa fiyatının ne düzeyde olduğu saptanır. 5 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 6. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Müşteri Araştırması • Müşterilerin ilgileri • Sosyal statüleri, • Yaş grupları, • Aile yapıları, • Satın alma güçleri araştırılır. • Pazar tahminlemesi yapılır. http://www.uzmantv.com/pazar-arastirmasi-yaparken-tuketici-ile-ilgili-hangi-bilgiler-toplanmali 6 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 7. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Daha Önce Düzenlenen Turların Değerlendirmesi Ve Analizi • Piyasadaki paket tur talebini ölçmek, • Rakip ürünleri saptamak, • Benzer ürünleri saptamak, • Pazardaki rekabetin yoğunluğunu, • Ürünün verimliliğini tahmin etmek için yapılır. 7 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 8. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Gidilecek Bölgenin Belirlenmesi • Seçilecek destinasyonun karlı olup olmayacağını • Yörenin iklimi, coğrafi, kültürel, tarihi özellikleri • Ulaşım ve konaklama imkanları, • Yönetim Biçimi, • Politik İstikrar • Suç Oranı ve Terörizm • Gelişmişlik Düzeyi-İnsan Hakları • Kişilerin o yöreye karşı ilgileri • Gidilecek bölgedeki hizmet işletmelerinin tur operatörlerine tanıyacakları kolaylık ve avantajlar saptanır. 8 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 9. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Ulaşım Aracının Belirlenmesi • Türü, • Fiyatı belirlenir. 9 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 10. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Karşılama (Transfer) Hizmetlerinin Seçimi • Düzenlenecek olan paket turların tüketimini yabancı bir ülkede yapılacak ise tur operatörü, o ülkedeki bir yerel seyahat acentesi ile in-coming hizmetlerinin yürütülmesi için sözleşme yaparak ürünün en iyi şekilde tüketilmesine yardımcı olunmasını sağlar. Böylece yerel acente ülkesindeki tüm hizmetlerden sorumlu olur ve tur operatörünü temsil eder. 10Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 11. 1. Paket Turun Üretim Aşaması – Paket Tur Programının Belirlenmesi • Taşıma, konaklama, yiyecek-içecek ve diğer hizmetler belirlendikten sonra paket tur oluşturulmuş olur. • Tur güzergahları ve turun işleyişinden sorumlu kişiler tespit edilir. • Paket turun müşteriye ulaşması için gerekli tanıtım ve iletişim araçları belirlenir ve genellikle bir broşür yardımıyla halka ulaştırılır. • Belirlenen bu hizmetlerin turiste maliyeti hesaplanır. 11 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 12. 2. Paket Turun Pazarlama Aşaması – Tur broşürlerinin dağıtımı, – Reklam ve tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, – Kişisel satış çabaları, – Turun en iyi şekilde gerçekleşmesi için programlama yapılır. E-katalog: http://www.jollytur.com/katalog/yurtici/ 12 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 13. 3. Paket Turun Yönetim Aşaması – Tur özelliklerine yönelik çalışma takvimi ve çalışma şemaları hazırlanır, – Turla ilgili tüm faaliyetler arasında bir uyumluluk sağlanır, – Rezervasyon ve satış işlemleri gerçekleştirilir, – Muhasebeye yönelik işlemler gerçekleştirilir. 13 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 14. 4. Paket Tur Tüketimi Sonrası Müşteri Şikâyet Ve Beklentileri – Paket Turlar İle İlgili Tüketici Sorunları – Paket Turlarda Tüketicinin Korunması 14 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 15. Örnek Müşteri Şikayetleri • X Turizm Yemeklerden Hastalandık! • X turizm vasıtasıyla umre ziyaretine katıldık ama 15 günümüz sabır çekmekle geçti. Otelde böcek var dediğimizde, kafile sorumlusu böceklerin bizden küçük olduğunu zarar veremeyeceğini söyledi. Yemekleri koklayarak yedik. Bozuk bayat yemekleri seçmeye çalıştık. Kaldığımız diğer otelde ise yemeklerden zehirlendik. Dönüş yapacağımız gün tura katılanlar birbirlerine antibiyotik var mı diye soruyordu. Çoğu ateşlenmiş halsizdi. Medine' de 5 gün kaldık ama sadece 2 defa otelden çıkabildim çok hastaydım. Otobüsle kutsal ziyaretler tura dahildi ama beceremediler ve bizi sığıntı gibi başka bi kafileye eklemeye çalıştılar. Rehber kendi umresinin derdindeymiş gibiydi. Medine' de tahsis edilen rehber ise elinde sigarasıyla akıl verip ortadan kaybolan biriydi. Dönüşte rapor aldık işe gidemedik. Arkadaşın kan değerleri sıfıra düşmüş uzun süre toparlayamadık. 15 www.sikayetvar.com, Erişim:16.09.2012
  • 16. Örnek Müşteri Şikayetleri • Y Tour Tatilden Keyif Almadım! • Hangi birini yazayım bilemiyorum şikayetlerimin. Ekstra turlar için, ekstra turlara katılmayan kişilerin geçiştirilmesinden mi? Ekstra turların bazılarını zorunlu kılıp para almalarından mı? Yapmaları gereken panaromik şehir turlarını zaman varken, ekstra tura da gidecekleri için ertesi gün geç saatlere ertelemelerinde mi? Şikayet formu doldurduğumda bana verdikleri cevabımı şikayet edeyim burada. 7 madde şikayet yazdım, doğal olarak hepsine muhalefetler. Sanki o anda yanımızdaymış gibi onun öyle olması olasılıksız, bunun böyle olması olanaksız. Komik yani, keşke olanları kameraya alsaydım. O zaman neyi inkar edeceklerdi çok merak ediyorum. Bir de hanımefendi diyor ki "kimseden şikayet gelmedi". Arkadaşım benden 3 saat önce yanımda yazdı şikayet gönderdi, gözlerimle gördüm. Y Tur mu aman diyorum bundan sonra. Bir özür dileselerdi bu kadar tepkili olmaya devam etmezdim. 16 www.sikayetvar.com, Erişim:16.09.2012
  • 17. Şikayete Firma Cevabı • Sn……., Daha önce tarafınızla da paylaşmış olduğumuz üzere katılmış olduğunuz ve hizmeti verilmiş turların para iadesi maalesef söz konusu değildir. Grubunuz ile gezi sonrası yapılan görüşmeler de ve anket formlarında ekstra turlar ile ilgili herhangi bir şikayet almadığımızı yinelemek isteriz. Haricinizde hiç bir misafirimizden bu yönde yazılı bir şikayet gelmediğini geldiği takdirde yeniden hassasiyetle değerlendirileceğini bilmenizi isteriz. Saygılarımızla Y TOUR 17
  • 18. Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Yer Alan Temel Unsurlar • Yerel operasyon giderleri • Transit taşımacılık giderleri • Satış organizasyon giderleri • Genel giderler 18 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 19. Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Sabit Giderler • Konaklama (otel vb) • Yeme - içme (restoran) • Müze ve ören yerleri girişi • Uçak biletleri ve yerel tasıma • Kişi başına diğer giderler. 19 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 20. Tur Maliyetinin Ve Fiyatının Hesaplanmasında Değişken Giderler • Otobüs ve toplu ulaşım fiyatları • Rehberlik ücretleri • Grup başına diğer giderler 20 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 21. Tur Giderlerinin Hesaplanması Örneği 21 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009, İşler, 2008.
  • 22. Maliyet-Kar Yöntemi Örneği 22Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009; İşler, 2008.
  • 23. Turda Bulunması Gereken Belgeler • Araç Kira Sözleşmesi • Tur Programı • Rehber-Acente Çalışma Sözleşmesi • İsim Listesi • Zorunlu Seyahat Sigortası Poliçeleri (sadece yurt içinde satılan turlarda aranır) • Seyahat Acentesi İşletme Belgesi Fotokopisi (TÜRSAB veya Noter onaylı) • TÜRSAB Araç Plakası 23 Arpacı, 2007; Mısırlı, 2010; Albustanlıoğlu, 2009.
  • 24. FORUM TARTIŞMA KONUSU Varsayımsal bir tur düzenleyiniz. Düzenlediğiniz hayali turu forumda anlatınız. 24
  • 25. 25 3. KONU DEĞERLENDİRME SORU VE CEVAPLARI DERSİN ADI SEYAHAT ACENTECİLİĞİ VE TUR OPERATÖRLÜĞÜ HAFTA NO 2 KONU BAŞLIĞI 2. PAKET TUR KAVRAMI YAYIM TARİHİ S1 Aşağıdakilerden paket turun üretim aşamalarından değildir? C1 d a) Müşteri Araştırması b) Daha Önce Düzenlenen Turların Değerlendirmesi Ve Analizi c) Gidilecek Bölgenin Belirlenmesi d) Paket Turun Yönetim Aşaması e) Piyasa Araştırması S2 Aşağıdakilerden hangisi paket tur programının belirlenmesi aşamasında gerçekleşir? C2 a a) Tur güzergahları ve turun işleyişinden sorumlu kişiler tespit edilir. b) Tur broşürlerinin dağıtımı, c) Reklam ve tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, d) Kişisel satış çabaları, e) Turun en iyi şekilde gerçekleşmesi için programlama yapılır, S3 Aşağıdakilerden hangisi tur maliyetinin ve fiyatının hesaplanmasında sabit giderlerden biridir? C3 b a) Transit taşımacılık giderleri b) Müze ve ören yerleri girişi c) Otobüs ve toplu ulaşım fiyatları d) Rehberlik ücretleri e) Grup basına diğer giderler
  • 26. 26 S4 Aşağıdakilerden hangisi tur maliyetinin ve fiyatının hesaplanmasında değişken giderlerden biridir? C4 d a) Uçak biletleri ve yerel taşıma b) Yeme - içme (restoran) c) Kişi başına diğer giderler. d) Rehberlik ücretleri e) Konaklama (otel vb) S5 Aşağıdakilerden hangisi Turda Bulunması Gereken Belgelerden değildir? C5 c a) Seyahat Acentesi İşletme Belgesi Fotokopisi (TÜRSAB veya Noter onaylı) b) Zorunlu Seyahat Sigortası Poliçeleri (sadece yurt içinde satılan turlarda aranır) c) Rehber tarafından kesilen fatura d) Rehber-Acente Çalışma Sözleşmesi e) İsim Listesi
  • 27. 27  Ders ile ilgili tüm soru ve görüşleriniz için forum saatinde öğretim elemanıyla iletişime geçiniz.
  • 28. 28 4. ÖNERİLEN KAYNAKLAR 1. Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü, Dr. İrfan MISIRLI, Detay Yayıncılık, 2010, Ankara. (Ders Kitabı olarak takip edilecektir) 2.Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlüğü Yönetimi , Orhan İÇÖZ , Turhan Kitabevi Yayınları , 2011, Ankara. 3.Dr. Tulga Albustanlıoğlu Seyahat Acenteciliği Ders Notları, Ankara 2009.
  • 29. 29 5. KAYNAKÇA 1. Mısırlı, İ., Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü, Detay Yayıncılık, 2010, Ankara. 2. İçöz, O. Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlüğü Yönetimi , Orhan İÇÖZ , Turhan Kitabevi Yayınları , 2011, Ankara. 3. Albustanlıoğlu, T. Seyahat Acenteciliği Ders Notları,2009, Ankara. 4. Karamustafa, K., Öz, M. Uluslar arası Turizm Dağıtım Kanalı Değer Zincirine İnternetin Katkısı: Fırsatlar Ve Tehditlere Dayalı Bir Değerlendirme, Dumlupınar Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 21, s. 273-292. (http://sbe.dumlupinar.edu.tr/21/15-kurtulus.pdf, erişim: 15.09.2012). 5. Arpacı, Ö., Tur Operatörlerinin Temel Hizmeti Olan Paket Tur, Ders Notları, 2007, Sakarya. (web.sakarya.edu.tr/~skuyucu/sunum/ozgur4.ppt, Erişim:15.09.2012). 6. İşler, Ö., Bir Yönetim Aracı Olarak Bütçeleme Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlerine Yönelik Bir Uygulama, Akdeniz Üniversitesi S.B.E. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2008. 7. www.sikayetvar.com