VRT Start-up werkt aan een project rond Superdiversiteit. We spraken Vlaamse jongeren met een etnisch of cultureel diverse achtergrond. We gingen in op hun interesses, hun noden en hoe zij media beleven. Na ons voortraject bundelden we onze inzichten in tien domeinen. Vanuit die topics werken wij met VRT Start-up verder prototypes en andere ideeën uit. De essentie van de verschillende onderwerpen ontdek je in deze spelkaarten, waar collega's binnen en buiten VRT mee aan de slag kunnen gaan.

2. HOE KUNNEN WE JONGEREN HELPEN DE
CULTUUR THUIS MET DE PUBLIEKE
CULTUUR IN VLAANDEREN TE
OVERBRUGGEN?
TWEE WERELDEN
Vlaamse jongeren met een etnisch diverse achtergrond
leven vaak in twee werelden. Een groot deel van deze
jongeren is in Vlaanderen geboren en getogen en volgt
Nederlandstalig onderwijs. Sommigen ondervinden
spanning tussen de wereld thuis en het publieke leven.
THUIS
Veel ouders van diverse jongeren zijn niet in België
opgegroeid. Hun wereldbeeld is vaak gevormd door het
land van herkomst, cultuur of religie. Dit leidt tot regels of
verwachtingen over kledij, uitgaan, relaties, jongens versus
meisjes, studies...
PUBLIEK
Veel jongeren met diverse roots groeien in Vlaamse steden
op. Als ze op straat lopen, naar school gaan, sporten of
uitgaan komen ze in contact met andere culturen, regels
en sociale codes. Ze staan met het ene been in de wereld
thuis en het andere in het publieke leven.
WWW.VRTSTARTUP.BE

4. HOE KUNNEN WIJ ‘OUDE’ EN ‘NIEUWE’
VLAMINGEN MET ELKAAR VERBINDEN?
NIET WELKOM VOELEN
Veel jonge Vlamingen met een migratieachtergrond
hebben het gevoel dat ‘oude’ Vlamingen negatief
tegenover hen staan. Als Belg krijgen ze regelmatig de
vraag: “Uit welk land kom jij?” Ze voelen zich aangesproken
op hun origine, huidskleur, uiterlijk of religie. Ze voelen zich
niet aanvaard en getuigen over discriminatie en racisme.
WIJ EN ZIJ
Vlamingen met en zonder migratieachtergrond leven vaak
in gescheiden gemeenschappen. Ze ontmoeten elkaar te
weinig op school, op het werk of in het publieke leven. Ze
weten te weinig over elkaar en baseren zich op verhalen in
de media of uit hun omgeving.
VAN BEELDVORMING NAAR ZELFBEELD
Het wij-zij-denken leeft aan beide kanten. Jongeren nemen
het wij-zij-denken over, versterken het en delen
vooroordelen over hoe ‘Belgen’ over hen denken. Er
ontstaat een gespannen verhouding, met te weinig
aandacht voor de gemeenschappelijke en verbindende
elementen.
WWW.VRTSTARTUP.BE

6. HOE KUNNEN WIJ EEN DIALOOG
OPSTARTEN MET JONGEREN OVER
RELIGIE EN LEVENSBESCHOUWING?
RELIGIE
Voor jongeren met een migratieachtergrond is geloof vaak
een belangrijk onderdeel van hun leven. Hun geloof is deel
van hun cultuur en identiteit. Daarom zijn jongeren zeer
gevoelig wanneer ze voelen dat hun geloof niet wordt
aanvaard of wordt aangevallen.
SECULIERE SAMENLEVING
Vlaanderen is een seculiere samenleving met scheiding van
Kerk en Staat. Veel ‘oude’ Vlamingen zien geloof niet als
vorm van verbondenheid of bron van zingeving. Religie
wordt soms gezien als voorbijgestreefd of een vorm van
onderdrukking waarvan je jezelf moet bevrijden.
ZINGEVING
Veel jongeren hebben vragen over geloof en hoe ze goed
kunnen leven. Ze zijn op zoek naar informatie en dialoog.
Hun godsdienst wordt te weinig gekaderd binnen de
westerse wereld waarin ze opgroeien. Jongeren voelen zich
vaak geviseerd vanwege hun geloof. Voor hen is religie
positief, maar de beeldvorming is vaak negatief.
WWW.VRTSTARTUP.BE

8. HOE KUNNEN WIJ JONGEREN MEER
ZICHT GEVEN OP
CARRIÈREMOGELIJKHEDEN EN HOE ZE
DIE KUNNEN REALISEREN?
PERSPECTIEF
Een groot aantal etnisch diverse jongeren groeit op in
sociaal-economische kansengroepen. Ze kennen een
beperkt aantal mogelijkheden of rolmodellen om zich op te
baseren voor hun eigen toekomst. In hun directe omgeving
worden ze weinig geïnspireerd en gemotiveerd.
PRIVÉ
Adolescenten maken belangrijke levenskeuzes over relaties,
zelfstandig wonen, interesses... Er zijn vaak meer richtingen
en mogelijkheden dan diegene die jongeren kennen of hen
worden aangereikt. Veel jongeren worden in klassieke
rolpatronen geduwd.
PROFESSIONEEL
Veel jongeren kennen bepaalde jobs niet of zien die job niet
als een mogelijkheid voor hen. Soms weten ze te weinig
over het (studie)traject dat naar een job leidt. Door hun
perspectief te verbreden kunnen jongeren een opleiding of
job starten die aansluit bij hun talent en ambitie.
WWW.VRTSTARTUP.BE

10. HOE KUNNEN WIJ MEER JONGEREN
LATEN DOORSTROMEN TOT
PROFESSIONELE MEDIAMAKER?
TALENT ONTDEKKEN
Er is veel onontgonnen creatief talent bij stedelijke
jongeren. Sommige jongeren kennen hun talent niet omdat
het nergens tot uiting komt (muziekschool, dansles,
academie,…). Voor sommige creatieve uitingen is er weinig
aandacht in mainstream media. Veel getalenteerde
jongeren verschijnen niet op de radar van media omdat
deze jongeren niet met mediamakers verbonden zijn.
TALENT ONTWIKKELEN
Diverse jongeren met talent groeien moeilijk door tot
mediaprofessionals. Soms zien zij dit niet als een
mogelijkheid voor zichzelf. Of geven mediabedrijven aan
dat jongeren niet aan kwaliteit of diploma-eisen voldoen.
Soms is er een conflict tussen urban en mainstream
cultuur. Door talent te ontwikkelen en zichtbaar te maken,
kunnen meer etnisch diverse jongeren aan de slag als
creatieve mediamaker.
WWW.VRTSTARTUP.BE

12. HOE KUNNEN WIJ EEN NETWERK VAN
NABIJHEID OPZETTEN DAT JONGEREN
OP LOKAAL NIVEAU TOEGANG GEEFT
TOT MEDIA?
HYPERLOKAAL
De leefwereld van stedelijke jongeren speelt zich
hoofdzakelijk af in hun eigen stad of zelfs hun eigen wijk.
Een groot deel van hun mediabeleving zijn conversaties
met vrienden of familie via sociale media of
messenger-apps. Nieuws verspreidt zich via een patroon
van lokale netwerken. Klassieke media hebben het lastig
hyperlokaal nieuws te verzamelen en te verspreiden.
LOKAAL NETWERK
VRT heeft met Radio 2 een regionale werking. Kan VRT een
hyperlokaal nieuwsplatform aanbieden of faciliteren? Hoe
kunnen we lokale jongeren betrekken, nieuws verzamelen
en aanbieden? Hoe creëren we een lokaal aanspreekpunt
voor mensen die het nieuws uit hun wijk in de media willen
krijgen?
WWW.VRTSTARTUP.BE

14. HOE KUNNEN WIJ ETNISCH EN
CULTUREEL DIVERSE JONGEREN EN HUN
INTERESSES AAN BOD LATEN KOMEN
IN MEDIA?
INTERESSES
Etnisch diverse jongeren hebben heel wat specifieke
interesses, gelinkt aan hun origine of stedelijke cultuur.
Deze jongeren geven aan dat ze zich nauwelijks herkennen
in de onderwerpen die in nationale media aan bod komen.
Klassieke media zijn vaak een ver-van-hun-bed-show die
hen niet aanspreekt.
INTERACTIEF
Jongeren bedienen zich via een internationaal aanbod van
online en on-demand media. Ze kijken naar internationale
shows die hen qua tonaliteit aanspreken en een divers
beeld op de realiteit tonen. Een groot deel van de
mediabeleving bij jongeren is in conversatie met andere
jongeren of in interactie met online personalities.
NORMAAL
Wanneer media de leefwereld en interesses van jongeren
tonen, gebeurt dat vaak met een negatieve connotatie.
Etnisch diverse jongeren willen dat hun interesses als
normaal worden beschouwd, los van etniciteit of herkomst.
Ze willen meer experten of studiogasten waarin ze zich
kunnen herkennen, die spreken over dagdagelijkse thema’s.
WWW.VRTSTARTUP.BE

16. HOE KUNNEN WIJ EEN SAMENWERKING
TUSSEN JONGEREN EN VRT OPZETTEN?
WANTROUWEN
Bij diverse jongeren is er vaak achterdocht tegenover
klassieke media en VRT. Ze herkennen zichzelf niet in de
VRT-merken en -programma’s. Ze zien VRT ook als
mede-verantwoordelijk voor de negatieve beeldvorming
over jongeren met een migratieachtergrond.
VRT EN HAAR MERKEN
Er zijn succesvolle creatieve makers onder Vlaamse diverse
jongeren. Zij hebben vooral online of binnen de urban
cultuur een groot bereik. Hun succes zien ze ‘ondanks’
eerder dan ‘dankzij’ traditionele media. Ze zien een
opportuniteit in het bereik van VRT, maar associëren of
engageren zich niet gemakkelijk met VRT-merken. Ze vinden
dat er voor hun urban cultuur weinig ruimte is, en vrezen
dat ze zichzelf teveel aan mainstream Vlaanderen moeten
aanpassen om binnen of met VRT te kunnen werken.
WWW.VRTSTARTUP.BE

18. HOE KUNNEN WIJ MEDIAWIJSHEID BIJ
ETNISCH EN CULTUREEL DIVERSE
STEDELIJKE JONGEREN VERSTERKEN?
INZICHT
Jongeren groeien met een internationaal aanbod van
online en on-demand media binnen handbereik. Over
sommige thema’s is er geen lokaal Nederlandstalig
aanbod. Jongeren hebben het soms moeilijk om
verschillende bronnen, platformen en culturen (van
Amerikaans tot Arabisch) te kaderen en evalueren. Ze
staan niet altijd stil bij de betrouwbaarheid van online
bronnen.
ANGST
Jongeren maken en verspreiden zelf content op sociale
media. Ze kunnen slachtoffer worden van online pesterij
waar hun imago of reputatie worden neergehaald. Door
angst durven sommige jongeren geen profiel aan te maken
op sociale media of durven er niets op te delen. Daardoor
kunnen ze niet deelnemen aan een deel van het sociale
leven.
WWW.VRTSTARTUP.BE

20. HOE KUNNEN WIJ JONGEREN BEREIKEN
MET ‘URBAN’ ALS INSTEEK?
STEDELIJKE CULTUUR
In veel steden tellen etnisch en cultureel diverse jongeren
voor bijna de helft van alle jongeren. Grote steden hebben
een eigen leefwereld, die verschilt van het traditionele
leven in kleine steden en gemeenten of op het Vlaamse
platteland. Stedelijke jongeren hebben hun eigen
specifieke interesses.
URBAN ALS THEMA
‘Urban’ is een gigantische (jongeren)cultuur, bijvoorbeeld
als muziekstroming, dansstijl of beeldcultuur. Heel wat
jongeren hebben specifieke interesses die in mainstream
onvoldoende of weinig authentiek aan bod komen. Urban is
een leefwereld waar een omvattend Vlaams media aanbod
voor ontbreekt.
WWW.VRTSTARTUP.BE

22. Dompel je onder in de wereld van etnisch en cultureel diverse
jongeren. Verlaat het gebouw en trek de stad in. Hang rond, ga
naar activiteiten of voorstellingen.
Bouw een netwerk uit met etnisch en cultureel diverse jongeren.
Ontmoet hen, word vrienden op sociale media en volg wat zij
online delen. Overweeg hun standpunt.
Neem voldoende tijd om vertrouwen op te bouwen. Dat je voor de
VRT werkt helpt je niet om deuren te openen, integendeel.
Spreek jongeren niet op hun etnische origine aan. Behandel hen
als normale Vlaamse jongeren. Stel hen vragen over hun
interesses, problemen en ambities.
Wees voorzichtig om jongeren te ‘labelen’. Iedere jongere
verwoordt zijn of haar identiteit anders. Als buitenstaander word
je makkelijk negatief geïnterpreteerd.
Besef dat diversiteit heel divers is. Er zijn veel variaties in origine,
cultuur, geloof, gemeenschappen, generaties, etc. Trek je blik
open en verruim je netwerk.
Sta open voor stedelijke subcultuur: een ander soort creativiteit,
tonaliteit en media cultuur. Durf deze jongeren een plaats geven
binnen VRT merken en content.
Doe een extra inspanning om andere gezichten in beeld te
brengen en andere meningen aan het woord te laten. Ga op zoek
via tussenpersonen.
Leg jezelf een objectief op: hoeveel onderwerpen, experten,
acteurs, deelnemers hebben migratie roots? Komt dit overeen met
hun aandeel in de bevolking?
Investeer in talent. Jongeren hebben vaak een andere insteek en
een andere manier van media maken. Versterk hen en laat hen
verder groeien binnen de VRT.
WWW.VRTSTARTUP.BE